#سواد_رسانه #علوم_شناختی اخبار، ساختار مغزتان را تغییر می‌دهد اخبار مثل مواد عمل می‌کند. وقتی داستانی آغاز می‌شود، طبیعتاً می‌خواهیم بدانیم که به کجا می‌کشد. با صدها خط داستان من‌درآوردی در سرمان، چنین میلی بیش‌ازپیش جذاب شده و بی‌اعتنایی به آن دشوار می‌شود. چرا اخبار اعتیادآور است؟ وقتی عادت می‌کنید اخبار را چک کنید، تحریک می‌شوید که حتی بیشتر از قبل چک کنید. توجه‌تان روی اتفاق‌هایی که سریع رخ می‌دهند متمرکز است، پس تشنه هستید تا داده‌های بیشتری درباره‌شان کسب کنید. این موضوع با فرایندی به نام «تقویت بلندمدت انتقال سیناپسی» (LTP) و مدارهای پاداش در مغز شما ارتباط دارد. معتادان دنبال مقدار بیشتری مادۀ مخدر هستند تا حالشان خوب شود، چون در مقایسه با غیرمعتادان به تحریک بیشتری نیاز دارند تا به آستانۀ #پاداش_رضایت‌بخش برسند. اگر توجه‌تان را روی چیزهای دیگر متمرکز کنید -مثلاً ادبیات، علوم، هنر، تاریخ، آشپزی، رسیدگی به حیوان خانگی، هر چیزی- بیشتر بر روی چیزهای دیگر متمرکز می‌شوید. مغز اینطوری کار می‌کند. علم قبلاً فکر می‌کرد مغز ما مجموعه‌ای از ارتباط‌های متراکم است که بین ۱۰۰ میلیارد نورون داخل جمجمه‌مان شکل گرفته است، و این ارتباط‌ها تا وقتی بزرگ بشویم تا حد زیادی تثبیت شده است. امروز می‌دانیم که اینطور نیست. مغز انسان به‌شدت انعطاف‌پذیر است. سلول‌های عصبی به کرات ارتباط‌های قدیمی را قطع می‌کنند و ارتباطات جدیدی برقرار می‌کنند. وقتی با پدیدۀ فرهنگی جدیدی از جمله مصرف اخبار وفق پیدا می‌کنیم، در نهایت مغزمان متفاوت می‌شود. تطبیق با اخبار در سطح بیولوژیک اتفاق می‌افتد. اخبار از نو برنامه‌مان را می‌نویسند. یعنی مغزمان متفاوت کار می‌کند، حتی وقتی در حال مصرف اخبار نیستیم. و این خطرناک است. هر چه بیشتر اخبار مصرف کنیم، بیشتر از مدارهای عصبی مخصوصِ مرور و چندکارگی استفاده می‌کنیم، و به مدارهای عصبی مورد استفاده برای مطالعۀ عمیق و تفکر با تمرکز ژرف بی‌اعتناییِ بیشتری می‌کنیم. اکثر مصرف‌کنندگان اخبار -حتی اگر قبلاً کتاب‌خوان‌هایی پرشور بوده باشند- توانایی‌شان برای خواندن و درک مقالات بلند و کتاب را از دست داده‌اند. بعد از چهار، پنج صفحه خسته می‌شوند، تمرکزشان از بین می‌رود و آشفته می‌شوند. دلیلش این نیست که سنشان بالاتر رفته یا برنامه‌هایشان سنگین‌تر شده است. علتش این است که ساختار فیزیکی مغزشان تغییر کرده است. به زبان استاد مایکل مرزنیچ (دانشگاه کالیفرنیا، سان فرانسیسکو) که در حوزۀ انعطاف‌پذیری عصبی پیشگام است، «مغزهایمان را آموزش داده‌ایم تا به مزخرفات توجه کنند». مطالعۀ عمیق از تفکر عمیق تمایزناپذیر است. وقتی خبر مصرف می‌کنید، مغزتان از نظر ساختاری تغییر می‌کند. این یعنی نحوۀ تفکرتان تغییر می‌کند. کسب مجدد توانایی تمرکز و تأمل، مستلزم یک رژیم همه‌جانبۀ عاری از اخبار است. منبع: فصلنامه ترجمان 🆔 @andisheengelabi