«درس‌گفتار الإسلام یقود الحیاة» 💢 جلسه نهم 🔸محدودۀ کتاب: فصل چهارم #تمدن_نوین_اسلامی #فقه_حکومتی «لینک تلگرام» عقل‌نوشته‌های‌انقلابی

«درس‌گفتار الإسلام یقود الحیاة» 💢 جلسه دهم 🔸محدودۀ کتاب: فصل چهارم #تمدن_نوین_اسلامی #فقه_حکومتی «لینک تلگرام» عقل‌نوشته‌های‌انقلابی

«درس‌گفتار الإسلام یقود الحیاة» 💢 جلسه یازدهم 🔸محدودۀ کتاب: فصل سوم #تمدن_نوین_اسلامی #فقه_حکومتی «لینک تلگرام» عقل‌نوشته‌های‌انقلابی

«درس‌گفتار الإسلام یقود الحیاة» 💢 جلسه دوازدهم 🔸محدودۀ کتاب: فصل سوم #تمدن_نوین_اسلامی #فقه_حکومتی «لینک تلگرام» عقل‌نوشته‌های‌انقلابی

«درس‌گفتار الإسلام یقود الحیاة» 💢 جلسه سیزدهم 🔸محدودۀ کتاب: فصل سوم #تمدن_نوین_اسلامی #فقه_حکومتی «لینک تلگرام» عقل‌نوشته‌های‌انقلابی

«درس‌گفتار الإسلام یقود الحیاة» 💢 جلسه چهاردهم 🔸محدودۀ کتاب: فصل سوم #تمدن_نوین_اسلامی #فقه_حکومتی «لینک تلگرام» عقل‌نوشته‌های‌انقلابی

«درس‌گفتار الإسلام یقود الحیاة» 💢 جلسه پانزدهم 🔸 محدوده کتاب: فصل سوم #تمدن_نوین_اسلامی #فقه_حکومتی «لینک تلگرام» عقل‌نوشته‌های‌انقلابی

🔹در جلسه دوستان «شنبه‌های فقهی» در تاریخ 13 اسفند 1401، مقاله «متولّی تطبیق عناوین ثانویه در حکومت اسلامی» را که در دو فصلنامه مطالعات فقه سیاست (بهار و تابستان 1401) به چاپ رسیده است را ارائه کردم . 🔹به نظر رسید که خلاصه‌ای که از محتوای جلسه شده است، شاید گویا به مطالب ارائه شده نباشد و یا اینکه زبان الکن بنده به خوبی مطلب را بیان نکرده باشد. لذا خلاصه آنچه که در نظرم بود که بیان کنم را به عنوان پی‌نوشت صوت جلسه تقدیم می کنم: ➖مرحوم امام خمینی، برای حکم دو مرتبه قائل است؛ مرحله انشاء و مرحله فعلیت. (البته در یکی از متون حضرت امام ره آمده که حکم دو سنخ دارد؛ حکم انشایی و حکم فعلی که به نظر اصطلاح مراتب دقیق تر باشد.) براین اساس، امام مرحله اقتضا و مرحله تنجز را از مراتب حکم به حساب نمی آورد. ➖امام ره جعل احکام شرعیه را به نحو خطابات قانونیه قائل است و همچنین حکم حکومتی را مقدم بر احکام فرعیه شرعیه میداند. ➖نکته مهم این است که تقدم حکم حاکم بر احکام شرعیه، تقدم در مقام تزاحم نیست که برخی از اساتید اصرار دارند که به حضرت امام ره نسبت دهند. ➖در اینکه تقدم حکم حاکم بر احکام فرعیه شرعیه چگونه است، دو احتمال قابل بررسی است: ــــ اول اینکه بگوییم که حاکم از طریق قواعد سلطانیه مولویه که در اختیار دارد، می بایست «شرایط تحقق و فعلیت موضوع احکام» را احراز کند ولذا اگر تحقق موضوع را احراز نکرد، می تواند بیان کند که حج امسال به علت عدم رعایت مصالح اسلام و مسلمین، وجوب فعلی ندارد. ـــــ دوم اینکه بگوییم حکم حکومتی بر احکام فرعیه، تقدم بالحکومه دارد. به این معنی که با احراز عدم رعایت مصالح اسلام و مسلمین در حج امسال، کشف می شود که حج امسال، حج خلاف مصلحت اسلام است و لذا از ابتدا اقتضای وجوب نداشته است، و لذا اطلاق ادله وجوب حج نمی تواند آن را در برگیرد، مثل اینکه کسی در عناوین ثانویه مثل حرج قائل به تقدم بالحکومه ادله نفی حرج بر ادله احکام اولیه باشد که معنایش این است که وقتی روزه ای، روزه ی حرجی می شود نشانگر آن است که این روزه از ابتدا اقتضای وجوب در آن نبوده است .... 🔹اما بحث اصلی جلسه بر سر این بود که امام خمینی ره، برخلاف دیدگاه بسیاری از فقها، قائل است که تطبیق عناوین ثانویه (و نه احکام حکومتی)، از اختیارات مردم و نمایندگان ایشان در مجلس شورای اسلامی است و فقهای شورای نگهبان حق دخالت در موضوع شناسی احکام ثانویه را ندارند و فقط می توانند از لحاظ حکم شناسی در مصوبات مجلس شورای اسلامی مناقشه کنند. در جلسه تلاش شد ماجرای طرح این دیدگاه حضرت امام ره در ضمن ماجرای «قانون اراضی شهری در سال 60» و اختلاف فقهای شورای نگهبان با این دیدگاه حضرت امام ره، روایت شود ... 🔹بر اساس آنچه گفته شد می توان بحث موضوع شناسی امور اجتماعی را در دیدگاه حضرت امام ره، به دو بخش موضوع شناسی احکام حکومتی (تشخیص مصالح اسلام و مسلمین و یا مصادیق قاعده لاضرر و یا قاعده قرعه) و موضوع شناسی احکام فرعیه اولیه و احکام ثانویه تقسیم کرد که بخش موضوع شناسی احکام حکومتی در اختیار حاکم اسلامی دانست که مقدم بر احکام فرعیه حتی نماز و روزه و حج است (بنا بر دو احتمالی که گذشت) و بخش موضوع شناسی احکام اولیه و ثانویه در سایر امور اجتماعی، بر عهده عرف و نمایندگان عرفی و شرعی آنها (یعنی نمایندگان مجلس شورای اسلامی) است. #عقلانیت_انقلابی #فقه_حکومتی #حضرت_امام_خمینی #تطبیق_عناوین_ثانویه https://eitaa.com/alimohammadi1389/1218

🔊 صوت 💢 عنوان جلسه: جمع بندی دیدگاه آیت‌ الله سیدمحمدباقر صدر(ره) در نقش اجتهاد در شکل‌دهی نظام اقتصاد اسلامی؛ 📆 تاریخ جلسه: ۱۴۰۱٫۲٫۱۹ 🔸 امسال در ارائه‌ای با حضور برخی دانشجویان رشته اقتصاد، تلاش کردم جمع‌بندی نهایی خودم را از ایده شهید صدر(ره) دربارۀ جایگاه اجتهاد در شکل‌دهی نظام اقتصاد اسلامی بیان کنم. 🔸از نواقصی که در ارائه‌های رایج دیدگاه شهید صدر دیده می‌شود، غفلت از اجزاء متکثر طرح ایشان و جانمایی هر یک از این اجزاء در یک طرح کلان است. 🔸 از مهمترین برش‌های مفهومی در ایدۀ کلان شهید صدر، می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: ➖تفکیک مذهب و علم ➖تفکیک بخش ثابت و متغیر مذهب ➖ ایده «فقه النظریه» که ناظر به بخش ثابت و «ایده استنباط احکام متغیر در منطقه الفراغ» که ناظر به بخش متغیر مذهب است. 🔸 چهار راهکار ایشان در بخش فقه النظریه هم از این قرار است: ➖حرکت از روبنا به زیربنا ➖توجه به تفاوت معنایی مفاهیم منصوص کتاب و سنت با معنای عرفی آن‌ها ➖ لزوم بهره گیری از روش تفسیری موضوعی ـ توحیدی به جای روش ترتیبی ـ تفصیلی ➖پرداختن به احکامی که مخاطب آن جامعه اسلامی است، نه آحاد مسلمین 🔸همچنین ایشان برای استنباط احکام متغیر در منطقه‌ی فراغ از احکام الزامی، ۵ منبع اصلی را تحت عنوان «مؤشرات عامه» مطرح می‌کند که عبارتند از: ➖اتجاه التشریع ➖الهدف المنصوص لحكمٍ ثابت ➖القيم الاجتماعية التي أكّد الإسلام على الاهتمام بها ➖تجاه العناصر المتحرّكة على يد النبيّ أو الوصيّ ➖ الأهداف التي حُدِّدت لوليِّ الأمر #عقلانیت_انقلابی #فقه_حکومتی #شهید_صدر #فقه‌النظریه #مؤشرات_عامه «لینک تلگرام» «لینک ایتا»

💢صوت جلسه دومِ درآمدی بر مسائل الهیاتی حکمرانی ارائه: جناب حجت‌الاسلام و المسلمین محمدتقی سبحانی💢 🔹به همه علاقه‌مندان عرصه فقه حکومتی و اجتماعی و همچنین دوستان درگیر عرصه فقه سیاسی، توصیه می‌کنم که حتماً این صوت را گوش کنند! 🔹این صوت جلسه دومی است که جناب استاد محمدتقی سبحانی درباره نسبت الهیات و حکمرانی ایراد کرده‌اند. 🔹ایشان در این جلسه تلاش می‌کند بعد از تبیین مفهوم #الهیات_حکمرانی ـ که در جلسه اول مبسوط گفته‌اند ـ نسبت «الهیات» و تلقی «فقهی حکومت اسلامی» را به نحوی #تاریخی نشان دهد. 🔹مدعای ایشان این است که تلقی رایج فقهی از حکومت اسلامی که حکومت اسلامی را صرفا تطبیق کننده و مجری احکام شرعی می‌داند، محصول دو چالش معرفتی است: یکی «فروکاهش مفهومی از الهیات شیعی به فقه شیعی» و دیگری «غفلت از تغییر پارادایمیک مفهوم حکومت در دنیای مدرن. 🔹ایشان چهار نمود فروکاهش مفهومی حکومت اسلامی در فقه را به شرح زیر معرفی می‌کند: ➖ 1ـ فروکاهش معنای «امامت شیعی» از سطح راهبری انسان و هدایت شعور و اراده انسان در وجوه مختلفِ حیات، به مفهوم «ریاست عامه در دین و دنیا خلافةً عن النبی» به تبعِ ادبیات اهل تسنن. ➖ 2ـ تنزل فقه شیعی از فقه ولایی به فقه غیرولایی در دوران جدایی تشیع از حکومت‌داری و تئوریزه نشدن مسئله ولایت و حکومت در فقه شیعی. ➖ 3ـ عدم نگاه نهادی و عدم اختصاص حتی یک باب فقهی به مسئله ولایت و حکومتداری در فقه شیعی (برخلاف فقه اهل تسنن) و تقلیل مسئله ولایت در حد یک مسئله‌ی فقهی در ذیل ولایت بر اشخاصی که قدرت بر ولایت خود ندارند. ➖ 4ـ تفصیل مسئله ولایت بر امور حسبیه لااقل در قرون متأخر، در عین اجمال بحث از ولایت عامه‌ی فقیه و واگذاری بحث از تفصیلات و فروعاتِ نحوه‌ی اجرایی و ترتیبات عملی آن (بجز حضرت امام خمینی ره). 🔹ایشان یکی از لوازم چنین فروکاهش‌هایی را به پذیرش رسیدن «اصل عدم ولایت الا ما ثبت بالدلیل» در فقه، برخلاف واضحات الهیاتی و کلامی شیعه و حتی ضرورت‌های عقل عملی معرفی می کند. 🔹در چالش دوم معرفتی ایشان معتقد است که ورود انگاره دولت ـ ملت مدرن، تا حد زیادی انگاره حکومت اسلامی را دچار اختلال کرده است و فقه شیعه نتوانسته به صورت کامل، تفاوت چارچوبی و پارادایمیک دولت ـ ملت مدرن با حکومت اسلامی را ادراک کند، از اینرو تلاش کرده خلاء تئوریک و نظری خود در عرصه امتداد عینی و مدل‌های اجرایی ولایت دینی را با یکسری بدل‌های مدرن که متصدی تمشیت مردمی بر اساس مطامع مادی است، پر کند و با این مدلهای اجرایی دنیای مدرن نوعی همراهی نماید. 🔊 صوت را از این لینک بشنوید... https://eitaa.com/alimohammadi1389/1316 #عقلانیت_انقلابی #تمدن_نوین_اسلامی #فقه_حکومتی #الهیات_حکمرانی #محمدتقی_سبحانی

💢شش ایده در مناسبات فقه و علوم انسانی!💢 🔊صوت جلسه 🔹روز دوشنبه 30 مردادماه 1402 در مدرسه علمیه مشکات، ارائه‌ای داشتم در معرفی سریع شش ایده درباره مناسبات فقه و علوم انسانی. 🔹البته در ذهنم بود که هشت ایده را توضیح دهم که به خاطر ضیق شدید وقت از دوتا از آنها صرفنظر کردم: 👇 1️⃣ایده اول: ایده تبعیت فقه از علوم مدرن توسط جریان روشنفکری کشور با سه پیشنهاد. 2️⃣ایده دوم: ایده جدایی و تباین عرصه های فقه و علوم انسانی. 3️⃣ایده سوم: ایده جایگزینی فقه به جای علوم انسانی. 4️⃣ایده چهارم: ایده قرار گیری فقه در منزلت گردآوری و علوم انسانی در منزلت مشاهده و آزمون‌پذیری. 5️⃣ایده پنجم: وابستگی فقه به علوم انسانی در موضوع‌شناسی. ارتقای این ایده با توجه به سه نکته: 1ـ تفاوت علوم انسانی مدرن با خبرویت در ادبیات فقهی و لزوم دست‌یابی به علوم انسانی اسلامی 2. نگاه کلان و نظام‌مند به موضوعات مستحدثه و لزوم پرهیز از بررسی‌های صرفاً موردی و مصداقی. 3. توجه به تفاوت مسائل حاصل رشد طبیعی دانش انسان در نسبت با طبیعت و فناوریهای اجتماعیِ طراحی شده در علوم انسانی مدرن. 6️⃣ ایده ششم: ایده‌ای است که علوم انسانی اسلامی را به مثابه توضیح دهنده‌ی شرایط امکان تاریخی و فرهنگی تحقق احکام تفقه شده الهی می‌داند. این ایده، طریق بیرون آمدن فقه از انفعال و رسیدن به نقطه حادثه‌سازی و به دست گیری زمام امور و نبض حوادث را قرارگیری علوم انسانی اسلامی در امتداد عینی راهبردها، نظامات و احکام شرعی می‌داند. به تعبیر دیگر علوم انسانی، باید ابزار ایجاد موضوع باشد، نه صرفا شناسایی موضوعات مستحدثه. #علوم_انسانی_اسلامی #فقه_حکومتی

🔊صوت ارائه 🔹در هم‌اندیشی 27 مهرماه 1402 که پیرامون #فقه_مقاومت برگزار شد، در مدت زمان 20 دقیقه! تلاش کردم که ده نکته درباره مقوله مقاومت و الزامات تفقه پیرامون آن عرض کنم: 1️⃣ تفاوت فهم مقاومت در نگاه ایستا و نگاه پیشرفت‌پایه و رشد محور 2️⃣ لزوم بازشناسی مقوله مقاومت در منظومه معارف دینی 3️⃣لزوم بازتعریف مقوله مقاومت بر اساس بنیانهای نظری و اعتقادی دینی 4️⃣ لزوم فهم مقوله مقاومت در ذیل سنتهای الهی تاریخ 5️⃣ لزوم توضیح چگونگی تکوّن مقاومت در انسان و ظهور انسانی به نام «انسان مقاوم» بر اساس معارف دینی 6️⃣ لزوم توجه به کلیدواژه «جنگ اراده‌ها» برای توضیح جنگ میان حق و باطل در این برهه خاص تاریخی و نسبت آن به مقوله «مقاومت» 7️⃣ لزوم بررسی نسبت مقوله مقاومت با دو اصل بسیار مهم «رحماء بینهم» و «اشداء علی الکفار» 8️⃣ لزوم توجه به امکان جمع میان «ملی‌گرایی» و «امتی بودن» در ماجرای مقاومت دینی (حاج قاسم سلیمانی) 9️⃣ لزوم بررسی مقوله مقاومت و مسئله مردم‌سالاری دینی (پیشنهاد جمهوری اسلامی برای حل معضل تشکیل دولت در فلسطین) 0️⃣1️⃣ بررسی نسبت مقوله مقاومت اراده انسان با تفاوت نوع حکومت طاغوت (حکومت بر ابدان) و نوع حکومت انبیاء (حکومت بر قلوب) #عقلانیت_انقلابی #مقاومت #تمدن_نوین_اسلامی #فقه_حکومتی https://eitaa.com/alimohammadi1389/1499