⬅️مرورآرایه ها تعریف اصطلاحات👇 ╰⊰⊹✿ @arayehha✿⊹⊱╮ 🛑واج : کوچک ترین بخش گفتار و واحد آوایی مستقل هست . مجموعه ای از واج ها هجا را به وجود می آورند. مثال برای واج = ب، ل، َ ، ا ، گ و... انواع واج : ۱- صامت ۲- مصوت 🛑صامت : «صامت» در لغت به معنی ساکت و بیصدا هست.  در زبان فارسی معیار ۲۳ صامت وجود دارد. این صامت‌ها عبارتند از: 《ء (=ع) ب پ ت (=ط) ث (=س ،ص )ج چ ح(=ه) خ د ز (= ز ض ظ) ژ س ش ف ق (غ) ک گ ل م ن و ی》 ╰⊰⊹✿ @arayehha ✿⊹⊱╮ در زبان فارسی، از چند حرف برای نشان دادن برخی از صامت‌ها استفاده می‌شود. به‌ عنوان مثال، می‌توان به چهار نشانه‌ی متفاوت (ز / ذ / ض / ظ) اشاره کرد که برای نشان دادن یک واج صامت، از آن‌ها استفاده می‌شود زیرا این حرف ها در تلفظ یکسان هستند و ما آنها رو بر اساس تلفظ شان یک واج محسوب میکنم. 🛑مصوت : آوایی است که با لرزش تارآواها از گلو بیرون می آید و هنگام آدای آن دهان گشاده می ماند. مصوت‌ها در زبان فارسی دو نوع هستند: 1. مصوت کوتاه = َ ِ ُ 2. مصوت بلند = آ ای او ╰⊰⊹✿ @arayehha ✿⊹⊱╮ 🛑هجا : هجا از ترکیب واج‌ها ساخته می‌شود. به بیان بهتر، هجا مجموعه ای از واج‌هاست که در یک لحظه و بدون فاصله و قطع کردن آن‌ را ادا می‌کنیم. همه ما هجا کردن کلاس اول ابتدایی را به یاد داریم که مثلاً عبارت «بابا آب داد» را به صورت «با / با / آب / داد» و در چهار هجا آن را میگفتیم به این عمل هجا بندی می گوییم. ╰⊰⊹✿ @arayehha✿⊹⊱╮

📕#مرورآرایه ها #علوم_و_فنون_ادبی #رکن اول میریم سراغ رکن های چهار هجایی که بیشترین کاربرد رو دارن. مَفاعیلُن = U _ _ _/ ت تن تن تن / فاعِلاتُن = _ U _ _ / تن ت تن تن / مُستَفعَلُن= _ _ U _ /تن تن ت تن / مَفاعیلُ = U _ _ U / ت تن تن ت / فاعِلاتُ = _ U _ U / تن ت تن ت / مُستَفعَلُ = _ _ U U / تن تن ت ت / مَفاعِلُن = U _ U _ / ت تن ت تن / فَعَلاتُن = U U _ _ / ت ت تن تن / مُفتَعِلن = _ U U _ / تن ت ت تن / فَعَلاتُ = U_UU / ت ت تن ت / ╰⊰⊹✿ @arayehha ✿⊹⊱╮ رکن های سه هجایی: فَعَلُن = U U _ / ت ت تن / فاعِلُن = _ U _ / تن ت تن / فَعولُن = U _ _ / ت تن تن / مَفعولُن= _ _ _ / تن تن تن / مَفعولُ = _ _ U / تن تن ت / مَفاعِل= U _ _ / ت تن تن / ╰⊰⊹✿ @Lemon_literature ✿⊹⊱╮ رکن های دو هجایی و یک هجایی: فَعَل = U _ / ت تن / فَع لَن= _ _ / تن تن / فَع = _ / تن / و البته ارکان5 هجایی هم داریم که بسیار کم استفاده می شن 2نمونه را مثال می زنم: پنج هجایی: مُستَفعَلاتُن= _ _ U_ _ / تن تن ت تن تن / مُتَفاعِلُن = U _ UU _/ ت ت تن ت تن / ╰⊰⊹✿ @arayehha ✿⊹⊱╮

خیال خام پلنگ من به سوی ماه جهیدن بود... #شعر حسین منزوی توضیحات استاد کاکاوند @arayehha

‍ هوشنگ ابتهاج: "تو یه مهمانی چند نفر منو صدا کردن فهمیدم اینا تازه از فرنگ اومدن، به من گفتند ما شعرهای شما را بیشتر از شعرهای حافظ دوست داریم.‌ گفتم علتش اینه که شما شعر نمی فهمید، خب بی ادبی بود حرفی که من زدم ولی من ناچار بودم این حرفو بزنم" @arayehha

تحلیل ادبی بیت: کی‌ام ز شهد لبت کام جان شود شیرین؟ نه خسروم نه مگس با شکر چکار مرا؟! تقی الدین اوحدی بلیانی شهد لب : #تشبیه لب از شیرینی مثل شهده شیرین شدن کام: #کنایه کام جان: #استعاره کام داشتن جان شکر: ایهام هم با توجه به خسرو، نام بانویی هست که خسرو قبل از اینکه به وصال شیرین برسه باهاش وصلت کرد و معشوق خسرو بوده هم با توجه به مگس، همون معنی شکر میده چون مگس ها شکر و قند شیرینی دوست دارند. بنابر این «شکر» دو معنی داره که #ایهام ساختند. شیرین: ایهام تناسب اینجا شیرین فقط به معنی خودش به کار رفته ولی در معنی نام «شیرین»(همسر و معشوق خسرو) با خسرو و شکر #ایهام_تناسب داشته. [شکر در حقیقت صنعت استخدام دارد اما از جایی که این صنعت در مباحث کنکور نیست همان ایهام می‌گیریم] واژه «کی» هم که معنی «چه زمانی؟» بکار رفته، در معنای دیگرش که لقب پادشاهان ایران بوده با خسرو ایهام تناسب داره. تکرار واج های «ش» و «س» یک واج آرایی ریز ولی ملموسی درست کرده و #واج_آرایی داریم بیت #تلمیح هم داره به داستان خسرو و شیرین @arayehha

واژه‌شناسیِ مُدَّ ظِلُّهُ العالی جملۀ عربیِ دعاییِ «مُدَّ ظِلُّهُ العالی» دربارۀ افرادِ بسیار بزرگ و محترم، به‌ویژه روحانیانِ والامقام، به کار می‌رود. معنای تحت‌اللفظی‌اش می‌شود: سایۀ بلندش دراز/ کشیده باد. معنای کنایی‌اش: عمرش دراز باد. سایه‌اش از سرمان کم نشود. مُدَّ: فعلِ ماضیِ مجهول، از ریشۀ «م‌دد»، بر وزنِ فُعِلَ (در اصل: مُدِدَ)، به معنیِ «کشیده شد». واژه‌های امتداد، ممتد، و مدید از همین ریشه‌اند. ظِلّ: سایه. هُ: ضمیرِ مفردِ مذکرِ غایب؛ مالِ او. ال‍: حرفِ تعریف. عالی: بلند؛ رفیع؛ والا. واژه‌های اعتلا، تعالی، متعالی، عُلُوّ، علی، و عَلیّه از همین ریشه‌اند. #دکتربهروزصفرزاده #واژه‌شناسی ⛄️❄️ Ｃ᭄‌❁‌‎‌‌࿇༅═‎═‎═‎═‎═‎═‎┅─ ‌‌‎‌‌‌ ‎‌‎‌‌‎‌‌‎‌‌‎‌‎‌‌‎‌‎‌ @arayehha ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌┄┅✿░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌♥️❃‎‌‌‎─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═‌

وب‌گیر یا وایرال وام‌واژۀ انگلیسیِ «وایرال» (viral) در توصیفِ ویدئویی به کار می‌رود که به سرعت در سراسرِ اینترنت منتشر شده و خیلی‌ها آن را دیده‌اند: این ویدئو چن روزیه وایرال شده. من معادلِ دورگۀ «وب‌گیر»، یعنی تسخیرکنندۀ اینترنت، را برایش پیش‌نهاد می‌کنم. «وب‌گیر» را به قیاسِ «جهان‌گیر» (تسخیرکنندۀ جهان) و «عالَم‌گیر» ساخته‌ام. یکی از معانیِ «گرفتن» تسخیر کردن است. پس مثلاً می‌توانیم بگوییم: این ویدئو چن روزیه وب‌گیر شده. #دکتربهروزصفرزاده پنج‌شنبه ۱۴۰۰/۵/۲۸ #واژه‌گزینی ⛄️❄️ Ｃ᭄‌❁‌‎‌‌࿇༅═‎═‎═‎═‎═‎═‎┅─ ‌‌‎‌‌‌ ‎‌‎‌‌‎‌‌‎‌‌‎‌‎‌‌‎‌‎‌ @arayehha ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌┄┅✿░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌♥️❃‎‌‌‎─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═‌

#نکته 🌸🍃 نکاتی در رابطه با تعیین وزن : ☑️در تعیین کردن مرز هجا ها و نوع تقسیم بندی ارکان،اگر وزن بیت را میشد به دو صورت متفاوت برش زد یعنی : یک بار به وزن همسان رسید و یک بار هم به وزن ناهمسان ؛ در این صورت وزن همسان بر وزن ناهمسان ترجیح داده می شود . 🖇مثال : تا مقصد عشاق رهی دور و دراز است یک منزل از آن بادیه ی عشق مجاز است این بیت را میتوان به دو صورت برش زد : 1)مستفعل/ مستفعل/ مستفعل/ فع لن 2)مفعول/مفاعیل / مفاعیل/ فعولن ☑️اگر بیت را میشد به دو روش برش زد و هر دو ناهمسان بودند ؛ هیچ کدام برتری خاصی نسبت به دیگری ندارند. ╰⊰⊹✿ ✿⊹⊱╮ 🖇مثال : در دل همان محبت پیشینه باقی است آن دوستی که بود در این سینه باقی است مفعول/فاعلات/مفاعیل/فاعلن یا مستفعلن/مفاعل/مستفعلن/فعل ╰⊰⊹✿ ✿⊹⊱╮ ☑️اگر یک رکن سه بار و یا چهار بار پشت سر هم تکرار شود ، وزن همسان داریم . 🔴دقت کنین که اگر از رکن آخرش ، یک بخش هجایی هم حذف بشه ،باز هم همسان محسوب میشه . 🖇مثال : اشتباهی که همه عمر پشیمانم از آن اعتمادیست که بر مردم دنیا کردم فعلاتن/فعلاتن/فعلاتن/فعلن ╰⊰⊹✿ ✿⊹⊱╮ ☑️ اگر ناچار به یافتن تعداد «تغییر کمیت مصوت کوتاه به بلند بودید» در این صورت ابتدا خط عروضی بیت یا ابیات مورد سؤال را که به صورت سماعی پیدا کرده‌اید در برگه‌ی سؤال یادداشت کنید و ابیات را بر مبنای آن تقطیع کرده و به تعداد اختیارات تغییر کمیت مصوت کوتاه به بلند کنارش ضربدر بزنید ( توجه کنید که سایر اختیارات دیگر شما را گمراه نکند . ╰⊰⊹✿ @arayehha ✿⊹⊱╮

#آرایه برای دیدنم ای کاش در قلب تو شوقی بود که حتی شمع هم با دیدن پروانه می‌لرزد ... #سجاد_سامانی +ARAIEHAYeadabi يك #حسن_تعلیل زيبا در اين بيت وجود دارد: علت لرزيدن شعله ى شمع با نزديك شدن بال پروانه به آن، لرزيدن شمع از شوق تصوّر شده؛ در مصراع دوم #تشخيص و طبيعتاً #استعاره_مكنيه ديده مى شود. شمع و پروانه #تناسب دارند و مصراع دوم #تمثيل است. پروانه و شمع #نماد اند @arayehha

«سیگار صرف‌کردن» #دکتراحمدرضابهرامپورعمران امروزه اغلب «صرف‌کردن/ شدن» را دربارهٔ خوردن و نوشیدن به‌کارمی‌بریم و برای مواد مخدر و دخانیات تعابیری هم‌چون «مصرف‌کردن/ استعمال/ کشیدن» را به‌کارمی‌بریم. اما در متون عهدِ قاجار «صرف‌کردن» در توصیفِ مصرفِ دخانیات و دود و دم نیز به‌کارمی‌رفته‌است. جستجو نکرده‌ام شاید پیشینهٔ این کاربرد به سده‌های پیش‌تر نیز بازگردد. در «تحفة‌العالمِ» (نیمهٔ نخستِ سدهٔ سیزدهمِ قمری) عبدالطیف‌خانِ شوشتری، تعبیرِ «صرفِ افیون» به‌کاررفته‌است (به‌کوششِ دکتر صمدِ موحد، انتشارات طهوری، ۱۳۶۳، ص ۱۵۲). البته ترکیبِ «صرفِ افیون» یا «افیون صرف‌کردن»، گاه ممکن است اشاره‌داشته‌باشد به  تریاک‌خواری که می‌دانیم از گذشته‌های دور نیز مرسوم‌بوده. و حافظ در بیتی به مستی‌افزاییِ مصرفِ توأمانِ «افیون» و «شراب» اشار‌ه‌دارد: از آن افیون که ساقی در می افکند حریفان را نه سر ماند و نه دستار حتی در متونِ تاریخی و به‌خصوص تذکره‌های عهدِ صفوی، «تریاک‌خوردن» به معنای «خودکشی‌کردن» نیز آمده‌است. در روزنامهٔ خاطراتِ (۹_۱۳۰۱ قمری) بصیرالملک نیز تعبیرِ «صرفِ چای و غلیان» به‌کاررفته‌است (به‌کوششِ استاد ایرجِ افشار و محمدرسولِ دریاگشت، دنیای کتاب، ۱۳۷۴، صص ۲۰۹ و ۲۲۴). در «خاطرات و سفرنامهٔ» (۱۳۲۴ قمری) ظهیرالدوله نیز تعبیرِ «سیگار صرف‌کردن» آمده‌است (به‌کوششِ دکتر سیف‌الله وحیدنیا، نشرِ آبی، ۱۳۸۵، ص ۱۰۹). البته ظهیرالدوله جایی دیگر «سیگارکشیدن» را نیز به‌کار‌برده‌است (همان، ص ۱۱۷). ⛄️❄️ Ｃ᭄‌❁‌‎‌‌࿇༅═‎═‎═‎═‎═‎═‎┅─ ‌‌‎‌‌‌ ‎‌‎‌‌‎‌‌‎‌‌‎‌‎‌‌‎‌‎‌ @arayehha ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌┄┅✿░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌♥️❃‎‌‌‎─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═‌

او چو آمد من کجا یابم قرار کو بر آرد از نهاد من دمار همچنین جویای درگاه خدا چون خدا آمد شود جوینده لا گرچه آن وصلت بقا اندر بقاست لیک ز اول آن بقا اندر فناست سایه‌هایی که بود جویای نور نیست گردد چون کند نورش ظهور عقل کی ماند چو باشد سر دِه او کلُ شیء هالِک الا وَجهَهُ #مثنوی_مولانا دفتر سوم @arayehha 📘یکی از شیواترین و جالبترین داستان‌های مثنوی که در دفتر سوم آمده و توصیه میکنم حتما مطالعه شود داستان آن پشه است که از باد به سلیمان شکایت می‌برد و سلیمان می‌گوید باید باد را هم حاضر کنم که پشه می‌گوید اگر او بیاید من دیگر نمیتوانم باشم که تمثیلی است از جوینده خدا که اگر او را بخواهی بیابی دیگر نباید از خودت اثری باشد و در شیواترین مثال سایه را مثال می‌زند که جویای نور است که آمدن نور به معنی حذف سایه است @arayehha

🟪 شعرخوانی: ای میهن (فارسی دوازدهم، درس ۱۳) 🟪 خواننده: سالار عقیلی @arayehha