🔎مثلث جنگ شناختی در ماجرای مهسا امینی و فرایند کلان مدیریت بحران
🔹بعد از حادثه فوت تاسف برانگیز خانم مهسا امینی، دومینویی از حوادث در حال رقم خوردن است که شناسایی اضلاع ماجرا را ضروری می نماید. چرا این ماجرا #ضریب_اضافی خورده و پرونده حقوقی تبدیل به مساله امنیتی شده است؟
🔸اینکه گشت ارشاد و نحوه مدیریت و راهبری حجاب و عفاف در کشور چه مکانیسمی باید داشته باشد به حاشیه رفته و یک مساله فرهنگی بدلیل گفتمان داخلی ضعیف و #پروپاگاندای_خارجی قوی، از فرم فرهنگی اش خارج شده و تسویه حساب های سیاسی و امنیتی به میدان آمده است.
🔹فرایند اغتشاشات اخیر از حادثه ای احساسات برانگیر استارت میخورد. با دروغ و شایعه همراه می شود و در فضای مجازی ضریب میخورد. هشتگ سازی و کمپین آفرینی ها به اعتبار و تعمیق منفی ماجرا می انجامد و فراخوان هایی با #اسپانسرهای_خارجی به اغتشاش و خیابان نوردی و آشوب ختم میشود.
🔸اما چرایی ماجرا و فرایند این قصه را چگونه میتوان صورت بندی کرد؟ حادثه ای که به جنگی ترکیبی بدل شده و از آمریکا و انگلیس و اقلیم کردستان و شبکه های خبری ماهوارهای، تغذیه حیاتی میکند.
1⃣ اِلیت ها و فضای ذهنی ماجرا: اعتراضاتی که صورت اغتشاش به خود گرفته اند، در ابتدای امر، ضلع ذهنی دارند. الیت ها و روشنفکران سهم بسزایی در شکل گیری ذهنیت های مخالف و شبهه پذیر دارند.
🔹وقتی اندیشمندان و تئوریسین های یک تفکر را به مناظره و مجادله معقول نکشانیم(ولو اینکه قبولشان نداریم و استدلال آنچنانی نداشته باشند و اهل شانتاژ باشند)، بایستی پیامدش را در کف خیابان ها و در لابلای ذهنیت های عمومی درو کنیم که گاهی کار از کار گذشته و بدلیل رسوب یافتگی و #تهنشین_شدن_شبهات، پذیرش پاسخ به حداقل رسیده و به خشونت نزدیک میشود.
2⃣سلبریتی ها و فضای مجازی ماجرا: ضلع دوم ماجرا حکم فراگیری یک ذهنیت و تبدیل شدن آن به فرهنگ و افکار عمومی را دارد. وقتی کتاب ها و الیت ها و کرسیهای دانشی و منابر بینشی مسموم شد، استارت وایرال شدن مسمومیت در فضای مجازی رقم میخورد و سلبریتی ها و بلاگرها، به مهره موثر و بازیگر اصلی این فضا تبدیل میشوند.
🔹از این به بعد فلان فوتبالیست یا هنرمند و بازیگر تعیین میکنند که چه چیزی یا چه کسی خوب یا بد هستند. از طرفی با توجه به #حاکمیت_سایبری_بیگانه، bbc و VOA و maonto و...تعیین می کنند که دستور روز چیست و اولویت نخست کشور کدام است؟
3⃣لمپن ها و فضای میدانی ماجرا: وقتی فضای ذهنی و مجازی با #شبهه و #شایعه تسخیر شد، ضلع سوم ماجرا که در انتظار جرقه ای است، با یافتن بهانه ای وارد فاز عملیاتی و میدانی میشود.
🔹لمپن ها، قلچماق و اوباش، بازیگران موثر این فاز از فتنه هستند و ذهنیت هایی که به موقع رسوب زدایی نشده و بخشی از افکار عمومی که از #اطلاعات_گمراهکننده و فابینگ رنج میبرند نیز با اقدامات لیدرهای اراذل همراهی میکنند.
🔸مهندس و #صحنه_گردان_بیگانه ماجرا نیز با اتصال محیطی این سه لایه و سیاست گذاری حرفه ای در بستر رسانه ای و با رویکرد جنگشناختی، اهداف سه گانه اختلال ذهنی، گسل اجتماعی و فلج سیستمی را به بهانه #حجاب و آزادی و حقوق زنان دنبال میکند.
🔹#مدیریت_بحران نیز با واکنش بموقع و درست و همزمان در نسبت با هر سه لایه محقق میشود. 1⃣گفتگو و مجادله منطقی با لایه اول در رسانه رسمی که آتش ماجرا را زمین های فکری بازگرداند 2⃣اقناع و تبیین و سواد انتقادی رسانه در لایه دوم(بررسی دقیق و سریع متن اتفاق،علل حادثه و نتایج واقعه) که سیاهی لشگر خیابانی را دچار تردید و ریزش کند 3⃣ برخورد قانونی و هوشمندانه با پیوست رسانه ای در لایه سوم که منجر به هزینه مضاف نشود.
🔻قائل به نظریه آشوب و اثر پروانه ای در جامعه شناسی نیستیم ولی وقایع را تک خطی و بسیط هم نمیدانیم. ضروری است که #پیچیدگی_های_ماجرا را بطور کامل در نظر داشته و نسبت به هر لایه با اشراف محیطی و موثر وارد کارزار شویم تا از جزییات مغفول، آسیب نبینیم و سیستم را به هزینه بیشتر وادار نکرده و به مخاطره نیندازیم که این هیاهو گذراست.
✍علیرضامحمدلو، کارشناس رسانه و پژوهشگر علوم اجتماعی
🆔@asre_tabyin