🎧 صوت نشست علمی تبیین مکتب اخلاقی عرفانی نجف 👤 با ارائه استاد خرمیان 🗓 ۱ دی ۱۴۰۰ 📿کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق: @AkhlaqHad ‌ ‌

#معرفی_مقاله راهکارهای شناختی تقویت عزّت‌نفس در تربیت و مشاوره اسلامی نویسندگان: #محمد_فرهوش / #مجتبی_فرهوش / #حمیدرضا_حبیب_‌اللهی چکیده برخی راهکارهای تقویت عزّت نفس در روانشناسی غربی، متناسب با فرهنگ و آموزه‌های اسلامی نیست. هدف این پژوهش تبیین راهکارهای تقویت عزّت نفس در تربیت اسلامی است. بدین منظور آموزه‌های اسلامی مرتبط با عزّت نفس و کرامت جمع آوری، دسته‌بندی و تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که مهمترین راهکارهای شناختی عبارتند از توجّه دادن به نعمت انسان بودن، توانمندی‌های مادی و معنوی او نسبت به دیگر موجودات، ارزشمندی او نزد خدا بواسطه‌ی ایمان و عمل صالح، توانمندی او بواسطه‌ی یاری‌ و پشتیبانی خدا از مؤمنین، بهره‌مندی از هدایت باطنی خداوند. به نظر می‌رسد این راهکارها علاوه بر تقویت احساس ارزشمندی و توانمندی، از آسیب‌های اخلاقی و معنوی همچون غفلت از یاد خدا، خودخواهی و عُجب پیشگیری می‌کند. احساس ارزشمندی با ارزشمندی متفاوت است. بایستی آیات و روایات مرتبط با ارزش‌ها و توانایی‌های انسان مومن برای فرد تبیین شود تا نگرش و باور در او ایجاد شود. پیشنهاد می‌شود در پژوهش‌های آینده، برنامه آموزش روانی معنوی مناسبی برای تقویت عزّت نفس تدوین شود. متن مقاله👇 http://www.hadqom.ir/article_130399_412523fa9b8ab7a2b448ec9f2e6ce96c.pdf کلیدواژه‌ها #عزّت_نفس #حرمت_خود #مشاوره_اسلامی #راهکارهای_شناختی @AkhlaqHad

🔺باسمه‌تعالی🔺 📝#نکات_جلسۀ_دفاع تاریخ 1400/10/6 🔹موضوع: اثرات فضای مجازی بر اخلاق سیاسی جامعه 1.موضوعی بسیار کارآمد، خوب و زیباست و اگر درست کار شود اثرات بسیار خوبی خواهد داشت و از حوزه هم تشکر می‌کنم که چنین موضوعاتی را ارائه و تصویب می‌کند. 2. بیان شیوا و نگارش سلیس و صفحه آرایی خوبی دارد. 3. در چینش بحث، در هر فصل، نظم خوبی دارد. ابتدا تعریف واژه‌ها، بعد اهمیت اخلاقی، آنگاه مستندسازی و در پایان مصداق‌یابی از فضای مجازی صورت گرفته و این الگویی زیبا برای فضایل و رذایل اخلاقی موجود است که در این قالب ریخته و روی آن کار شود. 4.انتخاب عناوین باید واقعاً مصداقی از موضوع باشد؛ مثلاً مشارکت عمومی نباید جزو فضایل حساب شود. 5.بسیار بجاست که هر فصلی خلاصه و نتیجه داشته باشد. 6.مبانی، اصول و تعاریف خاص از هر مفهوم در هر علم باید دقیقا مدنظر باشد و طبق همان مبانی، اصول، روش‌ها و تعاریف، بحث شود. یعنی یک مبنا انتخاب شود و آن مبنا، اصول و مفاهیم مفروض، محور بحث باشد. 7.در مقدمه باید از علت انتخاب مسئله، علت انتخاب مسائل فرعی و ضرورت این انتخاب‌ها چند خط آورده شود. 8. پیشینه باید کامل و طبق اسلوب، ارائه شود. 9. ارجاع‌دهی باید حتماً انجام شود . 10. منابع پاورقی با منابع فهرست منابع، تطابق داشته باشد. 11.الگوی پاورقی و فهرست منابع باید طبق شیوه‌نامه مرکز باشد. 12. منابع دست اول استفاده شود. 13.متن باید ویراسته باشد. 14.عنوان‌ها با پاراگراف‌های زیرعنوان باید تطابق داشته باشد. ⛔️⛔️(این اشکال در بیشتر داوری‌ها مطرح و تذکر داده می‌شود؛ ولی دوستان عنایتی ندارند.) 🔸موفق باشید🔸

💠 اخلاق کاربردی «اخلاق کاربردی» یکی دیگر از #عناوین_دروس_سطح_2_اخلاق اسلامی است که هدف از این درس، آشنایی با مفاهیم، اهداف، مبانی، اصول و مهم‏ترین شاخه‏های اخلاق کاربردی با تطبیق بر اخلاق صنفی روحانیت و دیدگاه‌های زعمای برجسته اخلاقی حوزه‌های علمیه است. 🔻سرفصل‏های این درس عبارتند از: 1. کلیات: مفاهیم، ضرورت و اهمیت، پیشینه و منابع، چیستی اخلاق کاربردی و شاخه‏های اخلاق کاربردی؛ 2. ساحت‏های زندگی طلبگی: تعلیم و تعلم، خانواده (تربیت فرزند، ارتباط با همسر و ارتباط خویشان)، اجتماع (همسایه و مخاطبان تبلیغ)، عبادات (فردی و جمعی)، تقدیر معیشت، تبلیغ، کار اقتصادی، سیاست، ازدواج، تفریح، فضای مجازی. @AkhlaqHad

#استاد_سلطانی 💠 علم طب و تهذیب نفس در #تهذيب نفوس، يكى از راه‏هاى علاج امراض ‏اخلاقى، اذكار است. علم #طب نیز راهنماى خوبى است؛ چون حروف داراى مزاج‏ هستند و به چهار دسته نارى، هوايى، مائى و ارضى تقسيم مى‏شوند. تركيب آنها به منزله معجون دارويى است و تأثير كيفى در بدن دارد و در بدن حرارت يا برودت ايجاد مى‏كند. #ذكر بايد بر اساس #مزاج بدن ذاكر، بر محور قانون علاج به ضد، ارائه شود؛ مثلًا در علاج غضب، اگر شخص گرم مزاج باشد، بايد ذكرى سرد و تر گفته شود؛ گرچه در اذكار، قواعد ديگرى غير از مزاج هم بايد محاسبه شود و چه بسا آن قواعد، بر قواعد مزاج حاكم باشند و اين در جاى خود بايد بررسى شود. 📿کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق: @AkhlaqHad

...ادامه قبل 💠 علوم مرتبط با شناخت نفس امروز آنچه را مردم و خود ما در حوزه‌های علميه جستجو می كنیم، "تهذيب همراه با قواعد مجرب و كارآمد تربيت" است. به دنبال بخش روانشناسی هستیم، چرا كه حل مشكلات شخصيتی در این مسیر دخيل است. 🔸زمانی اگر می‌گفتند «اخلاق»، نهايتاً آنچه را که در جامع السعادات و معراج السعاده آمده بود قصد می کردند، ولی در فصل‌های اخير، شما می‌بينيد که به نوعی اخلاق و عرفان (اخلاق و معنويت)، تلفيقاً و با هم می‌آيند، يعنی اگر سخن از مكتب نجف به میان می‌آید، چیزی فراتر از آن ساختار اخلاقی جامع السعاداتی است، یک نوع وسعت دید است که شامل آشنایی با خود و مرکز خُلق و خوهاست، مركز حسد را می‌شناسد، مركز بخل را می‌شناسد و... 🔹در جامع السعادات که به تعبير بعضی از بزرگان کارخانه انسان‌سازی است فقط حاوی بخشی از این علوم است. همان زمانی که مرحوم قاضی در نجف بودند، بيست و هفت حوزه‌ اخلاق در نجف بود و خيلی از اکابر و بزرگان، برنامه‌هایی داشتند، و نیز یک نسل جلوتر یعنی اساتید مرحوم قاضی، همه اینها فراتر از اخلاق جامع السعاداتی تعريف می‌شود، يعنی هم شامل مسائل طبی است، و هم علوم دیگر که همه آن علوم، زیر مجموعه شناخت ابعاد ساختار انسانی قرار می گیرند. (حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق) 💠 @AkhlaqHad ‌ ‌

▪️به مناسبت رحلت خانم ام البنین سلام الله علیها جلسه روضه خانوادگی دانش‌پژوهان مرکز تخصصی اخلاق قم برگزار گردید.

#بزرگان_نحله_نجف ۳) سلوک عرفانی 🔻ملاحسینقلی همدانی نقطۀ عطفی در تاریخ رویکرد معنوی و عرفانی در حوزه‌های علمیه بود. بدون شک درک محضر حکیم سبزواری و تبحرش در فقه پس از بهره‌مندی از محضر شیخ انصاری، تأثیری بسزا در تعمیق معارف سیدعلی شوشتری داشته است. او با تسلط بر معارف عقلی و فقاهت، راه استادش (شوشتری) را چنان گسترش داد که پس از او نوعی مکتب تربیتی در نجف شکل گرفت. 🔸شیوۀ سلوک ملاحسینقلی مبتنی بر معرفت نفس، التزام به مراقبه و اهتمام ورزیدن در مراتب چهارگانۀ آن است. بدین ترتیب که در اولین مرحله، سالک باید واجبات شرعی را به جا آورد و از محرّمات بپرهیزد. وی بر این موضوع چندان تأکید داشت که می‌توان شاخص‌ترین مؤلفۀ سلوکی وی را حفظ حدود شریعت دانست. از میان چند نامه‌ای که از او در تذکرة المتقین آمده است، این رویکرد به وضوح دریافت می‌شود. وی التزام به شرع را در تمام لحظات، تنها راه قرب به حق می‌دانست و معتقد بود که محبت الهی با ارتکاب به معاصی جمع شدنی نیست و اول و آخر و ظاهر و باطن دین همان ترک معصیت است. 🔹 وی در دومین مرحله به سالک توصیه می‌کند که هر کاری را تنها برای رضای خدا انجام دهد تا این حالت در او ملکه شود. در مرحلۀ سوم باید خدا را پیوسته ناظر بر خود بداند و در مرحلۀ چهارم برای آن‌که خداوند را حاضر و ناظر در هر لحظه بداند و هر چه غیر حق است را از ذهن دور کند، باید به نفی خواطر بپردازد. از روش‌های نفی خواطر در مکتب تربیتی ملاحسینقلی، ذکر، تلاوت قرآن، عبادت، توسل به معصومین (علیهم‌السلام) و البته بهترین و سریع‌ترین روش نفی خواطر، توجه به نفس است، بدین معنا که سالک در شبانه‌روز نیم ساعت یا بیش‌تر به نفس و به ارتباط آن با حق توجه کند تا به تدریج خواطر از آن نفی و معرفت نفس حاصل شود. بر اثر اهتمام به مراقبه و توجه به نفس، چهار عالم بر سالک منکشف می‌گردد: 🔸 توحید افعال که در آن سالک درمی‌یابد منشأ همۀ افعال در جهانِ خارج، خداست؛ توحید صفات که در آن سالک هرگونه علم و قدرت و حیات و سمع و بصر را در موجودات، وابسته به حق ادراک می‌کند؛ توحید اسماء که در این مرحله سالک درمی‌یابد هر موجودی به قدر سعۀ وجود خویش از خداوند عالم، قادر، حی، سمیع و بصیر بهره برده است؛ و آخرین مرحله، توحید ذات است که وصف‌ناشدنی است و تنها می‌توان گفت که در این مرحله، سالک هستی خود را گم می‌کند و در ذات حق فانی می‌گردد. (رساله لب‌اللباب، ج۱، ص۱۲۳ و تذکرة المتقین در آداب سیر و سلوک، ج۱، ص۱۹۰) 💠 @AkhlaqHad

#معرفی_مقاله واکاوی اصل تدریج در تربیت اخلاقی با تأکید بر نظر آیت الله مصباح یزدی نویسنده: #هادی_حسین‌_خانی_نایینی چکیده: اصل تدریج از اصول حاکم بر فرآیند تربیت در ساحت‌های گوناگون و از جمله ساحت تربیت اخلاقی است. بر اساس این اصل، تربیتِ اخلاقی به صورت گام‌به‌گام و در بستر زمان به وقوع می‌پیوندد. مسئله‌ی تحقیق حاضر آن است که جایگاه تدریج در موفقیت تربیت اخلاقی چیست؟ بی‌توجهی به آن چه پیامدهایی به دنبال دارد؟ تدریج در تربیت اخلاقی به چه گونه‌هایی تحقق می‌یابد؟ و چه الزاماتی برای اجرای موفق آن وجود دارد؟ روش تحقیق، روش توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و از طریق مطالعه منابع اسلامی است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که تدریج ضرورتی انکارناپذیر برای تربیت اخلاقی و زمینه‌ساز همراهی نفس و نادیده گرفتن آن موجب سرکشی نفس است. گونه‌های تدریج شامل طیف‌هایی همچون؛ از سهل به دشوار، از کم به زیاد، و از نرم به خشن می‌شود. از جمله الزامات تحقق بخشیدن به این اصل، استفاده از مربیان اخلاق کارآمد و متعهّد، برنامه‌ریزی، تقویت انگیزه، تمرین و حفظ دستاوردهای مراحل قبل است. متن کامل مقاله👇 http://www.hadqom.ir/article_130401_0344e02fa373ae2f6ca3f123e7715b77.pdf کلیدواژه‌ها: #اصول_تربیتی #اصل_تدریج #تربیت_اخلاقی #مصباح_یزدی 💠 @AkhlaqHad

#معرفی_کتاب کتاب دانشنامه اخلاق کاربردی زیر نظر دکتر احمدحسین شریفی و با همکاری حدود 20 نفر از پژوهشگران برای نخستین بار در پنج جلد تدوین گردیده و توسط معاونت پژوهش مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در سال 1396 چاپ شده است. اخلاق کاربردی از دانش های نوظهوری است که می توان آن را «کاربست مبانی و معیارهای ارزش داوری اخلاقی در حوزه یا مسئله ای خاص از مسائل ناظر به صفات یا رفتارهای اختیاری انسان» دانست. حل تزاحمات اخلاقی به ویژه در مسائل نوپدید، از دغدغه های این رشته است. در عین حال، به دلیل تأثیرپذیری شدید اخلاق کاربردی از مبانی و معیارهای ارزش داوری، بسیاری از تحقیقات موجود به دلیل تأثیرپذیری از مبانی لیبرالیستی و سکولاریستی و به طور کلی به دلیل بی ارتباطی با مبانی فکر اسلامی، نه تنها گرهی از گره های علمی یا عملی جامعه ما را باز نمی کند که حتی ممکن است انحرافات نظری و عملی زیادی هم ایجاد کند مجموعه حاضر با نگاهی اسلامی، ضمن تبیین مبانی نظری اخلاق کاربردی، به تحلیل اهم مسائل اخلاق کاربردی می پردازد. 💠 @AkhlaqHad

#استاد_سلطانی 💠 علم طب و معرفت نفس علم طب در معرفت نظرى نفس نيز نقش‏آفرينى مى‏كند. از امام صادق عليه السلام روايتى نقل شده كه اشاره به اين معنا دارد: «عِرْفَانُ الْمَرْءِ نَفْسَهُ أَنْ يَعْرِفَهَا بِأَرْبَعِ طَبَائِعَ وَ أَرْبَعِ دَعَائِمَ وَ أَرْبَعَةِ أَرْكَانٍ وَ طَبَائِعُهُ الدَّمُ وَ الْمِرَّةُ وَ الرِّيحُ وَ الْبَلْغَمُ وَ دَعَائِمُهُ الْأَرْبَعُ الْعَقْلُ وَ مِنَ الْعَقْلِ الْفِطْنَةُ وَ الْفَهْمُ وَ الْحِفْظُ وَ الْعِلْمُ وَ أَرْكَانُهُ النُّورُ وَ النَّارُ وَ الرُّوحُ وَ الْمَاءُ؛ معرفت نفس اين است كه نفس شناخته شود به چهار طبيعت و چهار ستون و چهار ركن و چهار طبيعت عبارت‏اند از: خون و مرة (صفراء) و باد و بلغم، و چهار ستون انسان، اول عقل است كه زيركى هم از عقل است و دوم فهم و سوم حفظ و چهارم علم، و اركان انسان، نور و آتش و روح و آب است». در ذيل این روايت طولانی، به ارتباط بين رفتار انسان و حالات بدن تصريح شده است که متصدّى بررسى بسيارى از اين امور، علم طب است و شناخت اينها، مستلزم شناخت نفس است؛ چون اركان و امزجه و طبايع از امور بسيار مؤثر در شاكله نفس هستند. 💠 @AkhlaqHad

#بزرگان_نحله_نجف ۴) حالات و کرامات 💠 از او کرامات بسیار نقل شده است. دربارۀ حالات او نوشته‌اند که دائماً در مراقبه به سر می‌برده، به‌طوری‌که حکایت شده است گاه در خلال درس از بیم آن‌که مبادا غفلتی پیش آمده باشد و سخنی برای رضای خداوند نگفته باشد، سکوت می‌کرده است. 💠 شیخ آقابزرگ طهرانی – که دو سال پس از رحلت ملاحسینقلی همدانی وارد عراق شد – او را بر روش و طریقۀ سید بن‌ طاووس دانسته است. به عقیدۀ وی، ملاحسینقلی بر بیش‌تر علمای طبقۀ بعد از خود حق دارد و شاگردان او ستارگان زینت‌بخش آسمان علم و فضلیت‌اند. وی از این‌که محضر او را درک نکرده تأسف ‌خورده و خوشحال بوده که شاگردان او را درک کرده است. به نظر او، شاگردان آخوند، علم را با عمل آمیخته‌اند. 💠 سیدمحسن امین نیز دربارۀ ملاحسینقلی نوشته است که در میان معاصرانش برای او، در علم اخلاق و تهذیب نفوس، نظیری یافت نمی‌شود. (تحریر ثانی تاریخ حکما و عرفای متأخر، ج۱، ص۲۲۷-۲۱۶،طبقات اعلام‌الشیعه، ج۱، ص۶۷۵) @akhlaqhad

#معرفی_پایان‌نامه‌ این پایان‌نامه در چهار بخش و به‌صورت زیر نگاشته شده است: بخش اول: کلیات و مفاهیم بخش دوم: عوامل مربوط به قبل از دنیا فصل اول: از عالم ذر تا عالم رَحِم فصل دوم: از عالم رَحِم تا عالم دنیا (وراثت) بخش سوم: عوامل مربوط به دنیا فصل اول: عوامل فراطبیعی (خداوند، فرشتگان و شیاطین) فصل دوم: عوامل طبیعی (طبیعت، غرایز، مزاج، قوا، نجوم و آب و هوا) فصل سوم: عوامل انسانی (والدین، دوستان، معلمان، حاکمان، نهادهای اجتماعی و...) بخش چهارم: راهکارهای قرآنی و حدیثی در کنترل عوامل غیراختیاری فصل اول: راهکارهای عام (نماز، روزه، انس با قرآن، توسل و مداومت بر خواندن برخی دعاها) فصل دوم: راهکارهای خاص (فطرت، طینت، وراثت و...)

#چکیده تزکیۀ نفس دشوار است و به عمری مجاهدت نیاز دارد و بسیاری از مشتاقان این راه به دلیل مشکلات و طولانی بودن مسیر، از همان آغازِ راه برمی‌گردند. از علل این بازگشت، توجه‌نکردن به بسترهای اخلاق و ازجمله عوامل غیر اختیاری آن است. این رساله، با هدف شناسایی این عوامل غیر اختیاری و تسهیل در امر تزکیۀ نفس، نگاشته شده است. عوامل غیراختیاری مؤثر بر اخلاق با تکیه ‌بر دو منبع اصیل وحیانی قرآن و حدیث، تقسیماتی دارد و راهکارهایی برای کنترل آن نیز ارائه شده است. این عوامل به دو بخش قبل و بعد از تولد تقسیم شده است: عوامل غیر اختیاری پیش از تولد، عبارت‌اند از: فطرت، طینت و وراثت؛ عوامل غیر اختیاری بعد از تولد، عبارت‌اند از: عوامل فوق طبیعی، طبیعی و انسانی. هر یک از این عوامل نیز زیرمجموعه‌های زیادی دارند؛ و راهکارهای کنترل عوامل غیر اختیاری نیز فراوان‌اند که خود به راهکارهای عام و خاص تقسیم می‌شوند. @akhlaqhad