💢آیا وهابیت در حال رنگ باختن است؟! 🔻سرعت #اصلاحات در عربستان در حال افزایش یافتن است. الگویی که بروز پیدا می‌کند، ظاهراً مذهب را به حاشیه می‌راند اما قدرت سیاسی را نزد اعضای خاندان سلطنتی این کشور تحکیم می‌کند. 📌ادامه تحلیل در👇🏼 ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

#تحلیل 🔻به گزارش دویچه وله، اصلاحات بخشی از برنامه استراتژیک عربستان تا سال ۲۰۳۰ است. طی ماه گذشته میلادی عربستان به اعلام اصلاحات اجتماعی جدید تقریباً در هر هفته پرداخته است. اوایل ماه جاری میلادی مقام‌های عربستانی با اصلاحاتی جزئی در یک قانون، به زنان بزرگسال در این کشور اجازه زندگی مستقل را بدون آنکه اول مجبور به اخذ اجازه از پدر و یا دیگر خویشاوند مردشان باشند، دادند. 🔻همچنین چند روز بعد از آن مقام‌های دیگر اعلام کردند، زنان می‌توانند برای رفتن به زیارت در شهر مکه ثبت نام کنند بدون آنکه نیاز به اخذ مجوز از یک قیم مرد خود داشته باشند. 🔻همچنین آنها اگر که بخواهند می‌توانند با دیگر زائران زن به جای آن سفر کنند. 🔻از سوی دیگر در روزهای اخیر مقام‌های عربستانی مسئول کمیسیون کل رسانه‌های صوتی و تصویری این کشور گزارش کردند که بر اساس یکسری اصلاحیه‌های قانونی فرآیندهای بررسی برای کتب و مجلات وارداتی ساده‌تر شده‌اند. 🔻عربستان یکی از سفت و سخت‌ترین عوامل سانسور عناوین وارداتی در منطقه در نظر گرفته می‌شود. 🔻مقام‌ها به مجله انگلیسی زبان سعودی گازت گفتند: رویه‌های جدید به معنی اعمال سانسور کمتر و دسترسی بیشتر به کتاب‌ها در این کشور حوزه خلیج فارس است. 🔻همچنین در سال ۲۰۱۸ یک ممنوعیت چند دهه‌ای بر سینماها در عربستان لغو شد. 🔻اواخر ماه مه نیز وزارت امور اسلامی عربستان اعلام کرد بلندگوهای مساجد در این کشور به هنگام پخش اذان برای نماز باید تا میزان یک سوم حجم صدا بلند شوند. 🔻هرچند این اقدام ممکن است در ظاهر برای کاستن از آلودگی صوتی باشد اما یک اقدام مشخص و مناقشه برانگیز در این کشور سلطنتی محافظه کاری که در آن اعمال مذهبی بر دیگر جنبه‌های زندگی مقدم هستند، محسوب می‌شود. 🔻اینها نه اولین اصلاحات از این دست در عربستان هستند و نه احتمالا آخرینشان باشند. تغییر اجتماعی در عربستان در زمان پادشاه قبلی این کشور یعنی عبدالله بن عبدالعزیز آل سعود در جریان بود. 🔻بسیاری از اصلاحات اخیر در این کشور را می‌توان در چارچوب به اصطلاح برنامه چشم انداز ۲۰۳۰ در نظر گرفت؛ برنامه‌ای شامل مجموعه‌ای گسترده از اصلاحات اجتماعی –اقتصادی که نخستین بار در سال ۲۰۱۶ از سوی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در تلاش برای مدرن‌تر و لیبرال‌تر ساختن این کشور و تبدیل کردنش به یک کشور دوستدار تجارت و توریسم پیشنهاد شد. 🔻از جمله دیگر تغییرات چشمگیر در عربستان از سال ۲۰۱۶ تا کنون شامل اجازه دادن به رانندگی کردن زنان، برداشتن ممنوعیت چند دهه‌ای بر سینماها، اجازه دادن به مسافرت رفتن تنهای زنان، کاهش تدریجی و مداوم قوانین تفکیک جنسیتی. حتی شایعاتی مطرح شده مبنی براینکه نوشیدنی الکل که در عربستان ممنوع و عمدتا غیرقابل دسترسی است، ممکن است به زودی به طور محدود مجاز شود. 🔻از سال ۲۰۱۸ زنان عربستانی اجازه رانندگی کردن را پیدا کرده‌اند. 🔻اخیرا به گفته ناظران تغییرات در عربستان در حال تسریع هستند. رابرت موگیلنیکی، یک کارشناس ارشد انستیتوی کشورهای خلیج فارس در واشنگتن از آن به عنوان "سرعت گیج کننده اصلاحات" توصیف کرده و گفت: به نظر میرسد سیاستگذاران پایشان را روی پدال گاز گذاشته‌اند. 🔻موگیلنیکی استدلال کرد، روشن است که نیاز به پیشرفت مشهود در قبال برنامه چشم انداز ۲۰۳۰ وجود دارد. وی افزود: از نظر من ولیعهد عربستان و سیاستگذاران مشغول به کار با او در تلاش برای یافتن یک توازن بین اهداف بلند مدت و اعمال پیشرفت ملموس در عرصه میدانی هستند. بسیاری از این تغییرات اخیر تاثیری فوری ایجاد می‌کنند. 🔻همچنین موگیلنیکی بیان کرد، چنین اصلاحاتی با حمایت بیشتر گروه‌های جوانتر داخلی مواجه میشوند. تقریبا دو سوم عربستانی‌ها جزو رده سنی زیر ۳۵ سال هستند. 🔻هرچند برخی تغییرات همچون قانون مربوط به بلندگوهای مساجد ممکن است به نظر خارجی‌ها جزئی به نظر بیایند، در مجموع به گفته نیتان براون، یک عضو ارشد برنامه خاورمیانه در انستیتوی موقوفه کارنگی، این اصلاحات مهم هستند؛ آن هم از یک جهت که برخی از این تغییرات تا همین چند سال پیش بسیار بعید به نظر می‌رسیدند. 🔻گمان برده می‌شود که محمد بن سلمان محرک سرعت بالای این اصلاحات است. 🔻اما مساله به گفته براون در حال حاضر این است که این اصلاحات چه الگویی ایجاد می‌کند؟ او اظهار کرد: من در واکنش کلی خودم می‌گویم آنها بخشی از جریان لیبرالیزه سازی چشمگیر در برخی حوزه‌های اجتماعی اما نه در حوزه‌های سیاسی هستند. برخی از آنها در زندگی روزمره چشمگیر هستند و بنا براین نباید کم اهمیت انگاشته شوند. اما آنها تغییرات ساختاری نیستند.

🔻براون و یک کارشناس ارشد دیگر برنامه مذکور در اندیشکده موقوفه کارنگی به نام یاسمین فاروق، نویسنده مقاله‌ای تحت عنوان "اصلاحات مذهبی عربستان به هیچ چیز دست نمیزند اما همه چیز را تغییر می‌دهد" هستند که در این مقاله می‌نویسند: لیبرالیزه سازی اجتماعی و لیبرالیزه سازی سیاسی دست در دست یکدیگر به پیش نمی‌روند. 🔻این تحلیلگران استدلال می‌کنند که در حقیقت عکس آن رخ میدهد. بسیاری از این تغییرات در سطح اعمال ترمیم پرسنل، رویه‌ها، بروکراسی و قوانین هستند تا این که اصلاحاتی معنادار باشند. آنها گفتند مهم است به یاد داشته باشیم که برخی از این تغییرات همچنان می‌توانند برگشت پذیر باشند. 🔻همچنان گفته شده که این اصلاحات، قدرت نخبگان روحانی عربستان را کاهش می‌دهند و این کشور در حال فاصله گرفتن از ستون فقرات سفت و سخت مذهبی حیات اجتماعی، حقوقی و سیاسی خود است. برای قرنها شکل متحجری از اسلام سنی موسوم به وهابیت فرهنگ را در عربستان هدایت کرده است. براون بیان کرد: هنوز خیلی زود است بگوییم که وهابیسم پایان یافته است. اما او اضافه کرد، "تاکید کمتری بر وهابیسم و نقش مذهب در هویت ملی عربستان وجود دارد." ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

💢همکاری عربستان و اسرائیل در صنعت سینما! 🔻یک وب سایت خارجی از همکاری مشترک تل‌آویو و ریاض در زمینه #سینما خبر داد! 📌ادامه گزارش در👇🏼 ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

#گزارش... 🔻به گزارش سعودی لیکس، وب سایت « پی آر نیوز وایر» اولین همکاری سینمایی سعودی و اسرائیلی با هدف ارتقا عادی سازی روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای خلیج فارس را فاش کرد. 🔻این وب سایت نوشت: گروهی از بازیگران صهیونیستی وارد عربستان سعودی شدند و فیلمی با مضمون سیاسی مربوط به توافق‌نامه موسوم به « ابراهیم» را فیلمبرداری کردند. 🔻وب سایت مذکور نوشت که داستان فیلم پیرامون کوه « اللوز» در تبوک عربستان سعودی است که بسیاری از یهودیان آن را کوه «سینا» می‌دانند. 🔻بر اساس گزارش این سایت، این فیلم در تاریخ چهارم این ماه در تل آویو و در 24 همان ماه در دالاس نمایش داده می‌شود. 🔻عربستان سعودی همچنان به عنوان بخشی از یک طرح سیستماتیک با هدف آماده سازی افکار عمومی در داخل و خارج عربستان، عادی سازی روابط با رژیم اسرائیل را تبلیغ می‌کند. 🔻پس از امضای توافق سازش میان امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی عطش رژیم آل سعود نیز برای سازش با این رژیم و رابطه علنی با تل آویو بیشتر شده، به حدی که بارها مقامات این رژیم از ابراز علاقه خود برای برقراری رابطه با اشغالگران فلسطین سخن گفته‌اند. 🔻اخیرا نیز فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در گفت‌وگو با شبکه «سی‌ان‌ان» اظهار کرد که عادی‌سازی روابط با اسرائیل از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و امنیت به نفع منطقه خواهد بود. 🔻به اعتقاد این کارشناسان، بن سلمان همانند سران بحرین و امارات با نادیده گرفتن حقوق فلسطینیان و مسلمانان به دنبال سازش با رژیم صهیونیستی به هر قیمتی است. 🔻محمد بن‌سلمان تلاش دارد تا موضوع سازش را در چند محور پیش ببرد و در این میان اقناع افکار عمومی عربستان برای علنی کردن این رخداد برای بن‌سلمان اهمیت بالایی دارد. فعالیت رسانه‌ای و هنری گسترده برای بیان مزایای ادعایی سازش با هدف آماده کردن ذهن مخاطب داخلی یکی از اقدامات است. ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

💢خشم شهروندان سعودی از برگزاری جشن‌های نامتعارف در میان محدودیت مناسک حج 🔻در سایه محدود کردن مناسک حج در عربستان برپایی جشن‌های نامتعارف در مناطق مختلف این کشور خشم شهروندان سعودی را برانگیخته است. 📌ادامه گزارش در👇🏼 ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

#گزارش 🔻به گزارش رای الآخر، جشن‌های نامتعارف اداره سرگرمی در عربستان سعودی ، همزمان با ایام حج که به دلیل شیوع ویروس کرونا به صورت خیلی محدود برگزار می‌شود، به طور چشمگیری افزایش یافته است. 🔻چند روز پس از اعلام وزارت حج و عمره مبنی بر محدودیت اجرای مراسم حج به شهروندان و ساکنان به بهانه شیوع ویروس کرونا، مهمانی‌های مختلط و پرسروصدا در سراسر عربستان برگزار می‌شود. 🔻اما سوالی که اینجا مطرح می‌شود چگونه به دلیل وجود بیماری کرونا نمی‌توانند مراسم حج را مدیریت کنند اما جشن‌های مختلط این کشور برگزار می‌شود؟ 🔻ناظران بر این باورند که «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی چندین هدف را در پس این امر دنبال می‌کند. 1.تلاش برای هتک حرمت مقدسات از نگاه جهان اسلام 2. این پیام را به جهانیان برساند که او کنترل مقدسات اسلامی را در دست دارد و هر زمان بخواهد برپایی مناسک را منع و مجاز می‌داند. 3. از صهیونیست‌ها و افراط‌ گرایان دلجویی کند. 🔻بن سلمان از زمان آغاز ولیعهدی‌اش، تغییرات اساسی در عربستان ایجاد کرده و فعالان معتقدند ترویج فساد پازلی از استراتژی محمد بن سلمان برای تثبیت حکومت و گسترده نمودن نفوذ وی می‌باشد که میلیاردها دلار در این زمینه هزینه کرده است. 🔻بن سلمان پس از دستگیری صدها دانشمند و مبلغ برجسته در عربستان ، فروش مشروبات الکلی و برپایی نمایشگاه‌های مد خارجی را مجاز دانست. 🔻در همین راستا بسیاری از شهروندان سعودی و کاربران توییتر نسبت به این اقدام آل سعود اعتراض کردند و خشم خود را از سیاست های محمد بن سلمان و «ترکی الشیخ» رئیس سازمان سرگرمی سعودی در گسترش فساد ابراز داشتند. 🔻آنها از ولیعهد خواستند تا با رعایت حرمت ماه ذی الحجه و انجام مراسم حج در سرزمین دو مسجد مقدس ، مهمانی‌های پر سر و صدا و مختلط را متوقف کند. 🔻در همین راستا یکی از کاربران توییتر نوشت: محدود کردن مراسم حج و برپایی جشن‌های مختلط و پرسروصدا نشان می‌دهد که کسی که حاکم این سرزمین است دشمن خدا و دین خداست. 🔻یکی دیگر از فعالان سعودی در این زمینه نوشت: دولت سعودی حج را به دلیل شیوع ویروس کرونا محدود می‌کند و صدای میکروفون‌های مسجد را کم می‌کند درحالی‌که برپایی کنسرت‌ها و جشن‌های مختلط در کشور گسترش یافته است و هزاران نفر در این جشن بدون هیچ‌گونه پروتکل‌های بهداشتی پایکوبی می‌کنند. 🔻یکی از شهروندان سعودی نیز تاکید کرد : آنچه که امروزه در سرزمین مقدس اسلامی اتفاق می‌افتد ترسناک و هشدار دهنده است . پس ای ملت سعودی آگاه باشید که چه بر سر کشورمان آمده است. 🔻اما یکی از فعالان دیگر اعلام کرد یکی از خوانندگان زن لبنانی در این روزها چهار کنسرت مهمانی را در عربستان برگزار کرده و این درحالی‌است که بسیاری از علما و اندیشمندان از انجام مراسم حج در این روزها محروم شده‌اند. 🔻یکی از دیگر از کاربران نیز به نوبه خود اعلام کرد: کرونا در مراسم حج شیوع می‌یابد، اما در کنسرت‌ها و مراسم پایکوبی خطرناک نیست؟؟؟ 🔻ناظران معتقدند که نقش اداره سرگرمی به گسترش هنر و فساد اختصاص یافته است و محمد بن سلمان نیز با کمک اداره سرگرمی سعودی در صدد اتخاذ هویت غربی سکولار است. 🔻رژیم آل سعود سرمایه‌های عظیم مالی را در بخش سرگرمی هزینه می‌کند تا جوانان سعودی را با سیاست‌های بی‌پروای خود منحرف کند و فساد و انحطاط را در عربستان گسترش دهد، علاوه بر این، این رژیم قصد دارد نقض حقوق و آزادی‌های بشر را در عربستان از خلال تغییرات گسترده اجتماعی که اخیراً ایجاد کرده است، بهبود ببخشد. ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

💢سخنان قابل تأمل وزیر اوقاف عربستان درباره حج امسال! 🔹عبداللطیف آل الشیخ گفته: «شمار حجاج امسال به ۶۰ هزار نفر رسید که بیشتر آنها مسلمان هستند!! 🔹این سخنان وزیر اوقاف عربستان، تمسخر کاربران و فعالان شبکه های اجتماعی را به دنبال داشت. ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

💢استراتژی «نان و سیرک» محمد بن سلمان برای بهبود وجهه عربستان 🔻یک پایگاه خبری به بررسی استراتژی «نان و سیرک» ولیعهد سعودی برای بهبود وجهه بین‌المللی عربستان از طریق ایجاد سرگرمی‌های ورزشی خبر داد. 📌ادامه گزارش در👇🏼 ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

#گزارش 🔻به گزارش الواقع السعودی، پایگاه خبری القنطره آلمان اعلام کرد که «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی می‌خواهد با استفاده از استراتژی «نان و سیرک» چهره ریاض را در سطح جهانی بهبود ببخشد و بدین ترتیب از رویدادهای ورزشی در عربستان به عنوان ابزاری به این منظور استفاده می‌کند. 🔻این پایگاه خبری آلمانی تاکید کرد که محمد بن سلمان پس از انتقادات شدیدی که پس از قتل هولناک «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی به وی وارد شد، به این استراتژی متوسل شد. 🔻وی توضیح داد که رویدادهای ورزشی منجر به حضور مبهم عربستان در سیاستگذاری‌های ورزشی برای مدت طولانی می شود. همچنین این رویدادها تحولات زمان سلطنت محمد بن سلمان را نشان می‌دهد که وی آن را ابزاری برای تقویت نفوذ خود در عربستان به کار می‌گیرد. 🔻پایگاه خبری مذکور تاکید کرد که یکی از رویدادهای ورزشی فوتبال است که دیگر برای بن سلمان فقط یک ورزش نیست بلکه راهی برای بهبود چهره خود در صحنه بین‌المللی است. 🔻فوتبال برای مدت طولانی حضور مبهمی در سیاست ‌گذاری‌های ورزشی عربستان داشت. اما سال‌های اخیر شاهد تحولاتی در فوتبال بوده‌ایم. از نظر محمد بن سلمان، فوتبال فقط یک ورزش نیست بلکه ابزاری برای افزایش نفوذ عربستان در صحنه بین المللی است. وی همچنین با سازمان دادن رویدادهایی مانند مسابقات بوکس بین سوپراستارهای سنگین وزن «آنتونی جاشوا » و «تایسون فیوری» شروع به نشان دادن نقش خود در ورزش کرده است. 🔻برای اولین بار ، مسابقات فرمول یک پاییز امسال در عربستان سعودی برگزار می‌شود. اعتقاد بر این است که عربستان بیش از 1.5 میلیارد دلار در چنین رویدادهای «شستشوی ورزشی» سرمایه گذاری کرده است. این فرصتی برای محمد بن سلمان است تا تصویر عربستان را که در سالهای اخیر به دلیل ضعف در زمینه حقوق بشر، جنگ در یمن و کشتن جمال خاشقجی در اکتبر 2018 مورد انتقاد شدید قرار گرفته است، تجدید کند. 🔹رقابت عربستان با امارات و قطر 🔻با این رویکرد ، ولیعهد ردپای کشورهای همسایه قطر و امارات متحده عربی را دنبال می‌کند. بزرگترین موفقیت قطر در زمینه ورزشی برگزاری جام جهانی 2022 و همچنین سرمایه گذاری در باشگاههای فوتبال اروپا مانند پاری سن ژرمن یا بارسلونا است. 🔻هواپیمایی قطر نه تنها از بایرن مونیخ بلکه از مسابقات قهرمانی فوتبال اروپا در یوفا حمایت مالی می‌کند. اخیراً شایعاتی مبنی بر معامله قطر ایرویز با اتحادیه فوتبال آلمان نیز وجود دارد، شایعاتی که موجی از انتقادات عمومی را در آلمان برانگیخته و قطر آنها را مستقیماً تکذیب کرده است. 🔻این رویکرد در امارات متحده عربی نیز وجود دارد به گونه‌ای که یک میلیارد دلار در تیم برتر انگلیس منچسترسیتی سرمایه‌گذاری کرده است. در نتیجه، نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپا بین پاری سن ژرمن و سیتی نیز به عنوان «نمایش شاهزادگان» توصیف شده است. 🔻بن سلمان نیز آرزوی چنین موفقیت‌هایی را دارد اما وی باید اصلاحات اقتصادی اساسی را در عربستان سعودی اجرا کند و وابستگی خود را به نفت کاهش دهد. عربستان در دوره‌ای از قیمت‌ها‌ی پایین نفت و شیوع ویروس کرونا بیش از هر زمان دیگری برای مقابله با بیکاری و تورم بالا باید تلاش کند. 🔹استراتژی «نان و سیرک» عربستان سعودی 🔻پیش بینی می‌شود که استراتژی «نان و سیرک» سعودی منجر به شکست شود . وی از خلال این استراتژی به دنبال پرت کردن افکار عمومی از کارنامه سیاه حقوق بشری عربستان است. محمد بن سلمان قصد دارد احساس تعلق ملی ایجاد کند و موقعیت خود را به عنوان پادشاه آینده تثبیت کند. 🔻علاوه بر این ، فوتبال به نمایشگاهی برای رقابت‌های منطقه‌ای تبدیل شده است. ولیعهد سعودی قصد دارد پادشاهی منزوی و عمیقاً محافظه کار را به یک مرکز تجاری منطقه‌ای جدید تبدیل کند تا وضعیت قطر و امارات را به ویژه در زمینه ورزش به چالش بکشاند. 🔻عربستان و امارات به میزبانی قطر در جام جهانی غبطه می‌خورند. تاکنون عربستان سعودی موفق نشده خود را به عنوان یک بازیکن مسلط در صحنه فوتبال بین‌المللی معرفی کند. به عنوان مثال ، لیگ برتر برنامه‌های صندوق سرمایه گذاری سعودی به رهبری ولیعهد سعودی برای خرید باشگاه انگلیسی نیوکاسل یونایتد را با وجود درخواست ولیعهد سعودی از « بوریس جانسون» نخست وزیر انگلیس را رد کرد . 🔻اخیرا یک شبکه تلویزیونی انگلیسی از سرمایه‌گذاری عمومی عربستان با یک شرکت سرمایه گذاری جهانی در زمینه ورزشی به مبلغ 550 میلیون دلار خبر داد که بسیاری از فعالان سعودی این اقدام را پولشویی ورزشی دانستند. 🔻استراتژی نان و سیرک یک رویکرد سیاسی است که به جای پرداختن به مشکلات اساسی و خواسته‌های بنیادین مردم، با ایجاد سرگرمی برایشان، حواس افکار عمومی را از مطلب اصلی منحرف می‌کنند. ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

#مقاله رسانه در کشور عربستان سعودی... (بخش نهم) 🔸سازمان رادیو و تلویزیون در کشور عربستان سعودی 1. مقدمه 🔻اداره کل «رادیو، مطبوعات و انتشارات» اداره رسمی رسانه های سعودی است که بنا به دستور پادشاه کشور در تاریخ 29/6/1955 تشکیل گردید. این اداره اولین سازمان دولتی نظارت بر وسایل ارتباط جمعی و اجرای فعالیت های مربوط به هماهنگی و اشراف بر انتشارات و رادیو در کشو عربستان سعودی بود. اداره مزبور در هنگام تاسیس دارای سه بخش بود: بخش رادیویی، بخش مطبوعات و بخش انتشارات. این اداره کل پس از حدود 5 سال از راه اندازی اولین ایستگاه رادیویی در کشور تاسیس گردید. 🔻با گذشت زمان خدمات رسانه ای توسعه یافته و توجه دولت به رسانه های به علت اهمیت آن ها از نظر سیاسی، فرهنگی و اجتماعی افزایش یافت. لذا اداره کل «رادیو، مطبوعات و انتشارات» طبق دستور شماره 57 پادشاه سعودی در سال 1962 به وزارت ارتباطات منتقل گردید. 🔻وزارت ارتباطات سعودی علاوه بر مسئولیت اشراف بر روزنامه های محلی و تبلیغات خارجی، مسئولیت اجرا، هماهنگی و پی گیری سیاست رسانه ای در کشور را دارا می باشد. به طور خلاصه مسئولیت این وزارت خانه علاوه بر صدور مجوز برای راه اندازی مطبوعات و انتشارت در زمینه های مواد دیداری و شنیداری عبارت از: برنامه ریزی، مدیریت، اشراف، اجرا و پی گیری مسایل مربوط به رادیو و تلویزیون و خبرگزاری سعودی در زمینه برنامه ها، مسایل اداری و مالی و فنی، پخش و نیز نظارت بر چگونگی مطرح شدن عربستان سعودی در مطبوعات خارجی می باشد. 2. رادیو در عربستان سعودی 2-1. تحولات رادیو در عربستان سعودی 🔻دولت سعودی در فوریه 1935 اجازه داده بود که شهروندان سعودی دستگاه های رادیویی را به جز در دو شهر مکه مکرمه و مدینه منوره وارد کشور نمایند. ولی در سال 1936 ممنوعیت عدم ورود دستگاه های رادیو در دو شهر مزبور را لغو و اجازه داد که به همه مناطق کشور وارد شود. 🔻پس از وحوت بخشیدن به همه مناطق کشور تحت پرچم یک دولت واحد با مرکزیت شهر «ریاض»، دولت سعودی اقدام به راه اندازی اولین شبکه رادیویی بی سیم برای اطلاع رسانی مسئولان مملکت از جریانات اخبار مناطق وسیع کشور توسط شبکه مزبور نمود. پخش رادویی نیز با نام «رادیو مکه» که فقط در منطقه حجاز شنیده می شد، در تاریخ 1/10/ 1949 از شهر «جده» آغاز گردید. پخش رادیویی مزبور هم زمان با مراسم وقوف در عرفات در ایام حج انجام گردید. اولین ممطلبی که مورد پخش قرار گرفت؛ سخنان امیر «فیصل بن عبد العزیز» پادشاه عربستان سعودی که دربردارنده خوش آمد گویی به حجاج و تبریک گفتن به آنان به مناسبت مناسک حج بود. 🔻پخش رادیویی مزبور از جده بدون وجود ایستگاه های رادیویی دیگر برای 17 سال تا سال 1965 ادامه یافت. در سال 1965 بود که ایستگاه رادیویی دیگری در شهر «ریاض» با موج متوسط راه اندازی گردید. ایستگاه سوم رادیویی از شهر «دمام» برای پوشش «المنطقه الشرقیه» و کشورهای مجاور در سال 1967 تاسیس شد. در سال 1979 پخش رادیویی دو ایستگاه «جده» و «ریاض» در یکدیگر ادغام شده و بدین وسیله یک ایستگاه رادیویی واحدی ایجاد گردید که روزانه 20 ساعت برنامه پخش می کرد. 🔻در سال 1982 رادیو سعودی گام دیگری را در این زمینه برداشته و برنامه عمومی رادیو را از «ریاض» و برنامه دوم رادیو را از «جده» به طور مستقل پخش نمود. 🔻برنامه های رادیو در آغاز کار عمدتاً برنامه های دینی، فرهنگی و ادبی بودند. موسیقی و ترانه به جز موسیقی نظامی از این رادیو پخش نمی گردید. تا پایان دهه پنجاه میلادی قرن بیستم نیز به زنان اجازه داده نمی شد که در رادیو گویندگی یا اجرای برنامه داشته باشند. 🔻در این جا باید به اهمیت رادیو و نقش محوری آن در توسعه ملی در کشور وسیع عربستان سعودی اشاره نمود. رادیو نقش بسیار اساسی در زمینه آگاهی و هدایت شهروندان در دهه های اول تاسیس سومین دولت سعودی، به دلیل تاخیر ورود تلویزیون به کشور و عدم وجود پوشش کامل آن به مناطق دور دست کشور در دهه های شصت و هفتاد میلادی قرن بیستم به عهده داشت. هم چنین بسیاری از مردم بی سواد بوه و تنها وسیله ای که می توانستند از آن استفاده کنند؛ رادیو بود. رادیو بود که پیام توسعه را به شهروندان سعودی که در صحراهای دور دست زندگی می کردند؛ می رساند و آنان را به مشارکت در توسعه مزبور از طریق آشنا سازی آنان به اهمیت آموزش و تربیت تشویق می کرد. از افراد مهمی که در راه اندازی رادیو در عربستان سعودی نقش اساسی داشتند آقای «عبد الله بالخیر» است که اولین فردی بود که به عنوان مدیر کل رادیو، مطبوعات و انتشارات با پست وزیر مشاور منصوب گردید و آقای «جمیل الحجیلان» که مدیریت رادیو سعودی را در آغاز راه اندازی عهده دار بود.

🔻هنگامی که دولت سعودی تصمیم به وارد کردن تکنولوژی های پیشرفته وسایل ارتباط مانند رادیو و تلویزیون را به کشور گرفت؛ برخی از جریان های محافظه کار در کشور نگران تاثیرات منفی این وسایل بر جامعه سعودی بودند ولی امیر «فیصل بن عبدالعزیز» در چندین نوبت اهمیت به کارگیری رسانه ها در انتشار دعوت اسلامی و رشد اخلاق خوب میان شنوندگان و بینندگان این رسانه ها تاکید نمود. 🔻برای این که هیچ گونه تضادی میان سیاست کلی دولت در حمایت از مقدسات اسلامی به وجود نیاید؛ دولت سعودی تعدادی از وظایف و اهداف را برای رادیو تعیین نمود. وظایف و اهداف مزبور طی دستور پادشاه کشور به شماره 1007 در سال 1374 ه.ق. به شرح ذیل صادر گردید: 1. نشر دعوت اسلامی در داخل و خارج کشور با تاکید بر نشر فرهنگ آن با شیوه های قابل فهم توسط مردم و بالا بردن سطح آگاهی آنان و توسعه فرهنگی روشنفکران و طرح مطالب ویژه مورد نظر در داخل کشور. هم چنین نشر تعالیم اسلامی در خارج از کشور با ایجاد رادیوهایی با زبان های مختلف و شیوه های مناسب هر جامعه. 2. کمک به ریشه کن کردن بی سوادی با گسترش آگاهی فرهنگی. 3. تعمیق مکارم اخلاقی در مردم و ترغیب آنان به اخلاق مزبور و دور ساختن آنان از اخلاق مذموم. 4. بالا بردم سطح هنری مردم. 5. ساده سازی زبان عربی فصیح و تلاش برای فهم آن توسط مردم جامعه. 6. بالا بردن سطح همه طبقات جامعه و تحقق خواسته های فرهنگی و اجتماعی آنان. 7. احیای ادبیات عرب و میراث فرهنگی آنان. 8. تاکید بر توسعه کارهای عمرانی و اقتصادی در کشور. 9. تاکید بر واقعیت های مربوط به وضعیت اجتماعی، فرهنگی و عمرانی کشور به گونه ای که مردم را از آینده کشور مطمئن ساخته و چهره خوبی را از کسور در شنوندگان خارج از کشور ایجاد نماید. 10. تقویت روابط برادرانه میان کشورهای عربی و تلاش برای طرح مسایلی که وحدت را در این زمینه افزایش داده و آنان را در آن چه که مصلحت کنونی و آینده را تامین می کند؛ متحد می سازد. 11. تلاش برای تحقق اندیشه اسلامی در وحدت بخشیدن به جهان اسلام و به کارگیری خوبی و تقوی در کارها. 12. حفاظت از احساس صداقت و تعاون میا عربستان سعودی و کشورهای عربی و بقیه کشورهای اسلامی برای تحقق اندیشه اسلامی در جهان به عنوان به وجود آورنده یک زندگی مطمئن برای انسان ها. 🔻رادیو سعودی با تاکید بر محتوای ارزشمندی که ارائه می دهد؛ به ویژه در تاکید آن بر نشر دعوت اسلامی و تقویت همکاری میان افراد جامعه و مشارکت در ریشه کن کردن بی سوادی، قابل تقدیر می باشد. 2-. خدمات رادیویی در عربستان سعودی 🔻یکم. برنامه عمومی رادیو: این برنامه از «رادیو ریاض» در تاریخ 3 ژانویه 1965 بر روی امواج گوناگون و با پخش برنامه در طول شبانه روز راه اندازی شد. این رادیو شامل برنامه های دینی، فرهنگی، ادبی و اخبار می باشد. هم چنین داستان های دراماتیک . برنامه کودکان را علاوه بر برنامه های تخصصی که اقشار مختلف جامعه را مانند برنامه «نیروهای مسلح» که توسط وزارت دفاع تهیه می شود؛ یا برنامه «خدمات اجتماعی» که مسایل مربوط به کارمندان در وزارت خانه های کشور را پوشش می دهد؛ پخش می نماید. برنامه های عمومی زنده نیز زمان زیادی از برنامه عمومی رادیو را در برمی گیرد. 🔻برنامه «مشکلات مردم» از مهم ترین برنامه های رادیو «برنامه عمومی» به شمار می آید. در این برنامه مسایل مردم و مشکلات روزانه آنان از طر یق دعوت از مسئولان بالای دولتی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. سپس به شنودگان اجازه داده می شودکه در این رابطه مشارکت کرده و نظرات خود را از طری تلفن مطرح نمایند. در یکی از برنامه های «مشکلات مردم» سختی ها و مشکلات مردم در بخش های خصوصی مورد بررسی قرار گرفتند. میهمان برنامه نیز نماینده وزیر کار و معاون امور اشتغال بود. 🔻دوم. برنامه دوم رادیو: «برنامه دوم» رادیو در 18 اکتبر 1982 از رادیو جده راه اندازی شد. این رادیو برنامه های مردمی، نمایش نامه ها و به وطر کلی برنامه های متنوعی را که بیشتر آن ها فرهنگی، ادبی و علمی می باشند؛ پخش می کند. وزارت فرهنگ و ارتباطات سعودی در مااه می 2006 گوینده سعودی خانم «دلال عزیز ضیاء» را به عنوان مدیر «برنامه دوم» در رادیو جده منصوب کرد. وی اولین زن سعودی بود که این پست که شامل 19 بخش متنوع از برنامه های مربوط به زنان، اخبار و مسایل فرهنگی و غیره است را اشغال می کند. 🔻زمان پخش «برنامه دوم» در دهه های گذشته از ساعت شش صبح آغاز و در نیمه شب پایان می یافت. هم اکنون این برنامه شبانه روزی بوده و بر روی موج کوتاه و اف. ام. (FM) پخش می شود.