آیه بامداد شنبه : #قرآن . سوره نجم : الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ إِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقى‏ «32» . كسانى كه از #گناهان بزرگ و زشتى ‏هاى آشكار اجتناب مى‏كنند جز گناهان ناخواسته، بى ‏شك پروردگارت (نسبت به آنان) آمرزشش گسترده است. او به شما داناتر است، آنگاه كه شما را از زمين پديد آورد و آنگاه كه شما در شكم مادرانتان جنين بوديد، پس خود را بى ‏عيب نشماريد كه او به تقواپيشگان داناتر است. . نكته ‏ها: براى كلمه « #لمم» در روايات‏ و كتب لغت و تفسير، معانى گوناگونى نقل شده است، از جمله: 1. گناهى كه ناخواسته و بدون اصرار باشد. 2. گناهى كه تصميم بر آن گرفته شده باشد، ولى عملى نشود. 3. گناهى كه بعد از آن عذرخواهى و توبه صورت گرفته باشد. 4. گناهى كه وعده عذاب براى آن داده نشده باشد. 5. گناهى كه براى ارتكاب آن، حدّى تعيين نشده باشد. . امام باقر عليه السلام به مناسبت جمله‏ «فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ» فرمودند: به نماز و زكات و روزه و عبادات خود #افتخار نكنيد كه خداوند اهل تقوا را بهتر مى‏شناسد. از امام صادق عليه السلام پرسيدند: آيا جايز است كسى از خودش #تعريف و ستايش كند؟ فرمود: اگر اضطرار پيش آمد، مانعى ندارد، سپس فرمودند: آيا نشنيده ‏اى كه يوسف نزد حاكم مصر از خود ستايش كرد و فرمود: «اجْعَلْنِي عَلى‏ خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ» مرا مسئول درآمدها و محصولات زمين قرار بده زيرا كه من حافظ بيت المال و فردى آگاهم. . پيام‏ها: 1- با بيان نشانه ‏ها، خوبان را معرّفى كنيم. الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَى‏ ... الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ‏ 2- انجام كارهاى خوب، زمانى ارزشمند است كه همراه با تقوا و دورى از گناه باشد. أَحْسَنُوا ... يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ 3- اجتناب از گناه بايد #سيره و ملكه انسان باشد. «يَجْتَنِبُونَ» (فعل مضارع نشانه استمرار و دوام است) 4- روشن ‏ترين نشانه نيكوكاران، دورى از گناهان كبيره و گناهانى است كه قبح بيشترى دارند. الَّذِينَ أَحْسَنُوا ... الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ‏ 5- #نزديك شدن به گناه، انسان را به گناه مى‏كشاند. (لذا قرآن، واژه اجتناب و دورى از گناه را به كار برده است.) «يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ» 6- در زمين به سراغ فرشته نگرديد ! انسان، جايزالخطا است و حتّى نيكوكاران در معرض لغزش و خطا هستند. الَّذِينَ أَحْسَنُوا ... الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ‏ ... إِلَّا اللَّمَمَ‏ 7- مربّى بايد خطاپوش باشد و از يك سرى لغزش‏ها، گذشت كند. «إِلَّا اللَّمَمَ» 8- از گناهانى كه لحظه ‏اى انجام مى‏گيرد و لجاجت و اصرارى بر آن نيست، بايد گذشت. «إِلَّا اللَّمَمَ» 9- انگيزه در عمل، اثر دارد. گناهانى كه با انگيزه سرپيچى و نافرمانى صورت نمى ‏گيرد، مورد عفو است. «إِلَّا اللَّمَمَ» 10- مغفرت الهى، دليل و توجيهى براى گناه كردن نيست، در هر حال بايد از گناه اجتناب كنيم. يَجْتَنِبُونَ‏ ... واسِعُ الْمَغْفِرَةِ 11- حتّى مرتكبين گناه كبيره، نبايد از رحمت الهى مأيوس شوند. «إِنَّ رَبَّكَ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ» 12- خداوند، هم علم دارد و هم قدرت ولى در عين حال #خطاپوش است. «واسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ» 13- خداوند نه تنها امروز ما، بلكه دوران پست جنينى ما را نيز مى‏داند، پس فخرفروشى نكنيم. «إِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ» 14- كسانى كه از گناه دورى مى‏كنند، گرفتار #خودستايى نشوند. يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ ... فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ‏ 15- توجّه به ناچيزى و ضعف و ذلت سابق، انسان را از خودستايى باز مى‏دارد. «إِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ» 16- اصلاح رفتار مردم بايد از طريق اصلاح عقايد باشد. عقيده به علم و نظارت الهى انسان را از خودستايى باز مى‏دارد. هُوَ أَعْلَمُ‏ ... فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ‏ 17- اگر كمالى داريم همه از اوست، چرا به خود افتخار مى‏كنيم. أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ‏ ... فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ‏ 18- با تظاهر به تقوا، انسان متّقى نمى‏شود. «هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقى‏»