تأخیر انداختن غسل و از بین رفتن فرصت آن پرسش: اگر شخصي غسل جنابت را تأخير اندازد تا جايي که وقت براي غسل کردن نداشته باشد، حکم روزه او چيست؟ پاسخ: امام ،خويي ،تبريزي، بهجت، فاضل، سيستاني، شبيري، نوري: تيمم کند روزه اش صحيح است و اگر تيمم نکند، روزه باطل است و قضا و کفاره دارد. وحيد، مکارم، صافي: بنابراحتياط واجب تيمم کند روزه بگيرد و بعد قضا کند و اگر تيمم نکند، روزه باطل است و قضا و کفاره دارد.

ترک غسل تا اذان صبح به دلیل شرم و حیا پرسش: اگر شخص جنب بخاطر شرم وحيا تا اذان صبح غسل نکند، حکم روزه اش چيست؟ پاسخ: خامنه اي: چنانچه غسل نکند و وقت تنگ شود و تيمم کند روزه اش صحيح است ولي مرتکب معصيت شده است و اگر تيمم نکند روزه اش باطل است و قضا و کفاره دارد. بهجت: چنانچه غسل نکند و وقت تنگ شود و تيمم کند روزه اش صحيح است و تا اذان صبح بايد بيدار بماند و اگر تيمم نکند روزه اش باطل است و قضا و کفاره دارد. خويي: اگر غسل کردن موجب حرج شود (مانند بي آبرو شدن شخص) وظيفه مکلف تيمم است و گناهي مرتکب نشده است و روزه اش صحيح است ولي اگر تا قبل از تنگي وقت، تيمم کند روزه اش باطل است. سيستاني: بايد به هر صورت غسل کند و الا روزه باطل است بله اگر غسل کردن براي او حرجي باشد، تيمم او صحيح است.

جنابت عمدی با علم به عدم امکان غسل تا اذان صبح پرسش: حکم روزه شخصي که مي داند امکان غسل کردن ندارد ولي مي تواند تيمم کند و عمدأ خود را شب جنب کند، چيست؟ پاسخ: خويي، تبريزي،خامنه اي،فاضل: مي تواند خود را جنب کند و با تيمم روزه اش صحيح است. امام،نوري: اگر خود را جنب کند گنهکار است ولي بايد تيمم کند و روزه اش صحيح است. بهجت: چنانچه خود را جنب نکند به مشقت شديد خواهد افتاد، مي تواند خود را جنب کند واين کار گناه نيست و بايد تيمم کند روزه اش صحيح است در غير اين صورت گنهکار است و بايد تيمم کند روزه اش صحيح است. سيستاني : اگر خود را جنب کند بنابراحتياط واجب گناهکار است ولي بايد تيمم کند روزه اش صحيح است. وحيد: اگر خود را جنب کند بنابراحتياط واجب بايد تيمم کند روزه را بگيرد و بعد قضا کند. مکارم: اگر خود را جنب کند گنهکار است بنابراحتياط واجب بايد روزه را قضا کند وکفاره هم بدهد. شبيري: اگر خود را جنب کند گنهکار است و بايد تيمم کند و روزه اش صحيح است. صافي: اگر خود را جنب کند گنهکار است بنابراحتياط واجب بايد تيمم کند روزه بگيرد و روزه را قضا کند.

خواب اول ، دوم و سوم پرسش: منظور از خواب اول ، دوم و سوم چيست؟ پاسخ: الف:شخصي که در بيداري جنب شده: خواب اول: شخص بعد از جنب شدن بخوابد. خواب دوم: شخص از خواب اول بيدار شود و دوباره بخوابد. خواب سوم:شخص از خواب دوم بيدار شود و دوباره بخوابد. ب: شخصي که در خواب جنب شده است: امام ،خويي، خامنه اي، بهجت، تبريزي، فاضل، مکارم ،وحيد و نوري: خواب اول: خوابي که شخص درآن جنب شده خواب اول حساب نمي شود بلکه اگر بعد از بيدار شدن از خوابي که در آن جنب شده دوباره بخوابد خواب اول محسوب مي شود. خواب دوم:اگر شخص بعداز بيدارشدن از خواب اول دوباره بخوابد خواب دوم محسوب مي شود. خواب سوم:اگر بعداز بيدار شدن از خواب دوم بازهم بخوابدخواب سوم محسوب مي شود. سيستاني: خواب اول: خوابي که شخص در آن جنب شده خواب اول حساب مي شود. خواب دوم: اگر بعد از بيدارشدن از خواب اول دوباره بخوابد خواب دوم محسوب مي شود. خواب سوم: اگر بعد از بيدار شدن از خواب دوم بازهم بخوابد خواب سوم محسوب مي شود. صافي: خواب اول:خوابي که شخص در آن جنب شده بنابراحتياط واجب خواب اول حساب مي شود. خواب دوم:اگر بعد از بيدارشدن از خواب اول دوباره بخوابد خواب دوم محسوب مي شود. خواب سوم:اگر بعد از بيدار شدن از خواب دوم بازهم بخوابد خواب سوم محسوب مي شود.

خوابیدن جنب با علم به بیدار نشدن قبل اذان پرسش: اگر شخص جنب، علم دارد که اگر بخوابد تا اذان بيدار نمي شود و تا اذان بخوابد حکم روزه اش چيست؟ پاسخ: همه مراجع: روزه اش باطل است و قضا و کفاره دارد.

خوابیدن بعد از خواب اول با احتمال بیداری قبل اذان و تصمیم بر غسل پرسش: اگر شخص جنب بعد از بيدار شدن از خواب اول احتمال مي دهد با خوابيدن قبل از اذان صبح بيدار شود و با تصميم بر غسل بخوابد و تا اذان بيدار نشود وظيفه اش چيست؟ پاسخ: خويي،تبريزي ،وحيد،شبيري: اگر عادت به بيدار شدن داشته باشد روزه را قضا کند و اگر عادت به بيدار شدن نداشته باشد علاوه بر قضا، مستحب است کفاره هم بدهد. امام،خامنه اي: بايد بقيه روز از مبطلات روزه خودداري کند و قضاي آن روز را بجا آورد. فاضل نوري: اگر عادت به بيدار شدن داشته باشد ولي بيدار نشود روزه را قضا کند واگر عادت به بيدار شدن نداشته باشد علاوه بر قضا بنابراحتياط واجب کفاره هم بدهد. بهجت:اگريقين يا اطمينان به بيدار شدن دارد و بيدار نشود بايد قضاکند وبنابراحتياط واجب کفاره دارد. سيستاني: اگر عادت به بيدار شدن داشته يا اطمينان به بيدار شدن داشته باشد ولي بيدار نشود بنابراحتياط واجب روزه را قضا کند واگر عادت يا اطمينان نداشته باشد بنابراحتياط واجب علاوه بر قضا کفاره هم بدهد. مکارم: اگر عادت به بيدارشدن داشته باشد ولي بيدار نشود بنابراحتياط واجب روزه را قضا کند و اگر عادت به بيدار شدن نداشته باشد بنابراحتياط واجب علاوه بر قضا کفاره هم بدهد. صافي: اگر عادت به بيدار شدن يا اطمينان به بيدار شدن داشته باشد ولي بيدار نشود بايد روزه را قضا کند و اگر عادت يا اطمينان نداشته باشد بنابراحتياط واجب علاوه بر قضا کفاره هم بدهد.

روزه با جهل به جنابت قبل از اذان صبح پرسش: اگر روزه دار نداند که قبل از اذان صبح جنب شده و در طول روز يا بعد از چند روز متوجه شود، تکليفش چيست؟ پاسخ: همه مراجع: روزه اش صحيح است ولي براي روزه فردا بايد غسل کند.

غفلت از وظیفه تیمم در روزه پرسش: شخصي در ماه مبارک رمضان جنب بوده است و به اطمينان اين که سحر بيدار مي شود مي خوابد و ليکن دو دقيقه به اذان بيدار مي شود و چون دستپاچه مي شود غفلت از تيمم مي کند و وارد صبح مي شود آياروزه وي صحيح است؟ پاسخ: رهبري: اگر غفلت از وظيفه داشته روزه صحيح است. مکارم: در فرض سوال ، صحيح است. زنجاني: صحيح است. صافي: روزه را امساک کند ولي قضاء روزه بنا بر احتياط لازم است.

فراموش کردن تیمم با تأخیر عمدی غسل پرسش: شخصي در سحر ماه مبارک رمضان در حالي که جنب بوده است عمدا غسل را به تأخير مي اندازد تا در تنگي وقت تيمم کند وليکن در تنگي وقت تيمم را فراموش مي کند آيا علاوه بر قضا ،کفاره هم واجب است؟ پاسخ: رهبري: قضا واجب است و کفاره ندارد. مکارم: کفاره ندارد. زنجاني: روزه اش باطل نيست. سيستاني: خير. (قضا دارد و کفاره ندارد)

ورود به صبح در اثناء غسل جنابت پرسش: شخصي در ماه مبارک رمضان خود را جنب مي بيند و ليکن وقت کافي براي غسل نداشته و ليکن احتمال مي داده که بتواند در اين وقت کم غسل کند ولي در اثناء غسل ، اذان صبح گفته مي شود؛ الف: آيا روزه او صحيح است؟ ب: آيا کفاره واجب است؟ پاسخ: رهبري: در صورتي که فکر مي کرد وقت براي غسل دارد روزه او صحيح است. مکارم: روزه اش صحيح است . زنجاني: روزه اش صحيح است. سيستاني: الف: صحيح است. ب: واجب نيست.

بقا بر جنابت و حیض جاهل قاصر پرسش: در کتاب شريف عروه در باب صوم در فصل في اعتبار العمد و الاختيار في الافطار آمده است: المفطرات المذکوره ما عدا البقاء علي الجنابه انما توجب بطلان الصوم اذ وقعت علي وجه العمد و الاختيار و لا فرق في البطلان مع العمد بين الجاهل بقسميه والعالم، سوال اين است که اگر کسي به اين مسئله جهل قصوري دارد که بقا بر جنابت يا حيض مضر به صحت روزه رمضان است و با همين جهل ماه رمضان را روزه گرفته است آيا روزه هاي وي صحيح مي باشد؟ پاسخ: رهبري: در فرض مذکور، قضاي روزه ها واجب است؛ ولي کفاره ندارد. زنجاني: باطل است اما در حيض اگر نسبت به ترک غسل معذور بوده روزه اش صحيح است. مکارم: قضا دارد ولي کفاره ندارد.

انجام تیمم به جای غسل جبیره پرسش: وظيفه شخصي،غسل جبيره اي بوده است وليکن مساله را به اواشتباه گفته بودند ولذا به جاي غسل جبيره اي، تيمم مي کند و روزه رمضان مي گيرد آيا روزه هاي رمضان وي صحيح است؟ پاسخ: مکارم: روزه هاي او صحيح است ولي نماز ها را بايد اعاده کند. سيستاني: روزه اش صحيح است ولي نماز هايش را بايد اعاده کند.

بقا بر حیض و نفاس بدلیل کمبود وقت برای غسل در رمضان پرسش: حكم روزه زني كه در ماه رمضان قبل اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود و براي غسل وقت ندارد؟(1) پاسخ: همه مراجع: بايد تيمم كند و روزه اش صحيح است.

اطمینان زن حائض در روز به پاکی قبل از اذان صبح پرسش: خانمي اطمينان داشته که حيض او قطع نمي شود و لذا بدون اختبار در سحر ماه مبارک ، وارد صبح مي شود و بعد از اذان خود را پاک مي بيند و اطمينان پيدا مي کند که قبل از اذان پاک شده است آيا روزه او صحيح است؟ پاسخ: رهبري: بنا بر احتياط واجب بايد نيت روزه کند و روزه بگيرد و بعدا نيز روزه آن روز را قضا کند . مکارم: اگر چيزي از مبطلات روزه را انجام نداده ، روزه صحيح است. زنجاني: چنانچه کاري که روزه را باطل مي کند انجام نداده باشد ، بايد نيت روزه نمايد و بعدا روزه آن روز را قضاکند و اگر کاري که روزه را باطل مي کند انجام داده باشد ، يا بعد از ظهر متوجه شود. روزه او باطل است ؛ ولي بايد تا مغرب امساک کرده ، کاري که روزه را باطل مي کند انجام ندهد و بعد از ماه رمضان هم آن روز را قضا نمايد. سيستاني: آري.

بقا بر حیض مشکوک بدون اطمینان به پاکی قبل از اذان صبح پرسش: خانمي در سحر ماه مبارک رمضان بدون اين که اختبار کند که پاک است ، وارد صبح مي شود و يک ساعت بعد از اذان خود را پاک مي بيند ولي يقين ندارد که قبل از اذان صبح پاک شده است آيا روزه اين روز بر او واجب است؟ پاسخ: رهبري: روزه آن روز صحيح نيست. مکارم: احتياط آن است که بعدا آن را قضاکند. زنجاني: بايد روزه را قضا کند و اگر مي داند که قبل از اذان صبح در ظاهر پاک شده ولي شک کند که در باطن پاک بوده يا نه ، در رمضان بايد در بقيه روز امساک کند. سيستاني: روزه اش صحيح است.

بقا بر حیض مشکوک و اطمینان به پاکی قبل از اذان صبح پرسش: خانمي در شب لکه خوني مي بيند و به جهت اين که احتمال مي دهد که اين لکه بيني ادامه داشته باشد لذا در سحر ماه مبارک رمضان اختبار نمي کند ولي بعد از اذان صبح متوجه مي شود که قبل از اذان پاک شده است ، آيا روزه رمضان او صحيح است؟ پاسخ: رهبري: بنا بر احتياط واجب بايد نيت روزه کند و روزه بگيرد و بعدا نيز روزه آن روز را قضا کند . مکارم: چنانچه تا قبل از ظهر نيت روزه کرده است ، اشکال ندارد. زنجاني: چنانچه کاري که روزه را باطل مي کند انجام نداده باشد، بايد نيت روزه نمايد و بعدا روزه آن روز را قضا کند و اگر کاري که روزه را باطل مي کند، انجام داده باشد ، يا بعد از ظهر متوجه شود. روزه او باطل است ؛ ولي بايد تا مغرب امساک کرده و کاري که روزه را باطل مي کند انجام ندهد و بعد از ماه رمضان هم آن روز را قضا نمايد.

بقا بر حیض و نفاس بدلیل کمبود وقت برای غسل در رمضان پرسش: حكم روزه زني كه در ماه رمضان قبل اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود و براي غسل وقت ندارد؟ پاسخ: همه مراجع: بايد تيمم كند و روزه اش صحيح است

بیدار شدن زن بعد از اذان با علم به پاکی قبل از اذان پرسش: حكم روزه زني كه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بفهمد قبل اذان از حيض و يا نفاس پاك بوده چيست؟ پاسخ: امام، خويي، تبريزي، فاضل، بهجت، سيستاني، وحيد، مكارم، صافي، نوري: روزه او صحيح است.

پاک شدن زن در طول روز از حیض یا نفاس پرسش: آيا زني كه در طول روز از حيض يا نفاس پاك ميشود، ميتواند روزه بگيرد؟ پاسخ: همه مراجع: اگر زن بعد از اذان صبح از خون حيض يا نفاس پاك شود، يا در بين روز خون حيض يا نفاس ببيند اگر چه نزديك مغرب باشد، روزه او باطل است و بايد بعد قضاي آن را بگيرد.

شک زن حائض در روز به پاکی قبل از اذان صبح پرسش: خانمي در روز ماه مبارک رمضان خود را پاک مي بيند و شک دارد که اين پاکي قبل اذان صبح بوده و يا بعد از اذان الف: آيا روزه اين روز بر او واجب است؟ ب: در صورت امساک ، آيا قضاي آن واجب است؟ پاسخ: رهبري: روزه صحيح نيست، قضاي آن بر عهده اوست. مکارم: روزه واجب نيست ، ولي بايد قضاي آن را به جا آورد. زنجاني: روزه اش باطل است و بايد آن را قضا کند. سيستاني: الف:روزه اش صحيح است ب:جواب معلوم شد.

ترک عمدی غسل حیض و تیمم در قضای رمضان پرسش: اگر زن حائض يا نفساء در روزه قضاي ماه رمضان از روي عمد غسل و تيمم ننمايد حکم روزه وي چيست؟ پاسخ: خويي ،تبريزي ،وحيد شبيري: روزه اش صحيح است. امام، بهجت، صافي: روزه اش باطل است. فاضل ،سيستاني، نوري: بنابراحتياط واجب روزه اش باطل است. مکارم :روزه اش باطل نمي شود هرچندبنابر احتياط مستحب قضاي آن را بگيرد.

فراموش کردن غسل حیض و نفاس در قضای رمضان پرسش: اگر زن حائض يا نفساء در روزه قضاي ماه رمضان فراموش کند که غسل نمايد حکم روزه او چيست؟ پاسخ: امام، خويي، سيستاني، فاضل، وحيد، مکارم، صافي ونوري: روزه اش صحيح است هرچند بنابراحتياط بهتر است روز ديگري را بعد از ماه رمضان روزه بگيرد. شبيري: روزه اش صحيح است.

بقا بر حیض و نفاس به دلیل کمبود وقت برای غسل در قضای رمضان پرسش: اگر زن حائض يا نفساء در روزه قضاي ماه رمضان قبل از اذان صبح پاک گردد اما زمان کافي براي غسل نداشته باشد حکم روزه او چيست؟ پاسخ: خويي، تبريزي، وحيد، شبيري : روزه اش صحيح است. امام ،بهجت ،صافي: : بايد تيمم بدل از غسل انجام دهد واگر تيمم هم نکند روزه اش باطل است. فاضل، سيستاني، نوري: با تيمم روزه اش صحيح است واگر تيمم بجا نياورد بنابراحتياط واجب روزه اش باطل است. مکارم: اگرچه عمدأ غسل و تيمم نکند روزه اش باطل نمي شود هر چند بنابراحتياط مستحب اگر تيمم نکند دوباره آن روز را قضا کند.

روزه با منع از خروج خون حیض پرسش: خانمي با استفاده ازفتيله هاي پنبه اي که در دهانه رحم قرارميدهد و به حدود 4سانتي متر داخل لوله رحم مي شود ؛ الف: از آمدن خون درابتداي حيض جلوگيري مي کند آيا روزه اي که درآن روز گرفته است صحيح است؟ ب: اگر اين خانم مستحاضه در وقت صبح مستحاضه قليله باشد و به همين وسيله از حدوث استحاضه کثيره جلوگيري کند، آيا واجب است که براي نماز ظهر خود، غسلي انجام دهد؟ پاسخ: مکارم : اگر خوني از دهانه رحم خارج نشود و به فضاي فرج نرسد و پنبه را آلوده کند ، عادت محسوب نمي شود . سيستاني : الف : اگر جلو گيري کند از خروج خون از رحم روز ه اش صحيح است ب: خير غسل لازم نيست

اطمینان یا احتمال ضرر پرسش: براي ترک روزه، اطمينان به ضرر لازم است يا صرف احتمال کفايت مي کند؟ پاسخ: امام، خامنه اي، خويي، تبريزي، فاضل ،سيستاني ،وحيد، مکارم، صافي و نوري: اگر انسان احتمال بدهد که روزه برايش ضرر دارد واز آن احتمال ترس براي او پيدا شود چنانچه احتمال او عقلايي باشد (در نظر مردم بجا باشد) نبايد روزه بگيرد وروزه اش صحيح نيست. بهجت: اگر انسان احتمال بدهد که روزه برايش ضرر دارد واز آن احتمال ترس براي او پيدا شود چنانچه احتمال او عقلايي باشد (در نظر مردم بجا باشد) مي تواند روزه نگيرد. شبيري: اگر انسان احتمال بدهد که روزه برايش ضرر دارد واز آن احتمال ترس براي او پيدا شود نبايد روزه بگيرد و روزه اش صحيح نيست.

ضرر نبودن ضعف و سردرد پرسش: آيا ضعف، بي حالي،سردرد و...که بخاطر روزه حاصل مي شود ضرر محسوب مي شود؟ پاسخ: همه مراجع: ضعف و مواردي مانند آن ضرر محسوب نمي شود لذا انسان نمي تواند بخاطر ضعف روزه را بخورد هرچند زياد باشد اما اگرضعف او به قدري است که معمولا نمي شود آن را تحمل کرد دراين صورت خوردن روزه اشکال ندارد.