الفقه و الاصول
#نقدمقاله ✅ مقاله «نظام مسائل و فناوریهای کاربرد هوش مصنوعی در اجتهاد» به تبیین قدرت و سرعت عملکردی
#نقدمقاله_1
✅مقدمه
1⃣ به موضوع هوش مصنوعی از زوایای مختلفی می‌توان پرداخت؛ اول؛ زاویه #تکنولوژیکی که اتفاقاً زاویه غالب در بیان آثار و ثمرات آن است. از این منظر، مطالعه #تاریخچه‌هوش‌مصنوعی و سیر نظریات مختلفی که درباره قدرت عملکردی آن داده شده است، روایت‌های ضعیف و قوی که از آن مطرح می‌شود، آمال و غایاتی که برای هوش مصنوعی تصویر می‌شود، ضروری می‌نماید.
2⃣ دوم؛ زاویه فلسفی به هوش مصنوعی که از آن به #فلسفه‌هوش‌مصنوعی تعبیر می‌شود. در این منظر، فلسفه‌های مختلفی با این موضوع درگیر می‌شود؛ فلسفه ذهن، فلسفه تکنولوژی، فلسفه اطلاعات، فلسفه علوم کامپیوتری و.... ورود از منظر فلسفی به هوش مصنوعی در جهان غرب بسیار پیش از این شروع شده است و منتقدین جدی و مخالفین پروپاقرصی وجود دارند که، قابلیتهایی را که تکنیسین‌ها برای هوش مصنوعی برمی‌شمارند زیر سؤال می‌برند. توجه به ابعاد تکنولوژیک هوش مصنوعی بدون نظر انداختن به مبانی فلسفی آن، بدون مطالعه نظریات فلسفی منتقدین در این زمینه، کاستی و نقصانی جدی در زمینه #موضوع‌شناسی هوش مصنوعی است.
3⃣ سوم؛ زاویه علمی به هوش مصنوعی که برخی از علوم مرتبط با ذهن و کامپیوتر با آن مرتبط می‌گردد، مانند؛ علم روان‌شناسی که به مطالعه تجربی ذهن و فرآیند ادراکی انسان می‌پردازد. مطالعه نظریات روان شناسان و دیدگاه آنان درباره هوش مصنوعی و مقایسه آن با هوش انسانی ضروری می‌نماید. البته، در این مطالعه باید به مبانی علم روان‌شناسی توجه نمود که دانشی برخاسته از جهان‌بینی غربی الحادی است.
↩ نتیجه اولیه اینکه؛ موضوع‌شناسی هوش مصنوعی می‌طلبد که مطالعات پیرامونی آن شامل ابعاد تکنولوژیکی، فلسفی و روان‌شناختی آن باشد. روشن است که این مطالعات تمرکز بر موضوع هوش‌مصنوعی دارد و از مطالعه جامعه‌شناسی هوش مصنوعی فارغ اسات، و آن مواد مطالعاتی نیز از دنیای غرب تأمین می‌شود و این مطالعات را نمی‌توان مطالعات اسلامی هوش مصنوعی دانست.
🔹سؤال؛ آیا موضوع‌شناسی که از هوش مصنوعی صورت می‌گیرد، همه ابعاد آن را - حتی در بستر مطالعات غربی آن- ملاحظه نموده است؟ یا اینکه فقط به بعد تکنولوژیکی آن اکتفا کرده و مجذوب قدرت و سرعت آن گشته و از تأمل در سایر ابعاد و زوایای آن منصرف شده است؟
🔹اگر بخواهیم، هوش‌مصنوعی را در منطق #موضوع‌شناسی‌اسلامی مورد بررسی قرار دهیم چه مطالعاتی نیاز است؟ آیا به گزارشی که دانشمندان غربی از حقیقت هوش مصنوعی، کاربردها و کارکردهای آن ارائه می‌دهند اکتفا نماییم؟ آیا در این گزارش به اینکه کارشناس صالح و عادلی، این موضوع را می‌شناساند اکتفا نموده و عنان اجتهاد و تفقه را در اختیار آن بگذاریم؟
@alfigh_alosul
🔹فقدان «راهبرد انتقادی» در مواجهه حوزه با هوش مصنوعی
1⃣ روش حضرت آیت الله اعرافی(دام عزه) در مواجهه با پدیده هوش مصنوعی، روشی هوشمندانه بود. به این معنا که، مدیریت رابطه هوش مصنوعی و علوم اسلامی را ذیل حوزه علمیه تعریف کردند تا کسانی که سررشته‌ای از علوم اسلامی ندارند دخالت نکنند، اما با این وجود، طرح نکته‌ای بسیار مهم و اساسی، ناظر بر همین رابطه، ضروری است.
2⃣آنگونه که از بیانات، مصاحبات ایشان و سایر اعضای پروژه هوش منصوعی به دست می‌آید، این پروژه فاقد نظریه‌ای متین و عمیق، در مواجهه با تکنولوژی به صورت عام، و هوش مصنوعی به صورت خاص است. مقصود از نظریه، آن دیدگاهی است که، پدیده تکنولوژی را تحلیل کرده و راهکار مواجهه با آن را ارائه نماید.
3⃣یکی از مباحث مطرح در دنیای غرب - که متأسفانه در کشور ما کمتر جدی گرفته شده است- مبحث #فلسفه‌تکنولوژی است. چنانچه این مبحث در حوزه هوش مصنوعی با عنوان #فلسفه‌هوش‌مصنوعی نیز برخوردار از متون فلسفی و اصحاب تحقیق و تدقیق است. در این مباحث، تحلیل‌هایی فلسفی ناظر بر پدیده تکنولوژی و هوش مصنوعی صورت می‌گیرد و نتیجه آنکه، اشراف و تسلطی عمیقتر از مواجهه‌ای فنی در اختیار انسان می‌گذارد. این مباحث، سبب می‌گردد، انسان مفتون و شیفته قدرت تکنولوژی نگردد و از زاویه‌ای عمیقتر، مواجهه‌ای انتقادی با آن داشته باشد، آسیب‌ها و ضعف‌های آن را در عین قوت‌ها و امکاناتی که دارد ببیند. همچنین این تحلیل‌ها سبب می‌گردد، او با تکیه بر مواجهه انتقادی که دارد، راهبردی متین در مدیریت تکنولوژی به دست داشته باشد که در چاله‌های تکنولوژی گرفتار نشود.
4⃣ متأسفانه، مواجهه بخشی از حوزه علمیه با تکنولوژی و پدیده‌ای چون هوش مصنوعی، مواجهه‌ای عرفی و عقلائی است، در حالیکه موضوع پیش‌روی از امور عرفیه و عقلائیه نیست، بلکه واقعیتی تکوینی است که باید تحلیل‌های تکوینی-فلسفی درباره آن صورت بگیرد. نمی‌دانیم که با چه پدیده‌ای روبرو هستیم، آسیب‌هاو چالش‌های آن را نمی‌شناسیم، اما آن را به گرمی به آغوش می‌کشیم. این همان #درد نهفته در این نوشته است. راهبرد پیش‌روی مدیریت حوزه که ناشی از این نمی‌دانیم‌ها و نمی‌شناسیم هاست، نتایجی خطرناک فراروی حوزه می‌گذارد.
@alfigh_alosul