هدایت شده از تنبیه الأمة
❇️ الگو سازی آری / تغییر در ذائقه نه
🖋مرتضی صادقی
اخیرا در برنامه حسینیه معلی مطرح شد که این برنامه در پی ارائه الگوی شادی مورد تایید دین است. این مطلب بهانه ای برای نوشتن نکات زیر شد:
1⃣ چند مطلب مورد تایید و تقدیر نگارنده است:
✅ شخصیت مجری و داوران این برنامه که انصافاً عمری در ترویج مکتب اهل بیت و تعظیم شعائر اهل بیت علیهم السلام تلاش کرده اند و ان شاء الله از این به بعد هم در همین مسیر قدم برخواهند داشت.
✅ نیت خیر آنها در اداره و اجرای این برنامه که این هم امری مبارک و قابل ستایش است.
✅ شوخ طبعی های مجری و داوران برنامه که معمولا شیرین و لذت بخش است.
2⃣ ارائه الگوی دینی در مسائل مختلف دارای ظرافت ها و پیچیدگی های خاص خود است و نیاز به پشتوانه قوی علمی و فکری دارد چرا که گاهی به غلط تصور میشود اگر همان الگوی تقلیدی و وارداتی را گرفته ظاهری اسلامی به آن بدهیم و بخشهایی از محتوا یا روش که با مقیاس رساله عملیه مستقیما حرام هستند را تغییر دهیم، به یک الگوی اسلامی دست پیدا کرده ایم.
❌این همان تصوری غلطی است که گمان میکند اگر از اقتصاد غربی ربا و چند حرام دیگر را حذف کردیم تبدیل به الگوی اقتصاد اسلامی میشود یا اگر از شهرسازی غربی کاباره و شراب فروشی را حذف کردیم تبدیل به الگوی شهر اسلامی میشود غافل از اینکه گاهی تضاد مدل وارداتی با اسلام پیچیده تر و عمیق تر است. گاهی یک مدل اقتصادی بدون اینکه با مقیاس رساله عملیه حرام مستقیمی در آن باشد به گونه ای زندگی انسانها را دستخوش تغییر میکند که نتیجه طبیعی آن تقویت دنیا طلبی و دوری از خدا و تضعیف فضائل اخلاقی و ارزشهای دینی است. گاهی یک مدل شهر سازی بدون اینکه با مقیاس رساله عملیه حرام مستقیمی در آن باشد تعاملاتی را در پی دارد که به تضعیف عفت و ارزشهای خانوادگی و دینی می انجامد.
3⃣ یکی از ریشه ای ترین مفاهیم دینی، مفهوم حیا است. حیا همان نعمت بزرگ خدا به انسان است که به تعبیر روایات به همراه عقل دو نعمت خاص انسان در مقابل حیوانات هستند و ضامن سعادت اویند.
حیا یعنی انسان از اعماق وجود نسبت به انجام کارهای ناپسند احساس خجالت دارد و لذا انجام آن کارها برایش ناگوار است. بخش مهمی از حیا مرهون فضای بیرونی و جامعه است به گونه ای که اگر جوّ خانواده و جامعه نسبت به انجام یک عمل دافعه داشت این حیای اجتماعی تاثیر مهمی در ترک شدن آن عمل خواهد داشت و به عکس اگر فضای بیرونی انجام یک عمل را عادی سازی کرد و ذائقه اجتماعی به انجام و مواجهه با یک عمل عادت کرد این مسئله تاثیر جدی بر سست شدن اراده ها و حتی تغییر نگاه ها در مقابل زشتی آن عمل خواهد داشت و طبعا اگر رفته رفته پرده حیا نسبت به انجام کاری از بین رفت ایمنی انسان در مقابل آن تضعیف خواهد شد.
4⃣ جامعه دینی دارای اجزائی است که همه از جایگاه یکسانی در حرکت دینی آن برخوردار نیستند. این جامعه به مثابه یک قطار دارای واگن های متعدد است خواص مذهبی جامعه و کسانی که انتساب بیشتری به دین و اهل بیت علیهم السلام دارند همچون لوکوموتیورانان این قطار هستند و اقشار مختلف بسته به درجاتشان هرکدام در واگن هایی نزدیک یا دور از لوکوموتیو ساکن هستند. اگر بخواهیم واگن های آخر قطار از افتادن در پرتگاه در امان باشند چاره ای نیست جز اینکه لوکوموتیو با فاصله قابل توجه از لبه پرتگاه حرکت کند.
⛔️ نمیتوان توقع داشت لوکوموتیو تا نزدیک پرتگاه به عقب حرکت کند و در عین حال ساکنان واگنهای پشت سر از افتادن در پرتگاه در امان بمانند.
↙️ نتیجه اینکه به فرض هیچ کدام از مواردی که در برنامه حسینیه معلی اتفاق می افتد مستقیما حرام شرعی نباشد اما:
⁉️اگر در برنامه مزین به نام ابی عبدالله علیه السلام حرکات موزون محلی برگزار شد در جشنواره های دیگر باید منتظر چه اتفاقاتی باشیم؟
اگر در اجرای سرود منتسب به اهل بیت علیهم السلام و در حضور مردان، زنان به میدان آمدند و حرکاتی منظم و آرام انجام دادند چه توقعی از اجرا های دیگران در جمعهای دیگر میتوان داشت؟
اگر ذائقه نوجوانان متدینمان را به سمت اجرای سرودهای دینی به همراه جنس مخالف سوق دادیم و انجام حرکات خاص جزء لازم اجرا محسوب شد، چه انتظاری از دیگران باید داشت؟
اگر در برنامه تلوزیونی که مزین به نام اهل بیت علیهم السلام است و درحضور مادحین و منسوبین به آنها آهنگهای نسبتا تند ضمیمه ی عرض ارادت به محضرشان قرار گرفت در برنامه های دیگر تلوزیون که با هدف صرف سرگرمی تهیه میشود و در حضور داورانی از جنس های دیگر باید متتظر چه آهنگهایی بود؟
بعد از عادی شدن همه اینها قدم بعدی چه خواهد بود؟
🖇در آخر توصیه ای برادرانه به دست اندر کاران حسینه معلی: مکتب اهل بیت علیهم السلام آنقدر زیبایی دارد که بدون تغییر در ذائقه مریدانشان بتوان برنامه های جذاب تولید کرد. پس در مدل سازی اعتماد به نفس داشته باشید و مرعوب روشهای دیگران که ارتباطی با مرام اهل بیت ندارد، نشوید.
❇️مختصری از روایتِ میلاد صاحب الزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
🔅🔅🔅🔅
🔹شیخ صدوق (رضوان الله علیه) در کمال الدین و تمام النعمة در باب «باب ما روي في ميلاد القائم صاحب الزمان حجة الله » اینگونه روایت میکند:
(بَعَثَ إِلَيَّ أَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ ع فَقَالَ يَا عَمَّةِ اجْعَلِي إِفْطَارَكِ هَذِهِ اللَّيْلَةَ عِنْدَنَا فَإِنَّهَا لَيْلَةُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَإِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى سَيُظْهِرُ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ الْحُجَّةَ وَ هُوَ حُجَّتُهُ فِي أَرْضِهِ قَالَتْ فَقُلْتُ لَهُ وَ مَنْ أُمُّهُ قَالَ لِي نَرْجِس)
حكيمه دختر امام جواد (عليه السّلام) گويد: امام حسن عسكرى عليه السّلام مرا به نزد خود فراخواند و فرمود: اى عمّه! امشب افطار نزد ما باش كه شب نيمه شعبان است و خداى تعالى امشب حجّت خود را كه حجّت او در روى زمين است ظاهر سازد. گويد: گفتم: مادر او كيست؟ فرمود: نرجس، گفتم: فداى شما شوم اثرى در او نيست، فرمود: همين است كه به تو مىگويم، گويد آمدم و چون سلام كردم و نشستم نرجس آمد كفش مرا بردارد و گفت: اى بانوى من و بانوى خاندانم حالتان چطور است؟ گفتم: تو بانوى من و بانوى خاندان من هستى، گويد: از كلام من ناخرسند شد و گفت: اى عمّه جان! اين چه فرمايشى است؟ گويد: بدو گفتم: اى دختر جان! خداى تعالى امشب به تو فرزندى عطا فرمايد كه در دنيا و آخرت آقاست، گويد: نرجس خجالت كشيد و استحيا نمود.
و چون از نماز عشا فارغ شدم افطار كردم و در بستر خود قرار گرفته و خوابيدم و در دل شب براى اداى نماز برخاستم و آن را به جاى آوردم در حالى كه نرجس خوابيده بود و رخدادى براى وى نبود، سپس براى تعقيبات نشستم و پس از آن نيز دراز كشيدم و هراسان بيدار شدم و او همچنان خواب بود سپس برخاست و نماز گزارد و خوابيد.
حكيمه گويد: بيرون آمدم و در جستجوى فجر به آسمان نگريستم و ديدم فجر اوّل دميده است و او در خواب است و شك بر دلم عارض گرديد ناگاه ابو محمّد عليه السّلام از محلّ خود فرياد زد اى عمّه! شتاب مكن! كه اينجا كار نزديك شده است. گويد: نشستم و به قرائت سوره الم سجده و سوره يس پرداختم و در اين اثنا او هراسان بيدار شد و من به نزد او پريدم و بدو گفتم: اسم اللَّه بر تو باد آيا چيزى را احساس مىكنى؟ گفت: اى عمّه! آرى، گفتم: خودت را جمع كن و دلت را استوار دار كه همان است كه با تو گفتم.
(قَالَتْ فَأَخَذَتْنِي فَتْرَةٌ وَ أَخَذَتْهَا فَتْرَةٌ فَانْتَبَهْتُ بِحِسِّ سَيِّدِي فَكَشَفْتُ الثَّوْبَ عَنْهُ فَإِذَا أَنَا بِهِ ع سَاجِداً يَتَلَقَّى الْأَرْضَ بِمَسَاجِدِهِ فَضَمَمْتُهُ إِلَيَّ فَإِذَا أَنَا بِهِ نَظِيفٌ مُتَنَظِّف)
حكيمه گويد: مرا و نرجس را ضعفى فرا گرفت و به آواز سرورم به خود آمدم و جامه را از روى او برداشتم و ناگهان سرور خود را ديدم كه در حال سجده است و مواضع سجودش بر زمين است او را در آغوش گرفتم ديدم پاك و نظيف است. ابو محمّد عليه السّلام فرياد برآورد كه اى عمّه! فرزندم را به نزد من آور! او را نزد وى بردم و او دو كف دستش را گشود و فرزند را در ميان آن قرار داد و دو پاى او را بر سينه خود نهاد سپس زبانش را در دهان او گذاشت و دستش را بر چشمان و گوش و مفاصل وى كشيد، سپس فرمود: اى فرزندم! سخن گوى، گفت:
أشهد أن لا إله إلّا اللَّه وحده لا شريك له و أشهد أنّ محمّدا رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم
سپس درود بر امير المؤمنين و ائمّه فرستاد تا آنكه بر پدرش رسيد و زبان دركشيد. سپس ابو محمّد عليه السّلام فرمود: اى عمّه! او را به نزد مادرش ببر تا بر او سلام كند آنگاه به نزد من آور، پس او را بردم و بر مادر سلام كرد و او را بازگردانيده و در مجلس نهادم سپس فرمود: اى عمّه! چون روز هفتم فرا رسيد نزد ما بیا.....
📚كمال الدين و تمام النعمة، ج۲ ص: ۴۲۴
✨✨✨✨
@Tanbiholomah
📃 در بخشی از نامه منسوب به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف به شیخ مفید آمده است:
نَحْنُ وَ إِنْ كُنَّا ثَاوِينَ بِمَكَانِنَا اَلنَّائِي عَنْ مَسَاكِنِ اَلظَّالِمِينَ حَسَبَ اَلَّذِي أَرَانَاهُ اَللَّهُ تَعَالَى لَنَا مِنَ اَلصَّلاَحِ وَ لِشِيعَتِنَا اَلْمُؤْمِنِينَ فِي ذَلِكَ مَا دَامَتْ دَوْلَةُ اَلدُّنْيَا لِلْفَاسِقِينَ فَإِنَّا يُحِيطُ عِلْمُنَا بِأَنْبَائِكُمْ وَ لاَ يَعْزُبُ عَنَّا شَيْءٌ مِنْ أَخْبَارِكُمْ. «بحار الأنوار ج ۵۳، ص ۱۷۴»
✍ ما هرچند به جهت مصالحی که خداوند متعال برای ما و شیعیان مؤمن ما در نظر گرفته است در مکانی دور از محل زندگی ستمگران زندگی می کنیم و این تا زمانی است که مدیریت جهانی به دست فاسقین می باشد، اما علم ما به اطلاعات شما احاطه دارد و چیزی از اخبار شما از ما دور نمی ماند.
اشاره:
غربت امام زمان ما (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تا زمانی است که فاسقین مسلط بر امور دنیا هستند و انقلاب اسلامی تلاشی است برای زدودن این مانع ظهور.
@Tanbiholomah
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
آیت الله بهجت (رضوان الله عليه):
نظر به مصحف، نظر به امام زمان است....
@Tanbiholomah
👌در ارتباط واقعی حوزههای علمیه و خط فقاهت شیعی با نهاد زندهی امامت و ولایت همین بس که دشمنان ولایت فقیه -خصوصا در قالب پروژههای به اصطلاح آکادمیک غربی- به این نتیجه رسیدند؛
برای مبارزه و تضعیف ولایت فقیه باید در مقامات ائمه (علیهم السلام) و نقش رهبری سیاسی اجتماعی ایشان تردید و تحریف ایجاد کنند.
@Tanbiholomah
♨️در مورد حسینیه معلی نه افراط کنیم نه تفریط
🖋 مرتضی صادقی
🔹برنامه حسینیه معلی به عنوان تجربهای جدید در برنامهسازی و تعظیم شعائر این روزها مورد توجه بسیاری قرار گرفته و با واکنشهای متفاوتی روبهرو شده است؛
1⃣در این میان برخی همراه با بیانصافی انتقادهای تند و تیز خود را روانه سازندگان این برنامه و متولیان امر کردهاند، گویی از اساس ساخت این برنامه غلط بوده است. این افراد با بدبینی تمام نسبت به برنامه و سازندگان آن قضاوتهایی دارند که بیشتر شبیه عقده گشاییهای سیاسی از نظام جمهوری اسلامی است.
2⃣برخی دیگر نیز مواجهه ای همراه با تفریط دارند، گویی وقتی حرکتی در راستای اهداف دین و انقلاب با نیت خیر انجام میشود و محسناتی دارد، آسیبشناسی آن ممنوع است و کسی حق ندارد حتی از سر دلسوزی و دغدغه انتقادی داشته باشد. تا جایی که گاهی ایرادات واضح نیز کتمان میشود و مخاطب احساس میکند هر کس نقدی میکند از روی تحجر و کج فهمی است.
3⃣اما در این میان هستند کسانی که نگرانند. نگران اینکه مسیر تعظیم شعائر دچار انحراف شود. نگران پایهریزی بعضی سنتهای غلط که بعضا باعث میشود دیوار تا ثریا کج برود. این افراد گرچه نیت خیر و تلاش دستاندرکاران برنامه را تحسین میکنند اما دلخوری هایی نیز دارند.
دلخوری از اینکه چرا برنامهای که به نام اهل بیت«علیهم السلام» و باحضور منسوب ترین افراد به حضرات معصومین«علیهم السلام» ساخته میشود و قطعا به عنوان الگوی کار مذهبی در اقصا نقاط کشور اثرگذار خواهد بود، در برخی امور نظیر موسیقی و اختلاط زن و مرد و اجرای دختران و حرکات آنها با فاصلهای نزدیک از مردان جوان و اجرای مشترک دختر و پسر، استانداردهای متناسب با جایگاه این برنامه را ندارد. گویی همچون برنامه های طنز شبکه نسیم همین که در برنامه حرام مسلم و مورد اتفاق فقها رخ ندهد کافی است.
⁉️آنها سؤالشان این است که اگر پدر و مادر متدین بخواهند دختری تربیت کنند که در عین رشد محبت او به اهل بیت «علیهم السلام» حیای فاطمی«سلام الله علیها» نیز داشته باشد و نه تنها در پوشش بلکه در رفتار و گفتار آنچنان باشد که خدا در وصف دختر حضرت شعیب میفرماید: تَمْشي عَلَى اسْتِحْياءٍ و یا در دستور به زنان پیغمبر میفرماید: فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذي في قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلاً مَعْرُوفا یعنی حیاء در حرکات و حیاء در سخن گفتن داشته باشد، میتوان به آنها توصیه کرد که به راحتی در کنار فرزندان خود برنامه حسینیه معلی را تماشا کنند؟
✅خلاصهی کلام:
اگر برنامهای مذهبی توانست موفقیتی در جذب و همراه کردن مخاطب داشته باشد ولی آسیبهای اینچنینی هم در آن وجود داشت، گرچه میتوان از نیت و تلاش سازندگانش تقدیر کرد و محسنات آن را تایید نمود، ولی نمیتوان از آن به عنوان نمونهای تراز در برنامهسازی دینی و انقلابی یاد کرد.
@Tanbiholomah
💢 سقوطِ سرود...
📝آسیبشناسی تربیتی سرودهای مذهبی سالهای اخیر
🖋محمد حسین ابوطالبی
🔹 شباهت پرواز و سقوط، حس رهایی و شکوه است؛ و خطای کسی که سقوط میکند، مست شدن از احساس پرواز است غافل از مقصدی که انتظارش را میکشد.
🔸 شاید تا همین چند سال پیش هم با شنیدن نام گروه سرود، تصویری که در ذهن تداعی میشد این بود:
«جمعی با لباس متحدالشکل و رسمی،
چهرههای جدی،
متن و موسیقی حماسی،
تنها چیزی که حرکت میکند دهانهاست،
همه به افق خیره هستند
و تکخوان را به سختی میشود پیدا کرد اگر تکخوانی وجود داشته باشد»
🔹قطعا رشد و تکثیر گروههای سرود قوی و موفق در سراسر کشور، اتفاق بسیار مبارک و ارزشمندی است و جای شکر دارد.
اما تغییر هریک از عناصر فوق در سالهای اخیر، علیرغم ثمراتش آفتی را با خود به همراه آورده است که بیش از هرکسی، دامنگیر کودک و نوجوان ما میشود.
1⃣ ولع دیدهشدن: وقتی گروه سرود، وحدت خودش را از دست بدهد و هر عضوی از گروه با لباس متفاوتش یا کرشمه و اطوار خاصش منحصر به فرد بشود، سرود ماهیت موسیقایی خودش را از دست میدهد و تبدیل به «نمایش» میشود.
و در این نمایش، فیلمبردار و تدوینگر به دنبال شکار لحظههاست و هر عضو گروه سرود، به دنبال شکار توجه آنها.
نتیجتاً این دیدهشدن و راههای دیدهشدن، برای نوجوان دختر و پسر ارزشمند میشود.
2⃣ سلبریتیسالاری: وقتی دیدهشدن ارزشمند شد، کسی که دیده شود هم ارزشمند میشود و مخاطب، کنجکاو میشود او را بیشتر بشناسد.
کمااینکه میبینیم برخی گروههای سرود، به معرفی و برجسته کردن اعضای گروه میپردازند و نوجوان ما هم در کامنتها، قربانصدقه آن نوجوان دیگر میرود.
قبلا ما چه کار داشتیم ایندفعه تکخوان سرود امیرعلی است یا هانیه؟؟؟
و چه کسی سلامت اعتقادی و سیاسی امیرعلی و هانیه را در آینده یا حتی در حال، تضمین میکند که او را الگوی نوجوانمان میکنیم؟؟
3⃣ حیازدایی: اینکه یک دختر با صدای خود یا با ناز و ادای خود حین اجرای سرود، تلاش میکند برای دیدهشدن (که اسمش را میگذارند خوانندگی همراه با زبان بدن فعال!)، اولین چیزی که در او و در مخاطبش نابود میشود، مفهوم «حیا» است.
یک زمانی این اجراها محدود بود به دختران ۵-۶ ساله اما اخیرا رسما دختران نوجوان ۱۱-۱۲ ساله را هم وارد این فضا کردهاند. آنهم با چادرهای صورتی و اجرای مختلط! و طبیعتا با ساعتها تمرین در کنار پسران همسن و سال خودشان برای چنین اجرایی.
4⃣ سنّت زدایی: معمولا نوآوریهای بیضابطه که در این قبیل عرصهها به قصد «جذب مخاطب جدید» صورت میگیرد، بیشتر منجر به «تغییر ذائقه مخاطب فعلی» میشود. کودکان ما ده سال دیگر در لیست پخش گوشی خود، چه چیزهایی را گوش خواهند داد؟؟
آن مخاطب جدید هم نهتنها جذب نمیشود، بلکه بابت تبعیض و استاندارد دوگانه، ما را به سخره میگیرد که مثلا اگر نیمهشعبان باشد، همهچیز حلال میشود!!
5⃣ ترویج موسیقی مضلّ: یک چیزی به گوش برخی خورده که رهبری فقط موسیقی مضلّ را حرام میدانند و با همین دستفرمان، روی هر مداحی و سرود حرامی، مُهر حلال میزنند!
درحالی که رهبری سه نحوه اضلال را مطرح کردهاند که فقط یکی از آنها مضلّ بودن محتوا است.
ایشان تصریح دارند که «صوت مرقّص (رقصآور) مصداق اتمّ و اظهر صوت لهوی مضلّ عن سبیل الله است»
همچنین گفتهاند: «معیار، شأنیت است. یعنی لزومی ندارد در شنونده بالفعل چنین آثاری داشتهباشد»
در شرایطی که تنها عنصر متفاوت خیلی از سرودها و مداحیها با یک موسیقی حرام قطعی، متن شعر آن است، نمیتوان حکم به حلیت آن سرود و مداحی کرد.
🔻 عمده این موارد فارغ از شرایط خاص اجرا برای اهلبیت علیهمالسلام است و در فرض اجرای یک سرود کاملا ملّی در یک سالن موسیقی هم جاریست.
اما باتوجه به اینکه عمدتا در مصادیق کاملا مذهبی هست و حتی خیلی از مواقع شاهد سرود-مداحی یا مداحی استدیویی با چنین مختصاتی هستیم، طبیعتا کسی که دستش میرسد کاری کند و اصلاح این وضعیت به گردن اوست، بزرگان سخنران و مداح عرصه هیئت هستند و متولیان سازمان تبلیغات اسلامی؛ آنهم نه صرفا با موضعگیری، بلکه با اقدام و عمل.
🔹 اگرچه این نقدها پَر بخشهایی از برنامه ارزشمند «معلی» را هم میگیرد اما صرفا ناظر به آن نیست. همانطور که در ساخت یک «برنامه شاد مذهبی» ملاحظات زیادی هست، به همان اندازه در نقد آن هم ملاحظات جدی باید باشد و نباید از دایره انصاف خارج شد. در این زمینه، نکات سیدکاظم روحبخش (https://eitaa.com/bidaar_ir/471) قابل تامل بود.
🌐 کانال شخصی نویسنده
@Tanbiholomah
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌷 امید ما به جوانهاست
✏️رهبر انقلاب، صبح امروز: این سخن خطاب به همهی جوانان کشور است. امروز مسئولیت شما حفظ روحیه، تقویت این حرکت و پیشرفت در راه رسیدن به اهدافی است که انقلاب معین کرده.
✏️ما به جوانها امیدوار هستیم و انشاءاللّه در همهی بخشها این حرکت عظیم مردمی پیشرفت خواهد کرد و خدای متعال شما را حفظ کند، خداوند انشاءاللّه برکات خودش را بر شما مردم عزیز نازل کند. ۱۴۰۳/۱۱/۲۹
Farsi.Khamenei.ir
🆔@Tanbiholomah
❇️اندیشه «توفیر فیء» و راهکار «کالابرگ»
🖋محمد متقیان تبریزی
1️⃣بخش اول: راهبرد توفیر فیء
امیرالمؤمنین (سلام الله علیه) در خطبه 34 چهار نهج البلاغه در توصیف حقوق اربعه میان امام و مردم، در بیان حقی که مردم بر امام دارند، یکی از حقوق را «توفیر فیئکم علیکم» بیان میدارد. در حدیث معروف امام رضا (سلام الله علیه) در توصیف «امامت» آمده است: «بِالْإِمَامِ تَمَامُ الصَّلَاة.... وَ تَوْفِيرُ الْفَيْءِ وَ الصَّدَقَات و...» توفیر الفیء و الصدقات، فقط با امام محقق میشود. (الكافي (ط - الإسلامية)، ج1، ص: 200)
واژه «توفیر» از ماده «وفر» به معنای (کثرت و تمام) است. (معجم مقائیس اللغة، ج6 ص 129). راغب در مفردات آن را به (المال التامّ) معنا میکند. (ص 877) ظاهراً، این واژه معنایی بیش از «کثرت» دارد و مدلول اصلی آن «تمامیت» است. ممکن است چیزی کثیر باشد اما تمام نباشد، و وفور به معنای کثرت نیست بلکه به معنای تمامیت است و یا به معنای کثرتِ خاصی است که صاحب العین اینگونه معنا کرده است: «المال الكثير الذي لم ينقص منه شيء» (ج8 ص 280)
مقصود از کلمه «فیء» در این عبارت، اشاره به «اموال عمومی» است که در بیت المال تجمیع میشود؛ حال یا اشاره به همه بیت المال دارد یا اینکه به بخشی از منابع بیت المال مانند غنائم حربیه، جزیه، خراج اشاره دارد. علی ای حال، مقصود از «توفیر فیء» اعطاء تمام و کمال حقوق مردم از بیت المال است. به عبارت دیگر، حضرت در این عبارت میخواهند بگویند: همه آن حقوقی که برای مردم وجود دارد، بدون کم و کاستی، تمام و کمال در اختیار آنها قرار میگیرد.
2️⃣بخش دوم: بی نیازسازی مردم
در کتاب وقعة صفین، نامه ای از امیرالمؤمنین (سلام الله علیه) خطاب به عبدالله بن عباس آمده است که حضرت از او میخواهند، هرآنچه از غلات و فیء نزد او است میان مردمان تقسیم کند تا آنها را غنی سازد و سپس آنچه را که اضافه آمده است به ایشان ارسال کند:
« وَ كَتَبَ «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ مِنْ عَبْدِ اللَّهِ عَلِيٍّ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ إِلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ أَمَّا بَعْدُ فَانْظُرْ مَا اجْتَمَعَ عِنْدَكَ مِنْ غَلَّاتِ الْمُسْلِمِينَ وَ فَيْئِهِمْ فَاقْسِمْهُ مَنْ قِبَلَكَ حَتَّى تُغْنِيَهُمْ وَ ابْعَثْ إِلَيْنَا بِمَا فَضَلَ نَقْسِمْهُ فِيمَنْ قِبَلَنَا وَ السَّلَام» (وقعة صفين، النص، ص: 106)
در این نامه به تعبیر «حَتَّى تُغْنِيَهُمْ» باید توجه شود که متناسب با همان اندیشه «توفیر الفیء» است. در آن حقوق اربعه، سخن از اعطاء تام و کاملِ حقوق مردم از بیت المال میرود و در این نامه نیز حضرت غایت تقسیم را «اغناء مردم» قرار میدهد.
3️⃣بخش سوم: آیا راهکار «کالابرگ» با اندیشه «توفیرفیء» تناسب دارد؟
با توضیحی که در دو بخش پیشین گذشت، آموزه بنیادین از سیره حکومتی امیرالمؤمنین (سلام الله علیه) در تقسیم بیت المال واضح میگردد. هرچند، بسیاری نصوص فراوان دیگر در این میان وجود دارد که بدلیل احتراز از اطاله کلام از نقل آنها صرف نظر شده و بر همین تفکر «توفیر فیء» تأکید شده و براساس آن پرسشهایی در نسبت با وضعیتِ امروز جمهوری اسلامی ایران طرح میشود:
با وجود مخالفتهایی که بخشی از اقتصاددانان داشتند، امروزه شاهدیم که دولتِ جدید نیز همان نسخه کهنه قدیمی «گران سازیِ دلار» به بهانه «حذف رانت» را تکرار کرده و عملاً سبب شده است تا ارزشِ مالی زندگی عمومی مردم کاهش یابد و ثروتی افزون در طبقه چند درصدی دلاراندوز فراهم آید. بعد از این فاجعه، دولت و بخشهای دیگر حاکمیت بعد از تشدید شکافِ طبقاتی و تحمیل فقرِ دیگری بر زندگی مردم، به سمت ایده «کالابرگ» میرود. پرسش این است؛ آیا ایده کالابرگ و پرداخت بخشی از هزینه های کالاهای اساسی، موافقت با اندیشه «توفیر فیء» دارد؟ آیا سران قوا اموال عمومی را به صاحبان اصلی آنها به وفور و با تمام و کمال اعطاء میکنند؟ یا اینکه، بخش عمده ای از اموال عامه را به سبب اِعمال کارشناسی هایی عقیم، به سمت طبقه فرادست هدایت نموده و بخش بسیار ناچیزی از آن را با عنوان کالابرگ به عموم مردم اعطاء میکنند؟ آیا همه مردم و بالسویة از منابع بیت المال بهره میبرند و توفیر فیء در حق ایشان تطبیق میکند و اغناء از طریق بیت المال برای ایشان حاصل میشود یا اینکه این توفیر فیء فقط شامل درصد محدودی از جمعیتِ ایران اسلامی میگردد؟
به قول معروف: ما با نهج البلاغه انقلاب کردیم و سودای عدالت داشتیم، اما روش اداره را در اختیار دلاری اندیشان گذاشتیم و فرسنگها از عدالت فاصله گرفتیم.
@Tanbiholomah
💢راه شما، راه خدا و راه اولیاء خداست💢
🖊رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی)
🔹این مسئولیت، امروز بر دوش شما برادر عزیز ما - آقای سیدحسن نصراللَّه (بهعنوان سومین دبیرکل جنبش انقلابی حزباللَّه لبنان) - است. ما شما را همیشه از صمیم قلب دوست میداشتیم و شایسته میدانستیم. خدا را بر این انتخابِ خوب شکر میکنیم و برادرانه عرض میکنیم که بار مسئولیت خیلی سنگین است.
📆 13 اسفندماه ۱۳۷۰/ بیانات در دیدار اعضای کادر مرکزی حزباللّه لبنان
🔹راه شما، راه خدا و راه اولیاء خداست و با صبر و تداوم و نهراسیدن از دشمن خدا، نصرت الهی را درپی خواهد داشت و شما در دوران ده ساله اخیر در لبنان بارها این را تجربه کرده و تحقق وعده الهی: ولینصر والله من ینصره را به چشم دیدهاید. گوارا باد بر شما صواب مجاهدان فی سبیل الله.
📆۴ خردادماه ۱۳۷۱/ پیام به دبیرکل حزبالله لبنان
🔹پدیده حزب الله لبنان در منطقه و در نزدیکی دولت غاصب صهیونیستی یک صنع الهی است که توانست دشمنی را که سالها شکستناپذیری او تبلیغ و القاء شده بود، به زانو درآورد و او را مجبور به فرار کند.
📆۱۴ تیرماه ۱۳۷۹/ دیدار دبیرکل حزبالله لبنان با رهبرمعظم انقلاب
🔹آنچه شما با جهاد و مقاومت بینظیر خود به امت اسلامی هدیه کردهاید از حد توصیف اینجانب بالاتر است. جهاد دلاورانه و مظلومانه شما که نصرت الهی را به شما ارزانی داشت، بار دیگر ثابت کرد سلاحهای مدرن و مرگبار در برابر ایمان و صبر و اخلاص، ناکارآمد است و ملتی که ایمان و جهاد دارد، مغلوب سیطره قدرتهای ستمگر نمیشود.
📆۲۶ مردادماه ۱۳۸۵ / پیام تبریک به سیدحسن نصرالله به مناسبت پیروزی مقاومت اسلامی در جنگ ۳۳ روزه
#سید_مقاومت
#سید_حسن_نصرالله
https://eitaa.com/Tanbiholomah/990