✳️ ریشه‌شناسیِ عامیانه (مورچۀ ریشه‌شناس!) ❇️ مور... آن‌گه گفت: یا سلیمان، تو را چرا سلیمان گویند؟ گفت: ندانم، تا تو بگویی. گفت: معنی آن بُوَد که «یا سَلیمُ، آنَ لَکَ أنْ تَتوبَ إلی اللهِ بِقَلبِکَ». دانی که پدرت را چرا داوود گفتند؟ گفت: تا بگویی. گفت: معنیِ داوود آن است که «داوِ داءَکَ»؛ درمان کن دردِ خویش را. سورآبادی، قِصصِ قرآنِ مجید، ص ۲۸۴-۲۸۵. ❇️ ریشه‌شناسیِ درست سلیمان (Solomon) یعنی صلح و آشتی (هم‌ریشه با «مسالمت»). داوود (David) یعنی محبوب (هم‌ریشه با «وداد» و «مودّت»). @arayehha

🔹 ناویراسته در اثر بارش باران در گلستان بعضی‌ راه‌های ارتباطی مسدود شد و اکنون ۱۲ تیم امداد و نجات اعزام شده‌اند. 🔹 ویراسته #بر اثر بارش باران در گلستان بعضی‌ راه‌های ارتباطی #بسته شد. اکنون ۱۲ #گروه امداد و نجات اعزام شده‌اند. 🔸 نکته ۱. «فرهنگ درست‌نویسی سخن» هم می‌نویسید: «اثر» در اصل به معنای جا و نشانه پا و هر چیزی است که از کسی یا چیزی به جا می‌ماند. بنابراین، شکی نیست که باید قبل از «اثر» از حرف اضافه «بر» استفاده شود. ۲. کاربست «بسته» به‌جای مسدود (فارسی‌نویسی) ۳. کاربست «گروه» به‌جای تیم (فارسی‌نویسی) #علیرضا_حیدری @arayehha

‍ ۲۷ دی سالروز درگذشت محمدعلی تربیت (زاده ۶ خرداد ۱۲۵۶ تبریز – درگذشته ۲۷ دی ۱۳۱۸ تهران) از فعالان انقلاب مشروطه او از پدرش ریاضی و نجوم آموخت، سپس نزد نصراله سیف‌الاطباء به تحصیل طب پرداخت. در سال ۱۳۱۶ با حسن تقی‌زاده، حسین عدالت "صاحب امتیاز روزنامه‌های الحدید، عدالت و صحبت" و محمد شبستری مدیر روزنامه ایران‌نو، ابتدا کتاب‌ فروشی و پس از آن مدرسه‌ای به شیوه جدید با نام «تربیت» در تبریز تأسیس کرد. کتاب‌فروشی تربیت محل عرضه نشریات فارسی و عربی و ترکی، و طرح مباحث سیاسی و محفل روشنفکران بود. اندکی بعد مدرسه به‌ دلیل مخالفت متعصبان بسته شد. وی در آستانه مشروطیت به سیاست روی آورد و همراه با علی موسیو، تقی‌زاده و غنی‌زاده محفلی بنیان نهاد که به مرکز غیبی شهرت یافت. او در ۱۲۸۷ از پایه‌گذاران روزنامه اتحاد شد که ۲۵ شماره آن انتشار یافت. با توپ بسته شدن مجلس در خرداد ۱۲۸۷ و حمله سپاهیان حکومتی به تبریز، کتاب‌فروشی تربیت تاراج و سوخته شد و او به بادکوبه و از آنجا به وین و پاریس رفت. اندکی بعد به دعوت تقی‌زاده که پیش از وی به دعوت ادوارد براون به لندن رفته بود، راهی آنجا شد و با حمایت ادوارد براون چند ماه در کتابخانه دانشگاه کمبریج به فهرست‌نویسی کتابهای فارسی و عربی مشغول شد. وی با فتح تهران به دست مجاهدین در تیر ۱۲۸۸ به عضویت هیئت مدیره موقت دوازده نفره‌ای انتخاب شد که برگزیده رهبران انقلاب و ناظر اعمال وزرا بودند و در دوره دوم مجلس شورای ملی نماینده مردم تبریز شد. او در سال ۱۳۰۰ به ریاست اداره معارف آذربایجان رسید و در همان سال کتابخانه و قرائت‌خانه عمومی معارف را برای اولین بار به شیوه جدید در تبریز بنیاد گذاشت که بعدها به نام خود وی «کتابخانه و قرائت‌خانه دولتی تربیت» نام گرفت. در ۱۳۰۱ «مجمع ادب» و «ماهنامه گنجینه معارف» را دایر کرد. در مهر همان سال مدرسه تجارت را در تبریز تأسیس کرد و تا ۱۳۰۴ در مقام خود باقی ماند و سپس به ریاست فرهنگ گیلان (۱۳۰۵–۱۳۰۶) رسید. از ۱۳۰۷ تا ۱۳۰۹ عهده‌دار ریاست شهرداری تبریز بود. در آن زمان چندین خیابان بزرگ و باغ ملی بزرگی به نام گلستان در محل گورستان گجیل تبریز ساخته شد. او در هشتمین دوره مجلس شورای ملی (۱۳۰۹) به نمایندگی از طرف مردم تبریز انتخاب شد و در دوره‌های نهم تا دوازدهم نیز همین کرسی را حفظ کرد. آثار: زاد و بوم تاریخ مطبوعات ایران دانشمندان آذربایجان ۱۳۱۴ تاریخ مطبوعات ایرانی و فارسی، که ادوارد براون، مستشرق انگلیسی، آن را به انگلیسی ترجمه کرد. @arayehha

‍ ۲۷ دی زادروز شهرام گراوندی (زاده ۲۷ دی ۱۳۵۲ باغملک) شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار او به تشویق دایی‌اش"سلطانمحمد گراوندی" طنزنویس و کاریکلماتورنویس مجله فکاهیون، به نوشتن پرداخت. ۱۳ ساله بود که قصه "مگس فضول" از او در مجله  اطلاعات هفتگی به‌چاپ رسید و در مسابقه‌ کشوری رتبه‌ سوم را کسب کرد. بیش از ۱۰۰ شعرِ سروده (غزل و رباعی و قصیده) داشت که چاپ نشده بود و چند شعر از او در مجله جوانان امروز و اطلاعات هفتگی در سال‌های ۱۳۶۶ تا ۱۳۶۸ به چاپ رسیده بود. وی برای تحصیل در رشته مدیریت صنعتی آزاد به رشت رفت ولی هزینه‌ها، باعث انصراف از دانشگاه شد و به نوشتن شعر و داستان پرداخت. نوول عقرب "چاپ نشده" رمان بلند " شراره" از این دست است. پس از آن دانشجوی مدیریت بازرگانی آزاد آبادان شد و در دانشگاه با راه‌اندازی نشریه دانشجویی آور، به فعالیت هنری پرداخت. راه‌اندازی موسسه فرهنگی هنری اوربه (نام باستانی باغملک) راه‌اندازی کانون‌های هنری و تبلیغاتی، شرکت و سخنرانی، در جلسه‌های ادبی، تدریس اصول داستان‌نویسی، نوشتن نقد ادبی، از دیگر فعالیت‌های اوست. در ادامه ارشد جامعه شناسی و دکترای علوم ارتباطات شاخه روزنامه نگاری از دیگر مدارج تحصیلی وی است. تدریس در دانشگاه، مشاور فرهنگی رسانه‌ای برخی ادارات، سردبیری هفته‌نامه "تولید" از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۶، مدیرمسئول و صاحب امتیاز هفته‌نامه "پیوند ایرانیان" از سال ۹۶ مدیرمسئول پایگاه تحلیلی خبری "صدای هم‌وطن" از دیگر سوابق اوست. در زمینه کار هنری، به‌جز توقیف و تعطیل‌شدن نشریه دانشجویی اوربه، هفته‌نامه تولید (که مرکز هنری هنرمندانی مانند زنده‌یاد سیروس رادمنش، هرمز علیپور، رضا بختیاری‌اصل، یارمحمد اسدپور، صادق کریمی و... بود) نیز به تعطیلی و توقیف کشانده شد. وی چهار کتاب شعر"بر یال بلند باد"و"ایران مال من است"و"از مهتابی به روزن شب جنگل"و"اسب کُشی"و همچنین مجموعه داستان"لوز‌ی‌های خزان‌زده" را در کارنامه هنری‌اش دارد. کتاب پژوهشی کوچ (گردآوریِ مجموعه آثار زنده‌یاد قدرت کیانی) را نیز در کارنامه دارد. او چهار کتاب شعر سپید، دو مجموعه داستان و دو رمان آماده نیز برای انتشار دارد. ویراستاری کتاب‌های بسیار نیز از دیگر فعالیت‌های اوست. @arayehha

‍ ۲۷ دی زادروز سهیل محمودی (زاده ۲۷ دی ۱۳۳۹ تهران) شاعر، نویسنده و مجری او پس از فراغت از تحصیل، به‌کار مطبوعاتی پرداخت و به گفته خودش پس از انقلاب در ۱۸ سالگی به یاری اشخاصی چون منوچهر آتشی، پرویز خرسند و محمود گلابدره‌ای به فضای مطبوعاتی وارد شد. او سپس به‌کمک مجید حداد عادل به صداوسیما راه یافت و با حضور میرحسین موسوی در روزنامه جمهوری اسلامی وارد این روزنامه شد. ورود او به‌عرصه شعر و آشنایی با رموز آن در پی آشنایی با مهرداد اوستا صورت گرفت و تخلص سهیل را برای خود برگزید و هرچند اغلب با این نام شناخته می‌شود، کم‌تر از آن در شعر استفاده می‌کند. ترانه‌های سهیل وی توسط خوانندگان: علیرضا افتخاری، شادمهر عقیلی، محمد اصفهانی، مانی رهنما، ناصر عبداللهی، حمید حامی، حمید غلامعلی، مهران مدیری و ...خوانده شده‌است. وی سابقه نویسندگی برنامه ادبی و فرهنگی در انتهای شب را در کنار موسوی گرمارودی، ساعد باقری، محمدنبی خسروی، محمدرضا محمدی نیکو و کامران کاظم‌زاده را دارد. نخستین کار رادیویی او نیز در مقام نویسندگی و گویندگی، ویژه برنامه دری به باغ نور در ماه رمضان است. همچنین تاکنون اجرای برنامه‌های ضیافت در ماه رمضان و کاروان و نغمه بهاران در نوروز را نیز برعهده داشته‌است. او در ایران بیشتر با برنامه با کاروان شعر و موسیقی شناخته شد که از شبکه ۲ سیما پخش می‌شد. وی تا مدت‌ها به اجرای برنامه‌های ادبی می‌پرداخت و چندین دوره نیز مجری همایش چهره‌های ماندگار بود که از سوی صداوسیما برگزار می‌شد، اما از سال ۱۳۸۸ و در پی حوادث انتخابات، پس از امضای نامه جمعی هنرمندان در حمایت از موج سبز، همکاری او با صداوسیما متوقف و وبلاگ او نیز از سوی بلاگفا قطع شد. وی با همراهی ساعد باقری مشغول گردآوری مجموعه صدسال شعر فارسی است که توسط انتشارات امیرکبیر چاپ و عرضه می‌شود. گفتنی است تاکنون ۱۹ جلد از آن منتشر شده‌است. آثار: دریا در غدیر (حوزه هنری، آبان ۱۳۶۴) فصلی از عاشقانه‌ها (جمهوری ۱۳۶۹) ترانه‌ها ( ۱۳۷۹) عشق ناتمام، مجموعه غزل (نقش سیمرغ، ۱۳۸۰ برگ زیتون ۱۴ مهر ۱۳۸۳) عاشقانه در پاییز، گزیده شعر، دفتر اول (نقش سیمرغ ۴ تیر ۱۳۸۱) حرف آخر من و تو (نقش سیمرغ ۲۱ مهر ۱۳۸۲) با کاروان شعر عاشورا (تاریخ و فرهنگ ۱۳۸۳) می‌خواهم عاشقانه‌تر بخوانم (نقش سیمرغ ۱ مهر ۱۳۸۳) سوگند من به‌نام شماست (نقش سیمرغ ۱ مهر ۱۳۸۳) خانه‌ای روی ابرها (فردوس برین ۱۸ تیر ۱۳۸۴) پرنده‌ها یکدیگر را دوست دارند (فردوس برین ۱۸ تیر ۱۳۸۴) خانه‌ای روی ابرها (فردوس برین ۱۸ تیر ۱۳۸۴) شادی ستاره‌ها (ثانی ۱۰ تیر ۱۳۸۶) شهر دیریست که رفته‌ست به خواب: مجموعه شعر (نشرثالث ۵ آذر ۱۳۸۶) شاعر مردم: گزیده اشعار شهریار به اهتمام سهیل محمودی (همشهری ۱۲ شهریور ۱۳۸۷) سپید، غزل، ترانه (انجمن شاعران ایران ۱۴ اسفند ۱۳۸۷) پیش از تو یاس نام گلی بود (منظومه‌اى خطاب به ياس‌، انجمن شاعران ایران ۱۴ اسفند ۱۳۸۷ دفتر شعر جوان ۲ اسفند ۱۳۸۸) رؤیای درخت ریشه‌دار است (نشرثالث ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۸) خانه هنوز سیاه است (نگاه ۶ خرداد ۱۳۸۸) بهار ادامه پیراهن توست (نشرثالث ۱۳ آبان ۱۳۸۸) دختری که می‌خواست پرنده باشد (کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۴ بهمن ۱۳۸۸) حالا هر دو تنهاییم (نشرثالث ۱۹ خرداد ۱۳۸۹) از شلوغی پیاده‌روها، شعرهای سال ۱۳۸۶ (نشرنگاه ۲۳ خرداد ۱۳۸۹). @arayehha

‍ ‍ ‍ ۲۷ دی زادروز صادق عبداللهی (زاده ۲۷ دی ۱۳۲۷ تهران – درگذشته ۲۴ مهر ۱۳۹۷ تهران) طنزپرداز، نویسنده و کارگردان صداوسیما او از نویسندگان برنامه‌های طنز به یادماندنی مانند صبح جمعه با شما، هوشیار و بیدار، شبکه صفر، جدی نگیرید، جنگ ۶۸، رادیو جمعه، جمعه ایرانی، راه شب، خارج از محدوده و بعد از خبر بود. وی مجموعه برنامه تلویزیونی هوشیار و بیدار را در دهه ۱۳۶۰ نوشت و از پایه‌گذاران برنامه‌های متعددی از جمله صبح جمعه با شما بود. وی مجله دنیای جدول را به تنهایی منتشر کرد و در مجلات متعددی مانند مجله جوانان، سپیدوسیاه، فیلم و هنر، ستاره سینما، تهران‌مصور، کاریکاتور، بهلول، فاراد و طلوع زندگی مطالب فراوانی نوشت. او همچنین سال‌ها نویسنده برنامه صبحگاهی یکشنبه‌ها و سه‌شنبه‌های رادیو پیام به تهیه‌کنندگی مرتضی  اسد امرجی و گویندگی منوچهر والی زاده بود. در تیر ۱۳۹۷ در اختتامیه فصل چهارم مسابقه «یک، دو صدا» از او تجلیل به‌عمل آمد. برخی از آثاری که شادروان عبداللهی در تلویزیون کارگردانی کرد: جنگ هفته جنگ شب بعد از خبر تهران ساعت ۲۰ لبخند نوروزی جدی نگیرید "فصلهای اول و دوم". @arayehha

‍ ‍ ۲۷ دی زادروز مزدک انوشه (زاده ۲۷ دی ۱۳۵۲ تهران) زبانشناس و استادیار گروه زبانشناسی دانشگاه تهران  ّاو در پنجمین و دهمین دوره جشنواره فارابی در بخش زبان و ادبیات به‌عنوان برگزیده معرفی شد. وی که دانش‌آموخته کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی و کارشناسی ارشد و دکتری زبانشناسی همگانی از دانشگاه تهران است، از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و رئیس پژوهشکده زبان و گویش بود. مزدک انوشه فرزند حسن انوشه، نویسنده و پژوهشگر تاریخ و زبان و ادبیات فارسی است. کتاب واژه‌نامه میراث ماندگار در سال ۱۳۹۸ به‌قلم وی و به‌کوشش انتشارات فرهنگ معاصر منتشر شد. این اثر واژه‌نامه‌ای دوسویه "فارسی ـ انگلیسی و انگلیسی ـ فارسی" از اصطلاحات تخصصی میراث فرهنگی است که با نزدیک به سی‌هزار مدخل، حوزه‌هایی همچون ادبیات و نمایش، باستانشناسی، حفاظت و بازسازی اشیاء تاریخی‌ فرهنگی، زبانشناسی و گویش‌پژوهی، عقیده و سنت و آیین، قوم‌پژوهی و انسانشناسی، گاه‌شماری و کیهانشناسی، و معماری و بازسازی بافت‌ها و بناهای تاریخی را شامل می‌شود. @arayehha

‍ ۲۷ دی زادروز علیرضا راهب (زاده ۲۷ دی ۱۳۴۶ تهران -- درگذشته ۵ تیر ۱۳۹۹ تهران) شاعر  او تحصیل کرده رشته حقوق از دانشگاه تبریز بود و در دوره‌ای که ساکن شهر تبریز شد، کمک زیادی به یادگیری‌اش در زبان ترکی و ادبیات ترکی بود. سرودن شعر را از دهه ۶۰ آغاز کرد و از جمله آثار ادبی و اشعارش، دو استکان عرق چهل گیاه، عشق پاره وقت و به احترام سی و پنج سال گریه نکردن بود. کتاب “به احترام سی و پنج سال گریه نکردن” اثر حامد ابراهیم‌پور است که به اهتمام راهب در انتشارات فصل پنجم منتشر شد. او قرار بود آخرین کتابش را باعنوان “گروه خون آه مثبت” منتشر کند که متاسفانه به‌ دلیل شیوع ویروس کرونا به‌چاپ نرسید. این اثر حاوی اشعار جدیدش بود که به‌گفته او با مجموعه‌های قبلی او تفاوت‌هایی در زمینه زبان، فضا و سوژه‌ها داشت. @arayehha