🖊توحید عوام و توحید خواص ✍ به قلم استاد حجت الاسلام و المسلمین سید فرید موالی زاده 🖇«اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض» النور /۳۵ #تفسیر #استاد_موالی_زاده @almohkamat

🖊توحید عوام و توحید خواص ✍ استادحجت الاسلام و المسلمین سید فرید موالی زاده: 💠«اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض» النور /۳۵ 🔷«آیه نور» از جمله آیات شریف قرآنی است که علامه طباطبائی در تفسیر المیزان ، آن را از «غرر آیات» برشمرد . این آیه در برگیرنده سطح بالایی از معرفت توحیدی در دو عرصه هستی شناسی و شناخت شناسی توحیدی می باشد و نگاهی توحیدی به مخاطب فرهیخته می بخشد . 🔸گنج هستی شناسانه در آیه نور : در آیه ، «نور» به عنوان یکی از نام های نیک و اسماء حسنای الهی بشمار رفته که بر پایه توحید صفاتی ، با «الله» یگانگی دارد (تساوق) . 🖇«نور» ـ در این آیه ـ با آنکه به «سماوات و الارض» یعنی جهان آفرینش ، اضافه گردیده اما نباید گرفتار این اضافه شد و واژه «نور» را به معنای منوّر و روشنی بخش دانست و خیال کرد جهانی در میان بوده که با تابیدن نور الهی ، از تیرگی برون گشته و به روشنایی دست یافته است . این باوری بس عوامانه است . 📌خیر ، خداوند متعال خود «نور» است که در پرتوی آن ، جهان پدیدار گشته نه آنکه جهانی در برابر پروردگار بوده که پذیرای تابش نور الهی است . نور الهی ، هستی را به ارمغان می آورد نه آنکه تیرگی هستی را بزداید ، می درخشد اما نمی تابد ، پرتویی است که دریافت گری ندارد ، فروغی است که روشنایی دارد اما رنگ و لعاب ندارد ، دریای نوری است که امواج دارد اما کرانه ندارد . 🔰بنابراین ، عالَم ، محضر خداست نه آنکه در محضر خدا باشد و از خود آورده ای پیشکش کند ؛ زیرا جهان آفرینش در فقر مطلق و نیاز بی کران است و از خود در برابر پروردگار هیچ گونه هویتی ندارد و تنها نمودی است از آن بود . «أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيد» ➖درک عمیق تر آیه نور در گرو سنجش آن با آیه شریفه «هُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ» می باشد . 📎آن هنگام که آفرینش و خلقت آسمان ها و زمین مطرح می گردد پای تدریج ، زمان ، استقلال و گسست ، ماهیت و چیستی به میان می آید اما همان آسمان ها و زمین در کنار نگاه به نور الهی ، تنها نمود و جلوه ای است و «نقش نگارین » ندارد مگر در «آیینه اوهام» .   🔷در نتیجه ، در نگاه حقیقی به آسمان ها و زمین  ، آیه نور را در برابر دیدگان خود می نهیم که در آن خبری از «ستة ایام» نیست . بله ، در نگاه مجازی به جهان آفرینش ، با آیه خلقت پیش می رویم که در آن خبر از گرفتاری خلقت آسمان ها و زمین به «ستة ایام» آمده است .    ➖گنچ شناخت شناسانه در آیه نور : 🔶گنج دیگری در آیه نور در عرصه خداشناسی نهفته است . در قرآن ، گاهی خداوند نهان است و باید او را یافت . گاهی آن چنان پیدا  که بی او ، تیرگی و ظلمات فراگیر است . در قرآن ، آسمان ها و زمین و مخلوقات ، گاهی معرّف (بالکسر) و نشانه ی خداوند هستند و گاهی معرّف(بالفتح) که خداوند شناساننده آنهاست . 📌آن هنگام که سر و کار قرآن با عوام بیفتد ، آن ها را ترغیب می کند که به دنبال یافتن نشانه های خداوند باشند تا به او برسند . با نگاه ژرف در شگفتی های آفریده ها و نظم حاکم بر جهان طبیعت پیرامون خود ، به وجود آفریدگاری بس توانا پی ببرند . آیاتی همانند « ا فَلاَ يَنْظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ *وَ إِلَى السَّمَاءِ كَيْفَ رُفِعَتْ *و إِلَى الْجِبَالِ كَيْفَ نُصِبَتْ *وَ إِلَى الْأَرْضِ كَيْفَ سُطِحَتْ » به اندیشیدن در طبیعت پیرامون خود ، برای شناخت خداوند دعوت می کند که آغاز راه معرفت الهی است . 🔰اما مخاطب خاص قرآن ، خداوند را نور آسمان ها و زمین می داند . (الله نور السموات و الارض) نه تنها نهان نیست تا به دنبال نشانه برای یافتنش باشند ( مَتی غِبتَ حتی تَحتاج الی دلیل یَدُلّ علیک ) بلکه آن چنان نمایان و درخشان است که آسمان ها و زمین ، پرتوی اویند . همه چیز و همه کس از او آگاهند و تنها نسبت به او غبار غفلت بر دیدگان قلب می نشیند . از آیه «يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِي الْأَرْض» می توان نتیجه گرفت آسمان ها و زمین و هر آن چه در آن هاست ، نسبت به خداوند آگاهند ؛ زیرا تسبیح ، نتیجه ی آگاهی است . و سبب این آگاهی همگانی ، ویژگی نور می باشد که در آیه نور آمده است . (آفتاب آمد دلیل آفتاب) روشن تر از نور نیست تا هدایت گر به نور باشد . (أ یکون لغیرک مِن الظهور ما لیس لک حتی یکون هو المُظهِر لَک ) ⬅️البته شناخت خداوند متعال دارای رتبه ی بالاتری نیز هست که از آنِ پرده داران اسرار خزائن غیبی و اهل سرّ و حقیقت است که در نوشته گذشته بدان اشاره ای گردید. 📚بخش ششم از مقاله غرر آیات در تفسیر المیزان #تفسیر #امتداد_توحید #استاد_موالی_زاده @almohkamat

🖊انتقاد از علامه طباطبائی در تفسیر و پاسخ آن ✍🏻به قلم #استاد_موالی_زاده: 🔹روش خاص تفسیری علامه طباطبایی در المیزان به «تفسیر قرآن به قرآن» مشهور می باشد که به زعم نادیده شدن نقش روایات در فرآیند تفسیر ، سبب انتقاد از علامه گردیده است . ⁉️آیا علامه در روش تفسیری خود ، روایات اهل بیت را کنار گذاشته است ؟ آیا تفسیر قرآن به قرآن نیرنگی است از سوی مخالفان اهل بیت برای انزواء روایات ایشان ؟ آیا تفسیر قرآن به قرآن برگرفته از تفکر انحرافی «حسبنا کتاب الله » است ؟ یا آنکه تفسیر قرآن به قرآن به توصیه اهل بیت و برگرفته از تعالیم ایشان می باشد ؟ آیا تفسیر قرآن به قرآن دو معنای متضاد دارد ؟ 🖊معنای نادرست «تفسیر قرآن به قرآن» : علامه در مقدمه ی المیزان به شدت از تفسیر قرآن به قرآن به معنای کنار گذاشتن روایات معصوم ـ علیهم السلام ـ در مراجعه به قرآن انتقاد می کند . 🔸در دوره معاصر مسلک جدیدی از تفسیر قرآن سر برآورد که با روش پوزیتویستی به تفسیر مادی و تجربی قرآن می پردازد و تلاش می کند تئوری های علمی را بر قرآن تحمیل کند . مسلکی که رشیدرضا در تفسیر المنار از آن پیروی کرده و مورد استقبال روشنفکران دینی قرار گرفته است . در این مسلک تفسیری ، تمام روایات معصوم ، به بهانه جعلی بودن برخی از آنها ،کنار گذاشته می شود و از این رو در توصیف مسلک تفسیری خود از عنوان « تفسیر قرآن به قرآن» بهره بردند . 🖊«تفسیر قرآن به قرآن» در نگاه اهل بیت : روایات اهل بیت در ذیل آیات قرآنی بر دو گونه است که حکایت از دو گونه نگاه اهل بیت به تفسیر قرآن می باشد : 1️⃣دسته اول روایاتی است که با روش عمل به ظاهر قرآن بر اساس عدم انحصار معانی به مصادیق مادی (دیدگاه روح المعانی در معانی الفاظ) و توجه به آیات دیگر خصوصا غرر آیات به تفسیر قرآن می پردازند که همان «تفسیر قرآن به قرآن» از نگاه اهل بیت می باشد همانند روایت أقلّ حَمل 2️⃣دسته دوم روایاتی است که به بیان شان نزول یا مصادیق پنهان و غیبی آیات قرآنی می پردازد که ناشی از علم لدنی معصومان می باشد و اختصاص به ایشان دارد . 🔺روش تفسیر قرآن بر اساس دسته اول روایات بر خلاف دسته دوم ، خاص اهل بیت نمی باشد بلکه در واقع ائمه هدی با روایات دسته اول ، قصد دارند روشِ درستِ تفسیرِ قرآن را به ما بیاموزند همانگونه که روش استنباط در فقه را به ما آموختند . علامه ،آیات «وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ» و «لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ‏» را به قرینه روایت ثقلین و امثال آن ، ناظر به آموزش روش استفاده از قرآن می داند . علامه می گوید :«و قد كانت طريقتهم في التعليم و التفسير هذه الطريقة بعينها على ما وصل إلينا من أخبارهم في التفسير» 📌لذا برای فراگیری تفسیر قرآن به قرآن در نگاه اهل بیت، ابتدا باید روایات تفسیری گروه اول را جدا کنیم تا با آنها انس یابیم و این روش تفسیری ناب را بیاموزیم و پس از آن به تفسیر قرآن بپردازیم تا بتوانیم از گنجینه روایات معصومان پس از عرضه به کتاب بهره مند شویم . 🖇ادامه دارد ... #تفسیر #تفسیر_قرآن_به_قرآن @almohkamat

📣اطلاعیه 🔹به اطلاع می رساند به مناسبت فرا رسیدن ماه مبارک رمضان سلسله جلسات تفسیر موضوعی قرآن بار گذاری می گردد . 🔸موضوع : مقامات ملکوتی انبیاء در قرآن 🔰ارائه کننده : #استاد_موالی_زاده #ماه_رمضان #تفسیر @mavalyzade_ir