تعددزوجات در اسلام👆 در منظر #علامه_جوادی_آملی ⚠️غیرت برای زن #حرام_و_ممنوع 🔸 #غیرت_ورزی و #عدالت_ورزی برای مرد #واجب_و_لازم 🔻خارج فقه نکاح،گزیده جلسات ۲۰۱ الی ۲۰۴ (۱۵ الی ۱۸ اسفند۹۵) 💞 متن کامل 👇 💞 eitaa.com/WahdatZojat/174

🔸بسم الله #تعددزوجات #درس_خارج_فقه #علامه_جوادی_آملی #نگاه_سلوکی یک زن شیعه مدینه ای به #تعدد_زوجات #غیرت برای زن #حرام_و_ممنوع #غیرت_ورزی و #عدالت_ورزی برای مرد #واجب_و_لازم 🔶 🔸مرحوم محقق در فصل‌بندي شرائع اوّل مسئله «عقد»، «اولياي عقد»، «شرائط عقد»، اينها را ذکر فرمود. بعد اقسام نکاح را که «نکاح دائم»، «نکاح منقطع»، «نکاح عبد و أمه» در کنار مسائل فرعي نکاح اينها را در چهار بخش ذکر مي‌کنند. اسباب تحريم را يادآور مي‌شوند که ما به سبب چهارم رسيديم که عنوان زائد بر چهار هست. 🔻اين عنوان زائد بر چهار بر هر زني تطبيق بشود، عقد او حرام است؛ چون چهار زن مشروع است و زائد بر آن چهار، حرام است. زائد بر چهار، شخص معيّن نيست، نام خاص ندارد. در «نَسَب» نام خاص است مادر هست، خواهر هست، ربيبه هست در «مصاهره»؛ «رضاع» اين‌طور است، «مصاهره» اين‌طور است که اين اشخاص نامي دارند؛ «أم الزوجه» است، «أخت الزوجه» است، «بنت الزوجه» است، «جدّة الزوجه» است، «عمة الزوجه» است، «خالة الزوجه» است که اشخاص معيّن هستند. و همچنين در مسئله «لِعان» و «کفر»؛ اين زني که مورد لعان قرار گرفت، اين زن حرام است. اين زني که کافر شده است، اين زن حرام است، يک عنوان خاص منطبق بر شخص مخصوص است. اما اين «السبب الرابع» که «استيفاء العدد» است شخص معيّن نيست، هر کسي چهار همسر دائمي دارد، بخواهد همسر پنجم بگيرد حرام است، نه پنجمي حرام است، زائد بر چهار حرام است. 🔻پس دو تفاوت بين اين سبب چهارم با آن اسباب پنج‌گانه ديگر است: يکي اينکه در آن اسباب پنج‌گانه شخصِ معيّن حرام است «جمعاً أو عيناً»؛ اين‌جا شخص معيّن حرام نيست، بلکه هر کس عنوان زائد بر چهار بر او منطبق بود او حرام است و حرمت جمعي دارد (جمع همزمان بیش از چهار زن حرام است)، نه حرمت عيني (که عیناً حتی بصورت غیر همزمان هم بیش از چهار زن حرام باشد)؛ يعني آنها (آن چهار زنِ همزمان) اگر مُردند يا آنها را طلاق داد (بعد از گذشتن عدّه طلاق) اینجا ازدواج با زن دیگر حرمت ندارد و جائز است. 🔻نکته ديگر اين است که بين اين ارقام، بين پنج و شش و هفت و بيشتر، هيچ فرقي نيست؛ ششمي نه چون ششمي است حرام است، بلکه چون زائد بر چهارتاست حرام است؛ هفتمي هم به همين مقدار حرام است. يک کسي اسلام آورده بود و هشت همسر داشت در جاهليت، حضرت رسول (ص) فرمود چهارتا را بايد رها کنيد! اين نه اينکه مثلاً پنجمي حکم خاص داشته باشد، ششمي حکم خاص داشته باشد، اين‌طور نيست؛ از چهار به بالا هر چه عنوان زائد «علي الأربع» بود محرَّم است. 🔶 🔸 بعضي از امور در جامعه ما اصلاً جا نيافتاده، به ما نگفتند، ما عادت نکرديم. مسئله « #تعدد_زوجات » همين‌طور است، اصلاً براي زن‌هاي عرب این مسئله‌اي نبود، هیچ مشکلي نبود؛ اما در جامعه ما اين‌چنين نيست، فوراً مسئله طلاق است. 🔻غرض اين است که با همه آن قيود، اسلام در بعضي از جاها نرفته و نيامده است. من يک قضيه‌اي برايم اتفاق افتاده در بعثه در اوائل انقلاب؛ 🔻آن روزها خيلي سخت بود اجازه نمي‌دادند اين شيعه‌هاي مدني بيايند بعثه. من ديدم به هر وسيله‌اي بود از اين منطقه‌هاي دوردست يک کسي ملاقاتي مي‌خواهد، شبانه به طور ناشناس وارد شد. من ديدم يک آقا سيدی است طلبه که قيافه‌ او آشنا بود، او مثل اينکه در قم بود. بعد بهمراهش يک آقاپسر بود و يک خانمي و يک کسي ديگر هم همراه آنها بود. گفتند ما براي اين آمديم که اين خانم يک سؤالي دارد. 🔻سؤال اين خانم اين بود که من قبل از ازدواج علاقه‌ام به ذات أقدس اله و نماز شبم خيلي زياد بود، بعد از ازدواج علاقه‌ام يک قدري کم شد، به شوهرم علاقه پيدا کردم؛ براي اينکه علاقه‌ام به خدا مثل حال اول برگردد و علاقه‌ام به شوهرم مانع نباشد، با موافقت شوهرم رفتم يک همسر دومي براي شوهرم گرفتم که علاقه‌ام به این شوهر کم بشود که به همان حالت اولي برگردد تا من به نماز شب خودم برسم. من اين کار را کردم و علاقه‌ام نسبت به اين شوهر کم نشد، حالا راه‌ حل چيست؟ من چکار بکنم؟ براي اين آمده بود نزد ما در مدينه! 🔻اينها اصلاً کارشان اين بود. آن کسي که لذت مناجات الهي را چشيد، دارد راه ديگري را طي مي‌کند، اصلاً اينها براي او مطرح نيست. او مي‌گويد حاج آقا! من اين کار را کردم که علاقه‌ام نسبت به شوهر کم بشود که بيشتر به نماز شبم برسم ولي نشد، چکار بکنم؟ 🔻آن يک فضايي است، ما در يک فضاي ديگر هستيم. اينجاست که اگر يک مقداري مسئله « #تعدد_زوجات » بشود، از هر طرف شکايت بلند است، از هر طرف صداي نغمه ناموزون طلاق بلند است. 🔶 💎 ادامه 👇👇👇

❓پرسش: در حکمت 124 نهج البلاغه امیرالمؤمنین (علیه السلام) میفرمایند که #غیرت_زن کفر است (غَيْرَةُ الْمَرْأَةِ كُفْرٌ ، وَ غَيْرَةُ الرَّجُلِ إِيمَان‏)، اگر صدای نغمه ناموزون طلاق بلند است بخاطر #غیرت_ورزی زن است که کفر است. 🔻 پاسخ: بسيار خوب! آن براي اين است که همين غيرت زن کفر است؛ يعني نبايد بگويد که چرا [شوهرش] زن ديگر گرفت. غيرت زن به اين معنا بد است دیگر؛ غيرت مرد يک چيز خوبي است. 🔻منظور اين است که خداوند وقتي [تعدد زوجات را برای مرد] فرمود جائز است، بايد «رِضَي اللَّهِ رِضَانَا» [1]، اين غيرت زن [در برابر تعدد زوجات شوهرش]، غيرت محمود و ممدوح نيست؛ اين [غیرت مذموم و] ناشی از غرور است، نه غيرت [ممدوح]. 🔶 🔸حالا وقتي سيري مي‌کنيم در خود روايات معلوم مي‌شود که اينها چند طايفه هستند. باب اوّل را که اصلاً نخوانديم براي مسئله رواني و بيان غيرت است؛ يعني وسائل جلد بيستم، صفحه 517 «أَبْوَابُ مَا يَحْرُمُ بِاسْتِيفَاءِ الْعَدَد» يکي دوتا روايت است که راز اينکه مرد مي‌تواند بيش از يک همسر داشته باشد و زن نمي‌تواند بيش از يک همسر داشته باشد بيان کردند؛ يکي از نظر غيرت است، يکي از نظر اختلاط مياه است. 🔻روايت اوّل آن که ديگر لازم نيست سند را بخوانيم، اين است که از وجود مبارک امام صادق(سلام الله عليه) رسيد که فرمود: «وَ الْغَيْرَةُ لِلرِّجَالِ» غیرت (در حدود خانوادگی) برای مردان است؛ البته #غيرت_ديني چه براي رجال و چه براي نساء [لازم هست]؛ اما #غيرت_داخلي در حدود خانوادگي اين را گفتند براي #مرد است. غيرت هم از برجسته‌ترين ملکات نفساني است. 🔻ما در فارسي يک کلمه‌اي داشته باشيم که غيرت را معنا کند نداريم ما ناچاريم سه چهار کلمه را کنار هم جمع کنيم تا غيرت را معنا کنيم. غيرت از برجسته‌ترين ملکات نفساني است و گفتند هيچ غيرتمندي به اندازه خدا غيور نيست. 🔻غيرت از سه عنصر محوري و کلان تشکيل مي‌شود؛ غيرت يعني #غيرزدايي؛ #اول اجازه ندهيم که غير وارد حريم ما بشود، و #دوم خودمان را حفظ کنيم «صَائِناً لِنَفْسِه»[2] باشيم و وارد حريم غير نشويم. 🔻اين در بيانات نوراني حضرت امير(سلام الله عليه) در نهج البلاغه دارد که «مَا زَنَي غَيُورٌ قَطُّ»[3] همين است. فرمود هرگز يک انسان غيرتمند به نامحرم نگاه نمي‌کند، «مَا زَنَي غَيُورٌ قَطُّ»، چرا؟ اگر #غيور است #غيرزدايي است، یعنی داخل در حريم غير نمي‌شود! اما چون کسی بي‌غيرت است داخل در حريم غير مي‌شود. 🔻غيرت تنها اين نيست که ما غير را راه ندهيم، بلکه غيرت هم در اين است که غير را راه ندهيم، و هم در این است که در حريم غير وارد نشويم، اين دو عنصر محوري [برای غیرت‌ورزی] است. 🔻خب اين دو عنصر محوري که رايگان به دست نمي‌آيد! وارد حريم غير نشدن، و غير را به حريم خود راه ندادن، اين دو عنصر فرع یک عنصر سوم است و آن شناختن حوزه و قلمرو هويت خود آدم است. تا شخص هويت خودش را نشناسد، نمي‌داند که کجا مرز اوست و کجا مرز او نيست؛ هويت خود، حوزه خود، قلمرو خود، هستي خود را بايد بشناسد تا خط‌کشي بکند. 🔻پس اگر «مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ»[4] ‌ در کسی نباشد غيرت در او نيست، اگر «من عرف حدّه» در او نباشد غيرت نيست، اگر «من عرف قدره» نباشد غيرت نيست. 🔻تا اين سه عنصر که يکي اصل است و دوتا فرع پيدا نشود غيرت حاصل نمي‌شود. ما در فارسي ناچاريم چند‌تا کلمه را ضميمه هم بکنيم تا کلمه غيرت را بفهميم و بفهمانيم و هيچ کس فکر نمي‌کرد اين کسي که به نامحرم نگاه مي‌کند بي‌غيرت است؛ ولي حضرت فرمود: «مَا زَنَي غَيُورٌ قَطُّ»، اين از کلمات نوراني حضرت امير در نهج البلاغه است. 🔻در مسائل داخلي خانواده، غيرت فقط براي مرد است؛ وگرنه آن غيرتِ دینی مشترک بين زن و مرد است. 🔻غیرت در خانه برای مرد است. امام صادق (علیه السلام) میفرماید: «[لَيْسَ الْغَيْرَةُ إِلَّا لِلرِّجَالِ فَأَمَّا النِّسَاءُ فَإِنَّمَا ذَلِكَ مِنْهُنَّ حَسَد] وَ الْغَيْرَةُ لِلرِّجَالِ وَ لِذَلِكَ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَى الْمَرْأَةِ إِلَّا زَوْجَهَا وَ أَحَلَّ لِلرَّجُلِ أَرْبَعاً فَإِنَّ اللَّهَ أَكْرَمُ مِنْ أَنْ يَبْتَلِيَهُنَّ بِالْغَيْرَةِ وَ يُحِلَّ لِلرَّجُلِ مَعَهَا ثَلَاثا»؛[5] ديگه اين غيرتي که مال مرد است مال زن نيست، زن اين وصف را بي‌جا دارد؛ اين غيرت [در زن] نيست، اين غرور است نه غيرت، اين غيرت را خدا به زن‌ها نداد. 🔻حضرت مي‌فرمايد به اینکه ممکن نيست که خدا اين معناي از غيرت را به زن‌ داده باشد و بعد به مرد بگويد شما مي‌توانيد چهار همسر داشته باشيد؛ اين ظلم به زن است [که خدا خودش هم غیرت در زن قرار داده باشد و هم برای مرد تعدد زوجات قرار بدهد]، بلکه خدا اين صفت (غیرت) را به زن نداد. 🔶 💎 ادامه 👇👇👇