✔️فرق بين #تفكّر و #تدبّر
طبرسی در مجمع البیان در فرق بین «تدبّر» و «تفکّر» میگوید:
«والفرقُ بين التَّدَبُّرِ والتَّفكُّرِ؛ أَنَ التَّدَبُّرَ تصرُّفُ القلبِ بالنَّظرِ في العواقِبِ، والتَّفَكُّرَ تصرُّفُه بالنَّظرِ في الدّلائلِ».
یعنی «تدبّر»؛ تصرّف در قلب با نظر کردن در عواقب امور است،
«تفکّر»؛ تصرّف در قلب با نظر کردن در دلائل امور است».
پس «تدبّر»؛ کاوش در باطن و توجّه به نتایج و عواقب امر است،
اما «تفکّر»؛ اعم از بررسی ظواهر و بواطن امور و اعم از بررسی علل و اسباب امور و نتایج و عاقبت آن است؛ چرا که تفکّر به راهیابی و کشف مجهولات به طور مطلق نظر دارد.
✔️فرق بين #تدبّر و #تفسیر
«تدبّر در قرآن» وظیفهای است همگانی، ولی «تفسیر» نیازمند به اجتهاد است.
«تدبّر»؛ عبور از سطوح اولیه و مفاهیم ظاهری آیات و ورود اندیشمندانه به لایه های ژرف برای کشف حقایق پنهانی است؛ ولی در «تفسیر» این مسائل، لزوما پیگیری نمیشود؛
«تدبّر»؛ جریان فکری-روحی است که از نوعی ارتباط میان عقل و قلب پدید میآید، لیکن «تفسیر» جریان فکری است که لزوما با جریان قلبی همراه نیست؛
در بسیاری از موارد «تدبّر» رجوع به احادیث لزومی ندارد؛ حال آنکه در «تفسیر» رجوع به احادیث معصومین علیهم السلام امری اساسی و ضروری است و بدون احادیث نمیتوان به تفسیر پرداخت.
این کتاب بزرگ آسمانی تنها برای تلاوت نیست، بلکه هدف میانی از آن، تدبّر و توجّه در معانی قرآن است؛
چنانکه امام خمينى رحمة الله علیه به شدّت تأسّف مىخورد كه چرا تمام عمر خود را صرف تدّبر در قرآن نكرده است،
همانگونه كه مرحوم ملاصدرا در تفسير سورۀ واقعه اين تأسّف را اعلام میدارد.
#اعجاز_قرآن_کریم
@The_Holy_Quran_114
♻️آيات #تدبر و #تفكر در قرآن
واژه «تدبر» صيغه تفعل از ماده «دبر» است وبه معناى نظر كردن وفكر نمودن در عواقب چيزى است. گويا شخص معناى آيه را دنبال مىكند تا اينكه به عواقب و لوازم آن پى ببرد.
در قرآن كريم آيات بسيارى يافت مىشود كه به تدبر و تفكر و تعقل در آيات الهى دعوت نموده است. اين آيات گوياى آنند كه علاوه بر مفاهيم ومعارف برآمده از ظاهر الفاظ، حقايق ژرفى نيز در وراى عبارات نهفته است. كه با تتبع ودنبال كردن معانى الفاظ آن، حاصل مىشود. برخى از اين آيات عبارتند از:
🍃كتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُوا الأَلْبَابِ (ص: 29)
🍃(قرآن) كتابى است مبارك كه بر تو نازل كرديم تا در آياتش تفكر كنند و صاحبان عقل متذكر (حقايق) آن شوند.
🍃أفَلاَ يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِندِ غَيْرِ اللّهِ لَوَجَدُواْ فيهِ اخْتِلاَفاً كَثِيراً (نساء: 82)
🍃آيا در قرآن تدبر و انديشه نمى كنند در حاليكه اگر از جانب غير خدا بود در آن اختلاف زيادى مىيافتند.
🍃 أفَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا آيا (محمد: 24) (نمىخواهند)
🍃در قرآن بيانديشند يا اينكه بر دلهاى آنان قفلهاى مخصوص آنها زده شده است.
🍃وأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ(نحل: 44)
🍃و ما ذكر (قرآن) را بر تو نازل كرديم تا آنچه براى مردم نازل شده است را برايشان روشن نمايى و تا شايد آنان بيانديشند.
🍃فمَا لِهَؤُلاء الْقَوْمِ لاَ يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثاً (نساء: 78)
🍃اين عده را چه شده است كه حاضر نيستند سخنى (از قرآن) را درك عميق نمايند.
#اعجاز_قرآن_کریم
@The_Holy_Quran_114