#فقه_التعامل؟
🔹انتظار از فقه شیعه در عصر کنونی این است که بتواند در موضوع زیست جمعی حول دو محور #حقوق و #تکالیف ، رهنمودها و چهارچوب هایی را تبیین کند، و کیفیت و محدودهٔ همزیستی با غیرموحدان ، منکران نبوت ، پیروان نحله های بشری ، مؤمنان به دیگر ادیان الهی ، معتقدان به مذاهب دیگر و نیز فرقه های گوناگون را تعریف کند ؛ از این سنخ مسائل که به صورت پراکنده در تمام ابواب فقهی مشاهده می شود می توان به «#فقه_التعامل_و_التعایش_مع_مختلف_الملل_و_النحل » تعبیر کرد.
🔸در عصر کنونی که مرزهای قراردادی تشکیل شده و کشورهای مستقلی مشاهده می شود بررسی روابط بین الملل با نگاه خاص فقهی ضروری است و این مبحث اگرچه از سویی به نحوی مستقل شمرده می شود، اما در عین حال مرتبط با بحث فقه التعامل نیز هست.
🔹مسائل مالی و مالیاتی در چگونگی تعامل و ترابط نقش عمده ای دارد ، از این رو لازم است #فقه_معاصر به صورت #مقارن ، مبحث #اهل_ذمه و #جزیه را با توجه به دو محور اساسی حق و تکلیف بررسی مجدد و بازخوانی کند.
🆔@andalibhamedani
#فقه_مضاف
🟦تبویب کنونی فقه، ترتیب دقیق و کارآمدی است، و استمرار همین شیوه چه در دروس خارج حوزه و چه درتألیف ، بسیار لازم و مفید است. اگر چه ادامهٔ این روش منافات با اتخاذ شیوه های دیگر در کنار همان روش سنتی ندارد. چنانکه به عنوان نمونه فقیه بزرگوار یحیی بن سعید حلی کتاب : « نزهة الناظر فی الجمع بین الأشباه و النظائر » را نگاشته است.و نیز در این زمینه می توان به کتاب هایی که به قواعد فقهی پرداخته اند ، اشاره داشت.
🔷آنچه به نام #فقه_مضاف نامیده می شود :🔻
اولا/حاصل تتبع مسئله محور در سراسر فقه است.
ثانیا/ نتیجهٔ استکشاف و تجمیع نخ های ارتباطی بین فروع گوناگون است.
ثالثا/ ثمرهٔ پردازش و سامان بخشی آن داده هاست.
مثلا وقتی می گوییم فقه هنر ، نخست نیازمند تتبع گسترده در همهٔ فقه حول مسئله ای به نام هنر با تمام شقوقش هستیم.در گام بعد باید حلقه های وصل این متفرقات را پیدا کنیم مثلا ببینیم عنصری به اسم «لهو» تا چه حدی درحکم فقهی هنر مؤثر است. و بالاخره نوبت به تنظیم و تنسیق تتبعات و داده ها برای نتیجه گیری نهایی می رسد.
🔹 اما شیوهٔ من در مورد عنوان اصلی بحث : #فقه_التعامل_و_التعایش_مع_مختلف_الملل_و_النحل 🔻
اولا//از ابتدای فقه با نگاه کیفیت ترابط و تعایش و تعامل ، مسائلی مطرح و بحث شده است ، مثلا در کتاب الطهارة نخست قول به طهارت اهل کتاب تقویت شد ، آنگاه در نهایت #طهارت_انسان رسیدیم؛ و یا در کتاب الصلاة مسئلهٔ ورود غیر مسلمین به مساجد و...طرح گردید ؛ و در کتاب الزکاة مبحث المؤلفة قلوبهم بررسی شد.و...
ثانیا//نخ های ارتباطی و چهارچوب هایی کلی در فقه سنتی مثل تقیه ، الزام ، نفی سبیل و..... مفصلا مورد دقت قرار گرفت.
ثالثا// نتیجهٔ کنکاش ها و ثمرهٔ داده ها تاکنون این شد که:
الف- انسان بماهو انسان کرامت ذاتی دارد.
ب- بنای شریعت به ویژه در عصر غیبت بر #تعایش_سلمی است.
ج- تعایش سلمی به معنای جذب فکری مسلمین به فرهنگ های ضددینی نیست.
د- ترابط و تعایش سلمی ملت ها و دولت ها نافی هرگونه خواری و ذلت است.
✅ با طرح فنی و ضابطه مند «فقه تعامل» که مصداقی از « فقه مضاف» است، می توان به نتیجه های نو و راهگشا در حوزهٔ ترابط دسترسی پیدا کرد.
✅بحث امسال هم در ادامهٔ همین مسیر است ، و جایگاه عهد و پیمان با غیر مسلمین و نیز حقوق و تکالیف مالی و از جمله #جزیه با همین نگاه تحقیق خواهد شد.ان شاءالله تعالی
🆔@andalibhamedani