🔰 حسد
🔸1. حسد از صفات بسيار زشت و خطرناك بوده و در صورتى كه در گفتار يا كردار #بروز كند گناه كبيره به شمار رفته و حرام است
👈 و #صرف خطور آن در قلب، بدون ترتيب اثر حرام #نمى باشد. (1)
🔸 2. حسد از موانع #قبولى نماز شمرده شده است. (2)
🔸 3. تظاهر به حسد، موجب زوال #عدالت مى گردد. (3)
---------------
1. مفاتيح الشرائع، ج 2، ص 25؛ جواهر الكلام، ج 41، ص 52.
2. مستمسك عروه، ج 5، ص 617.
3. مسالك الافهام، ج 14، ص 184.
📚 احكام دو دقيقه اى (همراه) ؛ ج4 ؛ ص109
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 اهميت حق الناس
🖋 حقالناس از مسائلى است كه در قرآن جايگاه ويژهاى دارد. برخى از سورههاى قرآن همچون مطففين، حجرات، همزه و برخى سورههاى ديگر در زمينه حقالناس است.
🔸۱. بلندترين آيه قرآن در زمينه حق الناس است.
🔸۲. اكثر نهىهاى قرآن براى حفظ حقالناس است و تمام آياتى كه در زمينه مغفرت الهى است، حقوق مردم را در بر نمىگيرند. چنان كه حتى خون پاك شهيد كه نماد بندگى است، وامدارى به حق مردم را محو نمىكند.
🔸۳. برخى روايات اهميت حقالناس را از حق الله مهمتر دانستهاند.
👈 زيرا حقالناس، حقالله هم هست، ولى حقالله، حق الناس نيست.
👈 هر كس گناهى بكند فقط طرفش خداست و بهكسى بدهكار نيست اما اگر كارىكند كه حق مردم ضايع شود، خدا هم مدعى است.
🔸۴. پيامبر (ص) فرمود: اتَدروُنَ مَا المُفلس؟ قالوا المُفلس فينا مَن لا دِرهَم له و لا مَتاع له، فقال رسولاللّه (ص): المُفلسُ من امتى مَن ياتى يومَ القيامةِ بِصَلاةٍ و صيامٍ و زكاةٍ و يأتى قَد شَتَم و قذفَ هذا و أَكَل مالَ هذا و سَفَكَ دمَ هذا و ضرب هذا، فيعطى هذا من حسناته و هذا من حسناته، فإن فنيت حسناتُه قبل أن يقضى ما عليه، اخذ من خطاياهم فطرحت عليه ثم طرح فى النار. «1»
☑️ مىدانيد مفلس كيست؟
گفتند: مفلس نزد ما كسى است كه نه پول نقدى دارد و نه متاع.
حضرت فرمود: مفلس امت من كسى است كه با داشتن نماز و زكات و روزه به عرصه محشر مىآيد اما كسانى را مورد تعدّى و ستم قرار داده است و به جان و مال و عِرضشان (آبرويشان) تجاوز نموده است.
به اين دشنام داده و تهمت زده است، اموال اين شخص را برده، خون او را ريخته و ديگرى را كتك زده است.
براى جبران گناهانش از حسنات وى به اين و آن مىدهند، اگر حسناتش تمام شود پيش از آن كه برىء الذمه گردد، از گناهان صاحبان حق مىگيرند و به حساب وى مىگذارند و سپس در آتشش مىافكنند.
🔸۵. امام خمينى (ره) در وصيتى به فرزندشان مرحوم سيد احمد خمينى (ره) مىفرمايند:
پسرم سعى كن كه با حق الناس از اين جهان رخت نبندى كه كار، بسيار مشكل مىشود.
سر و كار انسان با خداى تعالى كه ارحم الراحمين است بسيار سهلتر است تا سر و كار با انسانها.
به خدا پناه مىبرم از گرفتارى خود و تو و مؤمنين در حقوق مردم. «2»
────────────
«1» بحارالانوار، ج ۶۹، ص ۶، باب ۹۶.
«2» صحيفه نور، ج ۱۶، ص ۲۲۳، وصيت امام خمينى (ره) به سيد احمد خمينى.
📚 احكام دو دقيقهاى (همراه)، ج۵، ص: ۱۵
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
#حق_الناس #حقوق_مردم #ظلم #عدالت #حقوق_شرعی #قیامت #دین
🔰 اهميت حق الناس
🖋 يكى از موضوعات مهم فقهى، موضوع حق الناس است كه در همه ابواب فقه وجود دارد، چه به صورت مستقيم و چه به صورت غير مستقيم.
در اينجا به چند نمونه از آنها اشاره مىشود:
🔸۱. در وضو بايد آب و ظرف آن، مكان و فضاى وضو مباح باشد.
🔸۲. در نماز بايد مكان و لباس نمازگزار غصبى نباشد.
🔸۳. در حج بايد لباس احرام غصبى نباشد.
🔸۴. در ارث نبايد حقوق ورثه و حقوق ميت از بين برود.
🔸۵. در حقالناس فرقىنمىكند كه حق كوچك باشد يا بزرگ، حتى يك دانه گندم هم حساب دارد و كسى نمىتواند آن را از بين ببرد.
🔸۶. در حق الناس تفاوتى بين مرد و زن، كوچك و بزرگ، ضعيف و قوى وجود ندارد.
📚 احكام دو دقيقهاى (همراه)، ج۵، ص: ۱۶
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
#حق_الناس #حقوق_مردم #ظلم #عدالت #حقوق_شرعی #قیامت #دین
🔰 اقسام غصب ملك
🖋 غصب مِلک از موارد مهم در احكام فقهى است و به سه دسته تقسيم میشود:
🔸۱. غصب عين
👈 مانند غصب زمين، خانه، يا هر مال قابل مشاهده و داراى وجود خارجى.
🔸۲. غصب منفعت
👈 مثل اينكه صاحبخانه بدون اجازه مستأجر، از خانه استفاده كند يا در آن تصرف نمايد.
🔸۳. تصرف در ملكى كه ديگران در آن حق دارند
👈 مانند:
حق طلبكاران ميت
حق ميت در صورت وصيت به ثلث مشاع
حق تقدم كسى كه زودتر در مكانى جا گرفته است.
────────────
«1» عروة الوثقى، ج ۱، ص ۴۷۴، مكان مصلى.
📚 احكام دو دقيقهاى (همراه)، ج۵، ص: ۲۸
💢 حجة الاسلام محمود اكبرى
🔻
@ahkam_akbari
#غصب #حق_الناس #حقوق_شرعی #عدالت #احکام_فقهی #تصرف_غیرقانونی #ملک_شخصی
🔰 چند نكته درباره ردّ مظالم
🖋 رد مظالم از مسائل مهم فقهى است كه به حقوق ضايعشده مردم مربوط مىشود. رعايت آن از واجبات شرعى است.
🔸۱. هر چه از حقوق مالى ديگران تضييع شده و بر ذمه انسان است، مظالم ناميده مىشود.
🔸۲. رد مظالم، واجب فورى است.
👈 وصيت به آن در آستانه مرگ، بر فردى كه مظالم بر عهده دارد، واجب است. «1»
🔸۳. مالى كه به ستم از كسى گرفته شده، يا اموال حرامى كه انسان صاحبان آن را نمىشناسد، بايد با اجازه حاكم شرع به فقير داده شود. «2»
🔸۴. مظالمى كه در زمان كودكى صورت گرفته بايد بعد از بلوغ جبران شود.
👈 مانند تصرفات نابجا، درگيرىها، خسارت به ديگران و... «3»
🔸۵. مالى كه از سوى ميت به عنوان مظالم برگردانده مىشود، از اصل تركه برداشت مىشود. «4»
🔸۶. چنانچه مالك مال معلوم باشد،
👈 عين مال در صورت موجود بودن، و مثل يا قيمت آن در صورت تلف شدن، به وى بازگردانده مىشود.
👈 اگر مالك ناشناخته باشد، پس از يأس از دستيابى به او، مال را از جانب صاحبش صدقه مىدهند.
🔸۷. اگر مقدار مظالم معلوم نباشد،
👈 مقدارى كه يقينى است پرداخت مىشود.
🔸۸. مصرف مظالم،
👈 فقرا و نيازمندان هستند.
────────────
«1» فرهنگ فقه، ج ۴، ص ۹۱.
«2» رساله دانشجويى، نهاد رهبرى، ص ۳۵۵.
«3» استفتائات بهجت، ج ۴، س ۵۸۴۸.
«4» همان.
📚 احكام دو دقيقهاى (همراه)، ج۵، ص: ۲۹–۳۰
💢 حجة الاسلام محمود اكبرى
🔻
@ahkam_akbari
#رد_مظالم #حق_الناس #حقوق_شرعی #بدهکاری #حلال_کردن #حقوق_مردم #فقه #عدالت
🔰 چهار نكته درباره عاريه
🖋 عاريه از معاملات رايگان و مورد تأكيد در اخلاق اسلامى است كه قوانين مخصوص خود را دارد.
🔸۱. عاريه آن است كه انسان مال خود را به ديگرى بدهد تا از آن استفاده كند و در عوض چيزى از او نگيرد.
👈 مثلًا كتاب خود را به ديگرى بدهد تا مطالعه كند و برگرداند. «1»
🔸۲. كسى كه چيزى را عاريه داده، هر وقت بخواهد مىتواند آن را پس بگيرد.
👈 كسى هم كه عاريه گرفته، هر وقت بخواهد مىتواند آن را پس بدهد. «2»
🔸۳. چيزى را كه عاريه گرفته، بدون اجازه صاحبش
👈 نمىتواند به ديگرى عاريه يا اجاره دهد. «3»
🔸۴. اگر مالى را كه عاريه كرده، از بين برود يا معيوب شود:
👈 اگر در نگهدارى آن كوتاهى يا در استفاده زيادهروى نكرده، ضامن نيست.
👈 در غير اين صورت، بايد خسارت آن را بپردازد. «4»
────────────
«1» توضيح المسائل مراجع، م ۲۳۴۴.
«2» همان، م ۲۳۵۳.
«3» همان، م ۲۳۵۸.
«4» همان، م ۲۳۴۹.
📚 احكام دو دقيقهاى (همراه)، ج۵، ص: ۳۱
💢 حجة الاسلام محمود اكبرى
🔻
@ahkam_akbari
#عاريه #حق_الناس #احكام_شرعی #حقوق_مردم #امانت #عدالت #فقه_کاربردی
🔰 شش نكته درباره يتيم
✔️ يتيم كسى است كه قبل از بلوغ، پدر خود را از دست داده باشد:
🔘 ۱. يكى از گناهان كبيره، خوردن ظالمانه مال يتيم است. «۱»
🔘 ۲. ولى يتيم، در صورتى كه در مال يتيم اسراف كند، ضامن است. «۲»
🔘 ۳. قرض دادن مال يتيم، حتى براى ولى او نيز حرام است، مگر مصلحت يتيم در آن باشد. «۳»
🔘 ۴. جايز نيست كه هزينه عزادارى ميت، از سهم كودك يتيم برداشته شود. «۴»
🔘 ۵. ماندن براى عزادارى و نماز در منزل كودك يتيم در صورتى جايز است كه ولى شرعى او، با در نظر گرفتن مصلحت، اذن تصرف دهد. «۵»
🔘 ۶. خوردن غذاى ايتام، به دعوت قيم شرعى، در صورتى كه آن دعوت به سود ايتام باشد مانعى ندارد. «۶»
❓پرسش: كسى كه از دنيا رفته و داراى فرزندان صغير است، آيا رفتن به خانه آنها براى فاتحهخوانى و تصرفات متعارف در آن اشكال دارد؟
✅ پاسخ: اگر رفت و آمد به صلاح ايتام باشد مانعى ندارد. «۷»
——————————
(۱). منهاج الصالحين، ج ۱، ص ۱۲، م ۲۹.
(۲). فرهنگ فقه، ج ۱، ص ۵۰۸.
(۳). همان، ص ۶۵۲.
(۴). توضيح المسائل آيةالله گلپايگانى، ص ۴۸۴، م ۲۸۲۵.
(۵). مجمع المسائل گلپايگانى، ج ۱، ص ۱۱۲، س ۱۱۴.
(۶). مجمع المسائل گلپايگانى، ج ۳، ص ۳۴، س ۴۸.
(۷). جامع المسائل فاضل، ج ۱، س ۱۸۲۹ و ۲۲۳۰.
📚 احكام دو دقيقهاى (همراه)، ج۵، ص: ۶۴–۶۵
💢 حجة الاسلام محمود اكبرى
🔻
@ahkam_akbari
#يتيم #حق_الناس #فقه_کاربردی #احكام_شرعى #مالكيت #عدالت