هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۲۲؛
(قسمت اول)
#لا_یقال_ص_۵۷؛
⚡️اشکال：اگر قول لغوی حجت نباشد، پس رجوع به قول لغوی فایده ندارد.
❄️ جواب：مراجعه به قول لغوی دو فایده دارد：
1⃣ گاهی مراجعه به کتاب لغت موجب قطع به معنای لغت می شود و قطع ذاتا حجت است.
2⃣ گاهی مراجعه به کتاب لغت موجب قطع به ظهور لغت در یک معنا می شود، اگر چه تشخیص ندهیم که معنای حقیقی است یا مجازی؛ و همین مقدار که قطع به ظهور لفظ در یک معنا پیدا کنیم حجت است و می توانیم بر اساس آن فتوا صادر کنیم، زیرا ظواهر حجتند.
🔹سفارش می شود جهت آشنایی بیشتر با لغات، چند کتاب مطالعه شود：
📕 مقدمه کتابهای لغت، به ویژه مقدمه کتاب لسان العرب.
📗 میراث خلیل، نوشته آقای حسینی فیروز آبادی.
📘 فقه اللغه، نوشته استاد عشایری منفرد.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۲۲
(قسمت دوم)
#فصل_الإجماع_ص_۵۸؛
1⃣ یکی از ظنونی که ادعا شده معتبر است، اجماع می باشد.
2⃣ اجماع در لغت به معنی اتفاق همه افراد بر یک مطلب است.
3⃣ اجماع در بین اهل سنت ذاتا حجت است.
4⃣ اجماع در بین امامیه در صورتی که کاشف از قول معصوم باشد، حجت است.
5⃣ اجماع محصل آن است که شخص خودش به گردآوری همه نظرات بپردازد و بفهمد که اجماع وجود دارد؛ اجماع محصل حجت است.
6⃣ اجماع منقول آن است که شخص خودش، نظرات علماء را بررسی نکرده، بلکه شخص دیگری نظرات علماء را بررسی کرده و برای او نقل می کند.
7⃣ اجماع منقول به خبر متواتر آن است که افراد متعددی نقل کنند که اجماع وجود دارد و تعداد آن افراد به اندازه ای باشد که انسان اطمینان به وجود اجماع پیدا کند؛ اجماع منقول به خبر متواتر از آنجا که اطمینان آور می باشد حجت است.
8⃣ اجماع منقول به خبر واحد آن است که تعداد افراد نقل کننده اجماع در حدی نیستند که اطمینان آور باشد و فقط ظن به وجود اجماع ایجاد می کند.
9⃣ اجماع منقول به خبر واحد از مصادیق خبر واحد است و ادله حجیت خبر واحد اجمالا دلالت بر حجیت اجماع منقول به خبر واحد دارند.
🔟 اگر ادله خبر واحد شامل اجماع منقول نشود، دلیل مستقلی بر حجیت اجماع منقول به خبر واحد وجود ندارد و اصل اولی در ظنون، عدم حجیت است.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۲۳؛
#و_تحقیق_القول_ص_۵۸؛
✅ ملاک حجیت اجماع در نزد شیعه، قطع به رأی معصوم (ع)است و این قطع از پنج راه به دست می آید که انواع اجماع منقول را تشکیل می دهند：
1⃣ تضمنی (دخولی)：حاکی اجماع علم دارد که امام (ع) داخل در مجمعین و علماء می باشد، پس نظر علماء متضمن نظر امام (ع) هم می باشد، مانند اینکه بگوید：فقهاء مدینه در قرن دوم اجماع داشتند؛ و ما یقین داریم که امام (ع) در قرن دوم جزء فقهاء مدینه بوده است.
2⃣ استلزامی لطفی (عقلی)：از آنجا که وجود امام (ع) و تصرفات او لطف است، اجماع علماء در یک عصر کاشف از موافقت امام (ع) با آنها می باشد، زیرا اگر امام با آنها مخالف بود، حتما اجماع را به هم می زد و لطف امام اجازه نمی داد که امت بر مطلب خطایی اجماع کنند.
3⃣ استلزامی عادی：عادتا اجماع حدود ۱۰۰ نفر از فقهاء بر یک مطلب، مستلزم موافقت امام (ع) با آن مطلب است.
4⃣ استلزام اتفاقی (حدسی)：مثلا شخصی به فقاهت و اعلمیت پنج نفر از فقهاء خیلی اطمینان دارد و از اجماع این پنج نفر، حدس می زند که نظر امام (ع) هم همین است.
5⃣ مطابقی(تشرفی)：شخص به محضر امام (ع) مشرف می شود ولی از آنجا که نمی خواهد تشرف خود را آشکار کند، حکمی را که از امام شنیده به نام اجماع پخش می کند.
🔹در یک تقسیم بندی کلی، اجماع 1⃣ و 5⃣ حسی حساب می شوند و اجماع 2⃣ و 3⃣ و 4⃣ حدسی به حساب می آیند.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۲۴؛
(قسمت اول)
#کما_هو_طریقه_ص_۵۹؛
💦 راه های تشخیص نوع اجماع منقول：
1⃣ اجماع اتفاقی حدسی：غالب اجماع های نقل شده از سوی متأخرین، اجماع اتفاقی حدسی است، زیرا متأخرین اجماع های زیادی نقل می کنند و حال آنکه اجماع لطفی و عادتی را غالبا قبول ندارند و علم به اجماع دخولی هم در عصر غیبت حاصل نمی شود.
2⃣ اجماع دخولی：کسانی که می گویند وجود مخالف معلوم النسب ضرری به اجماع نمی زند، طرفدار اجماع دخولی هستند، زیرا شخص مجهول النسب امکان دارد امام معصوم باشد ولی شخص معلوم النسب امکان ندارد امام معصوم باشد.
3⃣ اجماع لطفی：وجود مخالفی که عصر زندگی او قبل عصر انعقاد اجماع بوده، به شکل گیری اجماع لطفی ضرر نمی زند، زیرا لطف اقتضاء دارد که در یک عصر اجماع بر خطا شکل نگیرد؛ حال هرکس چنین مطلبی را قبول داشته باشد طرفدار اجماع لطفی است.
4⃣ یک راه تشخیص نوع اجماع منقول، تصریح خود ناقل اجماع است که در کتابش بگوید اجماعات من مثلا همه لطفی هستند.
🌅 گاهی شخصی که تشرف به محضر امام (ع) دارد این تشرف را مخفی کرده و نظر امام را در قالب اجماع نقل می کند، برخی از انگیزه های مخفی کردن تشرف عبارتند از：
1⃣ ترس از تکذیب.
2⃣ ترس از باز شدن راه برای مدعیان دروغین.
3⃣ ترس از پیگیری حکومت.
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۲۴؛
(قسمت دوم)
#الأمر_الثانی_ص_۵۹؛
🔹سبب：اتفاق علماء.
🔹مسبب：رأی امام (ع).
✨ انواع نقل اجماع از نظر منقول：
1⃣ نقل حسی سبب همراه با نقل حدسی مسبب؛ اتفاق علماء را نقل می کند و از این اتفاق حدس می زند که نظر امام (ع) هم چنین باشد، و غالب اجماعات این چنین است.
2⃣ نقل حسی سبب همراه با نقل حسی مسبب：همان اجماع تضمنی (دخولی) می باشد، که وقوع چنین اجماعی جدا نادر است، مانند：(اجمعت الأمه) که امام (ع) هم داخل در امت می باشد.
3⃣ فقط سبب را نقل می کند و می گوید (اجمعت اصحابنا) و سپس از راه عقل یا عادت یا اتفاق، حدس می زند که نظر امام (ع) هم چنین است.
✨ انواع نقل اجماع از نظر الفاظ：
1⃣ الفاظ صریح در نقل سبب：اجمع علماءنا.
2⃣ الفاظ صریح در نقل سبب و مسبب：هذا رأی المعصوم و غیر المعصوم.
3⃣ الفاظ ظاهر در نقل سبب：اجمع علماءنا.
4⃣ الفاظ ظاهر در نقل سبب و مسبب：اجمع اهل الحق.
5⃣ الفاظی که مجمل است و معلوم نیست که آیا فقط سبب را نقل می کند یا مسبب را هم نقل می کند، مانند：اجمع فقهاءنا.
↩️ الفاظ دیگری که برای نقل اجماع به کار می رود：
هذه المسأله إجماعیه، اجمع علیه اهل القبله، اجماع المسلمین، اجماع الإمامیه، هذا قضیه المذهب، هذا دعوی المحصلین، اعتقادنا، هذا مما انفرد به الإمامیه، هذا مما قطع به الأصحاب، لم نعرف فیه خلافا و . . . .
@alafzal1400
هدایت شده از بایگانی
#کفایه_مباحث_أمارات_۲۵؛
#الأمر_الثالث_ص_۵۹؛
✅ اجمالا ادله حجیت خبر واحد شامل اجماع منقول به خبر واحد می شود و آنرا حجت می کند و صور مختلف این شمول عبارت است از：
1⃣ اگر ناقل اجماع، سبب را حسی و مسبب را هم حسی نقل کند، اجماع دخولی می شود و قطعا ادله حجیت خبر واحد شامل آن می شود. ولی نقل چنین اجمالی در عصر غیبت جدا سست و موهون است و ادعای آن و اثبات آن ادعا شبیه به محال است.
2⃣ اگر ناقل اجماع، سبب را حسی و مسبب را حدسی نقل کند و هم ناقل و هم منقول الیه یکی از مبانی لطفی یا عادتی یا اتفاقی را قبول داشته باشند، چنین اجماعی مانند اجماع محصل حجت است و احکام و آثار مسبب (رأی امام) بر آن بار می شود.
3⃣ اگر ناقل اجماع، سبب را حسی نقل کند و مسبب را حدسی نقل کند و مبنای لطفی یا عادتی یا اتفاقی را فقط ناقل قبول داشته باشد و منقول الیه قبول نداشته باشد، اظهر آن است که ادله حجیت خبر واحد شامل چنین اجماعی نمی شود، زیرا：
🔹اولا：سیره عقلاء بر حجیت خبر واحد، یک دلیل لبی است و قدر متیقن آن فقط خبر حسی را حجت می کند و خبرهای حدسی را شامل نمی شود.
🔹ثانیا：آیات و روایات هم درست است که عام هستند و هم شامل خبر واحد حسی و هم شامل خبر واحد حدسی می شوند، ولی از خبرهای حدسی انصراف دارند و آنرا شامل نمی شوند، زیرا واژه نبأ و خبر ظهور در خبر حسی دارد.
4⃣ اگر اجماع منقول مشتبه و مشکوک باشد و حسی یا حدسی بودن آن مشخص نشود، اصل اولی در بین عقلاء حجیت چنین خبر واحدی است، زیرا درباره حسی یا حدسی بودن آن توقف یا تفتیش نمی کنند.
@alafzal1400