🖊ارائه #پوزیتویستی_فقه از نگاه شهید مطهری
✍🏻به قلم #استاد_موالی_زاده :
🔹آیت الله مطهری در عصر خود ـ همانند عصر حاضر ـ با هجمه ای به فقه و احکام شرعی مانند حجاب و احکام خانواده و زن روبرو گردید . اگر احکام شرعی دینی ما تا پیش از این در کتاب های مفصل فقهی و رساله های عملیه با خیالی آسوده بسر می بردند اما در حال حاضر به واسطه مقایسه آن ها با جهان بینی غربی و قوانین آن ،آماج حملات فکری قرار گرفته اند .
🖊دفاع پوزیتویستی از فقه :
🔸در این میان گروهی از روشنفکران دینی به پیروی از روش رشید رضا در تفسیر المنار ، برآن شدند تا قوانین شرعی دین را با یافته های علوم تجربی مطابقت دهند تا هم احکام شرعی باور پذیرتر شود و هم در برابر ایرادها از آن دفاع کنند .
شهید مطهری با نقد جهان بینی علمی و اثبات ناتوانی های آن در معرفی حقیقت انسان و جهان ، این گونه روش دفاع از قوانین اسلامی را التقاطی دانست که نهایتا به بن بست می رسد.
آیت اله مطهری در دفاع از فقه اسلامی خصوصا قوانین مدنی آن ، با مترقی خواندن احکام شرعی ،نقطه ضعف را در نحوه ارائه فقه به مخاطب می داند و از وضع کنونی ارائه فقه انتقاد می کند .
📌از نگاه آیت اله مطهری در ارائه کنونی احکام شرعی ، مخاطب همانند «بنده گریزپایی» دیده می شود که برای مطیع کردنش او را از عقاب می ترسانند نه «مریض شائق به معالجه ای» که نیازمند تشویق و انگیزه برای حرکت به سوی برنامه فقه می باشد .
نگاه کنونی ما در عمل به دستورهای شرعی بیشتر جنبه رهایی از عقاب دارد تا دست یابی به مصلحت های احکام که فلسفه جعل آن می باشد و عقل بشر از درک آن ناتوان است .
🖊ارائه فقه در ویترین جهان بینی :
💠آیت الله مطهری در راستای دفاع از احکام فقهی و تشویق بیشتر مسلمانان در عمل به قوانین شرعی تلاش کرد احکام فقهی مربوط به هر موضوعی را در ضمن یک برنامه و نظام ارائه دهد .
آیت اله مطهری ارائه نظام مند احکام فقهی در هر موضوعی را در گرو توجه به جهان بینی و مبانی فکری دین در آن موضوع می دانست . یعنی در کنار ارائه محض احکام در قالب رساله عملیه ، ارائه «فقه در ویترین جهان بینی» از ابتکارات شهید مطهری است .
نمونه بارز این گونه از ارائه فقه مربوط به موضوع خانواده و زن است که در کتاب «نظام حقوق زن در اسلام» منتشر گردید . شهید مطهری در این کتاب نخست جهان بینی اسلامی نسبت به خانواده و زن را بیان می کند و بر اساس آن به چینش احکام مربوط به زن در ضمن یک برنامه می پردازد.
نمونه دیگر در موضوع حجاب است . شهید مطهری در این کتاب با اجتهاد خود احکام فقهی حجاب را در ویترین جهان بینی اسلام نسبت به مبانی حجاب ارائه می دهد .
💢قطعا با این روش از ارائه ، هم زمینه برای طرح ایرادات منتقدان به احکام شرعی و پاسخ به آن فراهم می گردد و هم انگیزه و شوق فراوان در مخاطب ایجاد می شود ، و هم در هر موضوعی به جای مسائل متفرق فقهی ، یک برنامه جامع و نظام مند به دست مخاطب می رسد .
#فقه
#شهید_مطهری
@almohkamat