💠 سید الساجدین
🔸 امروز هم كه پنجم «شعبان المعظم» است و سالروز میلاد امام چهارم #سید_الساجدین زین العابدین (علیه و علی آبائه الأطیبین و ابنائه الانجبین آلاف التحیة و الثناء) است، روز پربركت و مغتنمی است.
🔸 مهم ترین بهره ای كه ما از میلاد ائمه (علیهم السلام) می بریم آن است كه آنها ما را به عِدل خودشان بیش از هر چیزی دعوت می كنند؛ زیرا رسول گرامی فرمود قرآن و عترت عِدل یكدیگرند همتای یكدیگرند.[1] هم قرآن ما را به اهل بیت دعوت می كند در آیات فراوان؛ نظیر آیه مباهله،[2] آیه تطهیر،[3] آیه ولایه،[4] آیات سوره مباركه «هل أتی» و مانند آن، هم عترت طاهرین ما را به قرآن فرا می خوانند. وجود مبارك امام سجاد (سلام الله علیه) در این صحیفه سجادیه مخصوصاً در بعضی از ادعیه پربركت آن، بیش از هرچیز ما را به #قرآن آشنا می كنند؛ هم آیات قرآن را برای ما معنا می كنند، هم ترغیب می كند كه ما به #مصادیق این آیات برسیم و هم دعا میكنیم كه خدا توفیقی عطا كند كه این كمالات را بفهمیم و باور كنیم و متخلّق بشویم و عمل و منتشر كنیم؛ این پنج شش عنصر محوری در بیانات نورانی امام سجاد (سلام الله علیه) هست.
🔸 به عنوان نمونه وجود مبارك امام سجاد میفرماید قرآن برای همه ما كافی است؛ این روایت نورانی را مرحوم كلینی از وجود مبارك امام سجاد نقل می كند كه «لَوْ مَاتَ مَنْ بَینَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ لَمَا اسْتَوْحَشْتُ بَعْدَ أَنْ یكُونَ الْقُرْآنُ مَعِی»؛[5] فرمود: اگر همه مردم مشرق و مغرب عالم از بین بروند و هیچ كس روی زمین نباشد تنها من باشم، مادامی كه قرآن با من است من احساس وحشت و هراس ندارم؛ برای اینكه خدا دارد با ما سخن می گوید «لَوْ مَاتَ مَنْ بَینَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ لَمَا اسْتَوْحَشْتُ بَعْدَ أَنْ یكُونَ الْقُرْآنُ مَعِی»؛ این كتاب راهنمای من است، من از كجا آمدم به كجا می روم، با خودم چطور عمل بكنم، با جهان هستی چطور عمل بكنم، با خالق خودم چطور رابطه داشته باشم. بنابراین من نگران نیستم وحشت هم ندارم.
🔸 مطلب دوم آن است كه در قرآن كریم ذات اقدس الهی به ما فرمود شما در دفاع و در جهاد سعی كنید اول این دشمن نزدیك را از بین ببرید كه دارد حمله می كند، بعد دشمن دور را؛ ﴿قاتِلُوا الَّذینَ یلُونَكُمْ مِنَ الْكُفّارِ﴾[6] اگر كفار حمله كرده اند، اینها كه نزدیك اند هم مرز شما هستند در تیررس شما هستند اول مشكل اینها را حل كنید، بعد به سراغ دشمنان دیگر بروید؛ این یك #اصل_قرآنی است.
🔸 مطلب سوم آن است كه وجود مبارك امام سجاد این را باز كرد فرمود آن دشمنی كه از همه به ما نزدیك تر است و مرتب دارد تیر می زند او كیست؟ ما غیر از نفس أماره، كس دیگری داریم؟! اگر خدا فرمود با این دشمن هم مرز و نزدیك بجنگ! نزدیك ترین دشمن ما این هوس ماست این #نفس_أماره ماست؛ وجود مبارك امام سجاد در این زمینه دستورات فراوانی دارد.
[1]. وسائل الشیعة، ج27، ص34.
[2]. سوره آل عمران، آیه61.
[3]. سوره أحزاب، آیه33.
[4]. سوره مائده، آیه55.
[5]. الكافی (ط ـ الإسلامیة)، ج2، ص602.
[6]. سوره توبه، آیه123.
#ولادت_امام_سجاد_علیه_السلام
#نفس_أماره
#همراه_با_قرآن
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 درس اخلاق
تاریخ: 1388/10/13
🆔 @a_javadiamoli_doross
هدایت شده از کانال رسمی وابسته به آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 ادراک نبوی
🔹 [جناب فخر رازی] می گوید آیا این قسم اوّل وحی که فرمود: ﴿وَ مَا كَانَ لِبَشَرٍ أَن یكَلِّمَهُ اللَّهُ إِلاّ وَحْیاً﴾ ـ یعنی «بلاواسطه» ـ آیا این برای پیامبری محقق شده است یا نه؟ خدا با یکی از این سه راه ممکن است حرف بزند؛ امّا هیچ پیامبری «بلاواسطه» را درک کرده یا نه؟ می گوید مشهور بین اهل تفسیر این است که وجود مبارک کلیم خدا «بلاواسطه» حرف را شنید: ﴿وَ أَنَا اخْتَرْتُكَ فَاسْتَمِعْ لِمَا یوحَی﴾،[1] این کلام #بلا_واسطه است.[2] بعد درباره وجود مبارک پیغمبر (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم) می گوید که «و قیل»[3] که وجود مبارک پیغمبر اسلام (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم) هم کلام «بلاواسطه» خدا را درک کرده است که در مسئله #معراج فرمود: ﴿فَأَوْحَی إِلَی عَبْدِهِ ما أَوْحی﴾،[4] غافل از اینکه وجود مبارک پیغمبر اصلاً #با_قرآن آمده است! اینکه درباره اهل بیت (عَلَیهِم السَّلَام) هست، یقیناً شامل خود پیغمبر می شود که «إِنِّی تَارِكٌ فِیكُمُ الثَّقَلَینِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی أَهْلَ بَیتِی فَإِنَّهُمَا لَنْ یفْتَرِقَا حَتَّی یرِدَا عَلَی الْحَوْضَ»،[5] نه یعنی اهل بیت در دنیا با قرآن آشنا شدند و در #قوس_صعود با هم هستند تا #حوض_کوثر! اینها با هم آمدند و با هم می روند.
🔹 این بیان شریف مرحوم شیخ طوسی در امالی[6] خیلی بیان لطیفی است! یک وقت ذات اقدس الهی فرمود: ﴿أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ﴾ که ﴿وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِن بَنِی آدَمَ مِن ظُهُورِهِمْ ذُرِّیتَهُمْ﴾،[7] اولین و آخرین را جمع کرده و بعد به همه فرمود: ﴿أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ﴾، وقتی کسی آنجا با قرآن باشد و از آنجا نازل شده باشد، در #قوس_صعود هم با قرآن هست تا آنجا، آنها که در اینجا آشنا نشدند! بنابراین «مَا شَكَكْتُ فِی الْحَقِّ»[8] این است.
🔹 مطلب دیگر این است آن کسی که خودش #صادر_اول یا ظاهر اول است، چه حاجت که «مع الواسطه» بشنود؟ سرّش این است که او مظهر «أَلدَّانِی فی عُلُوِّهِ وَ العَالِی فی دُنُوِّهِ» است؛ این از بیانات نورانی امام سجاد (سَلَامُ اللَّهِ عَلَیه) در صحیفه[9] است که فرمود خدای سبحان «أَلدَّانِی فی عُلُوِّهِ وَ العَالِی فی دُنُوِّهِ» است. فرمود: ﴿نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ﴾،[10] امّا اینچنین نیست که آن مقام شامخ را تجافی کرده باشد. اگر خدای سبحان «أَلدَّانِی فی عُلُوِّهِ وَ العَالِی فی دُنُوِّهِ» است، مظهر کامل او که وجود مبارک پیغمبر و اهل بیت (عَلَیهِم السَّلَام) هستند، آنها هم همین طور می باشند. پیغمبر (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم) از آن جهت که به مقام ﴿دَنَا فَتَدَلَّی﴾[11] رسید با ﴿إِنَّكَ لَتُلَقَّی الْقُرْآنَ مِن لَدُنْ حَكِیمٍ عَلِیمٍ﴾[12] آشناست و از آن جهت که ﴿یأْكُلُ الطَّعَامَ وَ یمْشِی فِی الأسْوَاقِ﴾[13] در این عالم هست و تنزّل کرده و #مرحله_نازله_نفس در عالم طبیعت است، مرحله نازلهٴ نفس نبوی این کلمات و الفاظ را می شنود تا ﴿وَ مَا ینطِقُ عَنِ الْهَوَی ٭ إِنْ هُوَ إِلاّ وَحْی یوحَی﴾[14] ظهور کند. این چنین نیست که حالا باید همه کلمات را حضرت «بلاواسطه» بشنود، آن مقام سر جای خود محفوظ است، مقامات میانی هم سر جای خود محفوظ است و مقامات نازله هم سرجای خود محفوظ است؛ لذا هر سه قسم را ممکن است او ادراک کند.
[1]. سوره طه، آیه13.
[2]. مفاتیح الغیب، ج27، ص613؛ «هل فی البشر من سمع وحی اللّه تعالى من غیر واسطة؟ المشهور أن موسی علیه السلام سمع كلام اللّه من غیر واسطة...».
[3]. مفاتیح الغیب، ج27، ص613؛ «و قیل إن محمدا صلی اللّه علیه و سلّم سمعه أیضا لقوله تعالى: ﴿فَأَوْحی إِلى عَبْدِهِ ما أَوْحی﴾».
[4]. سوره نجم، آیه10.
[5]. دعائمالاسلام، ج1، ص28.
[6]. الأمالی (للطوسی) ؛ النص ؛ ص232؛ «أَنَ رَسُولَ اللَّهِ (صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ) قَالَ لِعَلِی: أَنْتَ الَّذِی احْتَجَّ اللَّهُ بِكَ فِی ابْتِدَائِهِ الْخَلْقَ حَیثُ أَقَامَهُمْ أَشْبَاحاً، فَقَالَ لَهُمْ: أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قَالُوا: بَلَی. قَالَ: وَ مُحَمَّدٌ رَسُولِی قَالُوا: بَلَی. قَالَ: وَ عَلِی بْنُ أَبِی طَالِبٍ وَصِیی فَأَبَی الْخَلْقُ جَمِیعاً إِلَّا اسْتِكْبَاراً وَ عَتَوْا مِنْ وَلَایتِكَ إِلَّا نَفَرٌ قَلِیلٌ وَ هُمْ أَقَلُّ الْقَلِیلِ وَ هُمْ أَصْحَابُ الْیمِینِ».
[7]. سوره اعراف، آیه172.
[8]. نهج البلاغة(للصبحی صالح)، خطبه4.
[9]. الصحیفة السجادیة، دعای47.
[10]. سوره ق، آیه16.
[11]. سوره نجم، آیه8.
[12]. سوره نمل، آیه6.
[13]. سوره فرقان، آیه7.
[14]. سوره نجم، آیات3 و4.
#معراج_پیامبر_اسلام_صلی_الله_علیه_و_آله_و_سلم
#صادر_اول
#همراه_با_قرآن
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه شوری ـ جلسه 45
تاریخ: 1394/09/04
🆔 @a_javadiamoli_esra