🔸زبان حال مقدمه : اهمّیت بحث زبان حال یکی از موضوعاتی که در سرایش شعر آیینی ، بسیار مورد استفاده شاعران آیینی قرار میگیرد مساله زبان حال است. یعنی شاعر با ذوق و خیال پردازی های خودش از یک واقعه یا رفتار امام علیه السلام گفتاری را میسازد . این کار هم بسیار لازم و جذاب هست و هم اگر دچار انحراف شود بسیار مضر و خطرناک است. شاید شخصی بگوید اصلا پرداختن به این بحث چه فایده ای دارد ، ما در جواب عرض میکنیم که ما چه بخواهیم و چه نخواهیم افراد زیادی از جامعه شناخت و معرفتشان از دین و اولیاء دین به صورت مستقیم از مطالعه کتاب حاصل نمیشود ، بلکه اکثر اطلاعاتی که مردم متدین از اولیاء دین دارند کانالیزه است و از طریق منبرها و اشعاری که در مراثی و مدح اهل بیت علیهم السلام میشنوند حاصل میشود برایشان . خب شما فرض کنید هر مطلب سخیف و غیر عقلانی را به عنوان زبان حال در روضه ها و اشعار و مراثی آورده شود ، نتیجه اش این میشود ذهن مستمعین بر اساس این زبان حال هایی که میشنود تصوری غیر واقعی از اهل بیت علیهم السلام میسازد. خصوصا اینکه متاسفانه آنقدر زبان حال بدون ضابطه گسترش پیدا کرده است که خیلی از مردم نمیدانند این ها زبان حال است بلکه فکر میکنند واقعا چنین مطالبی را اهل بیت علیهم السلام بیان فرموده اند. ما ابتدا تعریف زبان حال و سپس چند ضابطه زبان حال که باید رعایت شود را مطرح میکنیم و در نهایت بعضی از زبان حال هایی که در بعضی از سروده ها وجود دارد و متاسفانه این ضوابط در آن ها رعایت نشده است را ذکر خواهیم کرد نکته : هدف از این نوشتار صرفا افزایش دقت در موضوع شعر آیینی است تا انشالله بتوانیم به بهترین وجه گسترش دهنده چهره واقعی اهل بیت علیهم السلام باشیم و اینکه از شعر شاعری مثال آورده می شود به معنای تنقیص و جسارت به آن شاعر بزرگوار و ندیدن نقاط برجسته و اشعار عالی او نیست. #زبان_حال #شعر_آیینی @ASI_khorasani

⬆️⬆️⬆️ ادامه پست قبل 🖊#علی_مقدم تذکر دوّم: یکی از موضوعاتی که همیشه مانع از گسترش فرهنگ نقد در شعر آیینی میشود، این است که نقد باعث ناراحتی شاعر می شود. به نظر میرسد ما باید سعه صدرمان را افزایش دهیم و نقدپذیر باشیم. اگر فرهنگ نقد در ما ضعیف باشد، هم به ضرر خود شاعر است چون شاعر بدون نقد شعرش رشد نمی کند به تعبیر این بیت عربی "ما کثره الشُّعَراءِ الّا عِلّه مُشتقّه من قِلّه النُّقّاد" (ترجمه : بسیاریِ شاعران ، بیماری است که برخاسته از اندکی ناقدان است) و هم به ضرر شعر آیینی است. شعر آیینی رسالت سنگینی به دوش دارد که قرار است معرّف آیین باشد در قالب شعر، لذا دقت ها و حساسیت ها در شعر آیینی باید بیشتر از سایر حوزه های شعر باشد. قطعا اگر این مساله مورد توجه قرار نگیرد و با تسامح و تساهل از کنار آن عبور کنیم، شعر آیینی دچار اشکالات و انحرافاتی خواهد شد و در طولانی مدت ذائقه مخاطب را دچار ابتذال میکند و همچنین جایگاه اهل بیت علیهم السلام را در اندیشه مردم دچار تنزل میکند. تذکر سوم: از آنجایی که برای کاربردی بودن بحث ناگزیر از ذکر بعضی از مثال ها هستم، تذکر این نکته لازم است که اولا برای رعایت شان و حرمت شاعر آن شعر، اسم شاعر را ذکر نمی کنم. ثانیا ذکر شعری به عنوان شاهد مثال، اصلا به معنای ضعف آن شاعر و ندیدن نقاط قوت او نیست. بالاخره حتی شاعران بزرگ هم ممکن است لغزش هایی داشته باشند، امّا این نباید باعث ندیدن برخی از اشکالات آنها باشد و همچنین نباید باعث بی احترامی به آن ها شود. آنطور که اولیاء دین به ما دستور داده اند باید کلام را نقد کنیم و نقد یعنی نقاط قوت و ضعف را تشخصی دهیم خُذُوا الْحَقَّ مِنْ اَهْلِ الْباطِلِ وَ لا تَأْخُذُوا الْباطِلَ مِنْ اَهْلِ الْحَقِّ،كونوا نُقّادَ الْكَلامِ؛ (ترجمه: حق را از اهل باطل فراگيريد و باطل را از اهل حق فرا نگيريد. سخن سنج و صرّاف سخن باشيد) لذا در همین ابتدا عرض میکنم که اگر مصداقی از اشعار شاعربزرگواری ذکر کردم اصلا به معنای جسارت به شعر و آن شاعر بزرگوار نیست.حقیر دستبوس و ارادتمند همه شاعران اهل بیت علیهم السلام هستم تذکر چهارم: وجود کژتابی در شعر یک شاعر ضرورتا به این معنا نیست که شاعر عمدا و به صورت خودآگاه این کار را انجام داده است، بلکه در خیلی از موارد کژتابی ها به صورت ناخودآگاه و بدون توجه ایجاد می شوند، بارها پیش آمده که دوستی شعری خوانده و حقیر مصرعی که دچار کژتابی بوده را تذکر دادم و او گفته اصلا موقع سرودن شعر متوجه وجود کژتابی نشدم. این اصلا بعید نیست، چون بالاخره گاهی اوقات حال خوش هنگام سرودن و یا توجه به مضمون مانع میشود که انسان هنگام سرایش شعر به همه جوانب لفظی و معنایی کلامش توجه داشته باشد. پس نباید با چنین پیش فرضی اشعار را نقد کنیم که شاعر عمدا مرتکب کژتابی شده است. اینجاست که اهمیت نقد معلوم میشود و شاعر را نسبت به بعضی از جوانبی که هنگام سرایش مورد غفلت قرار گرفته ملتفت میکند. #کژتابی #علی_مقدم #شعر_آیینی @sheikh_ali_moghaddam