0️⃣ علت برخورد سرد انقلابیون با آیت الله سیدصادق روحانی 🔹بعد از رحلت مرحوم آیت الله #سید_صادق_روحانی، مجددا یکی از ابهاماتی که زیاد مطرح میشود علت نوع مواجهه انقلابیون با ایشان است. بررسی چندین مسئله میتواند این ابهام را روشن کند که یکی از آنها مشی ایشان پیش از انقلاب است. 🔸در واقع با اینکه ایشان پیش از انقلاب در مقاطع مختلف علیه رژیم اعلامیه های تندی صادر میکرد و عملا نیز به انقلابیون کمک میرساند و جزو #علمای_مبارز شناخته میشد اما میبینیم هیچگاه در میان اغلب انقلابیون جایگاهی پیدا نمیکند و کمتر به ایشان توجه میشود تا آنجا که به مرور از صحنه سیاسی کناره گیری میکنند. خب علت چیست؟ 🔹آقای #سید_حسین_موسوی_تبریزی از انقلابیون پیش از انقلاب(دادستان کل انقلاب درسال60-62/نماینده دوره اول و سوم مجلس/داماد آیت الله #نوری_همدانی/هم اکنون دبیر#مجمع_محققین_و_مدرسین) علت این مسئله را چنین مطرح میکنند: ➕«آقای روحانی در آن مقطع در مسائل مبارزاتی فعالانه شرکت میکرد و شاید خیلی داغتر و #انقلابی_تر از سایر آقایان بود و از این جهت مشکلی نداشت، منتها ایشان و همچنین آیت الله #حاج_آقا_حسن_قمی که ایشان نیز از مراجع و انقلابیون خیلی داغ به شمار می آمد و در مشهد مستقر بود، با تمام فعالیتهای سیاسی که این دو بزرگوار انجام می دادند، #ساواک برخورد شدیدی با آنان نمیکرد و اگر هم برخوردی صورت میگرفت خیلی آرام و محترمانه بود ▪️در حالی که با انقلابیونی مثل آیت الله آقای #منتظری، آقای #مشکینی و مرحوم آقای #ربانی_شیرازی بشدت برخورد میکرد و اینها را به بهانه های گوناگون به زندان و تبعید می فرستاد در صورتی که آن آقایان اصلاً زندانی نشدند و تنها یک بار آقای قمی تبعید گردید... ▪️به نظر من علت عدم حساسیت رژیم و ساواک نسبت به این آقایان این بود که اینها به جای اینکه #حضرت_امام را محور قرار دهند و تحت رهبری ایشان به مبارزه بپردازند، قصد داشتند که خودشان #مستقلاً عمل کنند مثل اینکه به دنبال سهمی در رهبری و هدایت مبارزه و انقلاب باشند ▪️رژیم هم از این نوع کارها که نهایتش تضعیف و یا تقسیم رهبری امام بود به طور غیر مستقیم حمایت میکرد و نسبت به کسانی که در خط مبارزه بودند ولی برای خودشان نیز داعیه ای داشتند و در فکر برافراشتن پرچم جداگانه ای بودند حساسیت نشان نمیداد تا بدین وسیله با تقسیم #قدرت_رهبری انقلاب و مبارزه، از قدرت عمل مخالفانش بکاهد، همچنان که رژیم از تمرکز #مرجعیت در یک شخص در هراس بود و سعی میکرد با تقسیم مرجعیت بین افراد متعدد از قدرت و محبوبیت پیدا کردن یک فرد جلوگیری کند... ▪️بر همین اساس بود که اکثر علما و روحانیون انقلابی وجهه همتشان را علی رغم خواست رژیم، تقویت رهبری حضرت امام و توجه دادن مردم به سوی ایشان قرار داده بودند؛ به همین خاطر عمده علمای انقلابی مثل آقایان #منتظری، #مشکینی، #ربانی_شیرازی، #نوری_همدانی، #مؤمن، #ربانی_املشی و #طاهری_خرم_آبادی رابطه خوبی با آقای #سید_صادق_روحانی نداشتند ▪️اگر هم بنا بر مقتضیات و شرایط زمانی ارتباطی برقرار می شد خیلی دوستانه و صمیمی نبود چون ایشان میخواست خودش محور باشد در حالی که علما و بزرگانی بودند مثل مرحوم آقای #طالقانی که با تمام منزلت علمی و سیاسی، رهبری امام را پذیرفته بود و تحت رهبری ایشان به مبارزه اشتغال داشت؛ لذا ارتباط سایر انقلابیون در حوزه قم و جاهای دیگر با ایشان خیلی بیشتر و صمیمانه تر بود. ▪️آقای روحانی در آن مقطع حتی در بین علمای غیرانقلابی نیز جایگاه مهمی نداشت چون ایشان خیلی زود در صدد احراز #مقام_مرجعیت برآمده بود در حالی که گام نهادن در مسیر مرجعیت مستلزم ملاحظه شرایط خود و احترام بزرگان و پیشکسوتان است و همان طوری که تاریخ مرجعیت نشان داده است کسانی که خواسته اند با پیشدستی کردن به این مقام برسند ناکام مانده اند. ▪️در آن مقطع و همچنین پیش از آن در حوزه علمیه قم حتی معیارهایی برای تدریس وجود داشت و مثل الآن نبود که یک طلبه ای که ده سال نیست وارد حوزه شده کلاس درس خارج دایر کند... هر کس که میخواست پا را از گلیم خودش دراز کند به حساب خودنمایی گذاشته میشد و به جهت عدم مراعات حرمت بزرگان طرد می شد. در خصوص #مرجعیت نیز همین معیار وجود داشت و کسانی که می خواستند بدون طی آن مراحل یک شبه ره صد ساله بروند نه در حوزه مورد توجه واقع می شدند و نه در جامعه و میان مردم. ▪️به هر حال ایشان نه در مبارزه و نه در کسب مقام مرجعیت توفیقی به دست نیاورد و با اینکه در مسیر مبارزه گاهی حرکتهای خیلی خوب و انقلابی هم انجام میداد مثل برگزاری #نماز_عید_فطر در سال ۵۷ که در میان علما تنها ایشان حاضر شد بیاید... ولی با وصف حال به خاطر همان جهاتی که در شخصیت ایشان وجود داشت توجهی از سوی انقلابیون تراز اول به وی نمی شد.» 📚خاطرات آیت الله سیدحسین موسوی تبریزی، ج1، ص426 🆔https://eitaa.com/TarikhDEF

❇️ بررسی مشی نواب صفوی و فدائیان اسلام(بخش دوم) 5️⃣ یکی از اشکالات به مشی #نواب، روشی است که آنها دنبال میکردند. نکته محوری در تفاوت مشی نواب و امام نیز به همین مسئله برمیگردد. هر دو حقیقتا به دنبال «#قیام_لله» بودند، اما نواب محور کارش «#مبارزه_مسلحانه» بود ولی امام محور کارش «#بیداری_مردم». 🌱اگر میبینیم امام راحل خیلی کمک کار و حامی نواب نیست، یکی از مهمترین دلایلش همین نکته است. اساسا امام معتقد بود با روش مسلحانه، انقلاب و نهضت به سرانجامی نخواهد رسید. ته این کار اینه که فلان مسئول فاسد رو کنار میزنی اما باز یکی مثل همان قبلی جای او را خواهد گرفت. 🌱البته عامل مهم دیگری نیز در عدم همراهی امام با نواب وجود داشت. نواب و فدائیان خیلی معتقد نبودند که باید کارشان را ذیل #مرجعیت آیت الله #بروجردی پیش ببرند، به خلاف امام. امام معتقد بود هر حرکتی باید هماهنگ با دستگاه مرجعیت طرح ریزی بشود لذا تمام تلاشش را کرد تا دستگاه مرجعیت را برای این مهم به حرکت وا دارد. 🌱امام معتقد بود #دستگاه_مرجعیت نباید تضعیف بشود، #حفظ_وحدت نکته ای بسیار مهم و اساسی است لذا نه با آیت الله کاشانی همکاری جدی ای در قضیه نفت دارد، نه با نواب و فدائیان اسلام. 🌱او حرکت خود را با دستگاه مرجعیت یعنی آیت الله بروجردی تنظیم میکند، حتی با وجود اختلافات جدی ای که با آیت الله بروجردی داشت اما هیچگاه مقابل ایشان نایستاد و همیشه خود را ذیل ایشان تعریف میکرد، به خلاف روشی که آیت الله کاشانی و نواب برای خود تعریف کرده بودند. 🌱آقای #خسروشاهی در ماجرای اعدام نواب نقل میکنه با آقای #گلسرخی پیش امام رفتیم و خواستیم که اقدامی کنند. آقای گلسرخی برای اینکه امام رو تحریک کنه که حتما کاری بکنند، گفتند چرا آیت الله بروجردی ساکت هستند. 🌱امام ناراحت شدند و گفتند شما چکار به مراجع دارید؟ اگر کاری میتونید خودتون انجام بدید یا به من بگید که البته امام بعدا چندین اقدام برای جلوگیری از اعدام نواب انجام میدن.(1) امام تا این حد تلاش میکردند که حریم مرجعیت دچار خدشه نشه. 6️⃣ مسئله مهم دیگر اختلافات آیت الله بروجردی به عنوان مرجع مطلق با نواب و فدائیان اسلام بود. فدائیان اسلام فعالیت هاش رو از قم شروع کرد که برخی مراجع مانند آقای #صدر و #خوانساری و برخی شخصیت های بزرگ دیگه مانند آقای #مرعشی_نجفی هم از ایشون حمایت کردند. 🌱برخی نیز مخالف جدی نواب و فدائیان اسلام شدند، از جمله برخی اعضای بیت آیت الله بروجردی. براساس نقل آقای خسروشاهی(2) برخی مانند #شیخ_علی_الشتر یا #شیخ_علی_لر یا #شیخ_علی_ملایری که نزدیک به بیت آیت الله بروجردی هم بودند، یک روز بعد نماز در حالی که آیت الله خوانساری هم حضور داشتند به اعضای فدائیان اسلام حمله میکنند و شروع به کتک کاری کرده و حسابی درگیری بالا میگیره. 🌱بعد از این ماجرا به توصیه مراجع، فدائیان اسلام فعالیت هاش رو تو قم کم میکنه و عملا جمع میکنه و به تهران میره. به تبع این اتفاق و برخی مسائل دیگه، نگاه مثبتی به آیت الله بروجردی برای فدائیان اسلام شکل نمیگیره و عملا شروع به نقد عملکرد ایشون میکنن. گزارش های متعددی از افرادی مانند آقای دوانی نقل شده که نواب و فدائیان دست به چنین کارهایی زده بودن. 🌱امام منتقد جدی همین کارها بود و میگفت چرا فدائیان حرمت آقای بروجردی رو نگه نمیداره. 🌱درباره اینکه خود آیت الله بروجردی هم نگاه منفی ای به نواب داشته یا نه، چندین قول نقل شده و اختلاف نظر هست اما جمع بندی خودم اینه که ابتدا نظر آقای بروجردی این بوده که اینها طلبه های خوبی هستند و اجمالا نظر مثبت داشته(3) هرچند روش اینها رو نمیپسندیده 🌱اما به مرور، هم تحت تاثیر گزارشات اطرافیان و هم برخی کارهایی که خود فدائیان انجام داده بود، دیگه نگاه مثبتی بهشون نداشتند تا اونجا که حتی برای جلوگیری از اعدام اعضای فدائیان کار خاصی انجام نمیدن. 🔻پاورقی: 1.خاطرات آقای خسروشاهی، ص291 2.خاطرات آقای خسروشاهی، ص289 3. رجوع کنید به گزارش آقای گلسرخی، در کتاب خاطرات آقای خاتم یزدی، ص55(آقای بروجردی در ماجرای قطع شهریه ایشون بهشون گفته بودن: «خدا توفیقتان بدهد، نه قطع شهریه از طرف من بوده و نه مخالفتی با فدائیان اسلام دارم.») 🆔 https://eitaa.com/TarikhDEF