#قواعد_نوشتن_همزه
[مقدمه: یکی از لغزشگاهها در املا، نوشتن همزه است. لذا باید قواعدش را بدانیم تا درست بنویسیم. کرامتی]
الف - همزه در آغاز کلمهها به صورت آ (آ در اصل، مرکب از همزه و الف است)، اَ، اِ یا اُ نوشته میشود. مانند: آسیا، اَسب، اِداره، اُتاق. کلمههای خارجی معمول در فارسی هم از همین اصل تبعیّت میکنند.
کلمهی ئیدروژن و ترکیبهای آن، از این قاعده مستثناست.
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش ص 11
إن شاء الله این مبحث ادامه خواهد داشت.
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
ب - همزهی ساکن در وسط کلمه، پس از مصوّتِ کوتاه َ به صورت «أ» نوشته میشود. مانند: رَأس، مَأجور، مستَأجر.
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش صص 11 و 12
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
ج _ همزهی وسط کلمه، پس از مصوّتِ کوتاه َ و پیش از مصوت بلند آ به صورت مد بالای الف نوشته میشود مانند:
مآخذ، مآثر، لآلی و مآب
چنین است وضع همزه پس از صامت ساکنی که پیش از مصوت بلند آ قرار گیرد مانند:
قرْآن و مِرْآت
همين وضع را دارد وقتی در کلمات مرکب پس از مصوت مرکب قرار بگیرد مانند:
نوآور، نامآور، ملالآور، دلآور، خوشآیند و... .
گاهی هم در اثر گذشت زمان و به سبب کثرت استعمال، دو جزء کلمه با هم ترکیب شده و صورت مزجی پیدا کرده است، مانند:
پیشامد، دلاور، چیستان، گرمابه، خوشایند و...
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش صص 12 و 13
کرامتی: از مؤلفان محترم تعجب کردم که هم دلآور نوشتهاند و هم دلاور و نیز هم خوشآیند نوشتهاند و هم خوشایند.
ظاهراً منظورشان این است که هر دو وجه، درست است.
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
د _ همزهی وسط کلمه، پس از مصوّتِ کوتاه «اُ/o» به صورت «ؤ» نوشته می شود. مانند:
مؤمن، مؤذّن، مؤانست، مؤکّد.
یادآوری: کلمهی «سؤال» گاهی از این قاعده تبعیّت نمیکند و به پیشنهاد فرهنگستان به صورت «سئوال» هم نوشته میشود.
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش ص 13
کرامتی: به نظر ناقص این حقیر، پیشنهاد فرهنگستان، پیشنهاد خوبی نیست چون در حقیقت پیشنهاد آنان این است که بخش دوم کلمهی سؤال که «آل» خوانده میشود، به صورت «ئوال» نوشته شود و این سلیقهی خوبی نیست. همان «سؤال» کفایت میکرد. آیا کسی نمونهی دیگری سراغ دارد که ئوال، آل خوانده شود؟
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
ه _ همزه پس از مصوت کوتاه «اِ/e» روی دندانه نوشته میشود، مانند:
ائتلاف، مرجئه، رئالیست.
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش ص 13
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
و _ همزهی مفتوح ماقبل ساکن در وسط کلمه، متناسب با حرکت فتحه به صورت «أ» نوشته میشود، مانند:
مسأله و هیأت
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش صص ۱۳ و ۱۴
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
ز _ همزهی وسط مفتوح پس از مصوّت بلند «آ» بدون کرسی جدا از جزء بعدی نوشته میشود مانند:
قِراءت، بَراءت و دناءت.
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش ص 14
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
ح _ همزهی متحرک، پیش از مُصَوّت بلند «و» به تبعیت از مصوت، به صورت «ؤ» نوشته میشود، مانند:
شؤون، رؤوس، رؤوف، مسؤول، مرؤوس و مؤونت.
کلمات خارجی از این قاعده، پیروی نمیکنند، مانند:
زئوس و کاکائو.
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش ص 14
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
ط _ همزهی مکسور، پس از مصوّتِ بلند آ در کلمههای عربی رایج در زبان فارسی به صورت ی تلفظ و نوشته میشود. مانند:
فواید، طایفه، نایب اوایل، دایم، زاید، نایل و...
یادآوری: برخی کلمههای عربی رایج در فارسی مانند: سائل، مسائل، قائم و جائر از این قاعده مستثنا میشود.
کرامتی: این استثنا کردنها (تبعیضات) اگر هم معقول باشد، ممکن است بهخاطرسپاری آن برای بعضی سخت باشد.
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش ص 15
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
ی _ همزه پیش از مصوت بلند «ی» به صورت مثال نوشته میشود:
مرئی، اسرائیل و رئیس
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش ص 15
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
ک _ همزه در پایان کلمه پس از مصوّت کوتاه َ به صورت أ نوشته میشود،مانند:
مبدَأ، منشَأ، خلَأ، ملجَأ و ملَأ
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش ص 15
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402
#قواعد_نوشتن_همزه
ل _ همزه در پایان کلمه، پس از مصوت کوتاه « ُ» به صورت «ؤ» نوشته میشود. مانند: لؤلُؤ و تَلَألُؤ
دکتر یاحقی و دکتر ناصح، راهنمای نگارش و ویرایش ص 16
https://eitaa.com/Mohammadrezakaramati1402