✍️#روان‌شناسیِ_تخدیر_یا_رهایی_بخش؟ مدت‌ها بود در این اندیشه بودم که راه برون‌رفت از رویکرد تخدیری در روان‌شناسی چیست؟ #تخدیر؟! بله! ✳️ روان‌شناسی امروز در حوزه تجویز در دام تخدیر گرفتار شده است، و به تعبیر پارگامنت، به #روان‌شناسی_کنترل تبدیل شده است. گو اینکه همه رویکردها از فرویدین‌ها گرفته تا نئو بکین‌ها همه در پی تجویز اصولی هستند که من و تو بتوانیم خود را به نفع خواسته‌های دیگران کنترل کرده، با شرایط سازگار شده، خود را آسوده نگه داریم! یا در لاک خود فرو رفته و کاری به کار دیگران نداشته باشیم، دلخوش از مسکّنی باشیم که به ما زده‌اند، و در دغدغه آن نباشیم که برای دیگران چه رخ می‌دهد، هرکس گلیم خود را از آب برون کشد! هدف آرامش #من است! 🔺در این وادی ممکن است جلوی چشمان‌مان افرادی در مشکلاتشان دست و پا بزنند و یا دچار ناراستی‌هایی باشند، اما آن قدر دُز تخدیرِ تجویز بالاست که گاه به پدیده #بی_احساسی_ناظر دچار می‌شویم! بگذریم! 📃 دیروز، اما با مقاله‌ای روبرو شدم که از ایده #روان‌شناسی_آزادی_خواهانه و رهایی بخش سخن گفته بود، آن هم از منظر #دین_اسلام! آغازگر این ایده، مارتین بارو، روان‌شناس اسپانیایی الاصل سالوادوری است، او یکی از ده تاثیرگذار برتر در روان‌شناسی اجتماعی است که به‌خاطر اندیشه‌های آزادی‌خواهانه‌اش جان خودش را از دست داد( ظاهرا توسط دولت آمریکا ترور شد!) ایده او را خودتان در جای دیگر دنبال کنید، فارغ از اینکه تمام حرف‌های نویسنده مقاله مورد اشاره که تحت تاثیر مارتین بارو بوده، مورد پذیرش من باشد، اما او در ایده مذکور می‌خواهد روان‌شناسی اسلامیِ آزادی‌خواهانه را طرح ریزی کند، روان‌شناسی بر مبنای #تفکر_توحیدی. 🔹روان‌شناسی که نسبت به اقشار جامعه بی تفاوت نیست، فقیر و غنی نمی‌شناسد، نژاد و قومیت را مبنای قضاوت قرار نمی‌دهد، بلکه همه را انسان می‌بیند، آن هم از جنس #مخلوق_خداوند! 🔸نگاه توحیدی یعنی نگاه عدالت گسترانه خداوند در میان همه انسان‌ها، یعنی دغدغه همه افراد را داشتن، یعنی نسبت به حوادث جامعه بی تفاوت نبودن، یعنی رهایی از تخدیر! 🔹این نگاه، آسیب‌های روانی را نه صرفا امر فردی، که #تعامل_جامعه_فرد تلقی می کند. وجود #ظلم در یک گروه، در یک خانواده، و در یک جامعه را منشأ شکل‌گیری آسیب‌های روانی، و #عدالت را تغییردهنده و درمان کننده می‌داند. نویسنده قائل است از منظر اسلام داد عدالت در اوج است، آن هم بر مدار توحید. هرچه قدر نگاه عدالت محورانه توحیدی در یک جمع گسترش یابد، سلامت در افراد آن گروه گسترش خواهد یافت، و افراد همواره در پی نجات یکدیگر خواهند بود و متقابلا تفکر ظلم مآبانه و تبعیض گرانه خاستگاه آسیب‌ها و ناراستی‌ها خواهد بود. 🤔 حال، انتخاب با ماست که کدام ایده را در جامعه خود گسترش دهیم؟ 🌿🌺🍃🌸🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

#تفکر_انتقادی_گمشده_روان‌شناسان_ایرانی دکتر بی. اس. هِلد (Held, B. S)؛ استاد روان‌شناسی و پژوهشگر مطرح کالج بودوین آمریکا: آیا روان‌شناسانِ جریان اصلی، انتقادی فکر می‌کنند؟ تقریباً هیچ! او می‌گوید علی رغم اینکه در روان‌شناسی، تفکر انتقادی به طور مداوم، خاص و آشکارا برای همه دانشجویان و متخصصان مورد تأکید قرار می‌گیرد؛ امّا خود روان‌شناسان معمولاً روان‌شناسی را در معرض ارزیابی انتقادی قرار نمی‌دهند! روان‌شناسانِ جریان اصلی اغلب #فلسفه‌ها، #روش‌های_تحقیق و #شیوه‌های_حرفه‌ای خود را بدیهی می‌دانند! ⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️ 💥کاش دوباره یک دکتر مرتضی نصفتِ دیگری از روان‌شناسان دانشگاهی برمی‌خاست و نهیبی بر سر دانشجویان می‌کشید که هان چه نشسته‌اید در غرق تقلید از یافته‌های دیگران؟! همو که حدود 60 سال پیش، در 1343 شمسی در مقاله «آینده روان‌شناسی در ایران: تقلید یا تحقیق» این موضوع مهم را به روان‌شناسان ایرانی هشدار داد! 💥کاش دوباره یک دکتر دادستانِ دیگری حواس استادان و پژوهشگران روان‌شناسی را به این موضوع حیاتی جلب می‌کرد که با این روند تقلیدگریِ محض، «روان‌شناسی ایران در معرض سقوط به یک پرتگاه عمیق قرار می‌گیرد!». 💥کاش یک دکتر ملک بدری دیگری در میان کشورهای اسلامی برمی‌خاست و فریاد «العلماءُ النفس المسلمون فی جُحر الضّب: روانشناسان مسلمان در سوراخ سوسمار» را سر می‌داد و روان‌شناسان را از تقلید بی چون و چرا؛ بدون تفکر، و بدون انتقاد از یافته‌های فردگرایانه جریان اصلی باز می‌داشت! 💥کاش لااقل از خود سوال می‌کردیم چرا دکتر ویلیام کیل پاتریک؛ استاد دانشگاه بوستون آمریکا در کتاب «فریفتگی روان‌شناختی» نوشت که روان‌شناسی موجود، با شکست مواجه شده؛ و نتوانسته است مشکلات و آسیب‌های جامعه آمریکا را حل کند! 💥کاش لااقل به حسرت خوردن دکتر سوزان مک دنیل؛ رئیس وقت APA در سال 2016 توجهی می‌کردیم که خطاب به روان‌شناسان آمریکایی نوشت: «به شرق نگاه کنید! روان‌شناسی غربی چیزهای زیادی می‌تواند از سازمان‌های روان‌شناسی شرقی یاد بگیرد!» 💥کاش به قول دکتر فتحعلی مقدم؛ استاد ایرانی دانشگاه جورج تاون (واشینگتن دی‌سی) تحت «سیطره ایدئولوژی فردگرایانه روان‌شناسیِ آمریکایی» نمی‌ماندیم، و از «جهان سومی» بودن خارج می‌شدیم؛ و به داشته‌های فرهنگ ایرانی-اسلامی خود باور می‌کردیم! 💥کاش از این تخدیرشدگی رها شویم؛ و به خود آئیم و دانش خود را، خود بنا کنیم! #ضرورت_تفکر_انتقادی_برای_روانشناسی #به_شرق_نگاه_کنید ️#روان‌شناسیِ_تخدیر_یا_رهایی_بخش؟ #هشدار_یک_روان‌شناسِ_شاخص_در_یک_دهه_پیش! #فریفتگی_روان‌شناختی #جهان_سومی_نمانیم! 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

📚#روان‌شناسی_آزادی‌بخش_اسلامی 🔹کتاب روان‌شناسی آزادی‌بخش اسلامی اثر سارا هوکستبل مور؛ مددکار اجتماعی بالینی و محقق اتحادیه الهیات در برکلی کالیفرنیا است که اخیرا (ژوئن، 2024) توسط انتشارات راتلیج منتشر شده است. 🔸این کتاب راهنمای متفکرانه و راهگشا برای تفکر آزادی‌خواهانه و ضداستعماری است. 🔹کتاب برای طیف وسیعی از افراد کاربرد دارد، از افرادی که به دنبال رشد خود هستند، تا سازمان‌دهندگان جامعه، و به‌طور کلی تغییردهندگان. 🔸نویسنده، روان‌شناسی رهایی‌بخش را از منظر اسلامی بررسی کرده، و از خودقوم‌نگاری برای چارچوب دادن به نظریه استفاده کرده و از این رو مباحث را کاربردی‌‌تر کرده است. 🔹این کتاب کمک قابل توجهی به درک بیشتر موضوعات مختلف از جمله ضد نژادپرستی، فمینیسم، آرمان‌شهری، توسعه جامعه، هنر و خلاقیت، و سایر موضوعات محوری در روان‌شناسی آزادی‌بخش اسلامی می‌کند. 🔺پیش از این نیز در پُستی دیگر تحت عنوان #روان‌شناسیِ_تخدیر_یا_رهایی_بخش؟ به اهمیت این حوزه پرداخته بودیم. 🌿🌺🍃🌸🌿 مُحیی کانال دکتر حمید رفیعی‌هنر 🆔 eitaa.com/Mohyiee