🔻گنجینۀ سینمای جنگی ما
📝حاتم ابتسام
🔹باعث بسی مباهات است که در کنار ژانر جنگی در سینمای جهان، ما ایرانیها برای خودمان یک ژانر اختصاصی داریم به نام دفاع مقدس که گرچه زیرژانر جنگی به حساب میآید، ویژگیهایی دارد که آن را در سینمای دنیا شاخص کرده است. این شاخصهها از دل فرهنگ حاکم بر دفاع مقدس بیرون آمده است و وامدار ادبیاتی است که از زیستهها و خاطرات رزمندگان به جا مانده. مفاهیمی همچون شهادتطلبی، حماسۀ شکست، تأسی از شهدای کربلا، ایثارگری جوانان و نوجوانان، کمبود امکانات نظامی، مردمیبودن نیروهای حاضر در جبهه و ارتباط عاطفی رزمندگان و مردم جزء این شاخصههاست.
هرچند در نگاهی کلی، این ژانر ایرانی با این مفاهیم از رویکردی جهانی متمایز شده و حاصل کار سینماگران در این حوزۀ سینمای دفاع مقدس را شکل داده، نباید غافل بود که بخش عمدهای از فیلمهای ساختهشده تحت عنوان دفاع مقدس، با آنچه در هشت سال دفاع مقدس در جبههها میگذشت، فاصله دارد. البته این فاصله نیز برمیگردد به همان نگاه حاکم سینماگران جهان به جنگ که نگاهی ضدجنگ و انتقادی است.
سینمای جنگی در جهان بیشتر بهعنوان ضدجنگ شناخته میشود و مؤلفان این حوزه بیشتر بر نقد جنگ متمرکز هستند و آثار مخرب آن را بر ساحت فردی و اجتماعی زیر ذرهبین نگاه هنری قرار میدهند و از این دریچه فیلمهایشان را روایت میکنند. معمولاً فیلمهایی که دربارۀ جنگ ساخته شده، بدون اشاره به ریشههای ایدئولوژیک آن، نفس جنگیدن را محکوم میکند و از اینکه چه شد جنگی درگرفت و چرا اصلاً باید جنگید، حرفی به میان نمیآورد. فیلمهای جنگی طوری تصویر میشوند که گویی ناگهان چند کشور از قیافۀ هم خوششان نیامده و به هم آویختهاند و ملتهایشان را بیچاره کردهاند. در این نگاه، صلح و همزیستی ملتها بهعنوان هدفی غایی و مدینۀ فاضله معرفی و به مفهوم دفاع از کیان و ارزشها کمتر پرداخته میشود.
آنچه در سینمای دفاع مقدس ایران اسلامی شاهد آن هستیم، مفهوم دفاع از آرمانها و ارزشهاست که اتفاقاً در روایت آن، بحث بر سر مرز و حفظ تمامیت ارضی نقش کمرنگتری نسبت به حفظ ارزشها دارد. نه اینکه جغرافیا اهمیتی نداشته باشد، ولی تمام آن چیزی نیست که رزمندگان برایش از جان گذشتند. ارزشهایی که در بالا به آن اشاره شد و قوامدهندۀ ژانر دفاع مقدس هستند، در لحظهلحظۀ هشت سال دفاع مقدس عیان و پیش چشم بودند. رد این ارزشها را بیشتر از سینما میتوان در کتابهایی یافت که در این حوزه منتشر شدهاند.
سینماگران البته با کملطفی به این مفاهیم، بیشتر به سراغ داستانها و سوژههایی میروند که یا حادثهای و هیجانانگیز هستند، یا پیچیدگیهای دراماتیک داستانی دارند، یا اینکه جنگ را زیر سؤال میبرند و بدون توجه به خاستگاه فکری رزمندگان که دل در گرو ارزشهای انقلاب اسلامی و تصویری داشتهاند که امامخمینی، بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی، برایشان ترسیم کرده بود، قصههایشان را بنا میکنند. نتیجه این میشود که به خیال خودشان فیلمی با زبان جهانی میسازند؛ غافل از اینکه سینمای جنگی ایران وقتی ارزشمند و محترم است که بر اساس همان ارزشهای خودش ساخته و پرداخته شود، نه ارزشهای پروپاگاندای حاکم بر سینمای جهان که اهداف خاص حکومتهای خودکامه را پیگیری میکند.
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr
🔻اهمیت حقالناس از زبان کسانی که تا یک قدمی مرگ پیش رفتند
🔹کتاب «تقاص» با موضوع تأثیر حقالناس بر سرنوشت انسان در جهان آخرت توسط #انتشارات_شهید_ابراهیم_هادی منتشر و وارد کتابفروشیها شد.
🔹انتشارات شهید ابراهیم هادی بهتازگی کتاب «تقاص» را بهقلم گروهی از نویسندگان منتشر کرد و در دسترس علاقهمندان قرار داد. این اثر با موضوع بازگشت از مرگ و اهمیت حقالناس در سنجش اعمال انسان و تأثیر آن بر سرنوشت او در برزخ تدوین شده است.
🔹کتاب حاضر دربردارنده ۲۴ تجربه نزدیک به مرگ از زبان آدمهای مختلف است که همگی در یک موضوع، مشترکاند: اهمیت حقالناس.
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr
🔻تجلیل از مؤسسه بوستان کتاب به عنوان «ناشر شایسته تقدیر»
🔹مؤسسه بوستان کتاب با چهار اثر در بیست و سومین دوره همایش «کتاب سال حوزه» به عنوان «ناشر شایسته تقدیر» تجلیل شد.
🔹در میان ۱۵۸۶ اثر ارسال شده به بیست و سومین دوره همایش «کتاب سال حوزه»، ۷۶ اثر به عنوان برگزیده، شایسته تقدیر و شایسته تحسین شناخته شدند که در این میان، #موسسه_بوستان_کتاب با چهار اثر به عنوان «ناشر شایسته تقدیر» تجلیل شد.
🔹مؤسسه بوستان کتاب با داشتن بیش از ۳۵۰ عنوان کتاب برگزیده در جشنوارههای مختلف، ۳۰ نوبت به عنوان «ناشر برگزیده» معرفی شده که این ویژگی در میان تمام ناشران کشور کسب این تعداد کتاب برگزیده و همزمان ناشر سال کشوری، حوزه، دانشجویی و… منحصر به فرد است.
🔹از جمله این افتخارات میتوان به ۸ نوبت ناشر سال کشوری، ۹ نوبت ناشر سال حوزه، ۴ نوبت ناشر سال دانشجویی، ۲ نوبت ناشر برگزیده نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، ۲ نوبت ناشر تقدیری جشنواره کتاب سال کودک و نوجوان استان قم، ۱ نوبت ناشر سی سال پژوهش در انقلاب اسلامی، یک نوبت ناشر برگزیده کتاب سال قرآن کریم، ۱ نوبت ناشر سال جشنواره کتاب خانواده و… اشاره کرد.
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr
🔻 معرفینامۀ انتشارات «کتاب پارسه» (۲)
🔹 اگر در دوران دولت آپارتاید مازاد سرمایه و ثروتهای طبیعی آفریقای جنوبی را اقلیت سفیدپوست تصاحب کرده و به خارج از کشور منتقل میکردند، در دوران حکومت کنگرۀ آفریقا و حتی شخص ماندلا آفریقای جنوبی بهسراغ وامگیری از نهادهای مالی بینالمللی با بهرههای سنگین رفت و در این بین در دامی افتاد که در دوران آپارتاید نیز به آن دام افتاده بود. خوشبینی افراطی به قدرتهای خارجی و حمایتهای تصنعی ایشان از آفریقای جنوبی، بر مبنای نظریۀ بازتولیدِ سرمایهداری از طریق پذیرش مخالفت غیرریشهای خودش و حمایت از آن است.
اندیشمندانی مانند لوفور بر این باورند که نظام سرمایهداری از پذیرش اکثریت مخالفان خویش و حمایت از آنها هراسی ندارد و در واقع انتقادات ایشان چون سبب بهبودی و رفع موانع پیشبرد سرمایهداری میشود، با روی باز پذیرفته میشود. در برهۀ تاریخی خاصی که مبارزۀ مردم آفریقای جنوبی علیه آپارتاید در جریان بود، افکار عمومی جهان شروع به حمایت از مردم تحتستم دولت آپارتاید کرد و خواستار برچیدهشدن این دولت شد. منافع سرمایهداری نیز اقتضا میکرد از مبارزهای حمایت شود که علیه ریشههای سرمایهداری مدرن نباشد و صورتبندی وابستگی آفریقای جنوبی را تغییر ندهد؛ بهبیان روشنتر، چنین اصلاحی سبب عبور سرمایهداری از بحران شد.
🔹 نقد حکومتهای استبدادی از دیگر موضوعات محبوب نشر کتاب پارسه است که در این زمینه باید به چاپ آثار تیموتی اسنایدر، مورخ و نویسندۀ آمریکایی، همانند خودکامگی: بیست درس از قرن بیستم، و در مسیر ناآزادی اشاره کرد.
🔹 حوزههای جدید فناوری اطلاعات و اینترنت موضوعاتی است که در آثاری همچون دیپلماسی دیجیتال، اَبَرسینما، بایگانی همیشگی و اَبَرقدرتهای هوش مصنوعی سعی شده است تا از جنبههای گوناگون به آن پرداخته شود. در چاپ چنین آثاری اعتقاد بر این است که اقتصاد، سیاست، جامعه و... تحتتأثیر تحولات حوزۀ تکنولوژی وارد عرصۀ جدیدی شده که مفاهیمی مانند «انقلاب اطلاعاتی» و «اقتصاد دانشمحور» برای توصیف آنها ابداع شده است.
🔹در کتاب دموکراسیها چگونه میمیرند؟ اثر استیون لویتسکی و دانیل زیبلات، از دانشمندان علومسیاسی آمریکایی، با پیشفرضگرفتن حکومت لیبرالدموکراسی بهمثابۀ بهترین نظام سیاسی موجود، به تحولات بینالمللی و داخلی ایالات متحده پرداخته میشود. این دو نویسنده روند بهقدرترسیدن دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده در سال ۲۰۱۶ را با پیشکشیدن مفاهیمی همچون خروج از روال سنتهای معمول و نانوشتۀ ساختار قدرت تحلیل میکنند.
در مجموع میتوان دیدگاه حاکم بر نشر کتاب پارسه را دنبالکردن نوعی از لیبرالدموکراسی معمول جوامع غربی دانست که کژکارکرد در آن اتفاقی استثنایی است، مانند بهقدرترسیدن دونالد ترامپ. چنین دیدگاهی از ارزشهای جریان اصلاحات در کشور متأثر است و تلاش شده چه در آثار تألیفی و چه در آثار ترجمهای، دغدغههای این جریان دنبال شود.
🔹 از مسائلی که در این انتشارات به آنها پرداخته شده است، میتوان این موضوعات را برشمرد: تأکید بر دموکراسی از منظری آسیبشناسانه، حقوق زنان، مسائل جامعۀ ایرانی، نقد رویکرد اقتصادی مبتنی بر صندوقهای اعتباری. در این رویکرد بر پیوستن ایران به نظم نوین جهانی تأکید شده و اعتقاد عمومی در آن این است که ناگزیر پیشرفت تکنولوژی کشورها را به این سمت خواهد برد و کشوری برنده است که بتواند در این فضا به کشنگری فعال و تأثیرگذاری بر دیگر کشورها دست بزند؛ البته با رعایت نظم جهانی و مقتضیات قدرتهای بزرگ همچون ایالات متحده.
🔹 باید اذعان کرد که روند تحولات بینالمللی مبین این نکته است که این نظام ترویجشده، با مشکلات و مسائل مختلفی دستوپنجه نرم میکند و کم نیستند اندیشمندان و متفکرانی که از راهکارهایی برای اصلاح اساسی یا پیریزی یک نظام جدید سخن میگویند: الکس کالینیکوس، ریچارد وولف، جان بلامی فاستر، پل کروگمن، جوزف استیگلیتز، ها جون چنگ، نائومی کلاین و... . این موضوع حلقۀ مفقودۀ آثار این ناشر است.
#گاه_نقد
#کتاب_پارسه
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr
🔻دو نسل؛ دو کشور
📝میثم رشیدی مهرآبادی
🔹 ۱. بیستوچند سال پیش که آمریکاییها به افغانستان آمدند تا به ادعای خودشان، زندگی را برای مردم این سامان راحتتر کنند و امنیت را به کوهها و درههای این کشور برگردانند، هیچکس فکر نمیکرد موریانۀ آمریکایی که به جان تنۀ درخت حکومت این کشور افتاده، بیست سال بعد، چنین فاجعهای را رقم بزند. درختِ بهظاهر تنومند این کشور چنان از داخل پوسیده بود که در کمتر از یک روز، فروریخت و خیلیها را زیر باز تنهاش لِه کرد. در همان روزها بود که دلدادگان آمریکا گمان کردند افغانستان به بهترین روزهای تاریخ این کشور میرسد و جایگاهی را کسب میکند که همۀ همسایگان به حالش غبطه میخورند. حالا، با گذشت حدود 25 سال که فاصلۀ تغییر یک نسل است، پردهها کنار رفت و واقعیتها هویدا شد.
۲. وقتی قطعنامۀ ۵۹۸ پذیرفته شد و شیپور جنگ آرام گرفت، کسانی که در سالهای جنگ فکر میکردند سرشان بیکلاه مانده، طبل سازندگی را دست گرفتند تا از کنار آن به نان و نوایی برسند. نه اینکه سازندگی بد باشد؛ اما سازندگ» هم میتوانست طبق اصول انقلابی و مثل سالهای جنگ پیش برود! هنوز یک دهه از آن سالها نگذشته بود که با استقرار دولت دوم خرداد، بسیاری از ارزشهای سوم خرداد رو به فراموشی گذاشت. دشمن تادندانمسلح که در نبرد رودررو نتوانسته بود به پیروزی برسد، از کانال تلویزیونها و سایتهای اینترنتی، راه جدیدی را برای نفوذ و ضربه پیدا کرده بود؛ اما رهبر حکیم انقلاب گوشی را خیلی زود به دست جوانهایی داد که هنوز گول ظواهر را نخورده بودند. هشدار تهاجم فرهنگی اگرچه به مذاق برخی خوش نیامد، جوانهای پاکطینت را هوشیار کرد که حواسشان به اطراف و تحرکهای دشمن باشد.
۳. بیستوپنج سال از پایان جنگ هشتساله گذشته بود که ناقوس جنگ در جای دیگری از دنیا بلند شد. این بار، دشمنان به حرم امن اهلبیت در سرزمین سوریه حمله کرده بودند. مدافعان حرمِ عراقی در گروههای خودجوش، خودشان را به دمشق رساندند و مستشاران نظامی هم از ایران، روانۀ پایتخت سوریه شدند؛ مستشارانی که همهشان جوان بودند و بدون اینکه سابقۀ حضور در جنگ هشتساله را داشته باشند، افتخارات آن سالها را بهخوبی به خاطر داشتند. گروههای اول با نیت آموزش و ارائۀ مشاورۀ نظامی عازم سوریه شدند و از بینشان، تعداد انگشتشماری باقی ماندند و بقیه به شهادت رسیدند؛ اما دیری نپایید که سیل داوطلبان دفاع از حرم، پاشنۀ در اتاقهای فرماندهی سپاههای استانی را درآوردند و مقاومتهای دیپلماتیک شکست! ایران مجبور بود تعدادی از این عاشقان شهادت را به سوریه بفرستد تا از یأس و ناامیدی در بین آنها جلوگیری کند؛ جوانان پرشوری که متولدین دهۀ هفتاد هم بینشان دیده میشد و حالا با رضایتنامۀ والدین و بدون اینکه در رقم تاریخ تولدشان در شناسنامه دستی ببرند، خودشان را به فرودگاه امام خمینی تهران میرساندند. در بین این مدافعان، جوانان پرشوری بودند که یگان موفق فاطمیون را تشکیل دادند و در نبرد سوریه، حماسههای بینظیری آفریدند؛ جوانان افغان که اکثراً وضع مالی خوبی داشتند و کار و بارشان را گذاشتند تا به دفاع از حرم بپردازند. برخی از آنها با این احتمال که دیگر امکان حضور در کشورشان را نخواهند داشت، از طریق قاچاقچیها خودشان را به تهران یا مشهد میرساندند تا برای دفاع از حرم ثبتنام کنند.
۴. هر ۲۵ سال، یک نسل عوض میشود و حالا میشود دو ۲۵ سال و دو نسل از دو کشور را در مقابل هم قرار داد و بهخوبی بینشان مقایسه کرد. ۲۵ سالی که نظامیان ناتو و آمریکا برای افغانستان رقم زدند و 25 سالی که جوانان ایرانی روی پای خودشان آن را ساختند. فعالان حوزۀ کتاب چقدر توانستهاند برای این نسل و نسلهای بعد از آن، خوراک و محتوای فرهنگی تولید کنند؟
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr
🔻دوازدهمین پاسداشت ادبیات جهاد و مقاومت برگزار خواهد شد
🔹مؤسسه پژوهشی - فرهنگی انقلاب اسلامی «دوازدهمین پاسداشت ادبیات جهاد و مقاومت» را همراه با انتشار تقریظ رهبر معظم انقلاب اسلامی بر کتاب «حوض خون» برگزار خواهد کرد.
🔹این مراسم روز یکشنبه ۲۲ اسفند ماه ۱۴۰۰، از ساعت ۱۶ در محل بیمارستان شهید کلانتری اندیمشک برگزار میشود.
🔹کتاب «حوض خون» روایتی از مجاهدت بانوان اندیمشکی از رختشویی در دوران دفاعمقدس است که در ۵۰۴ صفحه، به قلم سرکار خانم فاطمهسادات میرعالی نوشته و توسط دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی (#انتشارات_راه_یار) چاپ شده است.
🔹این مراسم بصورت زنده از پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR و همچنین شبکههای سیما پخش خواهد شد.
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr
🔻تصویری بدون توصیف
📝زینب آزاد
🔹همۀ ما شنیدهایم که رخدادهای قرن بیستم، جزو رخدادهای نادر تاریخ است؛ چراکه همۀ حوزهها و همۀ اقشار جامعه را در هر سن و هر صنفی، درگیر خود کرده است. اگر اتفاقات این دوره را مرور کنید، به یک سرمنشأ و سرچشمۀ واحد میرسید؛ اما حرف من در این یادداشت، بررسی علل و عوامل رخدادهای قرن بیستم نیست. حرف من روایتگری وقایعی است که میتواند از کاه کوه بسازد.
اگر دربارۀ وقایع قرن بیستم، چند کتاب از چند حوزۀ مختلف خوانده باشید که با استناد به اتفاقات تاریخنگاری شده است، حرف من را تأیید میکنید. روایتهای مختلفی از این دوره وجود دارد که گاه، تصویر روشن و تلخی را به مخاطب نشان میدهد و گاهی در میان توصیفات ناشیانه، راه اصلی را گم میکند و به حاشیه میرود. برخی گزارهها یک تصویر از یک رخداد را ارائه میدهند که میتواند افراد مختلفی را درگیر و ماندگار کند؛ اما از طرفی برخی از گزارهها، حتی بدون غرض و منظور خاصی، مخاطب را به بیراهه میبرد و چیزی را خلاف واقعیت نشان میدهند. علت هم این است که در توصیف، بهدلیل بازبودن دست نویسنده و محدودنبودن کلمات، رشتۀ کلام از دست خارج شده و مطلب اصلی گم میشود.
دفاع مقدس ما هم نیاز به چنین تصویرسازیهایی دارد؛ تصویرهایی واقعی و بهدور از توصیف. نویسندگان ما میتوانند با تکیه بر تواناییهای خود و بررسی مستندات موجود، تصویری از دفاع مقدس ارئه کنند که نتیجهاش چیزی جز تقویت روحیه و انگیزۀ وطنپرستی نباشد. برای تحقق این هدف باید از شعارزدگی دوری کنند؛ چراکه دفاع مقدس پتانسيل بسيار بالايی را ايجاد کرده و زمينۀ فعاليت گستردۀ آنان را در پرداختن به موضوعات مختلف فراهم كرده است. خلق آثار ادبی و هنری ارزشمند از دوران دفاع مقدس و ثبت و ضبط افتخارات اين دوران و انتقال آن به نسلهای بعدی از طريق هنر و ادبيات، از جمله پنجرههایی بود كه جنگ و دفاع مقدس به روی هنر و ادبيات باز كرد.
با توجه به اینکه ژانر جنگ در جهان مخاطبان زیادی دارد و بسیاری از بزرگان ادبیات دربارۀ جنگ حداقل یک اثر دارند، باید با دقت نظر بیشتری به این موضوع پرداخته شود. درست است که بیان روایتی از جنگ تخصص خاصی نمیخواهد، اما بیان آن به زبان مخاطب، نیازمند یک مهارت است؛ مهارتی که میتواند مخاطب را راغب و حتی معاند اصل ماجرا کند. به همین دلیل، حرفزدن از ادبیات جنگ برای نسلی که آن را نچشیدهاند و میان هجمهای بزرگ از تحریفها و زخارف گوناگون قرار دارند، مهارت میخواهد و برای این مدعا باید از توصیفات اضافه چشمپوشی کرد.
آنچه در تصویرسازی از جنگ حائز اهمیت است، این است که میتواند بدون درنظرگرفتن شغل و تحصیلات و جایگاه اجتماعی مخاطبان، روحیه و انگیزۀ وطنپرستی را تقویت کرده و مفاهیمی همچون قهرمان، مرگ با عزت، دفاع مقدس و امثال اینها را بهخوبی تبیین کند.
در این مبحث، جایی برای شعار و عرضاندام و بهرخکشیدن استعداد نیست، اینجا حرف از تصویر است، حرف از واقعیت است. جنگ هشتساله هم صرفاً یک روایت نیست؛ یک دنیا روایت است که میتوان از لحظهبهلحظهاش نکات ارزشمندی را بدون اغراق بیان کرد و مخاطب را تحتتأثیر قرار داد. دفاع مقدس ما هنوز هم تصاویر زیبایی دارد که هیچ نویسندهای به سراغ آنها نرفته است. جوانان و نوجوان این دوره را هم نمیتوان نادیده گرفت.
نمیتوان از بیان اتفاقاتی صرفنظر کرد که در کمتر از نیمقرن گذشتهشان رخ داده است. هیچکس نمیتواند منکر ضرورت آشنایی نوجوانان و جوانان امروزی با موضوعات دفاع مقدس شود. این آشنایی سبب میشود نوجوان امروزی در آینده، رویدادهایی را که در کشورش اتفاق میافتد، آگاهانهتر دنبال کند و تصویر خوبی از چگونگی پشتیبانی برادران و پدران و مادران از جنگ داشته باشد؛ همان طور که تصویر تاریخی از قرن بیستم، به تحلیل و بررسی رخدادهای بعدی و پیشگیری از آن کمک میکند.
با توجه به گذشت چند دهه از جنگ هشتساله، متولیان این حوزه به بلوغ فکری واحدی رسیدهاند و میتوانند در این حوزه سرمایهگذاریهای ارزشمندی کرده و نتیجۀ مطلوبی هم دریافت کنند. نویسندگان ما هم میتوانند از مستندات معتبر و حتی شاهدان زندهای که جنگ را بهعینه دیدهاند، استفاده کنند و با دانش و توانایی خود، تصویری واقعی را ارائه دهند که اگر این کار را نکنند، جنگ به روایت غربیها نهتنها به نفع ما نیست، که تیشه به ریشۀ تمام تاریخچۀ ما میزند.
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr
(https://attach.fahares.com/5aaLH6czX7/uz469j/znAg==) 🔻ایران و لبنان در حوزه ترجمه و تبادل آثار ظرفیتهای خوبی دارند
🔹علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران به همراه محمدعلی مرادیان مدیرکل دفتر مطالعات و برنامهریزی فرهنگی و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور در شصتوسومین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب بیروت با محمد وسام المرتضی وزیر فرهنگ لبنان دیدار کرد.
🔹محمد وسام المرتضی وزیر فرهنگ لبنان بیان داشت: لبنان در چند دهه اخیر تحولات زیادی داشت و با بسیاری از کشورها روابط حسنه و غیرحسنه برقرار کرد اما اعتقاد داریم تاکنون با جمهوری اسلامی ایران بهترین رابطه را داشتهایم. فلسطین از نظر اخلاقی، انسانی و دینی در وجدان ما است و این نگاه، فرهنگ و سیاست لبنانیها بوده و در بسیاری از مناسبات، تمرکز اصلی روی محور فلسطین و مقاومت مردم فلسطین است.
🔹وی در پایان سخنان خود گفت: فرهنگ را فقط برای فرهنگ نمیخواهیم؛ بلکه فرهنگ باید موجب بیداری و آگاهی ملتها باشد. هر فعالیت فرهنگی در حوزه فلسطین باید در رابطه با بیداری، آگاهیدهی و اطلاعرسانی در حوزه فلسطین باشد؛ ماجرای فلسطین به این مرز جغرافیایی محدود نیست چرا که تاریخ آن را ثابت کرده و ممکن است این اتفاقات برای هر کشوری رخ دهد. بنابراین باید بتوانیم در سیاست، فرهنگ، دین، منافع و مصلحت جامعه و… نگاه منطقی و جامع داشته باشیم و جامعه را از طریق فرهنگ به بهترین راه هدایت کنیم؛ در این صورت شاهد سعادت و عاقبت به خیری یک جامعه خواهیم بود.
🔹محمدعلی مرادیان با اشاره به شکلگیری «جایزه جهانی فلسطین» گفت: این جایزه از موضوعات راهبردی است که در ایران به آن پرداخته میشود. جایزه جهانی فلسطین دیپلماسی فرهنگی، مناسبات فرهنگی و روابط ناشران و نویسندگان دو کشور را تقویت میکند. پیشنهاد میکنم کتابهای برگزیده لبنان را در ایران و آثار برگزیده ایران را در لبنان منتشر شود.
🔹وی افزود: با گسترش روابط و مناسبات بین دو کشور، شاهد آثار شاخص ادبی در حوزههای مختلف ترجمه خواهیم بود. جایزه جهانی فلسطین مربوط به ادبیاتی است که درباره فلسطین و مظلومیت فلسطین در قالب ادبیات ثبت شده باشد؛ ادبیات بهترین شیوه برای انعکاس مظلومیت مردم فلسطین است.
🔹محمدعلی مرادیان در پایان به شکلگیری دبیرخانه جایزه جهانی فلسطین اشاره کرد و گفت: یکی از کشورهایی که میتوان از آثار نویسندگان و ادیبان آن برای جایزه جهانی استفاده کرد لبنان است. وزارت فرهنگ لبنان برای دست به قلم شدن نویسندگان تلاشکند تا در این فراخوان جهانی حضور پیدا کنند.
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr
(https://attach.fahares.com/y9V072K0W9EQoPgy+BTCgQ==) 🔻۶ اثر ترجمه عربی نشر ۲۷ در نمایشگاه کتاب بیروت رونمایی شد
🔹شصتوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب «بیروت»، پنجشنبه دوازدهم اسفندماه با حضور «نجیب میقاتی» نخست وزیر لبنان، جمعی از مقامات و شخصیتهای سیاسی، دانشگاهی، دینی و فرهنگی لبنان و نمایندگانی از جمهوری اسلامی ایران افتتاح شد. این دوره از نمایشگاه کتاب بیروت، پس از وقفه سهساله به دلیل ناآرامیهای داخلی، شیوع ویروس کرونا و انفجار بندر بیروت که باعث تخریب مکان برگزاری نمایشگاه شد، پس از بازسازی یکی از سالنهای نمایشگاهی، به مدت ۱۰ روز در حال برگزاری است.
🔹خانه کتاب و ادبیات ایران برای اولینبار در قالب غرفه ملی جمهوری اسلامی ایران با عرضه بیش از ۷۰۰ عنوان کتاب از ناشران ایرانی در حوزههای مختلف دین، ادبیات، ادبیات دفاع مقدس و پایداری، شعر، تاریخ، هنر، کودک و نوجوان و ... در این دوره از نمایشگاه بینالمللی کتاب «بیروت» حضور دارد.
🔹در جریان برپایی این نمایشگاه، مراسم رونمایی از شش اثر ترجمه عربی نشر ۲۷ بعثت، ۱۶ اسفندماه در نمایشگاه کتاب بیروت برگزار شد. در این مراسم از گلعلی بابایی، نویسنده کتابهای «پیغام ماهیها» و «در هالهایی از غبار» تقدیر شد. در پایان مراسم نیز، فوم برد ۶ کتب رونمایی و امضاء شد.
🔹مازیار حاتمی؛ مدیر نشر ۲۷ بعثت، درباره حضور این انتشارات در نمایشگاه کتاب بیروت گفت: نشر ۲۷ بعثت با ۱۴ کتاب ترجمهشده در این نمایشگاه شرکت کرده و این دومین بار است که در این نمایشگاه حضور مییابیم. نماینده نشر ۲۷ بعثت از روز نخست برپایی این نمایشگاه، آنجا حضور داشته است.
🔹وی با بیان اینکه امسال ۶ اثر برای رونمایی داشتیم که هفدهم اسفندماه با حضور گلعلی بابایی که صاحب دو تا از این آثار بود، رونمایی شد، افزود: در این مراسم، کتابهای «در هالهای از غبار» و «پیغام ماهیها»، تألیف گلعلی بابایی، «عزیزتر از جان»، اثر کبری خدابخش و «در هیاهوی سکوت» تألیف جواد کلاته عربی که از سوی دارالمعارف ترجمه شده، رونمایی شد.
🔹حاتمی با اشاره به حضور بهترین ناشران منطقه در نمایشگاه کتاب بیروت در رابطه با سطح کیفی این نمایشگاه، اظهار کرد: شرکتکنندگان در این نمایشگاه بیشتر از کشور لبنان هستند. شصت و سومین دوره نمایشگاه کتاب بیروت بعد از وقفه سهساله برگزار شد و شیوع بیماری کرونا و انفجار، نمایشگاه را از نظر اقتصادی، حضور ناشران و استقبالکنندهها تحتالشعاع قرار داده، اما درکل اقدام مبارکی است.
🔹وی گفت: برپایی این نمایشگاه را به فال نیک میگیرم، چون این اقدامات، سلسلهوار است؛ یعنی بعد از نمایشگاه بیروت، نمایشگاه دمشق و عراق که برگزار شود، در نهایت میتوانیم معدل بگیریم که نمایشگاه چه دستاوردی داشته است.
🔹مدیر نشر ۲۷ بعثت بیان کرد: بهترین روش برای حضور در نمایشگاههای خارج از کشور این است که هر ناشری که میتواند در کار ترجمه وارد شود، به کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نمایشگاهها حضور یابند. جلسات بحث و بررسی بین آنها برگزار شود و با هم تعامل و مشارکت کنند و به دنبال آن آثار فاخر نویسندگان خارجی در کشور ما توزیع شود و آثار نویسندگان ایرانی در سایر کشورها در دسترس علاقهمندان قرار گیرد.
🔹وی افزود: علاوه بر انتشارات ۲۷ بعثت، ناشرانی ازجمله جامعةالمصطفی، انتشارات جمال، انتشارات فاتحان، انتشارات ستارگان درخشان، انتشارات کتاب جمکران و انتشارات سوره مهر در نمایشگاه حضور مستقیم دارند. ما اگر در این نمایشگاه خوب حضور پیدا کنیم و ناشران ارتباط خوبی با یکدیگر برقرار کنند و با هر کشور، یک کتاب مشارکت بگیریم، برگ برنده و کارنامه خوبی برای ناشران خواهد بود.
🔹حاتمی اظهار کرد: کتابهای انتشارات شهید کاظمی و روایت فتح نیز در این نمایشگاه ارائه میشود و ناشرانی مانند دارالمودة و دارالمعارف که لبنانی هستند چون در سالهای قبل با ما مشارکت کردهاند، کتابهای انتشارات ۲۷ بعثت در غرفههای آنها وجود دارد و اگر هرسال چند مشارکت با ناشران لبنانی بگیریم، کتابهای ما در کشورهای عربی توزیع میشود.
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr
(https://attach.fahares.com/trTGXAsc1SAtVeC4dSpHKg==) 🔻۶ عنوان از آثار انتشارات کتاب جمکران راهی لبنان میشود
🔹قرارداد انتشار ۶ عنوان کتاب از #انتشارات_جمکران ، در حاشیه برگزاری شصتوسومین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب بیروت، با ناشران لبنانی منعقد شد.
🔹اصغر بخشایش، نماینده انتشارات کتاب جمکران در شصتوسومین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب بیروت، ضمن طرح این نکته که انتشارات کتاب جمکران طی سالیان گذشته ارتباط خوب و مستمری با ناشران لبنانی برقرار کرده است، اظهار کرد: تاکنون بیش از بیست کتاب این انتشارات توسط ناشران لبنانی چاپ و روانه بازار نشر این کشور و سایر کشورهای عربی شده است.
🔹وی با اشاره به حضور مستقیم این انتشارات در شصتوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب بیروت عنوان کرد: چهل عنوان کتاب از انتشارات کتاب جمکران در این نمایشگاه در معرض دید علاقهمندان قرار گرفته است؛ همچنین در این دوره از نمایشگاه کتاب بیروت، ترجمه کتابهای «اربعین طوبی»، «ثارالله»، «حاج قاسم و طیران اللوحات» نیز رونمایی شدند.
🔹اصغر بخشایش در ادامه بیان کرد: در حاشیه برگزاری نمایشگاه کتاب بیروت قرارداد شش اثر انتشارات کتاب جمکران شامل «نخل و نارنج» نوشته وحید یامینپور، «دخیل عشق» نوشته مریم بصیری، «صدای بال جبرئیل»، «کریم آل عبا»، «ریحانه پیامبر» و «فرزندکعبه» نوشته محسن نعما برای انتشار و چاپ در کشور لبنان امضا شد؛ این آثار از سوی انتشارات «دارالمعارف حکمیه» و «دارالحضاره الاسلامیه» به چاپ خواهند رسید.
🔹نماینده انتشارات کتاب جمکران در پایان از خانه کتاب و ادبیات ایران برای فراهم کردن زمینه شرکت در شصتوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب بیروت تشکر کرد و گفت: حضور در نمایشگاههای بینالمللی کتاب، فرصتی برای تعامل و رایزنی فرهنگی و کمک به صنعت نشر داخلی است؛ امیدوارم با ایجاد زیرساختها، رفع موانع و ارتباط مستمر خانه کتاب و ادبیات ایران با ناشران، زمینه تحول برای حضور بینالمللی ناشران فراهم شود.
🔹شصتوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب بیروت از دوازدهم اسفندماه آغاز شده و به مدت ۱۰ روز با حضور ناشران لبنانی و ناشرانی از کشورهای عراق، مصر، عربستان، ایران و... در حال برگزاری است.
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr
🔻کتاب فروپاشی؛ نگاهی به درون رژیم شاه: بحرانها، تضادها و ناکامیهایش/ هدی صابر/ انتشارات #کتاب_پارسه
🔹کتاب حاضر که برای نخستین بار و بهکوشش سعید مدنی در سال ۱۳۹۷ چاپ شده، نتیجۀ مطالعاتی است که هدی صابر در بازۀ سالهای ۱۳۶۰ و ۱۳۶۱ انجام داده است. این اثرِ بدعتگذار ۲۶۰صفحهای در دو بخش کلی به تشریح چندوچون تحولات پیشاانقلابی در ایران میپردازد و سرنگونی رژیم را به تصمیمات سیاسی و اقتصادی شاه در داخل و تحولات بینالمللی، بهخصوص رفتوآمد جمهوریخواهان و دموکراتها در ایالات متحده مرتبط میسازد.
🔹 از توفیقات کتاب حاضر میتوان به وجه تاریخی تحلیلها، اتخاذ رویکرد نسبتاً بیطرفانه و مستند در ارجاعات و همچنین تلفیق نظریات کلان جامعهشناختی و سیاسی با بیانی رسا و گیرا اشاره کرد. این توفیقات هرکدام بهنحوی بر ارزش علمی و تاریخی اثر حاضر افزوده است و آن را در زمرۀ یکی از متمایزترین تحلیلهای انقلاب اسلامی قرار میدهد. این تحلیل، اقتصاد و نقش آن را در فروپاشی رژیم شاه موردعنایت قرار داده؛ اما همچون یک مارکسیست در بند الگوهای تحلیلی چپ و مبانی نظری آن گرفتار نشده است. تأثیر تحولات جهانی را مطمح نظر قرار داده است، بدون آنکه از تصمیمات اشتباه شاه و دولتهای عصر پهلوی دوم غفلت ورزد.
🔹اما در کنار توفیقاتی که اشاره شد، به کتاب حاضر از ابعاد مختلف نقد وارد است که در سطرهای پیشِ رو به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:1. روش مورداستفادۀ هدی صابر در تحلیلها یک روش تاریخی است که با مسامحه میتوان آن را شیوهای از جامعهشناسی تاریخی خواند؛ اما وی بدون توجه به مبانی نظری کاربست چنین روششناختی و روشی، در برخی مواقع از چارچوب یک تحلیلگر تاریخی خارج شده و به دغدغههای سیاسی و همچنین کلیشههای زمانۀ خویش (دهۀ شصت) مجال داده است. نمونۀ این خروجهای روشی، بیتوجهی به زمینههای فرهنگی و اجتماعی جامعۀ ایرانی در صد سال گذشته است؛ بهعبارت دیگر، تاریخ ایران انقطاعی از گذشتۀ خود نداشته است؛ لذا جداکردن بازهای از تاریخ برحسب ضرورت موضوعی یا محدودیت تحقیقاتی، بدون نظرافکندن بر پیشینۀ آن ممکن است رهزن باشد.
🔹همچنین در مطالعۀ تاریخی نمیتوان از سایر زمینههایی غفلت کرد که اگر تأثیرشان از تصمیمات شاه دربارۀ توسعه بیشتر نباشد، کمتر از آن نیست؛ بهتعبیر دیگر، تأثیر و تأثرات اقتصادی و سیاسی و فرهنگیاجتماعی بین رژیم و مردم، در طول تاریخ انقلاب چنان درهمتنیده بوده که تحلیل یکی بدون توجه به دیگری، از کفایت نظری و تحلیلی هر اثری در این باره خواهد کاست. صرفاً با بیان اینکه جامعۀ ایران یک جامعۀ سنتی بوده یا گرایشات انقلابی شیعی داشته، از این امر عبور شده و آنچنان که شایسته بوده، در متن و بطن تحلیلها به آن توجه نشده است؛ همچنین سازوکارها و فعلوانفعالات برآمده از ساختار سلطنتی، برآمدن حزب رستاخیز و تعاملات دولت و شاه از موضوعاتی است که در این کتاب مغفول مانده است.
🔹استنادات و ارجاعات کتاب بهشیوهای فراگیر در هر دو بخش و همۀ زیرفصلها آمده است؛ بهنحوی که نویسنده به روایتگری از این استنادات تبدیل شده است و تلاش میکند تا هرطور که شده، میان استنادات و وقایع و اسناد توسعه و مصاحبهها و... ربطوبست برقرار سازد. به این شیوۀ گزارش تاریخ نمیتوان اشکال چندانی وارد کرد؛ اما محدودکردن مصادر گزارش کلی در چند منبع محدود و معدود برای ارجاعات تاریخی، پذیرفته نیست. چراکه احتمال سوگیری در گردآوری دادهها، بیتوجهی به مبطلات تحلیلی و سرآخر انحراف تحلیلها از واقعیات را بههمراه خواهد داشت؛ برای نمونه میتوان به مجموعۀ نقش آمریکا در ایران اثر سایروس ونس، غرور و سقوط اثر سفیر اسبق بریتانیا در تهران و مأموریت در ایران نوشتۀ سالیوان سفیر سابق ایالات متحده در تهران بهعنوان منابعی اشاره کرد که کلیت مباحث کتاب را در بر گرفته و اینگونه مسیر کلی اثر را تعیین میکند.
🔹تحلیلهای کتاب بر این سه رکن اصلی استوار است: سیاستهای رژیم دربارۀ توسعه ؛ تحولات غرب و علیالخصوص آمریکا؛ اوضاع اقتصادی و اجتماعی داخلی و خارجی. همچنین بهجای پررنگکردن نقش انقلابیون، فروپاشی از درون اینگونه تبیین میشود؛ به همین علت کتاب از یک چارچوب نظری و مفهومی متقن بیبهره است که بتواند این نارساییهای داخلی در تصمیمات شاه و رژیم را نه با جستوجوی ادلۀ روانشناختی بلکه با تکیه بر شاخصهای جامعهشناختی پیجویی کند. بهتعبیر دیگر، کتاب گرچه در روایتگری توفیقاتی داشته، در چفتوبست نظری و تحلیلی این دادهها با اختلالاتی مواجه بوده و نتوانسته میان دادههای ارائهشده و نظریه یا الگویی خاص از فروپاشی، ارتباط معناداری برقرار سازد. به الگوهای خاص برای تبیین بهشکلی کاملاً گذرا در یکیدو خط از کتاب اشاره شده است؛ اما این امر نیز نمیتواند فقدان نظری اثر را جبران کند.
#گاه_نقد
🔻اختتامیه جایزه کتاب سال برگزار میشود
🔹آیین پایانی «سیونهمین جایزه کتاب سال و بیستونهمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» با رعایت شیوهنامههای بهداشتی و به صورت محدود صبح روز سه شنبه بیستوچهارم اسفند در تالار وحدت برگزار می شود.
🔹در این آیین حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، یاسر احمدوند معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین حمید پارسانیا دبیر علمی سیونهمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، احمدعلی حیدری دبیر علمی بیستونهمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، اعضای هیئت علمی، داوران، برگزیدگان و ناشران آثار برگزیده این دوره از جایزه کتاب سال، مدیران و مسئولان فرهنگی کشور، اندیشمندان و اصحاب فرهنگ و رسانه حضور دارند.
🔹آیین پایانی «سیونهمین جایزه کتاب سال و بیستونهمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» روز سه شنبه بیستوچهارم اسفند از ساعت ۸ صبح با رعایت شیوهنامههای بهداشتی در تالار وحدت برگزار می شود.
🔹علاقهمندان میتوانند این آیین را از طریق آپارات خانه کتاب و ادبیات ایران به نشانی khaneketab@ یا پلتفرم اسکای روم به نشانی https://www.skyroom.online/ch/khaneketab/khaneketab۲۰۱ تماشا کنند.
eitaa.com/MajmaNasheran
Ble.im/MajmaNasheran
instagram.com/mananashr