✳️ #توثیق_روات_کامل_الزیارات (2) ✔️ آیت الله سید احمد #مددی (حفظه الله): 🔸 «ابن قولویه» اصل ایشان قمی است. بعد ساکن بغداد شده و در آنجا فوت کرده است. وی میراث قمی‌ها را هم دارد. #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ #توثیق_روات_کامل_الزیارات (3) 📚 أصول علم الرجال، بين النظرية والتطبيق، آیت الله شیخ مسلم داوری ج1 ص184⬆️⬆️ 🔸آیت الله شيخ مسلم داوری در متن بالا بیان کرده‌اند که نظر مرحوم خویی در اثر بحث‌ها و مراجعات پیوسته‌ای که بین ایشان و آقای خویی صورت گرفته، تغییر یافته است. ✔️ همان طور که در جریان هستید، آیت الله خویی (رحمة الله علیه) در ابتدا قائل به توثیق جمیع روات کامل الزیارات بوده، اما بعدها در نظر ایشان، تبدّل حاصل شد و فقط معتقد به وثاقت مشایخ بلاواسطه ابن قولویه در کامل الزیارات شدند. #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ #توثیق_روات_کامل_الزیارات (4) ✔️ بخشی از مقدمه کامل الزیارات: «و أنا مُبَيِّنٌ لك أطال الله بقاءَك ما أثابَ الله به الزائر لنبيه و أهل بيته (صلوات الله عليهم أجمعين) بالآثار الواردة عنهم (ص) ... و إنما دعاني إلى تصنيف كتابي هذا مسألتُكَ و تِرْدادُكَ القولَ عليَّ مرةً بعد أخرى تسألُني ذلك و لَعلمي بما فيه لي من المَثوبَة (1⃣)... فأشغَلْتُ الفكرَ فيه و صرفتُ الهمَّ إليه و سألتُ اللهَ تبارك و تعالى العونَ عليه حتى أخرجتُه و جمعتُه عن الأئمة (صلوات الله عليهم أجمعين) من أحاديثهم و لم اُخْرِج فيه حديثاً رُويَ عن غيرهم إذا كان فيما روينا عنهم من حديثهم(ص)(2⃣)- كفايةً عن حديث غيرهم و قد عَلِمنا أنا لا نحيط بجميع ما رُويَ عنهم في هذا المعنى و لا في غيره لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من أصحابنا (رحمهم الله برحمته) و لا أخرجتُ فيه حديثاً روي عن الشِّذاذ من الرجال يُؤثِرُ ذلك عنهم عن المذكورين غيرِ المعروفين بالرواية المشهورينَ بالحديث و العلم و سمّيتُه كتاب كامل الزيارات و فضلُها و ثوابُ ذلك...» 📚 كامل الزيارات نویسنده : ابن قولويه القمي ج1 ص13 1⃣ این عبارت، کاشف از اخلاص مصنف و اهمیت طرح این مباحث از حیث ثواب اخروی دارد. 2⃣ اشکالی که وجود دارد آن است که در این کتاب روایاتی از غیر ائمه (علیهم السلام) وجود دارد. شاید در آن روایات نام امام را از باب اختصار نیاورده است یا دلیلی دیگر. علی أی حال، چنین اشکالی مطرح شده است. ✔️ گفته اند: ابن قولویه در این مقدمه به چند نکته تصریح کرده است: الف) روایتی در این کتاب از غیر ائمه نیاورده است. ب) روایتی از غیر ثقات نیاورده. ج) روایتی از «شذاذ» و افرادی که معروف در روایت نبوده‌اند، نیاورده. ❓ اما آیا واقعاً از این عبارات ابن قولویه به دست می‌آید که همه روات کامل الزیارات را ثقه می دانسته؟ یا فقط مشایخ بلا واسطه؟ یا توثیق هیچ یک از روات از این عبارات استفاده نمی‌شود؟ ✅ حدوداً هفت نظر در این مورد وجود دارد که به بررسی برخی از آن‌ها خواهیم پرداخت. #رجال @Nardebane_feghahat

#توثیق_روات_کامل_الزیارات (5) 🔸 و قد ذهب الأستاذ (دام ظله) أخيرا إلى وثاقة جميع من وقع في اسناد الكتاب المذكور إعتماداً على توثيق جعفر بن محمد بن قولويه. 📚 فقه الشيعة، الموسوي الخلخالي، السيد محمد مهدي ج3 ص32 ✔️ از این عبارات به دست می‌آید که مرحوم آیت الله خویی (رضوان الله تعالی علیه) در طول عمر شریفشان سه نظر متفاوت در مورد کامل الزیارات داشته‌اند. 1⃣ اوائل عمر مبارک‌شان قائل به توثیق هیچ‌یک از روات کامل الزیارات نبوده‌اند. 2⃣ سپس ۱۸۰ درجه تغییر کرده اند و معتقد به وثاقت تمام روات کامل الزیارات شده‌اند (یعنی وثاقت ۳۸۸ راوی) 3⃣ و در اواخر عمرشان از این نظر هم برگشته‌اند و فقط معتقد به وثاقت مشایخ بلاواسطه ابن قولویه (یعنی راوی اولی پس از ایشان) در کامل الزیارات شده اند (یعنی وثاقت ۳۱ راوی) ✍ رضا حسینی #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ #توثیق_روات_کامل_الزیارات (6) 📚 دروس تمهيدية في القواعد الرجالية، الشيخ محمد باقر الأيرواني ج1 ص176 و 177 ✔️ اگر به پاورقی شماره ۳ این کتاب دقت بفرمایید، به سه نظر مختلفی که آقای خویی در طول حیاتشان نسبت به این کتاب داشته، اشاره شده است. #رجال @Nardebane_feghahat

✅ هرکس معتقد به قدم عالم باشد، کافر است ✔️ علامه حلی (قدس سره): 🔸 من اعتقد قدم العالم فهو كافر بلا خلاف؛ لأنّ الفارق بين المسلم و الكافر ذلك، وحكمه في الآخرة حكم باقي الكفار بالإجماع. 📚 أجوبة المسائل المهنائية، ص٨٩ #کلام #فلسفه @Nardebane_feghahat

✳️ #توثیق_روات_کامل_الزیارات (7) ✔️ البته جناب شیخ غلامرضا عرفانیان (از شاگردان مرحوم خویی) معتقد است که آقای خویی از قول به وثاقت جمیع روات «کامل الزیارات» برنگشته و در انتساب نظریه جدید ایشان تشکیک نموده است: 🔸 «إنّ جعفرَ بنَ محمد بنِ قولويه قد إلتزم في كتابه "كامل الزيارة" أن لا يَروي الا عن الثقات إلى أن رأيْنا ورقةً غيرَ ثابتِ الصّحة، فيه التّصريح بالتّراجُعِ عن ذلك الامر المقطوعِ به عنده وعند بعض السَلَفِ والخَلَف و فيها تخصيص التوثيق العام في كلام إبن قولويه بمشايخه الواحدِ والثلاثين. و أنا أذكر نصَّ عُذْرِه (قدس سره) في العدول المنسوب إليه لكى نُراصِدَه معكم». 📚 مشايخ الثّقات، عرفانيان، الميرزا غلامرضا ج1 ص153 #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ #توثیق_روات_کامل_الزیارات (8) ✔️ آیت الله شیخ غلامرضا عرفانیان معتقد است که استادش آقای خویی هرگز از نظریه توثیق جمیع روات کامل الزیارات برنگشته است: 🔹 و بالجملة يُستكشَفُ من جوابنا هذا حلاً و نقضاً: أن التّراجُعَ المسطور على صفحة الإستدراك ليس من عمل سيدنا الاستاذ (قدس سره) و إنما هو نتيجة الدغدغة والوسوسة الرّاسِبَة في أذهان بعض الباحثين والمناقشين، عصمنا الله تعالى عن الخطاء والزَّلَّة. 📚 مشايخ الثّقات، عرفانيان، الميرزا غلامرضا ج1 ص157 #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ #توثیق_روات_کامل_الزیارات (9) ✔️ جناب شیخ غلامرضا عرفانیان معتقد است که استادش مرحوم آقای خویی تا آخر عمر شریف خود قائل به وثاقت جمیع روات کامل الزیارات بوده: 🔹 الرابع: بعد التحقيق في مَدى مدلولِ مقدمةِ كامل الزيارات في النجف الأشرف و أنّه الظاهر في اعتبار مَنْ وَقَعَ في أسانيده، كان إختلافُ أهل الفن من عيون تلامذة سيدنا الاستاذ (قدس سره) إلى محضره و مجلسه في بيته يَفْتَحُ الأقداح و يَسْرَحُ البحثَ و النِّقاش بالصّراح قريباً مما قرأتَ في صفحة الإستدراك و قد كان سيّدُنا الاستاذ واقفاً في وجههم يُدافعُ عن الظهور المسطور شارحاً لهم محتوى المقدمة و يُحَكِّمُها تحكيماً بما سطّرناه في هذه التّنبيهات و أنا كنتُ حاضراً تلك المَحاضِر و ناظراً إلى تلك المَناظِر فرأيتُه لم يَتَخاضَع ولم يَتنازل إلى ما شاؤوا من إختصاص توثيق ابن قولويه بمشايخه ، فكان المناقشون يَرجعون إلى أنفسهم و يَخرجون عنه بسكوتٍ من بعضٍ و إيمانٍ من بعضٍ آخَر. 🔸 و هو (رحمه الله) كان في شَغَفٍ من إنكشاف هذا الظهور العام المحقَّق و خَرْق غِطاءَ الذّهول و إلتفاتِ إليه لكثرة فائدتِه من اطلاقِ عديدٍ من المسائل الفقهية التي تُستنبَطُ من الأخبار وإخراجِها عن قِفَصِ عدمِ الدليل. 📚 مشايخ الثّقات، عرفانيان، الميرزا غلامرضا ج1 ص156 #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ #توثیق_روات_کامل_الزیارات (10) ✔️ آیت الله سید احمد #مددی (مدظله العالی): 🔹 آقای خویی بعدها که از نظر اوّل خود برگشتند، گفتند که: «این کلام ابن قولویه ظاهر در توثیق جمیع روات سند است، لکن چون مخالف با واقع است، پس حملاً للفظ علی خلاف الظاهر حملش می‌کنیم بر توثیق مشایخ ایشان». 🔸 ما چنین اصلی نزد عقلا نداریم که اگر کلام، ظاهر در یک معنایی بود و آن ظاهر قطعاً صاف در نمی‌آید، پس ما بیاییم آن کلام را برخلاف ظاهرش حمل بکنیم و بگوییم مراد این است! #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ #توثیق_روات_کامل_الزیارات (11) ✔️ آیت الله سید احمد #مددی (مدظله العالی): 🔸 توثیق روات کامل الزیارات که آقای خویی فرمودند، انصافاً مشکل است. خودِ ايشان هم الحمدلله {از این نظر} برگشتند، اما معتقد به توثيق مشايخ ابن قولویه شدند! #رجال @Nardebane_feghahat