🔴اخلاق نگارش، از نگاه ابنحزم اندلسي
🖊احمدحسين شريفي
🔸روز 14 تير در تقويم رسمي جمهوري اسلامي ايران به نام روز قلم نامگذاري شده است؛ به همين مناسبت مطلبي را درباره اخلاق نگارش تقديم ميکنم. و از خداي متعال ميخواهم به همه ما توفيق تدوين آثار مفيد، ماندگار و مؤثر عطا فرمايد:
🔸ابنحزم اندلسي (م456ق) معتقد بود نگارش و تدوين يک کتاب در صورتي توجيه اخلاقي دارد که به يکي از هفت دليل زير نوشته شده باشد:
1.ارائة مطلبي جديد و نوآورانه؛ استخراج و اکتشاف امري جديد که پيش از او سابقه نداشته است؛
2.تکميل کارهاي ناتمام و ناقص پيشنيان؛
3.تصحيح خطاها و غلط زدايي از نوشتههاي پيشينيان؛
4.تسهيل و آسانسازي پيچيدگيها و شرح و تبيين دشواريهاي نوشتههاي ديگران؛
5.تلخيص آثار طويل و کوتاهسازي نوشتههاي بلند ديگران؛ بدون آنکه اخلالي در رساندن مقصود ايجاد شود؛
6.تجميع و سازماندهي مباحث متفرقه و جداافتاده؛
7.ترتيب و نظمبخشي به مباحث پراکنده و به ظاهر ناهمگون.
✅گفتني است همين هفت فضيلت اخلاقي در عرصه نگارش و تدوين را ابن خلدون (م808ق) در «مقدمه» ذکر ميکند، بدون آنکه متذکر شود که اينها سخنان ابنحزم است! و ديگراني هم که فرصت کافي براي ريشهيابي سخنان نداشتهاند، گمان کردهاند اين سخنان از ابداعات و ابتکارات ابن خلدون است!
🔸از نگاه ابنحزم، رذايل اخلاقي در عرصه نگارش و تدوين، که افراد نادان و غافل و يا افراد وقيح و سبکسر دچار آن ميشوند، عبارتند از:
1.بازنويسي يا پس و پيش کردن فصول و بندهاي نوشتههاي ديگران؛ بدون آنکه موجب عرضة بهتر يا فهم آسانتر آن شود؛
2.جابجايي و تغيير واژگان يک نوشتار، بدون آنکه از واژههاي سادهتر يا روشنتري بهره گرفته شده باشد؛
3.حذف امور (کلمات، يا جملات يا فصول) لازم؛ به گونهاي که موجب اخلال در فهم مراد نويسنده شده باشد؛
4.افزودن امور زايد و غيرضرور؛
5.نقض سخن درستي با يک سخن نادرست؛
6.تدوين امور بيفايده و غيرسودمند؛
#اخلاق_نگارش #ابنحزم #ابنخلدون #روز_قلم
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔹ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
🌹