🔴 #جامعه_اسلامی یا غیراسلامی؟
بخش اول
🔹آیا جامعه ما، جامعه دینی است؟ ملاک و معیار جامعه دینی چیست؟ آیا کثرت مراسمات و مناسک دینی و کثرت شرکتکنندگان در این مراسمات، ملاک دقیقی است برای قضاوت درباره اسلامی بودن جامعه؟ ملاکهای اصلی چیست؟ پاسخ دقیق به سوالات فوق، بسیار ضروری است.
🔸چون سیاستگذاری و برنامه ریزی برای جامعه بستگی به پاسخ این سوالات دارد. دو دسته با نگاه آماری و چشمی به این مراسمات، دچار خطای محاسباتی شده و همین خطای محاسباتی، مبنای تحلیلهای جامعهشناسی آنان قرار گرفته و دستگاهها و مسئولین، بر مبنای همین نگاهها، برای کشور نسخه میپیچند و سالهای سال به نتیجه نرسیدهاند.
🔹هر دو دسته، ملاک و معیار قضاوتشان، کمیت و کثرت مراسمات مذهبی یا غیرمذهبی و شرکتکنندگان است. یک دسته، تا تجمعی ۱۰۰ نفره یا ۱۰۰۰ نفره یا بیشتر در خلاف مذهب شکل بگیرد به نظرشان، جامعه از دست رفته و جامعه غیردینی شده؛ لذا بر همین اساس که جامعه غیردینی است نسخههای سکولار میپیچند.
🔸در مقابل، دستهای دیگر، به استناد کثرت برنامههای عزاداری محرم و سایر مناسبتها، احیای شبهای قدر و اعتکاف مساجد و کثرت هیئات مذهبی و کثرت نامگذاریهای اسامی مذهبی بر فرزندان و سایر مناسک، مدعی اند جامعه ما یک جامعه اسلامی است. برهمین اساس دچار این اختلال در محاسبات میشوند.
🔹یک طرف، عده ای با یک ترانه از #ساسی مانکن و فیلم رقص در مدارس، دچار توهم سقوط قطعی فرهنگ میشوند و در مقابل یک عده با نماهنگ #سلام_فرمانده و مراسمات احیای شبهای قدر فکر میکنند، جامعه یک جامعه دینی است و اسلام همین است که در حال اجراست. اما آیا واقعاً اینها ملاک اصلی است؟
🔸بنده نمیگویم رعایت ظواهر و مناسک دینی، ملاک نیست. بلکه معتقدم ملاک اصلی و اساسی نیست! اگر این ظواهر ملاک بود امروز برخی کشورها را -مثل عربستان سعودی - باید دینی ترین جامعه دانست! پس ملاک های اصلی را باید در جای دیگری جستوجو کرد. باید دید نظرات متفکرین اسلام در این زمینه چیست؟
🔹در یک نظام دینی، حاکمیت دین نه فقط در ظاهر و مناسک و بر زبانها و بر عباداتِ فردی که باید در تمام قلمرو زندگی انسان و امور اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و فرهنگی تاثیرگذار باشد و خودش را نشان بدهد. جامعه اسلامی به معنای واقعی، جامعه ای است که تعالیم دین بر روابط فردی، خانوادگی ، اجتماعی و روابط بین المللی آن حاکم باشد و چنین جامعه ای، #جامعه_توحیدی خواهد بود .
🔸جامعه توحیدی از منظر اسلام و متفکرانی چون امام(ره)، شهیدان بهشتی و مطهری و آیت الله خامنه ای(نه جامعه توحیدی که سازمان التقاطی منافقین از آن دم میزد و منشاء آن مارکسیسم و سوسیالیسم بود). منظور از توحید فقط به معنای این نیست که انسان در ذهن خود عقیده پیدا کند که خدا یکی است و دو تا نیست! بلکه باید در جامعه و حکومت و سبک زندگی مردم دیده شود.
🔹جامعه توحیدی، یعنی نفی طواغیت حاکم بر جامعه. مصداق این طاغوت ها می تواند آداب و رسوم غلط، قوانین غیرالهی، نظم اجتماعی غلط، فاصله های طبقاتی و غیره باشد. در جامعه توحیدی، طبقات اجتماعی و اقتصادی وجود ندارد. اینگونه نیست که جامعه، طبقه طبقه باشد و برخی طبقات، دارا و غنی و برخی دیگر فقیر و نادار باشند.
🔸اگر توحید در جامعه ای برقرار باشد یعنی همه بنده خدا هستند و هیچکسی عبد و مرئوس دیگری نیست! یعنی عدالت؛ هیچ کسی برده و نوکر دیگری نیست، یعنی آزادی؛ یعنی همه در یک صف، بنده و مطیع خدا هستند. اینگونه نیست که طبقه یا طبقاتی به منابع ثروت و درآمدها دسترسی داشته باشند و طبقاتی نداشته باشند.
🔹باید خیلی صریح گفت که ملاک و معیار اصلی سنجشِ اسلامی بودن جامعه، این موارد است. شهید بهشتی می گوید: «بالا بروید یا پایین بیایید، اصلاً قرآن را بر سر جامعه ای پهن کنید، مادامی که در آن جامعه در یک سو گرسنه بیچاره از سرما لرزان وجود دارد و از سوی دیگر متنعمان برخوردار از همه چیز، این جامعه لجن است. تمام چهره اش را هم که با قرآن بپوشانید باز لجن است.»
🔸این متفکر و اندیشمند بزرگ معاصر ما می گوید: «پوستکنده و صریح میگویم که انقلاب اسلامی ما با روند و مناسبات اقتصادی موجود در جامعه ما در معرض خطر و آسیب قطعی است، چرا؟ برای اینکه در این بعدش اسلامی نشده است. مردان و زنان و جوانان و نوجوانان انقلابی ما امروز با چشم خودشان میبینند که نزدیک به ۱۵ ماه از پیروزی انقلاب میگذرد، ولی هنوز در جامعه ما سیرها و خیلی سیرها با گرسنهها و خیلی گرسنهها با هم در جامعه دیده میشوند تا وقتی چنین است جامعه ما اسلامی نیست.»
پس ملاک و معیار اصلی اینهاست..
ادامه دارد...
✅ #داود_مدرسی_یان
🔴 هدف #بعثت پیامبران چه بود؟
🔹از کنار مفهوم حقیقی بعثت به راحتی گذر نکنیم. بعثت یعنی برانگیختگی. حالت برانگیخته شدنِ مردگان از قبر را تصور کنید. پیامبران یک بعثت درونی داشتهاند و یک بعثت بیرونی. پیامبران اول در درون خود دچار انقلاب و برانگیختگی میشدند و حال آنان متحول و دگرگون میشد و بعد از آنکه خود در درون مشتعل شدند، آماده برانگیخته کردنِ جامعه گشتند.
🔸برانگیختگی اجتماعی یعنی چه؟
یعنی انقلاب در درون جامعه؛ یعنی انهدام و فروپاشی نظم مستقر در جامعه و سپس بنا گذاشتن نظم مطلوب خود. مشکل نظم موجود جامعه چه بود که پیامبر باید آن را ویران میکرد؟ نظم جامعه قبل از پیامبر مگر چه ویژگی خاصی داشت که پیامبر برای تغییر آن، مبعوث شد؟ ماموریت پیامبر، ساختن چه جامعهای بود؟
🔻مهمترین ویژگی جامعه قبل از پیامبران، بالاخص پیامبر بزرگ اسلام، طبقاتی بودن جوامع بود. حاکمان سیاسی، ثروتاندوزان، طاغوتها، رهبان و احبار و روحانیت دینی قبل از پیامبر، خود را برتر از مردم میدانستند. آنان یا خدای خود را برتر از خدای سایرین میدانستند و یا جنس خلقت و ژن خود را برتر از خلقت دیگران! لذا به این بهانه، دنبال جایگاه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بالاتر از مردم بودند.
🔹معنای اصلی شرک در کف جامعه و روابط افراد با همدیگر همین بود. نمود عینی جامعه شرک آلود، جامعه و نظام طبقاتی بود. عدهای خود را لایق امکانات بهتر، ثروتهای بیشتر، جایگاه سیاسی اجتماعی بالاتر و فرصتهای بیشتر میدانستند چون خدای خود یا خلقت و ژن خود را برتر میدانستند!
🔸معنای بعثت اجتماعی یا برانگیختگی اجتماعی و هدف اصلی بعثت پیامبران هم برهم زدن این جامعه ناعادلانه و طبقاتی بود. نظم طبقاتی را برهم میزدند تا نظام عادلانه و جامعه توحیدی را برپا کنند.
🔻این هدف اصلی بعثت همه انبیاء الهی بود. قرآن در این باره میفرماید: لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ ... . (آیه 25 سوره حدید)
"همانا ما پیامبران خود را با دلایل روشن فرستادیم و با آنان کتاب و میزان [میزان تشخیص حق از باطل] نازل کردیم تا مردم به عدالت قیام کنند... ."
🔹در هر دورهای از حضرات انبیاء، اگر این موفقیت حاصل میشد و جامعه توحیدی و عادلانه برپا میشد، تازه زمینهی تربیت و تزکیه و رشد فضائل اخلاقی و انسانی افراد فراهم میشد. یعنی برقراری جامعه عادلانه، مقدمهای بسیار مهم، ضروری، اساسی و واجب برای پرورش جمیع انسانها بود. چرا که هدف نهایی تکامل انسانها بود. "إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکارِمَ الْأَخْلَاقِ" اینجا معنا پیدا میکند. ((به راستی که من برای به کمال رساندن مکارم اخلاق مبعوث شده ام)).
🔸اما اگر چنانچه جامعه عادلانه برپا نمیشد، تربیت و تزکیه و رشد اخلاق هم صورت نمیپذیرفت! یک عده در جامعه ما، خوش دارند آن هدف اساسی بعثتِ پیامبر یعنی تحقق قسط و عدالت یادآوری نشود. حرف از قسط و عدالت را فرع و حاشیه میدانند. خودشان را در حوزه و مدرسه و دانشگاه و مسجدشان سرگرم کردند به ادعاهای تربیت و تزکیه و دورههای تربیتی! غافل از آنکه، تا جامعه عادلانه محقق نشود، تربیت و رشد اخلاقی در کار نخواهد بود!
🔹هدف ما از بزرگداشت عید مبعث حضرت رسول اکرم(ص) چیست؟ صرفاً شادی و پخش شیرینی و تبریک گفتن؟ یا اینکه بررسی کنیم که آیا هدف پیامبر در جامعه برقرار شده یا نه؟ آیا آنچه حضرت محمد مصطفی(ص) میخواست امروز در جامعه ما وجود دارد؟ اگر وجود ندارد و جامعه هنوز طبقاتی است، چه تکلیفی داریم؟ تکلیف ما، ایمان، صبر و تلاش شبانهروزی برای تحقق #جامعه_توحیدی است.
🔸اگر در #عید_مبعث پیامبر بزرگ اسلام، من و شما به این مسئله رسیدیم و از حالت بیتفاوتی، به بیقراری و نگرانی رسیدیم پس مبارک باشد این برانگیختگی. 🌹🌹🌹
✅ #داود_مدرسی_یان