💠 انسان و قرآن
«انسان و قرآن» یکی دیگر از #عناوین_دروس_سطح_2_اخلاق اسلامی است که انتظار میرود دانشپژوه در فراگیری این درس، با ماهیت، ابعاد، ویژگیها، منزلت و جایگاه انسان در قرآن کریم آشنا گردد.
سرفصلهای این درس عبارتند از:
1. کلیات: مفاهیم، ضرورت و اهمیت، پیشینه و منابع؛
2. خلقت انسان (منشأ خلقت، مراحل تکوّن انسان و ساختار وجودی انسان در قرآن)؛
3. ظرفیتهای انسان در قرآن (کرامت، احسن تقویم، اسفل السافلین، تحمل امانت الهی، وحیپذیری و خلافت)؛
4. ویژگیهای انسان در قرآن (فضائل و رذائل انسان در قرآن؛ شکور، حلیم، صبور، حنیف، اوّاه، منیب و... و عجول، هلوع، منوع، مسرف، کفور و...)؛
5. مسؤولیت و تکلیف انسان (بلوغ،عقل، اختیار)؛
6. تغییر و تحول انسان (آگاهی، اراده و اختیار، تغییرپذیری، شکل گیری شخصیت).
📿 کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق:
@AkhlaqHad
#معرفی_کتاب برای درس«انسان و قرآن»:
💠 کتاب «انسانشناسى در قرآن» برگرفته از کتاب «انسانشناسی» آیت الله مصباح یزدی رحمت الله علیه است، توسط حجتالاسلام و المسلمین آقای محمود فتحعلی در قالبی آموزشی در دوازده درس با هدف ارایه مباحث انسانشناسی از دیدگاه قرآن، تدوین و نگارش یافته و به همت انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی در سال 1388 برای اولین بار چاپ و منتشر شده است.
🔸 بخشیهایی از مباحث این کتاب عبارتند از:
1. تعریف انسانشناسی و انواع آن با اشاره به اهمیت و ضرورت انسانشناسی و ویژگیهای انسانشناسی دینی؛
2. تبیین مسأله آفرینش انسان با اشاره به منشأ آفرینش و مراحل آن در قرآن؛
3. توضیح مفهوم و ملاک خلافت الهی؛
4. تبیین مسأله اختیار انسان و شرایط اختیار و انتخاب و معیار آن؛
5. اثبات معاد و پاسخ به شبهاتی درباره آن و تشریح رابطه دنیا و آخرت.
📿 کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق:
@AkhlaqHad
#گزارش_آموزشی
تعداد دورههای برگزار شده در تخصصی اخلاق دارالهدی:
🔹 تاکنون هشت دوره، اخلاق سطح ۳ در مرکز تخصصی اخلاق دارالهدی برگزار شده است که در حال حاضر، دانشپژوهان دوره هشتم، مشغول به تحصیل هستند.
🔸 همچنین اولین دوره سطح ۲ نیز از سال تحصیلی جاری مشغول به تحصیل شدهاند.
یک دوره سطح چهار، رشته تربیت اخلاقی نیز فارغالتحصیل شدهاند.
📿 کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق:
@AkhlaqHad
💠 تأثیر علم طب بر اخلاق
#استاد_سلطانی:
امام باقر عليه السلام فرمودهاند:
«اِعلَمْ أنَّهُ لا عِلمَ كطَلَبِ السَّلامَةِ و لا سَلامَةَ كسَلامَةِ القَلبِ؛ بدان كه هيچ علمى مثل طلب سلامت، و هيچ سلامتىاى، مانند سلامت قلب نيست».
🔸 از اين روايت، فهميده مىشود علمى كه به سلامت آدمى مىپردازد، برتر از علوم ديگر، و علمى كه سلامتى قلب را تأمين مىكند، برتر از علم سلامت است. از اينجا جايگاه و اهميت علم #طب و نقش آن در #اخلاق دانسته مىشود.
📿 کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق:
@AkhlaqHad
💠 ضرورت تخصصی #اخلاق
🔸 برخی آقایان میگویند ما روش اخلاقی به این معنا را قبول نداریم، همان سبکی خوب است که در برخی حوزهها متداول بوده که استاد درسی، اخلاق را مراعات کند و نگاه طلاب به او باشد.
🔹 این حرف، حرف متینی است؛ ولی در صورتی که استاد درسی در این زمینهها توجیه باشد. این سبکی که ما پیش میرویم، اساتید درسیمان هم توجیه نخواهند بود و ضرورت یک دوره تخصصی و کار کردن در مسائل اخلاقی برای ساماندهی و جهتدهی مسائل معنوی و اخلاقی و تربیت دورهها و پایههای اولیه مهم است، چون بعدها همینها اساتید میشوند. خُب ما الآن روی اینها کار کنیم.
🔸 این چه تصوری است که ما فکر کنیم که اساتید درسی باید مراعاتهایی را داشته باشند بدون اینکه ما وارد این قضیه شویم، خُب این امکان ندارد. این فضایی که الآن ایجاد شده است، تأمینکننده سؤالات و خواستههای معنوی بتمامه نیست و حتما باید بیشتر کار شود.
🔹 شاید برخی بفرمایند که این اخلاق، نظری خواهد بود و اثری نخواهد داشت. در حالی که اینطور نیست، اگر بخواهیم اینگونه تجزیه و تحلیل کنیم، تمام دستورات دین خدا نظری خواهد بود.
🔸 ما در مسائل اخلاقی برنامههای مدوّن داریم، علمای ما مجرّبات داشتهاند و غیر از اینها وقتی یک ساختار کامل به طلبه القاء شد، در این زمینه بسیار متفاوت خواهد بود و در آینده میداند که چه کند یا میداند که بزرگان چه میکردهاند.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
📿 کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق:
@AkhlaqHad
#معرفی_پایاننامه
📕موضوع پایاننامه: قلب ممتحن از دیدگاه آیات و روایات
✅استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین موسوی نسب
✅استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین سید مصطفی حسینی
♻️دفاع: بهمن۹۹ با نمرۀ عالی
📒این پایان نامه از یک مقدمه و سه فصل تشکیل شده است.
در فصل اول به معنای قلب و اقسام آن پرداخته شده و مقصود از «قلب» در قرآن و ارتباط بین قلب و صدر بیان شده است.
نیز خصوصیات و صفات قلب در قرآن از منظر شناختی، گرایشی و صفات مربوط به قصد و اراده و نیت بررسی گردیده است. در این فصل معنای ممتحن و فرق امتحان، ابتلاء، اختبار و فتنه و همچنین نسبتدادن امتحان به قلب و حکمت امتحان قلب نیز توسط نگارنده تبیین شده است.
در فصل دوم این پایاننامه به ویژگیهای قلب ممتحن از دیدگاه آیات و روایات پرداخته شده و بعضی از مصادیق مؤمن ممتحن در روایات ذکر گردیده است.
و در فصل سوم که فصل پایانی است راههای تحصیل قلب ممتحن از دیدگاه آیات و روایات ارائه شده است.
📿 کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق:
@AkhlaqHad
#چکیده
قلب، در کاربردهای قرآنی مرکز ادراک و گرایشات انسان و دارای ویژگیهای زیادی است. ازجمله ویژگیهای بسیار مهم قلب، ممتحنبودن آن است. بررسی حقیقت و معنای قلب ممتحن، راههای تحصیل آن، و مصادیق امتحان قلب، ما را به این مقام بس شامخ نزدیک میکند.
در قرآن کریم قلب انسان به فضایلی از قبیل سلیم، مطمئن، ممتحن و... متّصف شده است.
مهمترین صفت برای قلب، ممتحنبودن آن است؛ چراکه قلبی ممتحن میشود که از سختترین امتحانات الهی، یعنی همان امتحان ولایت امیرالمؤمنین و فرزندانشان علیهم السلام سربلند بیرون آید. قلبی که بتواند از این مرحلۀ بسیار مشکل، گذر کند، تمام صفات و فضایل دیگر را داراست.
انسانی میتواند در این امتحانِ سخت پیروز شود که ویژگیهای قلب ممتحن مانند ایمان، تسلیم، ولایتپذیری، ادب و ایمان به حدیث اهلبیت علیهم السلام را کسب نموده، خود را از صفات منفی از قبیل مرگ قلب، مرض قلب و قساوت قلب، دور نماید.
تمام شخصیت و شاکلۀ فردی که قلب او به مقام ممتحن رسیده سالم و الهی خواهد شد و تمام اعمال و رفتار شاکلۀ سالم نیز سالم بوده، چهبسا در عالم بعد از مرگ هم این شاکله و این قلب ممتحن، مقتضی اعمال صالح شود.
شناخت قلب ممتحن و رسیدن به آن غرض تدوین این رساله است.
از دستاوردهای مهم این رساله، امتیاز صفت ممتحن در مقایسه با دیگر صفات مثبت قلب است و کسی میتواند این صفت را کسب کند که بهگونهای تمام صفات مثبت دیگر را کسب نموده باشد؛ چراکه امیرالمؤمنین علیهالسلام در حدیث نورانیت فرمودند: قبول امر ما بسیار سخت و مشکل است و کسی میتواند آن را قبول کند که خداوند قلب او را امتحان کرده باشد.
مرکز تخصصی اخلاق
#بزرگان_نحله_نجف 💠 حاج سید علی شوشتری ج) خصوصیات اخلاقی 🔸 از جمله خصوصیات مهم و بارز اخلاقی ایشان
#بزرگان_نحله_نجف
💠 حاج سید علی شوشتری
د) اساتید
🔸 برای ذکر نام اساتید مرحوم سید علی شوشتری، غیر از مرد جولا، برخی ایشان را به واسطه سید صدرالدین کاشف دزفولی یا سید مهدی بحرالعلوم به مرحوم بیدآبادی ارتباط میدهند؛ به این دلیل که اولاً: سیره علمای عرفان این بوده که بدون استاد و پیر راه، طی طریق نمینمودند؛ چرا که آن را بس خطرناک میدانستند.
🔹 ثانیا: قراینی موجود است که ایشان با برخی از شاگردان مرحوم بیدآبادی در ارتباط بوده است.
از جمله آن قراین، چگونگی راه پیدا کردن شیخ انصاری به محضر سید علی شوشتری است:
🔸 «شیخ مرتضی انصاری پس از خاتمه تحصیلات مقدماتی خود در دزفول به قصد اتمام تحصیل، تصمیم میگیرد که عازم عتبات عالیات گردد. قبل از رفتن، به محضر مبارک سید کاشف دزفولی، از شاگردان برجسته مرحوم بیدآبادی، حاضر شده تا علاوه بر گرفتن دستورالعملی برای تصفیه روحی و باطنی، از آن جناب درخواست دعا و نصیحت بنماید.
🔹 به این نیت به طرف منزل سید کاشف رفته و در آن هنگام که هوا گرم و سوزان و مقارن ظهر نیز بوده، وقتی به خانه سید میرسد، پس از در زدن و آمدن خدمتکار، تقاضای خود را مطرح میکند؛ ولی خدمتکار وقتی به داخل میرود، فراموش کرده و آمدن شیخ را به سید کاشف نمیگوید. حدود یک ساعت به طول میانجامد و شیخ منتظر میماند تا این که خود سید متوجه شده و به در منزل رفته و از ایشان معذرتخواهی میکند و چنین دعا میکند: شیخ مرتضی، همانطوری که در این آفتاب سوزان ایستادی و گرما را تحمل نمودی، امید است خداوند تو را در عالم، آفتابی کند.
🔸 شیخ، تقاضای دستورالعمل میکند. سید میفرماید: چون به قصد تحصیل، عازم نجف اشرف هستید، بدانید که ادامه تحصیل، خود یک نوع عبادت است. ضمناً اطمینان داشته باشید که به وسیله حاج سید علی شوشتری ـ که او از ماست ـ به این فیض معنوی نایل خواهید شد.
( منبع: آشنای حق، ص۴۱ و تاریخ حکما و عرفا، ص۱۵۵)
📿 کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق:
@AkhlaqHad
💠 اخلاق و قرآن
یکی از #عناوین_دروس_سطح_2_اخلاق اسلامی، «اخلاق و قرآن» است. هدف از این درس، آشنایی با حقیقت و ابعاد حیات طیبه قرآنی و تأثیرات معنوی قرآن بر تهذیب اخلاق، بر اساس آموزه های مکتب اهل بیت علیهمالسلام است.
🔸 سرفصلهای این عنوان عبارتند از:
1. کلیات: مفاهیم، ضرورت و اهمیت، پیشینه و منابع
2. آشنایی با ابعاد معنوی و معرفتی قرآن کریم: (اسماء قرآن: نور، ذکر و...؛ حقیقت قرآن؛ حیات قرآن؛ عظمت قرآن؛ درمانگری قرآن؛هدایتگری قرآن؛ بطون قرآن.)
3. روشهای تأثیر قرآن بر تهذیب نفس و نیل به حیات طیبه قرآنی: (نظر، استماع، قرائت، تلاوت، تعلیم و تعلّم، حفظ، توسل، تدبر، عمل.)
4. تأثیر تهذیب در بهرهمندی از قرآن کریم: (تأثیر طهارت و باطنی در بهرهوری از قرآن: طهارت خیال، طهارت قلب، طهارت عقل.)
📿 کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق:
@AkhlaqHad
✍️ #معرفی_مقاله نشریه علمی تخصصی هاد: تنوع اساتید در سلوک عرفانی
نویسنده: داود حسن زاده کریم آباد
از بایستههای سلوک معنوی و عرفانی، سیر در معیّت استاد تواناست. استاد در سلوک عرفانی تنوع بسیاری دارد. انوار قاهره و عقول و ارواح قدسی و نفوس کامله، حقائقی هستند که در طی سلوک، سائر را با القای معارفی ویژه هدایت مینمایند. ارواح انبیاء پیشین و اوصیای ایشان علیهم السلام نیز به نوعی در تلقی احوال و مقامات بلند معنوی توسط سالک مؤثرند. پیامبر اعظم و اهل بیت گرامی او صلوات الله علیهم اجمعین که به طور ویژه و خاص از این سمت برخوردارند. علمای ربانی و اولیای الهی از وارثان انبیاء و اوصیای ایشان علیهم السلام نیز حیّا و میّتا در تسلیک سالکان به طور عام، سمت استادی دارند و سرانجام اینکه وجودات برتر سالک در عوالم غیبی قوس نزول نیز سالک را در قوس صعود، امداد و هدایت مینمایند. در این میان آنچه بیشتر در صحف عرفانی مورد بحث واقع شده استادی علمای ربانی و اولیای الهی است که در زمان خود سالک حیات دارند و در ظاهر سالک از آنان بهرهمند میگردد. در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و استفاده از آموزههای عرفانی شیخ اشراق، شیخ نجم الدین کبری، ابن عربی و آنچه از عارفان مکتب نجف در این باره مأثور است، در صدد تبیین تنوع اساتید در سلوک عرفانی بودهایم.
کلیدواژهها: #استاد_سلوکی، #شیخ_اشراق، #شیخ_نجم_الدین_کبری، #محیی_الدین، #ابن_عربی، #نحله_نجف، #سلوک_عرفانی
متن کامل مقاله👇
www.hadqom.ir/article_130396_191424c201821cd6bd0313596b255d92.pdf
🆔@AkhlaqHad
💠 يكى از اركان مؤثر در اصلاح اخلاق
#استاد_سلطانی:
🔹 شيخ بهايى در كشكول خود اين روايت را از اميرالمؤمنين عليه السلام نقل مىفرمايد:
«قال اميرالمؤمنين على عليه السلام لحبر من احبار اليهود و علمائهم: من اعتدل طباعه صفى مزاجه و من صفى مزاجه قوى اثر النفس فيه و من قوى اثر النفس فيه سمى الى ما يرتقيه و من سمى الى ما يرتقيه فقد تخلق بالاخلاق النفسانية و من تخلق بالاخلاق النفسانية فقد صار موجودا بما هو انسان دون ان يكون موجودا بما هو حيوان و دخل فى الباب الملكى و ليس له عن هذه الحالة مغير. فقال اليهودى: الله اكبر يا ابن ابى طالب لقد نطقت بالفلسفة جميعها (کشکول شیخ بهایی، ص594)
🔸 ما از اين حديث استفاده هاى ديگرى نيز خواهيم كرد و درباره آن سخن خواهيم گفت؛ اما در اينجا به ذكر اين نكته بسنده مىكنيم كه امور بدنى يكى از اركان مؤثر در اصلاح اخلاق انسانى است؛ چون اعتدال طباع، همان اعتدال اركان و اخلاط بدن است كه ناشى از اعتدالِ امورى چون غذا، هوا، حوادث نفسانى و خون است. بى شك علمى كه متصدّى بررسى اعتدال اركان و اخلاط و اعتدال امور ششگانه ضرورى حيات و سلامت بدن است، علم طب است.
📿کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق:
@AkhlaqHad
🔸 عَسَىٰ أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ عَسَىٰ أَنْ تُحِبُّوا شَيْئًا وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ؛
🔹 بسا چیزی را خوش نمیدارید و آن برای شما خوب است و بسا چیزی را دوست میدارید و آن برای شما بد است. (بقره/۲۱۶)
@AkhlaqHad
💠 کانالهای تغذیه خُلق
🔸واقعاً خُلق چیست؟ وقتی قرآن میفرماید: «اِنَّکَ لَعَلَیٰ خُلُقٍ عَظیم» دقیقاً چیست که متصف به عظمت میشود؟ #خلق، نوعی ظرفیّت است که باید معنا شود که از کجا تغذیه میشود؟ از صدها و هزاران کانال تغذیه میشود.
🔹 اینکه میگویم صد و هزار، بین آن تفاوت قائل هستم و اینطور نیست که بخواهم عددِ [کثرت] بگویم... واقعاً هزار و بیشتر است؛ زیرا ورودی به خلق، در همدیگر ضرب میشود.
🔸 ورودی به خلق، حواس در آن داخل است که اعم است از حواس ظاهری و باطنی. اینها دخالت دارند و در همدیگر ضرب میشود و قوای بسیار زیاد دیگری که در همدیگر ضرب میشود؛ مثلاً در قرآن، فقط در موضوع سمع و کیفیت تأثیرش بر خلق، جای بررسی تام و تمام دارد و پژوهشهای فراوانی دربارهی آن میتوان انجام داد.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
📿 کانال رسمی مرکز تخصصی اخلاق:
@AkhlaqHad