◾️دائره المعارف قرآن کریم◾️
👹 #ابلیس >
👈ماهیت ابلیس>
✅2. ابلیس از ملایک
👺 ابنعبّاس، ابنمسعود، #قتاده، سعید بنمسیّب، ابنجریح، ابنانبارى، ابنجریر طبرى، شیخ طوسى، بیضاوى و گروهى دیگر، ابلیس را از #ملائک دانستهاند .
👿 آلوسى این #رأى را به بیشتر صحابه و تابعان #نسبت داده است .
👺 صاحبان این دیدگاه ، #مسئولیت ابلیس را ( پیش از تمرد ) رئیس فرشتگان دنیا ، سلطان دنیا ، #سلطان زمین ، و خزانهدار بهشت شمردهاند .
👿صاحبان این نظر ، افزون بر #روایات ، به ظاهر آیاتی مانند :
* و اذ قلنا للملائکه اسجدوا * ( بقره ۳۴ ) #تمسک کرده و گفتهاند :
اگر ابلیس از ملائک نبود ، #فرمان الهی شامل او نمیشد و میتوانست به این بهانه از #سجده سرباز زند ؛
👺 همچنین استثنای ابلیس از #فرشتگان در چند آیه ، نشان میدهد که ابلیس از #ملائک بوده است ؛
در غیر این صورت باید #استثنا را منقطع بدانیم که مستلزم حمل بر مجاز و بر خلاف ظاهر و نیز مستلزم تخصیص عمومات است که #محذور آن بیشتر از آن است که ابلیس را از ملائک بدانیم .
👿 صاحبان این رای ، از #آیه * کان من الجن * ( کهف ۵۰ ) پاسخهایی را گفتهاند :
برخی بر آنند که #تفاوت میان فرشتگان و جن ، تفاوت نوعی نیست ؛ بلکه جن ، #صنفی از ملائک است .
👺 شاید بتوان قدیمترین ماخذ این #عقیده را روایت ابن عباس دانست که میگوید :
ابلیس از #طایفهای از ملائک بوده که آنان را * الجن * مینامیدند و از میان ملائک ، فقط این گروه از * #نارالسموم * آفریده شده بود
👿 و اما اینکه چگونه ممکن است #فرشتهای از فرمان الهی سر باز زند ، گفته میشود از قرآن فقط #عصمت برخی از فرشتگان و نه همه آنان فهمیده میشود .
👺 علت #نامگذاری این فرشتگان به جن ، به دلیل خزانهداری جنّت یا پنهانی از #دیدگان بوده است .
👿 بر اساس نظر برخی ، #ابلیس ابتدا از ملائک بود ؛ اما پس از نافرمانی ، #مسخ و از جنیان شد .
👺 صاحبان این رای ، #آیه * کان من الجن * (کهف ۵۰ ) را به معنای * #صار_من_الجن * گرفتهاند .
👿 شاید بتوان کلام زمخشری را به این رای نازل دانست که بر اساس آن ، #جمله * فاخرج منها * را به خروج از آفرینش نخستین معنا کرده است ؛ یعنی پس از آنکه سفید ، زیبا و #نورانی بود ؛ او را سیاه ، زشت و #ظلمانی گردانید .
👺 از بررسی مجموع #ادله و روایات برمیآید که ابلیس از جن بوده ؛ ولی به دلیل عبادت فراوان ، در جایگاه #قدسی ملائک قرار داشته ، از همین رو امر به سجده او را نیز در بر گرفته است .
ادامه دارد .......
#تفسیر
#دائره_المعارف
@Targomeh