✅ پایان انحصار برای سینمای لوکسِ لاکچری‌بازها! 👈 پیام‌های «منطقۀ پروازممنوع» برای بازنگری در قیمت‌گذاری بلیت سینماها ✍ بهرام سلیمان‌زاد 🔸 روزجمعه، یکم آذر، تهیه‌کنندۀ فیلم #منطقۀ_پرواز_ممنوع مطالبی را در #برنامۀ_هفت مطرح کرد که با گذشت یک‌هفته، به‌زحمت می‌توان ردّی از این حرف‌ها را در رسانه‌ها پیدا کرد. در این برنامه، مهم‌ترین موضوع مطرح‌شده ازسوی «بامروت‌نژاد»، سینمای #تقلیل‌گرا و اکتفای آن به مخاطب سه‌چهاردرصدی بود. سینمای ایران مخاطبانی دارد که پای‌ثابت آن هستند و به‌رغم ادعاها، تلاشی برای گسترش کمّی این مخاطب انجام نمی‌شود. دراین‌میان، اگر فیلمی هم بخواهد مخاطبان جدیدی را به سینما اضافه کند، شرایط و سازوکار مدیریت سینما این اجازه را نخواهد داد. یکی از مهم‌ترینِ این شرایط، قیمت گران #بلیت است. این قیمت گویا برای همان سه‌چهار درصد طراحی‌شده است و امکان سینمارفتن را برای بسیاری از مردم صفر می‌کند. جای تأمل است که یک خانوادۀ پنج‌نفری برای رفتن به سینماهای خوب تهران، باید صدهزار تومان هزینه کند. 🔸 روز سه‌شنبه، ۵ آذر، تعداد مخاطبان فیلم سینمایی «منطقۀ پروازممنوع» در یک‌روز، به ۱۶ هزار و ۴۴ نفر رسید؛ یعنی تقریباً دوبرابر مخاطبانِ روز قبل و چندبرابر روزهای قبل‌تر. سه‌شنبه، نه آخرِ هفته بود و نه روز تعطیل. سه‌شنبه دقیقاً وسطِ هفته بود اما بلیت سینما در این‌روز نیم‌بهاست. ازطرفی، این اولین سه‌شنبۀ ماه بود و خیلی از اقشار حقوق خودشان را تازه دریافت‌کرده بودند. در هفته‌های قبل هم تعداد مخاطبان این فیلم با رسیدن به روز سه‌شنبه، به‌یک‌باره دوبرابرشده بود. سه‌شنبه‌ها، فرصتی برای توده‌های مردمی است تا کالای لوکس لاکچری‌بازها را با جیب خودشان تنظیم کنند. یک آمار دیگر، استقبال معنی‌دار مخاطبان «منطقۀ پروازممنوع» از این فیلم در سینماهویزۀ مشهد است. این سینما به‌رغم پایین‌آوردن قیمت بلیت، تا الآن بااختلاف دوبرابری، پرفروش‌ترین سینمای «منطقۀ پروازممنوع» در کشور بوده است. 🔸 سینمای ایران از ابتدا در خاک #درباری جوانه زد؛ همان‌زمانی که «مظفرالدین‌شاه» در سفر به فرنگ دوربین را دید و با خودش به ایران آورد. ازآن‌به‌بعد، «دربار» محل اکران تصاویر و فیلم بود و طبقۀ اَشرافِ درباری، مخاطبان آن. در تاریخ سینمای ایران، جریانات سینمایی متعددی برای کشاندن سینما به بستر اجتماع نقش‌آفرینی کردند. اما، رفته‌رفته سینما به یک کالای لوکس برای طبقۀ خاص تبدیل شد. یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های این لوکس‌بودن، قیمتِ گران بلیت سینما و امکان دسترسی به آن است. سینما یک صنعت پرهزینه است و همین امر باعث شد تا سیاستگذاران و عوامل تهیۀ فیلم، «سینما» را متناسب با جیب طبقۀ برخوردار تنظیم کنند. امروز همین طبقۀ برخوردارِ سه‌چهاردرصدی، تأمین‌گر اصلی گردشِ مالیِ سینمای ایران است و با پول خودش به مضامین آثار سینمایی جهت می‌دهد. فیلم‌ساز برای بازگشت سرمایه، به پول این مخاطب سه‌چهاردرصدی نیاز دارد و مخاطبِ برخوردار، به کالایی #لوکس برای لاکچری‌بازی! 🔸 درسال ۱۳۸۸ #جشنوارۀ_مردمی_فیلم_عمار پدید آمد. این جشنواره، برخلاف روند سینماییِ آن‌زمان، تودۀ مردمی را با سینما درگیر کرد؛ چه در موضوعات فیلم‌ها و چه در مکان‌های اکران. پس‌ازمدتی، «عمار» در اقتصاد هم، طرفِ تودۀ مردم را گرفت. #بلیت_اختیاری حاصل همین نگاه بود. با این مبنا، بلیت‌ها برای مخاطبان شخصی‌سازی شدند؛ یعنی هر مخاطبی می‌توانست پس از دیدنِ فیلم، به‌قدرِ دل‌خواه خودش پولِ بلیت بدهد. پشتوانه و ضمانت‌اجرای «بلیت اختیاری» هم این بود؛ مردم برای روایت یا حل مسائل‌شان، «نیاز به دیده‌شدن» در قاب سینما دارند و «عمار» برای نمایش مسائل مردم، «نیاز به هزینه‌کردن». به‌این‌ترتیب، مردم محروم یک روستا در دورافتاده‌ترین نقاط ایران هم می‌توانستند فیلمی را ببینند و به‌قدر دل‌خواهشان پول بلیت بپردازند! حاصل این روند پس از دَه‌سال، اضافه‌شدن مخاطبان و سلایق جدید به دایرۀ مخاطبان سینماست. مخاطبانی که تنظیم قیمت بلیت با وضعیت مالی آن‌ها، سینما را به یک کالای قابل‌دسترس برایشان قرارداده است. 🔸 تصور این است که با بالارفتن هزینه‌های تولید فیلم، قیمت بلیت هم باید به‌قدری بالا رود که بازگشت سرمایه برای فیلم‌سازها اتفاق بیفتد. تجربۀ «سینماهویزۀ مشهد» و فروش معنادار «منطقۀ پروازممنوع» در اولین سه‌شنبۀ ماه، می‌تواند دلیلی بر ردّ این ادعا باشد. چارۀ اقتصاد سینما، گسترش کمّی #مخاطب است نه بالابردن قیمت بلیت. «پایین‌آوردن قیمت بلیت» و «ایجاد سینما در شهرهای بدون سینما» از الزامات رسیدن به سینمای صددرصدی است. «منطقۀ پروازممنوع» تاکنون علاوه‌بر مخاطب 160هزارنفری در سینما، حدود سی‌هزار نفر مخاطب هم در شهرهای بدون سینما جذب‌کرده است. این یعنی، پایانی برای #انحصار سینمای لوکس لاکچری‌بازها. 🔅 آینه | فرهنگ و مردم 🆔 eitaa.com/aayneh