✳️ تکیه کلامهای فردوسی، سعدی، حافظ و دیگر شاعران چه بوده است؟
❇️ «خب»، «در واقع» و «به اصطلاح» اینها تکیهکلامهای معمول و رایج در گفتار خیلیها است.
◀️ تکیه کلام، کلمه یا عبارتی است که یک نفر بیشتر از دیگر کلمهها به آن تکیه میکند. این موضوع را اگر وارد دنیای شعر و ادب کنیم، متوجه میشویم اهل ادب هم تکیه کلام یا واژه کلیدی دارند. هر شاعر تکیه اصلیاش روی چند واژه ویژه است که دلبسته آنها بودهاند. از طرفی این تکیهکلامها، خمیرمایه اصلی شعر و نمادی از طرز فکر و شخصیت شاعر هم هست. در ادامه از تکیه کلامهای چند شاعر کلاسیک و همروزگار فارسی میخوانید...
◀️ فردوسیِ خردمند
به نام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه برنگذرد
نخستین بیت شاهنامه حکیم فردوسی برای همه مشخص میکند که در این اثر قرار است از چه چیزی بخوانند.
«خرد» یکی از واژههای مهم و کلیدی شاهنامه است تا جایی که ۱۴۷ بیت شاهنامه با واژههای «خرد» و «خردمند» آغاز شده است و اگر کاربرد آن را در همه شاهنامه شمارش کنیم، چند برابر خواهد شد.
واژه «سخن» به گونههای ساده، مرکب و مشتق، حدود ۲۰۰۰ بار در سراسر شاهنامه تکرار شده است.
◀️ دوستانههای سعدی
آنها که خواندهام همه از یاد من برفت
الا حدیث دوست که تکرار میکنم
سعدی هم در غزلیات و هم در گلستان اقرار میکند که اهل معاشرت با رفقای گرمابه و گلستان است.
واژه «دوست» در غزلیاتاش ۷۰ بار تکرار شده باشد. شاید اگر غزلیات سعدی را «دوستنامه» بدانیم، اغراق نکرده باشیم.
دیگر واژههای کلیدی غزلیات سعدی از این قرار هستند:
دل، سعدی، عشق، همه، روی، دست، جان، چشم، یار، نظر، خوش، خود، غم، روز، گل، سرو، شب، صبر، خون و دیده.
◀️ حافظ و حکایت دل
در شگفتام که در این مدت ایام فراق
برگرفتی ز حریفان دل و دل میدادت
شاید هیچ شاعری به اندازه حافظ شیرازی به «دل» و «دلدار» ابراز ارادت نکرده باشد. واژه «دل» در ۴۹۵ غزل حافظ، ۸۶ بار تکرار شده است. به قول خودش، «صاحبدلان حکایت دل خوش ادا کنند»
حافظ، جان، راه، عشق، دست، گل، خوش، چشم، خود، روی، یار، زلف، غم، جهان، کار، خاک، دوست، خون، آب و باده از دیگر واژههای کلیدی غزلهای حافظ هستند.
◀️ جانانِ مولوی
چو آمد جان جان جان نشاید برد نام جان
به پیشاش جان چه کار آید مگر از بهر قربان را
سخن مولوی چه در غزلیات، چه در مثنوی، همه از «جان» است. او این واژه را ۹۴ بار در غزلیاتاش تکرار کرده است.
دل، عشق، خود، آب، همه، خوش، ماه، خدا، بیا، چشم، شب، سوی، مست، دست، شمس، جهان، گل، روی، یار و عقل در رتبههای بعدی پرتکرارترین واژهها در غزل مولوی قرار میگیرند.
◀️ شاعر صبح و شب
آی آمد صبح روشن از در
بگشاده به رنگ خون خود در
در میان شاعران کلاسیک، خاقانی را با عنوان «شاعر صبح» میشناسند اما آن که شاعر صبح و شب است، نیما، پدر شعر نو فارسی است. واژه «صبح» در شعر نیما ۱۶۴ بار تکرار شده و بیشترین ترکیبهای توصیفی در شعر او از آنِ صبح است.
«شب» هم یکی از واژههای مهم و کلیدی شعر نیما و با معنایی منفی است.
◀️ نجوای فروغ با باد
دارمش / مثل دانه ای که نور را / مثل مزرعی که باد را / مثل زورقی که موج را / یا پرندهای که اوج را»
در همه شعرهای فروغ فرخزاد، ترکیبها و تصویرهای شاعرانه فراوانی را با استفاده از واژه «باد» میبینیم. «باد» و واژههای مترادف آن مثل «توفان» و «نسیم» از واژههای کلیدی شعر فروغ است که مفهوم عشق و عصیان را تبیین میکند. از نسیمی در آغاز که روح شاعر را نوازش می دهد تا توفانی که زندگی او را ویران میکند.
◀️ شبهای روشنِ سهراب
«و نگوییم که شب چیز بدی است
و نگوییم که شبتاب ندارد خبر از بینش باغ»
این یعنی سهراب سپهری به «شب» ارادت ویژهای دارد و ۱۴۲ بار آن را در شعرش تکرار کرده است. تازه اگر واژههای «دیشب» و «امشب» را هم اضافه کنیم، به عدد ۱۶۱ میرسیم.
او برخلاف نیما به «شب» نگاهی مثبت دارد. دیگر واژههای مورد علاقه سهراب واژههای «درخت» و «گل» مانند نیلوفر و سرخ، «خدا»، «نماز»، «محراب» و «بهشت» هستند.
❇️ برگرفته از نشریه «بخارا» و پایگاه اینترنتی «جامع علوم انسانی» برگرفته از مقاله دکتر «مظاهر مصفا»
با نام تکیه کلام سعدی.
🕊
پشت هم شعر نوشتم كه بخوانی، خواندی؟
بغض کردم که ببینی و بمانی، ماندی؟
به خدا شعرترين شعرِ منی، میفهمی؟
هوس انگيزترين حسِ منی، میفهمی؟
#پویا_جمشیدی
ابرم که پریشان تو باید بشوم
باران خیابان تو باید بشوم
در سر هوس رود شدن نیست مرا
من برکهٔ چشمان تو باید بشوم
#عارف_خوشرودی
چون رسدبرگوش من هردم نوایت یا حسین
قلب من لرزدبگوید جان فدایت یا حسین
درزمین کربلا معنی شود مفهوم عشق
بزم وصل عاشقان گشته برایت یاحسین
رقص سرروی سنان زیباتر از رقص بتان
ازسران بی بدن دارم حکایت یا حسین
شاهدان غسل وصال یار باخون کردهاند
دست وقلب و سرفدابهر لقایت یاحسین
ساقی خوش رقصتر ازماه مهرویان که دید
آنکه بی دست وسروپاکرد سمایت یاحسین
گررود دست و سری درعشقبازی لاف نیست
چون شودقلب وروان وجان فدایت یا حسین
نیستی تو کشته ظلم و جفای بی دلان
کشته گشتی بهر عشق با صفایت یا حسین
مردمان گویند تشنه جان بدادی بر فرات
من بگویم مِی کشیدی با رضایت یا حسین
عاشقان کوی تو پیرو جوان در یک صفند
چون حبیب و اصغر شیرین لقایت یا حسین
من نگویم کشته گشتی عاشقان پاينده اند
شمع راه عاشقانی چون خدایت یا حسین
سرخی آلاله ازشرم لبان خشک توست
ازفراقت لاله دارد صد شکایت یاحسین
گشته ام مجنون کجا جویم نشان عاشقی
عشق آموزد سر از تن جدایت یا حسین
پنجم محرم الحرام ۷۶
مجنون مازندرانی
نمي روي تو از يادم سرهنگ زاده4_5812421302291531702.mp3
زمان:
حجم:
2.28M
#سرهنگ_زاده
🎶 نمیروی تو از یادم
🎼
زمان:
حجم:
2M
باسلام ❤️⬛️⬛️⬛️❤️
دلگویه نادر... یادلسروده نادر ❤️❤️
.
.به .یاد پدران ومادران و خواهران و برادران ..آسمانی ...⬛️⬛️❤️❤️....
🍃🌺صلوات🌺🍃
❤️رباعیّات ..و...
❤️❤️تقدیم به خوبان
چه خوش روزی منو توداشته ایم دوست
که یادش. هم. برای. ما نیکوست
🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃
چه روز ها.یی که باخواهر برادر
کنار سفره با. بابا و مادر
همه باهم. به دور یک سَماوَر
صفاء بودو صمیمیت سراسر
🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃
ولی صدحیف. دگر مادر نداریم
به خانه سایه اش برسرنداریم
به رفت و آسمانی. شد. مادر
صدای. نازنین. گوهر .نداریم
🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺
دگر آن. روز. زیبا بر نگردد
دگرهیچکس برام مادرنگردد
بسوزم و بسازم .زین جدایی
خدا بر من کسی یاور. نگردد
🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺
من و تنهائیه ماه و ستاره
کنم برآسمان گاهی نظاره
زکف دادم پدرو مادرم را
دوچشمانم ترو دل بی قراره
🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺
التماس دعا....
شادی روح همه پدر مادران .آسمانی صلوات.......
..خادم الحسین .....توحیدی کریمی .......
.
غم دیوانه را ، دیوانه داند ....
بلی ، حال مرا جانانه داند ،
کجا داند تب ما را طبیبان ...
مگر ان ساقی میخانه داند ،
مپرس از شمع ، که سوزت چون وچند است ؟
که سوز شمع را پروانه داند ،
عجب دارم که میپرسی ز حالم ...
که حال مست را مستانه داند ،
⚡✨⚡✨⚡
سهم“من” از “تـــــــــــو”
عشق نیستــــــــــــــ ، ذوق نیستـــــــــــــــــ ، اشتیاق نیستــــــ
همان دلتنگی بی پایانی س
که روزهــــــــــــــا دیوانــــــــه ام می کند شبها حیرانم
⚡✨⚡✨⚡
امروز ڪسی محرم اسرار ڪسی نیست
ما تجربه ڪردیم، ڪسی یار ڪسی نیست...
#مولانا
✌️♥️
10770766049878.mp3
زمان:
حجم:
3.62M
🍃🌸🍃🌸🍃
دعای الهی عظم البلا باصدای فانی
🌸🍃🌸🍃🤲.