✅ #روزبرگ_شیعه بسم الله الرحمن الرحیم السلاَم علَى مَهدِيِّ الْأُممِ و جامِعِ الْكلم موضوع: «#نهضت_تنباکو» روز چهارشنبه، ١۴٠٢/٠٢/٢٠ ✍️ مناسبت روز: در ایام صدور فتوای تاریخی تحریم توتون و تنباكو از جانب میرزای شیرازی (ره) مرجع عظیم‌الشأن جهان تشیع و پرچمدار علم و عمل، و بزرگمرد سیاست و دیانت قرار داریم، لذا سخن امروز را به این موضوع اختصاص داده و با سلام و صلوات به روح بلند میرزای بزرگ شیرازی (ره) آغاز می‌نمائیم؛ میرزای شیرازی (ره) پس از درگذشت شیخ مرتضی انصاری (ره) در سال ۱۲۴۳ شمسی به مرجعیت واحد شیعیان جهان رسید و تا پایان عمر به مدت سی سال این مسئولیت خطیر را بر عهده داشت؛ ایشان شاگردان بزرگی همچون شیخ عبدالکریم حائری (مؤسس حوزه علمیه قم)، آخوند خراسانی، شیخ فضل الله نوری و میرزای نائینی را تربیت نموده‌ است؛ یکی از حوادث مهمی که در ایام زعامت میرزای شیرازی رخ داده است، «نهضت تحریم تنباکو» بود؛ به این شرح که پس از اعطای امتیاز انحصار توتون و تنباکو در ایران که نقش زیادی در زندگی مردم داشت به کمپانی انگلیسی، میرزا با صدور یک حکم شرعی، ناصرالدین شاه را به زانو درآورد! حکم کوتاهی که بدین شرح بود: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ الیوم استعمال تنباکو و توتون بِأَیِ نحوٍ کان (به هر صورتی که باشد)، در حُکم محاربه با امام زمان (صلوات اللّه علیه) است». در این فتوای تاریخی دو نکته بسیار مهم وجود داشت که حاکی از تيزبينی و دقت بسيار بالای ميرزای شیرازی (ره) بود، یکی استفاده از قيد «بِأَیِ نحوٍ کان» که سبب تسری حُكم، به حُرمت هرگونه استفاده و بهره‌ی مستقيم و غير مستقيم از توتون و تنباكو می‌شد و علاوه بر خريد و فروش، حتی حمل و نقل، و نگهداری از توتون و تنباكو را هم شامل می‌گردید؛ و نکته دوم، به کار بردن عبارت «در حُكم محاربه با امام زمان (عج)» به جای لفظ «حرام»، در متن فتوای ميرزای بزرگ شيرازی بود که با توجه به ميزان محبوبيت و احترام ویژه امام زمان (عج) در ميان شيعيان، استفاده از اين لفظ خاص، حامل پيام بزرگی بود تا راه فرار بر همه شیعیان، حتی آنهایی که بعضاً دچار لغزش و فعل حرام هم می‌شدند، بسته شود؛ اين فتوای تاریخی تا آن‌جا پيش رفت كه کسبه و بازاریان و مردم متدین ایران، در قیامی هماهنگ و یكپارچه، تمامی تنباکوها و توتون‌ها را آتش زدند و حتی زنان درباری هم قليان‌ها را جمع‌آوری کرده و همه را شکستند و بالاخره شاه قاجار مجبور به لغو امتیاز تنباکو گردید و این پیروزی، اقتدار و نقش روحانیت در ایران و نفوذ مرجعیت شیعه را نمایان ساخت؛ ✍️ البته با دقت در «نهضت تنباکو» چند عامل مهم در پیروزی ملت بزرگ ایران، قابل توجه است که به بخشی از این عوامل اشاره می‌نمائیم: 1️⃣ «اسلامی بودن نهضت» بی‌شک مهمترین عامل پیروزی نهضت تنباکو، ماهیت اسلامی آن بود؛ زیرا تنها انگیزه‌ای که می‌توانست توده‌های مختلف مردم را با آن وسعت به حرکت در‌آورد و آن‌ها را به ایثار و فداکاری و گذشتن از مال و جان‌ وادار نماید، اعتقادات دینی و مذهبی مردم بود؛ 2️⃣ «جایگاه ممتاز مرجعیت در مکتب تشیع و اطاعت‌پذیری مردم از روحانیت» مراجع به عنوان نواب عام امام زمان (عج) در دوران غیبت، و روحانیت به عنوان ادامه‌دهندگان راه ائمه معصومین (ع) همواره مورد پذیرش و احترام ویژه توده مردم مسلمان ایران بوده‌اند و همین موضوع، باعث تبعیت مطق مردم و پیروزی قیام شد؛ 3️⃣ «عمومی بودن نهضت و نقش ویژه زنان در پیروزی آن» حضور در صحنه و ادامه نهضت تنباکو متعلق به گروه خاصی از مردم نبود؛ بلکه همه طبقات و اقشار مردم در آن نقش داشتند؛ مخصوصاً زنان ایرانی که برای اولین‌بار با نقش قهرمانانه و شورانگیز، حضور خود را در تاریخ مبارزاتی ایران به اثبات رسانده و تأثیر فراوانی در قیام جوانان قهرمان ایران زمین داشتند؛ چنانچه امام راحل (ره) فرمودند: «زنان نیمی از جامعه و مربی نیم دیگر جامعه هستند»؛ 4️⃣ «اتحاد و ایثار و از خودگذشتگی مردم» یکی دیگر از عوامل پیروزی نهضت تنباکو، اتحاد ملت مسلمان ایران و ایثار و از خودگذشتگی آنها در تمام مراحل نهضت بود؛ از اطاعت‌پذیری مطلق آنها از ولایت فقیه گرفته، تا به آتش کشیدن اموال و دارایی‌های خود (توتون‌ها و تنباکوهای شخصی و شکستن وسایل استعمال آنها)، و ایستادن در برابر نیروهای سلطنتی در کوچه و خیابان بود؛ ✍️ در پایان باید بدانیم که «نهضت تنباکو» آخرین نهضتی نبود که ملت مسلمان ایران با تبعیت از فرمان و حکم مرجعیت، و با رهبری روحانیت در برابر استکبار داخلی و خارجی ایستاده و به پیروزی رسیدند، چنانچه وقایعی بزرگی هم‌چون «نهضت مشروطه»، «نهضت ملی کردن صنعت نفت»، و بالاخره «نهضت بزرگ انقلاب اسلامی» در سال ١٣۵٧ از دیگر نمونه‌های برجسته اتحاد و پیروزی ملت مسلمان ایران بر اساس اطاعت از مقام معظم ولایت فقیه و مرجعیت است.