#سلسله_نوشتاری پیرامون بازشناسی #هویت_جغرافیایی_و_تاریخی رود #فرات (۶)
✅ #جلگه وسیع و حاصلخیز #بین_النهرین (میانرودان) که #رومی‌ها آن را «Mesopotamia» می‌خواندند، بستر دو رود #دجله و #فرات است. #یاقوت_حموی یکی از بهترین توصیفات را در #منابع_جغرافیایی آورده است که عیناً نقل می‌گردد:
✅#فرات از #ارمینیه آغاز و سپس به سوی #کلیکیه نزدیک #خلاط، کوه‌های آن جا را دور می‌زند و وارد سرزمین #روم می‌گردد. پس از آن به سمت #کمخ و #ملطیه و #سمیساط می‌رسد. در این مسیر رودهای کوچکتری نیز به آن می‌پیوندد؛ مانند #نهر_سنجه، #کیسوم، #دیصان، #بلیخ.
✅ پس از آن #فرات به #قلعه_ستارگان مقابل #منبج و بعد #بالس، #دوسر و #رقه و #رحبه_طوق_بن_مالک، #عانه و بعد آن به #هیت می‌رسد.
✅ در طی این مسیر، نهرهایی از فرات منشعب می‌شود و مزارع را آبیاری می‌کند؛ مانند #نهر_سورا که از تمام این نهرها بزرگتر است؛ #نهر_ملک، #نهر_صرصر، #نهر_علی_بن_عیسی، #کوثا، #سوق_اسد، #صراه، #نهر_کوفه، #فرات_عتیق، #نهر_حلّه_بنی_مزید، #نهر_کرخایا.
✅ در حوالی منطقه‌ای میان #واسط و #بصره، دو رود #دجله و #فرات به هم می‌پیوندند و نهر بزرگی را تشکیل می‌دهند که #عرض آن #یک_فرسخ است و به #دریای_هند می‌ریزد.
✅ #بطایح (باتلاق) حوالی #بصره، از آبهای فرات و دجله معمولاً بی نصیب نبود. در قرن چهارم، این ناحیه بزرگ بود و وسعت آن را سی فرسخ در سی فرسخ نوشته‌اند.
ادامه دارد...
منبع: دلبری، شهربانو (۱۳۹۶).
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
#سلسله_نوشتاری پیرامون بازشناسی #هویت_جغرافیایی_و_تاریخی رود #فرات (۱۴)
✅ ۲_ هیت
#یاقوت_حموی این شهر را از #کوره‌های_بغداد دانسته که توسط #فرات آبیاری می‌شده است. دژ این شهر، مستحکم و شهر آبادی بوده است. #حمیری وجه تسمیه آن را از #هیت_بن_بلندی پادشاهی از فرزندان #مدین_بن_ابراهیم دانسته است.
✅ ۳_ هاشمیه
#ابوالعباس، اولین خلیفه عباسی این شهر را بر کنار #فرات بنیان گذاشت.
✅ ۴_ کوفه
#کوفه اولین شهری بوده که توسط مسلمانان در دوره #خلیفه_دوم در #ساحل_غربی_رود_فرات و نزدیک شهر باستانی #حیره بنیان گذاشته شد. #بلاذری می‌نویسد:
« #کوفه با نظر و مشورت #سلمان_فارسی و به دستور #سعد_بن_ابی_وقاص در کنار #فرات در ساحل غربی ساخته شد».
#خرابه‌های_حیره (به معنای اردوگاهی مرکب از خیمه گاه) اکنون باقی است.
✅ به گفته #طبری، #حیره و #انبار در زمان #بخت_نّصر بنا شدند. #حمزه_اصفهانی ساخت شهر #حیره را در #دوره_اشکانیان دانسته که مرکز #ملوک_آل_لخم بود و تا حدود #۵۳۰_سال بعد که مسلمانان آنجا را فتح کردند و #کوفه ایجاد شد، دایر بوده است. کوفه خود نواحی زیرمجموعه ای داشته است.
✅ #یعقوبی در #قرن_سوم می‌نگارد که #فرات_بادقلا از #طسوج‌های_کوفه است. امرا برای آب‌رسانی به این شهر از طریق فرات سعی زیاد می‌کردند. #عضدالدوله_دیلمی در #قرن_چهارم_هجری و در #دوره_قاجار_وکیل_الملک_حاکم_کرمان، از جمله این افراد بودند. #نهر_علقمه از #شعبات_فرات بود که از دوران قبل از اسلام وجود داشت.
ادامه دارد...
منبع: دلبری، شهربانو (۱۳۹۶).
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO