وقلت في 17من شهر ربيع الأول بمناسبة مولد النبي الأكرم صلَّى الله عليه وآله وسلم سنة1431ق المصادف 2010م: ( الحبوة المحمدية ) غُررُ البیوتِ عُقودُ دُرٍّ تُنظَمُ وهلِ اسْتطاعَ ثَنا مُحمَّدٍ الفَمُ؟ تَتَسابقُ الشعراءُ فيه مدائحاً ولها بمِضمارِ المديحِ تَقَدُّمُ لكنَّها عن شأوهِ قَصرتْ خُطىً إنَّ السُّموَّ إلى السُّها لَتوهُّمُ الكونُ مزدِهرٌ بمولدِه الشري...(م) فِ وفي شفاهُ ترنُّمٌ وتبسُّمُ يَخضرُّ وجهُ الأرضِ من نَفَسِ الهدى وقَشيبُ بردَيْها نَدىً وتنعُّمُ والبلبلُ الغِرِّيدُ حَلَّقَ صادحاً يدَعُ البلادَ بما يرجِّعُ يَغرمُ أرَجٌ يفوحُ بمكّةٍ من مهدِهِ قد حفَّها عَبقُ الجِنانِ المُفعمُ سَطعتْ بنورِ محمَّدٍ كخريدةٍ طَلعتْ دُجىً بِجمالِها تَتقدَّمُ حسُنتْ كعينِ الشَّمسِ تَفْترسُ الدُّجى وبأفقِها مِن مُعجزاتٍ مَيْسمُ تَتلألأُ الأجرامُ عنْ فَرحٍ بها ولذا تُغازلُها كَواكبُ حُوَّمُ يا أيُّها القمرُ المنيرُ قد انْجَلى حقُّ الإلهِ وباءَ كفرٌ مُظلِمُ وغدا الزَّمانُ بنورِ وجهِكَ نيَّراً وبهِ أُزيحَ منِ الشَّريعةِ عِظْلمُ بكَ طالَ سَمْكُ المَجدِ مُفتخراً بما أوْليتَهُ، بكَ يَرتقي ويُعَظَّمُ بكَ تَستغيثُ سِنينُ شُهْبٍ رَحمةً ولأنتَ غَيثُ ربيعِها المتكرِّمُ لو نالتِ البِيدُ العِجافُ بِمَسحةٍ من راحتَيْكَ لَفاضَ فيها العَيْلَمُ حَسَبٌ أبانَ عنَ الأمينِ أصولَهُ ودَنا الفَخارُ بطوْلِهِ يَتكلَّمُ عَذبتْ مَعالمُهُ بأندِيةِ المَلا فجَرى لِمَجراها الخبيرُ الأعلمُ وَجدَ المعارفَ في خِضَمِّ عَطائِها ما شابَها كَدرٌ ولا تتَجشَّمُ ورأى الحقائقَ في حِماهُ سَواطعاً طَلعتْ بكلّ طَليعةٍ تَتَوسّمُ وجَلا النبيُّ الحقَّ يَهتِفُ بالهدى في القولِ والإمضاءِ لا يَتَجَمجَمُ تَعلوهُ من سَنَنِ النُّبوّةِ آيةٌ أضْحى يراها مَن يَغورُ ويُتهمُ وهُو ابنُ بَجدتِها الَّذي بَزَّ العلى وحَوى من العَليا لآليَ تُنظَمُ يَجْري إلى الهَيْجاءِ وهيَ بِلَهفةٍ فكأنَّه للِقا العَروسِ مُتَيَّمُ يَرِدُ المَنونَ كمنْ يَحُلُّ بجنَّةٍ ونصيرُهُ فيها يدٌ ومُصَمِّمُ ثَلِجُ الفؤادِ إذا الحروبُ تأجَّجتْ ثَبتُ الجِنانِ إذا القَواضِبُ عَنْدمُ يَعدو فَيَسطو في الجُيوشِ بعضْبِهِ فيهمْ يُفلِّلُ بالظُّبى ويُحطِّمُ وعليهِ من دَكِّ البَسيطةِ قَسْطلاً وعلى ثَراها مِن رَشاشِ طُلىً دمُ يَتَعاطيانِ تَراضياً يومَ الوَغى فالأرضُ تَنسِجُ وهْو فيها يَسجمُ تزْهو الصَّوارمُ في الهجيرِ كوجهِهِ أ يُماثِلُ الشمسَ المنيرةَ مِخْذَمُ؟! مثَّلْتَ يا وَضحَ الوجودِ بأمْثلٍ نَهضَ الضَّعيفُ به وهَبَّ النُّوَّمُ ونفخْتَ روحَ الازدهارِ بِشيمةٍ راحتْ بنسمةِ طيبِها تَتوسَّمُ وفَتحتَ للتأريخِ بابَ حَضارةٍ أغْنيتَهُ بِرؤاكَ وهْو لَمُعدِمُ ووَضعتَ للإسلامِ تاجَ عدالةٍ رضيَ السَّلامُ بها وطاب المُسلمُ حقّاً وَهبتَ ثقافةً أَبديّةً كانَ الزمانُ بها قديماً يَحلُمُ غادرتَ أعْمدةَ الغُواةِ بخَربةٍ فيها الذُّبابُ بسُكرِهِ يَترنَّمُ والشُّكرُ لا يُغضي لصُنعِكَ طَرفَهُ أوَ ما العُيونُ بكُحلِ عينِكَ تَسلَمُ شعري إليكَ بعثتُهُ بيدِ الهوى كالطَّيرِ في شهرِ الرَّبيعِ يُنَغِّمُ وسَما خيالُ الشعرِ فيكَ مُجنَّحاً فيه لجانِحةِ المعذَّبِ مَرهَمُ بحرُ القريضِ يَغيضُ بعدَ تحفُّظي لكنَّما ببحورِ فضلِكَ يفعَمُ دُررُ المعاني والبيانِ بدتْ بهِ وبديعُهُ آياتُ فنٍّ تُرْسَمُ تَرجو قَلائدُ نظمِها منكَ الحِمى ومتينَ حبلٍ بالنوى لا يُفصمُ #علي عبدالحليم السالمي https://telegram.me/aboohossinsalemi

🔰 انجمن علمی زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران برگزار می کند : 🇮🇷 ⭕️ نشست تخصصی #مجازی : جلوه های انقلاب اسلامی در شعر #عربی 👤 سخنران : سرکار خانم دکتر مریم غلامی ( عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی ) 🎉🎉 به مناسبت ایام الله دهه فجر به 3 نفر از کسانی که بیشترین مدت حضور را در نشست تخصصی داشته باشند 🎁 هدیه #بسته_اینترنت داده می شود 📅⏰ تاریخ و ساعت برگزاری : شنبه 21 بهمن ماه / ساعت 20 الی 21 لینک برگزاری نشست 👇 https://online.mazaheb.ac.ir/ch/arabic ✅ انجمن علمی زبان و ادبیات عربی https://eitaa.com/mazaheb_arabicc

🔰همکاری در زمینه‌های آموزشی، پژوهشی و فرهنگی از اهداف سفر مدیر امور بین‌الملل حوزه علمیه خراسان به کشور لبنان 🔻مدیر امور ملی و بین‌الملل حوزه علمیه خراسان گفت: در سفر چهارروزه به لبنان همکاری در زمینه‌های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی با مراکز، مؤسسات علمی و فرهنگی این کشور پیگیری شد. 💠 بیشتر بخوانیم👇 https://www.hozehkh.com/OneEntry?id=51390 🔹خبرگزاری حوزه علمیه خراسان 🌐 @news_howzehkh

❇️ مناقشة #رسالة_الماجستیر بجامعة #سمنان للطالبة لیلا ماندني‌زاده کوتیاني ⭕️ العنوان: «تحلیل خطاها در #ترجمه_عربى کاتالوگ‌های محصولات خوراکی ایرانی بر اساس مدل کتفورد» ✅ الأستاذ المشرف: الدكتور علي ضيغمي (أستاذ مشارك بجامعة سمنان) ✅ الأستاذة المشرفة المساعدة: الدکتورة نرگس گنجي (أستاذة مشارکة بجامعة أصفهان) 🔷 لجنة التحكيم: 🔹الدكتور حبيب کشاورز (أستاذ مساعد بجامعة سمنان) 🔹 الدكتورة بهنوش أصغري (أستاذة مساعدة بجامعة سمنان) 📆 الموعد: يوم الأحد 29/ 11 /1402 هـ.ش ⏰ الساعة 15 🔰 المكان: الغرفة المرقمة 108 بكلية العلوم الإنسانيّة ✅ رابط المشاركة بشكل افتراضي:👇 https://vc21.semnan.ac.ir/lyla-mandny-zadh-kotyany-140211241968 🌐 arabi.semnan.ac.ir 🆔 @arabicsemnan

فقه اللغة وسر العربية: نص الكتاب: كلُّ بُسْتانٍ عليه حائطٌ فهو حَديقة والجمع حَدَائق. 📌مثال من معجم اللغة العربية المعاصرة حديقة : حديقة [مفرد]: ج حدائقُ: روضة، بستان، كلّ أرض ذات شجر وأزهار محدّدة أو محاطة بحاجز -> زرع في حديقته أنواعًا نادرة من الأزهار ->{فَأَنْبَتْنَا بِهِ حَدَائِقَ ذَاتَ بَهْجَةٍ} https://eitaa.com/anjomanarabirazavi

نص الكتاب: كلُّ دابةٍ اسْتُعْمِلَتْ مِنَ إبل وبقرٍ وحَميرٍ ورَقِيقٍ فهيَ نَخَّة ولا صدَقَةَ فِيها. https://eitaa.com/anjomanarabirazavi

اسناد فعل به جمع نحات کوفه فرقی بین انواع جمع (اسم جمع، اسم جنس جمعی، جمع مذکر سالم، جمع مؤنث سالم، جمع مکسر) قائل نیستند و در اسناد فعل به هر نوع جمعی، تذکیر و تأنیث را جایز می‌دانند؛ تذکیر به اعتبار جمع و تأنیث به اعتبار جماعة. تأنیث فعل در آیه «آمنت به بنو إسرائیل» را نیز از همین باب می‌دانند. زمخشری در شعری به این مطلب اشاره می‌کند و به قومش تعریض می‌زند و می‌گوید: إنَّ قومي تَجمَّعوا / وبقتلي تَحدَّثوا لا أبالي بجمعهم / كلُّ جمع مؤنَّثُ https://eitaa.com/nahvvsarfanjomanarbirazavi

استشهاد به حدیث در نحو سؤال: آیا می‌توان با استشهاد به حدیث پیامبر صلی الله علیه و آله درباره حسن و حسین علیهما السلام «إنّ ابنَيَّ هذَينِ ريحانَتَيَّ مِن الجَنّة» [بحار الأنوار، ج ۴٣، ص ٢٧۵] نصب إنّ به جزئین را اثبات کرد؟ مگر نباید ریحانتاي گفته می‌شد؟ توجیه ریحانَتَيّ چیست؟ جواب: 1️⃣صحت استشهاد به حدیث منوط به حصول اطمینان نسبت به نقل به لفظ شدن آن است و امکان حصول چنین اطمینانی در این دست از احادیث منتفی است. 2️⃣در حدیث یاد شده می‌توان ریحانَتِي را به صیغه مفرد خواند (ريحانة + یاء متکلم). در این صورت ریحانَتِي تقدیرا مرفوع و اشکال مرتفع می‌شود. 3️⃣احتمال دارد ريحانَتَيَّ تصحیف ریحانتاي باشد، چنانکه در احادیث دیگر آمده است؛ إِنَّ ابْنَيَّ هَذَيْنِ رَيْحَانَتَايَ مِنَ الدُّنْيَا. [الإرشاد، ج٢، ص٢٨]. 4️⃣بدین روی حدیث مزبور نمی‌تواند دلیلی بر اثبات نصب إنّ به جزئین باشد و سایر ادله‌ای هم که بر اثبات این لغت اقامه شده مخدوش است، و الله العالم. https://eitaa.com/nahvvsarfanjomanarbirazavi

وجه تسمیه معتل الفاء به مثال 🔸سؤال: چرا معتل الفاء را مثال نامیده‌اند؟ 🔹جواب: چون ماضی معتل الفاء (مانند وَعَدَ) مثل صحیح (مانند ضَرَبَ) است و اعلال در او جاری نمی‌شود. نکته: گرچه در فعل مضارع معتل الفاء (مانند یَعِدُ) اعلال جاری می‌شود ولی چون مضارع فرع بر ماضی است در نامگذاری لحاظ نشده است. 📒شرح شافيه رضی استرآبادی، ج١، ص٣٤ https://eitaa.com/nahvvsarfanjomanarbirazavi

💠 بحث ادبی: الف در "الله" ، الف قطع است یا وصل؟ 🔸الف جلاله- أعنى «الله» جلّ جلاله- الف وصل است كه بايد در درج كلام ساقط شود. 🔹چنانكه گويى‏ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏، الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ‏، و قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، و قُلِ ادْعُوا اللَّهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمنَ أَيًّا ما تَدْعُوا فَلَهُ الْأَسْماءُ الْحُسْنى‏، و «بحول اللّه و قوته أقوم و اقعد»، و آيات و ادعيه و اذكار بسيار ديگر... 🔸و حرف ندا بر الف و لام داخل نمى‏ شود، جز بر الف و لام «الله». 🔹و به عبارت عوامل ملا محسن: لا تدخل حرف النداء على الألف و اللام إلّا في يا اللّه، فلا يقال: «يا الرجل»، بل يتوسط إمّا بأي نحو «يا أيّها الرجل»، فأي منادى مفرد معرفة و الرجل صفة له‏ مرفوع حملا على لفظه؛ أو باسم الإشارة نحو «يا هذا الرجل»، و هذا كالأوّل؛ أو باجتماعهما نحو «يا أيّهذا الرجل»، فهذا مرفوع محلا صفة لأيّ، و الرجل مرفوع على أنّه صفة لهذا، أو بدلا عنه، أو عطف بيان له. بيان: «و هذا كالأوّل» يعنى مثال يا هذا الرجل» مانند مثال «يا أيّها الرجل» است كه أيّ مناداى مفرد معرفه است، و الرجل مرفوع و صفت آن است چنانكه در مثال يا هذا الرجل، هذا مناداى مفرد معرفه است و محلا مرفوع است، و «الرجل» صفت آن است. 🔸پس نتيجه اينكه ورود حرف نداء بر الف و لام «الله» استثنايى است كه گويا كثرت استعمال آن را تجويز كرده است و ايجاب نموده است. 🔅حال سخن در اين است كه با جواز دخول حرف ندا بر «الله» الف «الله» الف قطع است يا الف وصل است؟ 🔸در تمام كتب ادعيه و اذكار و مكالمات عرب و عجم، الف آن الف قطع است كه در تلفظ هر دو الف را- اعنى الف يا، و الف الله را- اثبات مى ‏كنند و مى‏ گويند: «يا اللّه» به فتح الف الله؛ 🔸جز اينكه عامّه در محاورات بخصوص در هنگام تشر زدن و نهيب دادن بر كسى مثلا الف آن را الف وصل قرار مى ‏دهند و مى ‏گويند: «يا اللّه برو گم شو»، و چه بسيار كه هر دو الف را حذف مى ‏كنند و مى‏ گويند: «يا اللّه». 🔸ازهرى در شرح تصريح (- ج 2- ص 72 ط بيروت) گويد: مسألة: و لا يجوز نداء ما فيه ال لأنّ نداءه يفيده التعريف و ال تفيد التعريف و لا يجمع بين معرفين؛ فلا يقال يا الرجل عند البصريين إلّا في أربع صور: إحداها اسم اللّه تعالى أجمعوا على ذلك، تقول: يا اللّه، بإثبات الألفين ألف يا و ألف اللّه، و يا اللّه بحذفهما معا، و يا اللّه بحذف الثانية فقط و إبقاء الأولى. و علّل سيبويه جواز نداء الجلالة بأنّ ال لا تفارقها و هي عوض من همزة إله فصارت بذلك كأنّها من نفس الكلمة، انتهى. و هذا التعليل يناسب إثبات ألف الجلالة في النداء كما أنّ الفعل المبدوّ بهمزة الوصل إذا سمي به قطعت همزته، تقول جاءني انصر و إضرب بضم الهمزة في الأوّل و كسرها في الثاني؛ و وجه حذفها في الوصل النظر إلى أصلها، و وجه حذف‏ ألف يا أنّ إثباتها يؤدي إلى التقاء الساكنين على غير حدّه لكونهما من كلمتين؛ و وجه إثباتها مع حذف الثانية إجراء المنفصل من كلمتين مجرى المتّصل فى كلمة واحدة. و الأكثر أن يحذف حرف النداء و هو يا خاصّة، و تعوض عن الميم المشدّدة فتقول اللهمّ .... 🔸ابن‏ مالك‏ در آخر فصل اول باب نداء الفيه گويد: و باضطرار خصّ جمع يا و ال‏ الّا مع الله و محكيّ الجمل‏ و أكثر اللهمّ بالتعويض‏ و شذّ يا اللهم فى قريض‏ 🔸سيوطى در شرح آن گويد: و باضطرار خصّ جمع يا و ال نحو «فيا الغلامان اللذان فرّا ...»، و لا يجوز في السعة كراهة الجمع بين أداتي التعريف ... إلّا مع اللّه؛ فيجوز فى السعة لكثرة الاستعمال، و يجوز حينئذ قطع ألفه و حذفها... *** منبع: هزار و یک کلمه، کلمه 361، علامه حسن زاده آملی. https://eitaa.com/nahvvsarfanjomanarbirazavi

♨️تَوَهّم در کتب سنتی حوزه مانند رسائل و مکاسب و کفایه و...از عبارت توهم زیاد استفاده شده است. مرحوم شیخ یا آخوند،در مقام تضعیف اقوال ویا استدلالات ،فرموده اند: اما توّهمُ فلان توهّمَه فلان فتوهمُ... و... معنای توهم در این عبارات چیست؟ ابوحاتم رازی می نویسد: اما التوهم الذی یوصف به المخلوقون هو ما یخطر ببالهم، تقول توهمتُ اذا یخطر ببالک قبل ان تتحقّقه. ماحصلش یعنی:کلام غیر محققانه. 📗کتاب الزینه ج ۱ ص ۹۶ https://eitaa.com/nahvvsarfanjomanarbirazavi

♨️تدقیق مرحوم آخوند خراسانی در اینکه اصل در مشتقات چیست 💠بین دو مکتب بصره و کوفه اختلاف است که اصل در اشتقاق مصدر است یا فعل ماضی که بصره مصدر را اصل گرفته و کوفه فعل را و برای هر مدعی،دلائلی ذکر کرده اند.... ✅مرحوم آخوند خراسانی ره هر دو قول را غلط می دانند. 💠اشکالی که مرحوم صاحب کفایه مطرح می کنند جنبه معنوی دارد نه لفظی به این بیان که: 💠واضح است که فعل نمی تواند اصل در اشتقاق باشد اما مصدر مشکل معنوی دارد،زیرا در مصدر اسناد به فاعل همیشه وجود دارد و جزء موضوع له او است(اسناد ناقص)، در حالیکه این معنا یعنی اسناد ناقص در افعال وجود ندارد پس مصدر نمیتواند اصل در اشتقاق باشد و الا باید معنای آن در سایر مشتقات لحاظ می گردید، به عبارت دیگر مصدر مثل ضرب،یعنی زدن و این زدن همیشه منسوب به شخصی ملحوظ است،مثلاً زدنِ زید، در حالی که معنای زدن در افعال وجود ندارد، مثلا ضَربَ زیدُ، یعنی زید زد(نه، زدن) و این نسبت تام است،در حالیکه اگر مصدر اصل مشتقات می بود، باید معنای آن در فروعاتش حفظ می شد، زیرا علامت اصل بودن یک شیء آن است که درتمام فروعات وجود داشته باشد. 💠 مرحوم اصفهانی در نهایة الدرایه فرموده اند: 💠بنابراین اصل در اشتقاق، اسم مصدر است؛ زیرا صِرف حدث است، بدون منسوب بودن به چیزی( مثل گفتار برخلاف گفتن که با شنیدن گفتن، چه کسی گفت در ذهن می آید)و در تمام مشتقات اسم مصدر وجود دارد. 📗کفایه الاصول ج۱ ص ۱۱۳ 📘نهایه الدرایه ج۲ ص ۱۷۵ https://eitaa.com/nahvvsarfanjomanarbirazavi