🟢تمایز عقلانیت شیعی و غیرشیعی در تبویب کافی کلینی و صحیح بخاری
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
تفاوت #عقلانیت شیعی و غیرشیعی را میتوان در تفاوتهایی که در تبویب جوامع روایی معتبر آنها وجود دارد، مشاهده کرد.
به عنوان مثال پنج فصل ابتدایی کتاب صحیح #بخاری را با کتاب کافی #کلینی مقایسه میکنیم:
کتاب صحیح بخاری
1. بدء الوحی
2. الایمان
3. العلم
4. الوضوء
5. الغسل
کتاب الکافی
1. العقل و الجهل
2. فضل العلم
3. التوحید
4. الحجة
5. الایمان و الکفر
مرحوم کلینی مقدمه نسبتاً مفصلی برای کتاب خود و فلسفه گردآوری و دستهبندی روایات ذکر میکند در حالی که بخاری بدون هیچ مقدمهای و توضیحی درباره فلسفه تبویب و دستهبندی خاصی که در کتاب آورده است، بعد از بسم الله، روایات مربوط به «کتاب الوحی» را شروع میکند.
کلینی در توجیه اینکه چرا کافی را با کتاب العقل و الجهل و فضل علم و عالمان آغاز کرده است، جملهای بسیار بنیادین و کلیدی ذکر میکند که نشان دهنده عقلانیت و دینشناسی شیعی در سراسر تاریخ آن بوده و هست:
«و أوّل ما أبدأ به و أفتتح به كتابي هذا كتاب العقل، و فضائل العلم، و ارتفاع درجة أهله، و علوّ قدرهم، و نقص الجهل، و خساسة أهله، و سقوط منزلتهم، إذ كان العقل هو القطب الّذي عليه المدار و به يحتجّ و له الثواب، و عليه العقاب؛
دلیل آنکه کتاب خودم را با کتاب العقل و فضائل علم، و برتری درجه عالمان، و ارزش بلند آنان، و نقص جهل و پستی جاهلان و سقوط جایگاهشان شروع کردم آن است که:
عقل قطبی است که مدار و محور [حق و باطل و صحیح و سقیم] است. و به عقل احتجاج میشود و ثواب برای عقل است و عقاب هم بر عقل است.
#شیعه
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹