هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۳۳؛
(قسمت اول)
#فصل_حجیت_خبر_واحد_ص_۶۶؛
✅ انواع خبر：
1⃣ خبر متواتر：اگر خبری آنقدر نقل شود که علم و اطمینان به مضمون خبر ایجاد شود به آن خبر متواتر گویند و در چنین خبری احتمال تبانی ناقلین بر کذب داده نمی شود. تواتر عدد خاصی ندارد و با توجه به نوع خبر و ناقل خبر و منقول الیه و شرایط زمانی و مکانی مختلف، عدد آن متغیر است.
2⃣ خبر واحد：خبری است که علم آور نمی باشد و ظنی می باشد.
3⃣ خبر مستفیض：همان خبر واحدی است که نزدیک است به تواتر برسد.
✅ مشهور：اجمالا خبر واحد از باب ظن خاص حجت است.
✅ سید مرتضی：اجماع داریم که خبر واحد حجت نیست.
✅ مسأله حجیت خبر واحد از مهمترین مسأله های علم اصول است، زیرا بیشتر احادیث ما خبر واحد می باشند.
✅ فاضل قزوینی در کتاب لسان الخواص سه معنی برای خبر واحد ذکر کرده است：
1⃣ خبر واحد：خبر غیر علمی است در برابر خبر متواتر که علمی است.
2⃣ خبر واحد：خبر ضعیف است در برابر خبر قوی.
3⃣ خبر واحد：خبر شاذ است در برابر خبر مشهور.
✅ مراد ما از حجیت خبر واحد همان خبر غیر علمی است، زیرا خبر ضعیف و خبر شاذ قطعا حجت نیستند و جایی برای نزاع در حجیت آنها وجود ندارد.
✅ عبارت (خبر الواحد) به کسر دال، ترکیب اضافی است و کلمه (الواحد) مضاف الیه برای کلمه (خبر) است یعنی خبری که ناقل آن شخص واحدی است.
✅ عبارت (الخبر الواحد) به ضم دال، ترکیب وصفی بوده و کلمه (الواحد) صفت برای کلمه (الخبر) می باشد، یعنی خود خبر صفت واحد بودن را دارد و غیر علمی است.
✅ برخی معتقدند نزاع ما در (الخبر الواحد) است نه در (خبر الواحد)، و برخی دیگر معتقدند نزاع ما در هر دو عبارت است، فتأمل.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۳۳؛
(قسمت اول)
#فصل_حجیت_خبر_واحد_ص_۶۶؛
✅ انواع خبر：
1⃣ خبر متواتر：اگر خبری آنقدر نقل شود که علم و اطمینان به مضمون خبر ایجاد شود به آن خبر متواتر گویند و در چنین خبری احتمال تبانی ناقلین بر کذب داده نمی شود. تواتر عدد خاصی ندارد و با توجه به نوع خبر و ناقل خبر و منقول الیه و شرایط زمانی و مکانی مختلف، عدد آن متغیر است.
2⃣ خبر واحد：خبری است که علم آور نمی باشد و ظنی می باشد.
3⃣ خبر مستفیض：همان خبر واحدی است که نزدیک است به تواتر برسد.
✅ مشهور：اجمالا خبر واحد از باب ظن خاص حجت است.
✅ سید مرتضی：اجماع داریم که خبر واحد حجت نیست.
✅ مسأله حجیت خبر واحد از مهمترین مسأله های علم اصول است، زیرا بیشتر احادیث ما خبر واحد می باشند.
✅ فاضل قزوینی در کتاب لسان الخواص سه معنی برای خبر واحد ذکر کرده است：
1⃣ خبر واحد：خبر غیر علمی است در برابر خبر متواتر که علمی است.
2⃣ خبر واحد：خبر ضعیف است در برابر خبر قوی.
3⃣ خبر واحد：خبر شاذ است در برابر خبر مشهور.
✅ مراد ما از حجیت خبر واحد همان خبر غیر علمی است، زیرا خبر ضعیف و خبر شاذ قطعا حجت نیستند و جایی برای نزاع در حجیت آنها وجود ندارد.
✅ عبارت (خبر الواحد) به کسر دال، ترکیب اضافی است و کلمه (الواحد) مضاف الیه برای کلمه (خبر) است یعنی خبری که ناقل آن شخص واحدی است.
✅ عبارت (الخبر الواحد) به ضم دال، ترکیب وصفی بوده و کلمه (الواحد) صفت برای کلمه (الخبر) می باشد، یعنی خود خبر صفت واحد بودن را دارد و غیر علمی است.
✅ برخی معتقدند نزاع ما در (الخبر الواحد) است نه در (خبر الواحد)، و برخی دیگر معتقدند نزاع ما در هر دو عبارت است، فتأمل.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۳۳؛
(قسمت دوم)
#فصل_حجیت_خبر_واحد_ص_۶۶؛
✅ نظرات مختلف درباره موضوع علم اصول و بررسی اینکه آیا حجیت خبر واحد مسأله اصولی است یا نه؟
1⃣ محقق خراسانی：مسأله اصول مسأله ای است که نتیجه آن مسأله صلاحیت دارد در طریق استنباط واقع شود و از آنجا که حجیت خبر واحد در طریق استنباط واقع می شود پس مسأله اصولی است. مانند：
صغری：قول زراره درباره وجوب نماز جمعه خبر واحد است.
کبری：خبر واحد حجت است.
نتیجه：قول زراره درباره وجوب نماز جمعه حجت است.
2⃣ مشهور：موضوع علم اصول ادله اربعه است، یعنی قرآن و سنت و اجماع و عقل.
⚡️ اشکال میرزای قمی：بر اساس نظر مشهور بحث از حجیت خبر واحد از مبادی تصدیقی علم اصول می شود نه از مسایل علم اصول؛ زیرا شما در حجیت خبر واحد از خود موضوع (سنت) بحث می کنید نه از احوال موضوع.
3⃣ صاحب فصول：ذات ادله اربعه بدون وصف دلیلیت (حجیت) موضوع علم اصول است، پس بحث از حجیت خبر واحد مسأله اصولی می شود، زیرا از احوال (حجیت) خبر واحد (سنت) بحث می کند.
⚡️ اشکال محقق خراسانی：ادعای صاحب فصول فایده ندارد، زیرا سنت همان قول یا فعل یا تقریر معصوم است و خبر واحد حاکی از سنت است و خود سنت نیست؛ پس آنچه که موضوع علم اصول است (یعنی سنت) شما از آن بحث نکردید و آنچه که از آن بحث کردید (یعنی خبر واحد) موضوع علم اصول نیست، پس (ما قصد لم یقع و ما وقع لم یقصد).
4⃣ شیخ انصاری：بحث از خبر واحد مسأله اصولی است، زیرا در حقیقت بحث می کنیم که آیا سنت با خبر واحد ثابت می شود یا نه؟ پس از احوال سنت بحث کردیم.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۳۳؛
#موضوع_مبادی_مسایل：
🔹موضوع：اسم مفعول از ماده وضع و به معنی قرار داده شده است. موضوع هر علم چیزی است که در وسط قرار داده شده و درباره حالات آن صحبت می کنیم، مثلا：موضوع علم ریاضی عدد، موضوع علم هندسه شکل، موضوع علم شیمی عنصر، موضوع علم پزشکی بدن انسان، موضوع علم فلسفه وجود و موضوع علم نحو کلمه و کلام است.
🔹مبادی：مقدمات هر علم را مبادی آن علم گویند که درباره خود موضوع و نه احوال موضوع، صحبت می کند.
🔹مبادی تصوری：درباره تعریف موضوع آن علم و تعریف واژه های مرتبط با آن علم صحبت می کند، مانند：تعریف کلمه در علم نحو.
🔹مبادی تصدیقی：قضایایی درباره موضوع علم است که تصدیق و قبول داشتن آنها برای شروع در علم به عنوان مقدمه و زمینه لازم است، مانند اینکه قبول کنیم عدد وجود دارد.
🔹مسایل：مسایل هر علم درباره احوال (عوارض ذاتی) آن موضوع صحبت می کند.
🔹عرض ذاتی：عرضی است که رابطه نزدیک و قوی با ذات دارد، مانند حمل زوجیت بر چهار، زیرا زوجیت عرض نزدیک به ذات چهار است و با ذات چهار رابطه قوی و ناگسستنی دارد.
🔹عرض غریب：رابطه نزدیک و قوی با ذات ندارد، مانند حمل حرارت بر آب؛ زیرا حرارت رابطه قوی با ذات آب ندارد و خیلی از آب ها حرارت ندارند.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۳۴؛
(قسمت اول)
#کما_لا_یفید_علیه_ص_۶۶؛
✅ شیخ انصاری：بحث از حجیت خبر واحد در حقیقت بحث از این است که آیا سنت با خبر واحد ثابت می شود یا نه؟ و سنت یکی از ادله اربعه می باشد و بحث از ثبوت یا لاثبوت سنت، بحث از احوال موضوع می شود، پس بحث از حجیت خبر واحد یک مسأله اصولی است.
⚡️اشکال محقق خراسانی：
1⃣ خبر واحد یک خبر غیر علمی و ظنی است و حجیت خبر واحد، تعبد به یک خبر غیر علمی و مشکوک به حساب می آید و حال آنکه در مسأله یک علم باید از احوال و عوارض ذاتی خود موضوع واقعی (خود سنت واقعی) بحث کرد نه از احوال و عوارض ذاتی موضوع مشکوک (مشکوک السنه).
2⃣ شما مستقیما حجیت خبر واحد را بحث می کنید و غیر مستقیم از ثبوت سنت بحث می کنید، پس ثبوت سنت از لوازم حجیت خبر واحد است، پس بحث از حجیت خبر واحد مسأله اصولی نیست، زیرا آنچه مستقیم و بی واسطه بررسی می شود ملاک مساله شدن یک مطلب است، نه لوازم آن مطلب.
🔹توجه：حجیت خبر متواتر و خبر واحد همراه با قرینه را همه قبول دارند؛ آنچه محل نزاع است خبر واحد بدون قرینه است.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۳۴؛
(قسمت دوم)
#و_کیف_کان_ص_۶۷؛
💠 جناب سید مرتضی و پیروان ایشان معتقدند که خبر واحد به سه دلیل حجت نیست：
🔹اول：آیاتی مثل (لا تقف ما لیس لک به علم) و (إن الظن لا یغنی من الحق شییأ) از تبعیت خبر غیر علمی نهی کرده اند، پس می گوییم：
صغری：خبر واحد خبر غیر علمی است.
کبری： آیات قرآن از تبعیت خبر غیر علمی نهی کرده اند.
نتیجه：تبعیت از خبر واحد منهی عنه است.
🔹دوم：روایات متعددی از تبعیت خبر غیر علمی نهی کرده اند، که این روایات در مجموع به چهار گروه تقسیم می شوند：
1⃣ به این اخبار عمل نکنید و علم آنها را به خود امامان واگزار کنید：خبری را که علم ندارید از امامان است، خبری که یک شاهد از قرآن در تأیید آن خبر ندارید، خبری که دو شاهد از غیر قرآن در تأیید آن خبر ندارید، خبری که موافق قرآن نیست.
2⃣ خبری که مورد تصدیق قرآن قرار نگرفته باطل است.
3⃣ خبری که موافق قرآن نباشد باطل است.
4⃣ خبری را که موافق قرآن یا سنت قطعی نیست، قبول نکنید.
🔹سوم：جناب سید مرتضی ادعا کرده که اجماع بر عدم حجیت خبر واحد داریم. و ترک خبر واحد مانند ترک قیاس ابو حنیفه در مذهب شیعه معروف است.
⚡️محقق خراسانی：خبر واحد حجت است و هر سه دلیل سید مرتضی باطل است.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۳۴؛
(قسمت دوم)
#و_کیف_کان_ص_۶۷؛
💠 جناب سید مرتضی و پیروان ایشان معتقدند که خبر واحد به سه دلیل حجت نیست：
🔹اول：آیاتی مثل (لا تقف ما لیس لک به علم) و (إن الظن لا یغنی من الحق شییأ) از تبعیت خبر غیر علمی نهی کرده اند، پس می گوییم：
صغری：خبر واحد خبر غیر علمی است.
کبری： آیات قرآن از تبعیت خبر غیر علمی نهی کرده اند.
نتیجه：تبعیت از خبر واحد منهی عنه است.
🔹دوم：روایات متعددی از تبعیت خبر غیر علمی نهی کرده اند، که این روایات در مجموع به چهار گروه تقسیم می شوند：
1⃣ به این اخبار عمل نکنید و علم آنها را به خود امامان واگزار کنید：خبری را که علم ندارید از امامان است، خبری که یک شاهد از قرآن در تأیید آن خبر ندارید، خبری که دو شاهد از غیر قرآن در تأیید آن خبر ندارید، خبری که موافق قرآن نیست.
2⃣ خبری که مورد تصدیق قرآن قرار نگرفته باطل است.
3⃣ خبری که موافق قرآن نباشد باطل است.
4⃣ خبری را که موافق قرآن یا سنت قطعی نیست، قبول نکنید.
🔹سوم：جناب سید مرتضی ادعا کرده که اجماع بر عدم حجیت خبر واحد داریم. و ترک خبر واحد مانند ترک قیاس ابو حنیفه در مذهب شیعه معروف است.
⚡️محقق خراسانی：خبر واحد حجت است و هر سه دلیل سید مرتضی باطل است.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۳۵؛
#و_الجواب_ص_۶۸؛
✅ جواب محقق خراسانی به ادله عدم حجیت خبر واحد：
✳️ جواب از آیاتی که بر عدم حجیت خبر واحد (خبر غیر علمی) دلالت می کرد، این است که：
1⃣ ظهور و انصراف این آیات، مربوط به معارف اعتقادی است نه احکام شرعی.
2⃣ برفرض که اطلاق این آیات شامل احکام شرعی شود، ولی قدر متیقن از این آیات مربوط به معارف اعتقادی می شود و با وجود قدر متیقن در مقام تخاطب نمی شود به اطلاق تمسک کرد.
🔹یادآوری：برای تمسک به اطلاق، باید مقدمات حکمت فراهم باشد و یکی از مقدمات حکمت، نبودن قدر متیقن در مقام تخاطب است.
3⃣ بر فرض که عموم این آیات شامل احکام شرعی شود، عموم آنها با ادله حجیت خبر واحد تخصیص خورده است.
✳️ اما جواب از روایاتی که دلالت بر عدم حجیت خبر واحد ( خبر غیر علمی) می کنند آن است که خود این روایات، خبر واحد هستند. پس چگونه می خواهید با خبر واحد، عدم حجیت خبر واحد را ثابت کنید؟ این تناقض داخلی است.
⭕️ لا یقال：این روایات، خبر واحد نیستند و خبر متواترند و با تواتر اجمالی خود عدم حجیت خبر واحد را ثابت می کنند.
⚜ فإنه یقال：در تواتر اجمالی به قدر متیقن عمل می شود و قدر متیقن از این روایات فقط عدم حجیت خبر مخالف قرآن و سنت است (سلب جزیی) و حال آنکه شما می خواستید عدم حجیت همه اخبار آحاد را ثابت کنید (سلب کلی) پس：
1⃣ دلیل شما اخص از مدعا است.
2⃣ عدم حجیت اخبار مخالف قرآن را همه قبول داریم و محل نزاع نیست.
3⃣ در مقام تعارض بین اخبار باید خبر مخالف قرآن را کنار گذاشت.
✳️ اما جواب از اجماعی که بر عدم حجیت خبر واحد نقل کردید، آن است که：
1⃣ اجماع محصلی بر عدم حجیت خبر واحد پیدا و حاصل نشد.
2⃣ بیشتر اجماع های منقول حدسی است و قابل استدلال نمی باشد.
3⃣ چطور می خواهید با اجماع منقول به خبر واحد، عدم حجیت خبر واحد را ثابت کنید؟ این تناقض درونی است.
4⃣ اجماع در مسایل فقهی حجت است نه در مسایل اصول فقه.
5⃣ این اجماع معارض دارد، زیرا نقل کرده اند که اجماع بر حجیت خبر واحد داریم، اذا تعارضا تساقطا.
6⃣ این اجماع سست و موهون است، زیرا مشهور حجیت خبر واحد را قبول دارند، این چه اجماعی است که مشهور با آن مخالفند.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۳۵؛
#انواع_تواتر؛
👨👨👦👦 در تواتر تعداد خبر دهنده ها به اندازه ای است که از سخن آنها اطمینان به مضمون خبر پیدا می شود و احتمال تبانی آنها بر کذب داده نمی شود.
👈 در تواتر لفظی, همه خبر دهنده ها یک مطلب را با الفاظ واحد نقل می کنند، مثلا همه آنها می گویند：زید مات.
👈 در تواتر معنوی، همه خبر دهنده ها یک مطلب (معنی) را با الفاظ مختلف نقل می کنند، مانند：
زید مات.
زید ارتحل.
زید قضی نحبه.
زید خرج روحه.
👈 در تواتر اجمالی، خبر دهنده ها خبرهای مختلفی را درباره یک موضوع می دهند و از قدر متیقن آنها اجمالا می فهمیم که اتفاقی افتاده است، مانند ：
زید بیمار است.
دست زید شکست.
زید در بیمارستان است.
زید زخمی شده است.
از مجموع این خبرها اجمالا می فهمیم که برای زید اتفاقی افتاده است.
@alafzal1400