🌅
👌لَیلَةُ المَبیت
شبی که امام علی(ع) برای حفظ جان پیامبر(ص) در بستر ایشان خوابید. مشرکان قصد داشتند در این شب دسته‌جمعی به خانه پیامبر حمله کنند و او را به قتل برسانند. به درخواست پیامبر(ص)، امام علی(ع) در بستر ایشان خوابید و در نتیجه مشرکان متوجه عدم حضور پیامبر نشدند و رسول خدا(ص) توانست در آن شب به سمت یثرب هجرت کند.
بسیاری از #مفسران، شأن نزول آیۀ ۲۰۷ سوره بقره را این فداکاری امام علی در لیلة المبیت دانسته‌اند.
تاریخ این #واقعه، شب اول ماه ربیع الاول سال سیزدهم یا چهاردهم #بعثت ذکر شده است.
▫️نقشه قتل پیامبر (ص)
جمعی از قریش در #دارالندوه جمع شدند تا درباره نوع برخورد با پیامبر (ص) تصمیم بگیرند. در نهایت طبق خواسته ابوجهل، تصمیم گرفته شد از هر قبیله جوانی دلیر انتخاب شود و شبانه بر پیامبر (ص) حمله کنند و دسته‌جمعی او را در خانه‌اش بکشند؛ زیرا در این صورت، خون او در میان همه قبایل پراکنده می‌شد و #بنی_هاشم که خاندان و خونخواهان پیامبر بودند، نمی‌توانستند با همه طوایف #قریش بجنگند و ناچار مجبور می‌شدند به گرفتن دیه رضایت دهند.
طبق برخی نقل‌ها، #شیطان نیز به شکل پیرمردی در این جلسه حاضر شد و #مشرکان را راهنمایی کرد.
▫️نزول آیه و آگاهی پیامبر(ص):
به دنبال تصمیم قریش بر #قتل_پیامبر (ص)، جبرئیل بر پیامبر (ص) نازل شد و او را از نقشه مشرکان آگاه ساخت و دستور خداوند برای هجرت را ابلاغ کرد. در آیه ۳۰ سوره انفال آمده است:
و [ياد كن] هنگامى را كه كافران در باره تو نيرنگ مى‌كردند تا تو را به بند كشند يا بكشند يا [از مكه] بیرون كنند، و نيرنگ مى‌زدند، و خدا تدبير مى‌كرد، و خدا بهترين تدبيركنندگان است.
بنابراین پیامبر (ص) تصمیم گرفت قبل از آمدن مشرکان، خانه خود را به طرف #یثرب ترک کند.
▫️ماجرای لیلة المبیت:
در شب اول ماه ربیع الاول پیامبر (ص) برای آنکه مشرکان از #هجرت او آگاه نشوند، به علی(ع) فرمود: «مشرکان می‌خواهند امشب مرا به قتل برسانند، آیا تو در بستر من می‌خوابی تا من به غار ثور بروم؟»
امام علی(ع) گفت: «در این صورت شما سالم می‌مانید؟»
پیامبر (ص) فرمود: «آری.» علی (ع) تبسمی کرد و #سجدۀ شکر به جای آورد، وقتی که سر از سجده برداشت عرض کرد: «آنچه را که مأمور شده‌ای انجام ده که چشم، گوش و قلبم فدای تو باد...»
سپس پیامبر (ص)، علی (ع) را در آغوش گرفت و هر دو گریه کردند و از هم جدا شدند.
وقتی علی(ع) در بستر پیامبر (ص) خوابیده بود، جبرئیل در بالای سر او و #میکائیل پایین پای او آمدند و جبرئیل گفت: «خوشا به حال کسانی چون تو ای فرزند ابو طالب! که خدا در برابر فرشتگان به تو مباهات می‌کند.»
مشرکان از ابتدای شب، خانه پیامبر (ص) را محاصره کردند و قرار بود حمله در نیمه شب صورت گیرد، اما #ابولهب گفت: در این وقت، زنان و فرزندان در داخل خانه هستند و بعدها عرب درباره ما می‌گویند حرمت فرزندان عموی خویش را شکستند.
علی (ع) درهای خانه را بست و پرده‌ها را کشید، آنان با سنگ به علی (ع) که در بستر خوابیده بود زدند تا مطمئن شوند کسی در بستر خوابیده است و شک نداشتند که وی رسول خداست.
صبح که با شمشیرهای برهنه به خانه هجوم بردند، وقتی علی (ع) را در بستر رسول خدا (ص) مشاهده کردند، گفتند: محمد کجاست؟ علی (ع) فرمود: «مگر او را به من سپرده بودید که از من می‌خواهید؟ کاری کردید که او ناچار شد خانه را ترک کند.»
در این هنگام به سوی علی (ع) یورش بردند و او را آزردند و سپس از خانه بیرون کشیده، کتک زدند. ساعتی هم در #مسجدالحرام زندانی کرده، سپس آزادش کردند. آنها در جهت مدینه به تعقیب پیامبر (ص) پرداختند در حالی‌که غار ثور در سمت دیگر قرار داشت.
در نقل دیگری آمده است که علی(ع) وقتی آنان را مشاهده کرد که شمشیرهایشان را کشیده‌اند و به سوی وی می‌آیند، با ترفندی شمشیر خالد بن ولید را که در پیشاپیش همه بود، گرفت و آنان را از خود دور کرد. آنها گفتند: ما با تو کاری نداریم، ولی بگو که محمد (ص) کجاست؟ فرمود: من اطلاعی از وی ندارم. پس #قریشیان به جست و جوی رسول الله صلّی اللّه علیه و آله پرداختند.
▫️نزول آیه در شأن علی علیه السّلام:
علمای شیعه و بخشی از علمای اهل سنت معتقدند #آیه_اشتراء (آیه ۲۰۷ سوره بقره) در شأن علی(ع) در ماجرای لیلة المبیت نازل شده است.
#لیلةالمبیت_امام_علی_علیه‌السلام
🌸
❤️شب نیمه شعبان؛ لیلة البرات
❤️نيمه شعبان در فرهنگنامه ها و متون کهن، «شب برات» ناميده شده و اين بدان خاطر است که بنا به روايات، خداوند در اين شب «برات آزادي» از دوزخ را به بندگان خود مي بخشد.
ابوريحان بيروني در کتاب «التفهيم» در اين باره چنين آورده: ❤️«و شب پانزدهم از ماه شعبان، بزرگوار است و او را «شب برات» خوانند و همي پندارم، اين از قبيل آن است که هر که اندرو عبادت کند و نيکي به جاي آورد، بيزاري يابد از دوزخ».
❤️«غياث اللغات» شب نيمه شعبان را «شب برات» دانسته مي نويسد: «شب برات شب پانزدهم شعبان است که در آن شب ملائکه به حکم الهي حساب عمر و تقسيم رزق مي کنند».
❤️شمس الدّين دمشقي از آيين بزرگداشت اين شب در دمشق اين گونه روايت مي کند:
❤️شب نيمه شعبان در #مسجد_جامع_دمشق دوازده هزار قنديل با پنجاه قنطار دمشقي، روغن چراغ زيتون در آن شعله ور مي شود البته اين مقدار جز قنديل هايي است که در مسجدهاي ديگر، گورستانها، خانقاهها، کاروانسراها و بيمارستانهاي اين شهر برافروخته مي گردد»
❤️✨ابوالفتوح رازي ـ مفسّر شيعي ـ ضمن تقل روايتي از ابن عبّاس مي نويسد که :«خداي تعالي حکم ها در نيمه شعبان ،فصل کند و در شب قدر به فرشتگان سپرد».
فخر رازي نيز در تفسير کبير خود آورده است: «طبق روايتي که عکرمه نقل کرده است ، شب قدر همان «ليلة البرات »است.
❤️همچنين ميبدي در «کشف الاسرار»به نقل از عکرمه آورده :«الليلة المبارکه :ليلة النّصف من شعبان ؛خداوند جبرئيل را در آن شب به آسمان دنيا فرو فرستاد تا اينکه قرآن را بر کاتبان املا کند و آن را مبارکه ناميده ،زيرا که آن پرخير و برکت است به خاطر آنچه که در آن از رحمت فرو فرستاده شده،دعا در آن به اجابت مي رسد».(کشف الاسرارج۳)
❤️✨امام باقر علیه السلام درباره فضيلت شب نيمه شعبان فرمودند: «اين شب برترين شب بعد از شب قدر است. خداوند در اين شب، نعمتهاي افزون خود را به بندگانش ارزاني مي دارد .
❤️عالم بزرگوار سید بن طاووس در کتاب شريف «اقبال» يکي از اعمال و آداب اين شب را اقامه نماز صد رکتعي نوشته و در کيفيت آن مي نويسد: در روايتي درباره فضيلت #صد_رکعت نماز ـ در هر رکعت سوره حمد يک مرتبه و سوره توحيد ده مرتبه ـ آمده است که از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده: «هر کس اين نماز را در اين شب بخواند، خداوند هفتاد بار به او نظر رحمت مي کند و در هر نظر، هفتاد حاجت او را برآورده مي کند که کمترين آنها، آمرزش اوست...»
❤️غزّالي در «احياء علوم الدّين» پس از ذکر کيفيت اين نماز مي آورد:
«سلف (=پيشينيان) اين نماز را اقامت نمودندي و «صلوة الخير» خواندندي و بر آن جمع شدندي و بسي بودي که به جماعت گزاردندي و حسن [بصري] گفت: «از سي کس از اصحاب پيغامبر شنيدم که هر که در اين شب نماز کند، حق تعالي در وي هفتاد نظر رحمت فرمايد که به هر نظري، هفتاد حاجت وي را روا کند و کمتر آن آمرزش است»
❤️ابن بطوطه ـ جهانگرد مسلمان ـ از اهتمام مکّيان به اين نماز در شب نيمه شعبان و احياي اين شب شريف اين گونه گزارش مي دهد: «شب نيمه شعبان و از ليالي متبرکّه است. مردم #مکه اين شب را به طواف و نماز و عمره مي گذراندند. هر دسته پشت سر پيش نماز در #مسجدالحرام گرد آمده، چراغ ها و مشعله ها مي فروزند. از اعمال اين شب، صد رکعت نماز است...».
❤️اعمال این شب مبارک فراوان است؛ از جمله آنها غسل است و احیاء و شب زنده داری به نماز و دعا و استغفار. اما بافضیلت ترین عمل این شب، #زیارت_امام_حسین علیه السلام است.
❤️آمده است که اگر کسی خواست روح یکصد و بیست و چهار هزار پیغمبر با او مصافحه کند، در این شب امام حسین علیه السلام را زیارت کند و کمترین حد این زیارت آن است که زیر آسمان یا روی بام بروی، سمت راست و چپ خود را نگاه کنی، آنگاه سر به آسمان بلند کنی و بگویی: «السلام علیک یا اباعبدالله یابن رسول الله السلام علیک و رحمه الله و برکاته».
🔸سایت ویکی اهل البیت. دانشنامه اسلامی
#برات #لیلةالبرات #نیمه_شعبان #احیاء #نماز
❤️ لَیلَةُ المَبیت
شب اول ماه ربیع الاول سال سیزدهم یا چهاردهم #بعثت، شبی که امیرالمؤمنین علیه‌السلام برای حفظ جان پیامبر صلی‌الله علیه وآله در بستر ایشان خوابید. مشرکان قصد داشتند در این شب دسته‌جمعی به خانه پیامبر حمله کنند و او را به قتل برسانند. به درخواست پیامبر(ص)، امام علی(ع) در بستر ایشان خوابید و در نتیجه مشرکان متوجه عدم حضور پیامبر نشدند و رسول خدا(ص) توانست در آن شب به سمت یثرب هجرت کند.
▫️نقشه قتل پیامبر صلی‌الله علیه وآله
جمعی از قریش در #دارالندوه جمع شدند تا درباره نوع برخورد با پیامبر (ص) تصمیم بگیرند. در نهایت طبق خواسته #ابوجهل، تصمیم گرفته شد از هر قبیله جوانی دلیر انتخاب شود و شبانه بر پیامبر (ص) حمله کنند و دسته‌جمعی او را در خانه‌اش بکشند؛ زیرا در این صورت، خون او در میان همه قبایل پراکنده می‌شد و #بنی_هاشم که خاندان و خونخواهان پیامبر بودند، نمی‌توانستند با همه طوایف #قریش بجنگند و ناچار مجبور می‌شدند به گرفتن دیه رضایت دهند.
طبق برخی نقل‌ها، #شیطان نیز به شکل پیرمردی در این جلسه حاضر شد و #مشرکان را راهنمایی کرد.
▫️نزول آیه و آگاهی پیامبر صلی‌الله علیه وآله؛
به دنبال تصمیم قریش بر #قتل_پیامبر (ص)، جبرئیل بر پیامبر (ص) نازل شد و او را از نقشه مشرکان آگاه ساخت و دستور خداوند برای هجرت را ابلاغ کرد. در آیه ۳۰ سوره انفال آمده است:
و [ياد كن] هنگامى را كه كافران در باره تو نيرنگ مى‌كردند تا تو را به بند كشند يا بكشند يا [از مكه] بیرون كنند، و نيرنگ مى‌زدند، و خدا تدبير مى‌كرد، و خدا بهترين تدبيركنندگان است.
بنابراین پیامبر (ص) تصمیم گرفت قبل از آمدن مشرکان، خانه خود را به طرف #یثرب ترک کند.
▫️ماجرای لیلة المبیت:
در شب اول ماه ربیع الاول پیامبر (ص) برای آنکه مشرکان از #هجرت او آگاه نشوند، به علی(ع) فرمود: «مشرکان می‌خواهند امشب مرا به قتل برسانند، آیا تو در بستر من می‌خوابی تا من به غار ثور بروم؟»
امام علی(ع) گفت: «در این صورت شما سالم می‌مانید؟»
پیامبر (ص) فرمود: «آری.» علی (ع) تبسمی کرد و #سجدۀ شکر به جای آورد، وقتی که سر از سجده برداشت عرض کرد: «آنچه را که مأمور شده‌ای انجام ده که چشم، گوش و قلبم فدای تو باد...»
سپس پیامبر (ص)، علی (ع) را در آغوش گرفت و هر دو گریه کردند و از هم جدا شدند.
وقتی علی(ع) در بستر پیامبر (ص) خوابیده بود، جبرئیل در بالای سر او و #میکائیل پایین پای او آمدند و جبرئیل گفت: «خوشا به حال کسانی چون تو ای فرزند ابو طالب! که خدا در برابر فرشتگان به تو مباهات می‌کند.»
مشرکان از ابتدای شب، خانه پیامبر (ص) را محاصره کردند و قرار بود حمله در نیمه شب صورت گیرد، اما #ابولهب گفت: در این وقت، زنان و فرزندان در داخل خانه هستند و بعدها عرب درباره ما می‌گویند حرمت فرزندان عموی خویش را شکستند.
علی (ع) درهای خانه را بست و پرده‌ها را کشید، آنان با سنگ به علی (ع) که در بستر خوابیده بود زدند تا مطمئن شوند کسی در بستر خوابیده است و شک نداشتند که وی رسول خداست.
صبح که با شمشیرهای برهنه به خانه هجوم بردند، وقتی علی (ع) را در بستر رسول خدا (ص) مشاهده کردند، گفتند: محمد کجاست؟ علی (ع) فرمود: «مگر او را به من سپرده بودید که از من می‌خواهید؟ کاری کردید که او ناچار شد خانه را ترک کند.»
در این هنگام به سوی علی (ع) یورش بردند و او را آزردند و سپس از خانه بیرون کشیده، کتک زدند. ساعتی هم در #مسجدالحرام زندانی کرده، سپس آزادش کردند. آنها در جهت مدینه به تعقیب پیامبر (ص) پرداختند در حالی‌که غار ثور در سمت دیگر قرار داشت.
در نقل دیگری آمده است که علی(ع) وقتی آنان را مشاهده کرد که شمشیرهایشان را کشیده‌اند و به سوی وی می‌آیند، با ترفندی شمشیر خالد بن ولید را که در پیشاپیش همه بود، گرفت و آنان را از خود دور کرد. آنها گفتند: ما با تو کاری نداریم، ولی بگو که محمد (ص) کجاست؟ فرمود: من اطلاعی از وی ندارم. پس #قریشیان به جست و جوی رسول الله صلّی اللّه علیه و آله پرداختند.
▫️نزول آیه در شأن علی علیه السّلام:
علمای شیعه و بخشی از علمای اهل سنت معتقدند #آیه_اشتراء (آیه ۲۰۷ سوره بقره) در شأن علی(ع) در ماجرای لیلة المبیت نازل شده است.
#لیلةالمبیت #امیرالمؤمنین #علیه‌السلام
🌸
❤️شب نیمه شعبان؛ لیلة البرات
❤️نيمه شعبان در فرهنگنامه ها و متون کهن، «شب برات» ناميده شده و اين بدان خاطر است که بنا به روايات، خداوند در اين شب «برات آزادي» از دوزخ را به بندگان خود مي بخشد.
ابوريحان بيروني در کتاب «التفهيم» در اين باره چنين آورده: ❤️«و شب پانزدهم از ماه شعبان، بزرگوار است و او را «شب برات» خوانند و همي پندارم، اين از قبيل آن است که هر که اندرو عبادت کند و نيکي به جاي آورد، بيزاري يابد از دوزخ».
❤️«غياث اللغات» شب نيمه شعبان را «شب برات» دانسته مي نويسد: «شب برات شب پانزدهم شعبان است که در آن شب ملائکه به حکم الهي حساب عمر و تقسيم رزق مي کنند».
❤️شمس الدّين دمشقي از آيين بزرگداشت اين شب در دمشق اين گونه روايت مي کند:
❤️شب نيمه شعبان در #مسجد_جامع_دمشق دوازده هزار قنديل با پنجاه قنطار دمشقي، روغن چراغ زيتون در آن شعله ور مي شود البته اين مقدار جز قنديل هايي است که در مسجدهاي ديگر، گورستانها، خانقاهها، کاروانسراها و بيمارستانهاي اين شهر برافروخته مي گردد»
❤️✨ابوالفتوح رازي ـ مفسّر شيعي ـ ضمن تقل روايتي از ابن عبّاس مي نويسد که :«خداي تعالي حکم ها در نيمه شعبان ،فصل کند و در شب قدر به فرشتگان سپرد».
فخر رازي نيز در تفسير کبير خود آورده است: «طبق روايتي که عکرمه نقل کرده است ، شب قدر همان «ليلة البرات »است.
❤️همچنين ميبدي در «کشف الاسرار»به نقل از عکرمه آورده :«الليلة المبارکه :ليلة النّصف من شعبان ؛خداوند جبرئيل را در آن شب به آسمان دنيا فرو فرستاد تا اينکه قرآن را بر کاتبان املا کند و آن را مبارکه ناميده ،زيرا که آن پرخير و برکت است به خاطر آنچه که در آن از رحمت فرو فرستاده شده،دعا در آن به اجابت مي رسد».(کشف الاسرارج۳)
❤️✨امام باقر علیه السلام درباره فضيلت شب نيمه شعبان فرمودند: «اين شب برترين شب بعد از شب قدر است. خداوند در اين شب، نعمتهاي افزون خود را به بندگانش ارزاني مي دارد .
❤️عالم بزرگوار سید بن طاووس در کتاب شريف «اقبال» يکي از اعمال و آداب اين شب را اقامه نماز صد رکتعي نوشته و در کيفيت آن مي نويسد: در روايتي درباره فضيلت #صد_رکعت نماز ـ در هر رکعت سوره حمد يک مرتبه و سوره توحيد ده مرتبه ـ آمده است که از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده: «هر کس اين نماز را در اين شب بخواند، خداوند هفتاد بار به او نظر رحمت مي کند و در هر نظر، هفتاد حاجت او را برآورده مي کند که کمترين آنها، آمرزش اوست...»
❤️غزّالي در «احياء علوم الدّين» پس از ذکر کيفيت اين نماز مي آورد:
«سلف (=پيشينيان) اين نماز را اقامت نمودندي و «صلوة الخير» خواندندي و بر آن جمع شدندي و بسي بودي که به جماعت گزاردندي و حسن [بصري] گفت: «از سي کس از اصحاب پيغامبر شنيدم که هر که در اين شب نماز کند، حق تعالي در وي هفتاد نظر رحمت فرمايد که به هر نظري، هفتاد حاجت وي را روا کند و کمتر آن آمرزش است»
❤️ابن بطوطه ـ جهانگرد مسلمان ـ از اهتمام مکّيان به اين نماز در شب نيمه شعبان و احياي اين شب شريف اين گونه گزارش مي دهد: «شب نيمه شعبان و از ليالي متبرکّه است. مردم #مکه اين شب را به طواف و نماز و عمره مي گذراندند. هر دسته پشت سر پيش نماز در #مسجدالحرام گرد آمده، چراغ ها و مشعله ها مي فروزند. از اعمال اين شب، صد رکعت نماز است...».
❤️اعمال این شب مبارک فراوان است؛ از جمله آنها غسل است و احیاء و شب زنده داری به نماز و دعا و استغفار. اما بافضیلت ترین عمل این شب، #زیارت_امام_حسین علیه السلام است.
❤️آمده است که اگر کسی خواست روح یکصد و بیست و چهار هزار پیغمبر با او مصافحه کند، در این شب امام حسین علیه السلام را زیارت کند و کمترین حد این زیارت آن است که زیر آسمان یا روی بام بروی، سمت راست و چپ خود را نگاه کنی، آنگاه سر به آسمان بلند کنی و بگویی: «السلام علیک یا اباعبدالله یابن رسول الله السلام علیک و رحمه الله و برکاته».
🔸سایت ویکی اهل البیت. دانشنامه اسلامی
#برات #لیلةالبرات #نیمه_شعبان #احیاء #نماز