❇ تفســــــیر ❇ شأن نزول: از گفتار بعضى از مفسران چنین استفاده مى شود که دو آیه ۶۲ و ۶۳ مکمّل آیه گذشته است و طبعاً در همان شأن نزول نازل شده ولى جمعى دیگر از مفسران، شأن نزول دیگرى براى این دو آیه نقل کرده اند و آن این که: هنگامى که در نکوهش تخلف کنندگان از غزوه تبوک، آیاتى نازل شد، یکى از منافقان گفت: به خدا سوگند این گروه، نیکان و اشراف ما هستند، اگر آنچه را محمّد (صلى الله علیه وآله) درباره آنها مى گوید، راست باشد اینها از چهارپایان هم بدترند. یکى از مسلمانان این سخن را شنید و گفت: به خدا آنچه او مى گوید، حق است و تو از چهارپا بدترى! این سخن به گوش پیامبر(صلى الله علیه وآله)رسید، به دنبال آن مرد منافق فرستاد و از او پرسید: چرا چنین گفتى؟ او سوگند یاد کرد، چنین سخنى نگفته است. مرد مؤمنى که با او طرف بود و این سخن را به پیامبر(صلى الله علیه وآله)گزارش داده بود، گفت: خداوندا! خودت راستگو را تصدیق، و دروغگو را تکذیب فرما. این آیات، نازل شد و وضع آنها را مشخص ساخت. 🌼🌼🌼 تفسیر: قیافه حق به جانب منافقان! یکى از نشانه هاى منافقان و اعمال زشت و شوم آنها که قرآن کراراً به آن اشاره کرده، این است که: آنها، براى پوشاندن چهره خود، بسیارى از خلاف‌کارى‌هاى خود را انکار مى کردند و با توسّل به سوگندهاى دروغین مى خواستند مردم را فریب داده و از خود راضى کنند. در این آیات، قرآن مجید، پرده از روى این عمل زشت برداشته، هم آنها را رسوا مى کند و هم مسلمانان را آگاه مى سازد که تحت تأثیر این گونه سوگندهاى دروغین قرار نگیرند. نخست مى گوید: آنها براى شما سوگند به خدا یاد مى کنند تا شما را راضى کنند (یَحْلِفُونَ بِاللّهِ لَکُمْ لِیُرْضُوکُمْ). روشن است هدف آنها از این سوگندها، بیان حقیقت نیست، بلکه مى خواهند با فریب و نیرنگ، چهره واقعیات را در نظرتان، دگرگون جلوه دهند و به مقاصد خود برسند، و گرنه اگر هدف آنها این است که واقعاً مؤمنان راستین را از خود خشنود سازند، لازم‌تر این است که خدا و پیامبرش را راضى کنند، در حالى که آنها با اعمالشان، خدا و پیامبر را به شدت ناراضى کردند. لذا قرآن مى گوید: اگر آنها راست مى گویند و ایمان دارند، شایسته‌تر این است که خدا و پیامبرش را راضى کنند! (وَ اللّهُ وَ رَسُولُهُ أَحَقُّ أَنْ یُرْضُوهُ إِنْ کانُوا مُؤْمِنینَ). جالب توجه این که در جمله فوق، چون سخن از خدا و پیامبر در میان است، قاعدتاً باید ضمیر (یُرْضُوهُ) به صورت تثنیه آورده شود، ولى، ضمیر مفرد به کار رفته است. این تعبیر، در حقیقت اشاره به این است که رضایت پیامبر(صلى الله علیه وآله)از رضایت خدا، جدا نیست و او همان را مى پسندد که خدا مى پسندد. و به تعبیر دیگر، اشاره به حقیقت توحید افعالى است; چرا که پیامبر(صلى الله علیه وآله)در مقابل خدا از خود استقلالى ندارد، و رضا و غضب او، همه به خدا منتهى مى شود، همه، براى او، و در راه او است. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۲ سوره مبارکه توبه) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «أَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّهُ مَن يُحَادِدِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَأَنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدًا فِيهَا ۚ ذَٰلِكَ الْخِزْيُ الْعَظِيمُ» آیا نمی‌دانند هر کس با خدا و رسولش دشمنی کند، برای او آتش دوزخ است؛ جاودانه در آن می‌ماند؟ این، همان رسوایی بزرگ است! (سوره مبارکه توبه/ آیه ۶۳) @ayehsobh

آیه ۶۳ سوره مبارکه توبه استاد پرهیزگار @ayehsobh

❇ تفســــــیر ❇ در آیه بعد، این گونه افراد منافق را شدیداً تهدید مى کند و مى گوید: مگر نمى دانند کسى که با خدا و رسولش دشمنى و مخالفت کند براى او آتش دوزخ است که جاودانه در آن مى ماند (أَ لَمْ یَعْلَمُوا أَنَّهُ مَنْ یُحادِدِ اللّهَ وَ رَسُولَهُ فَأَنَّ لَهُ نارَ جَهَنَّمَ خالِداً فیها). سپس، براى تأکید، اضافه مى کند: این رسوائى و ذلت بزرگى است (ذلِکَ الْخِزْیُ الْعَظیمُ). یُحادِد از ماده محادّة، و از ریشه حدّ است، که به معنى طرف و نهایت چیزى مى باشد و از آنجا که افراد دشمن و مخالف، در طرف مقابل قرار مى گیرند، این ماده (محادّة) به معنى عداوت و دشمنى نیز آمده است، همان گونه که در گفتگوهاى روزمره، کلمه طرفیت را، به معنى مخالفت و دشمنى به کار مى بریم. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۳ سوره مبارکه توبه) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمْ ۚ قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّهَ مُخْرِجٌ مَّا تَحْذَرُونَ» منافقان از آن بیم دارند که سوره‌اى برضدّ آنان نازل گردد و به آنها از (اسرار) درون قلبشان خبر دهد. بگو: «استهزا کنید! خداوند، آنچه را از آن بیم دارید، آشکار مى سازد.» (سوره مبارکه توبه/ آیه ۶۴) @ayehsobh

آیه ۶۴ سوره مبارکه توبه استاد پرهیزگار @ayehsobh

❇ تفســــــیر ❇ شأن نزول: براى آیات ۶۴ و ۶۵، شأن نزول‌هاى متعددى نقل شده که همه مربوط به کارهاى منافقان، پس از جنگ تبوک است. از جمله این که گروهى از منافقان در یک جلسه سرّى، براى قتل پیامبر(صلى الله علیه وآله)توطئه کردند که پس از مراجعت از جنگ تبوک، در یکى از گردنه هاى سر راه، به صورت ناشناس کمین کرده، شتر پیامبر(صلى الله علیه وآله)را رم دهند و بدین گونه حضرت را به قتل برسانند. خداوند پیامبرش را از این نقشه آگاه ساخت و او دستور داد جمعى از مسلمانان مراقب باشند و آنها را متفرق سازند. زمانى که پیامبر(صلى الله علیه وآله) به آن عقبه (گردنه) رسید، عمّار، مهار مرکب پیامبر(صلى الله علیه وآله)را در دست داشت و حذیفه از پشت سر آن را مى راند. در این هنگام، گروه منافقان، که صورت‌هاى خود را پوشانده بودند فرا رسیدند، پیامبر(صلى الله علیه وآله)به حذیفه فرمود: به صورت مرکب هاى آنها بزن و آنها را دور کن. حذیفه چنین کرد. هنگامى که، پیامبر(صلى الله علیه وآله)بدون خطر از عقبه گذشت، به حذیفه فرمود: آنها را نشناختى؟ عرض کرد: نه، هیچ یک از آنها را نشناختم. پس از آن، رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نام همه آنها را براى او برشمرد. حذیفه عرض کرد: حال که چنین است; چرا گروهى را نمى فرستى آنها را به قتل برسانند؟ فرمود: دوست ندارم عرب بگوید: هنگامى که محمّد به وسیله یارانش پیروز شد، به کشتن آنها پرداخت! 🌼🌼🌼 تفسیر: برنامه خطرناک دیگرى از منافقان در آیات گذشته، دیدیم چگونه منافقان نقاط قوّت را نقطه ضعف مى پنداشتند و براى ایجاد تفرقه در میان مسلمانان، روى آن تبلیغ مى کردند. در آیه مورد بحث، به قسمت دیگرى از برنامه‌ها و روش‌هاى آنها اشاره شده است. از آیه، چنین استفاده مى شود: خداوند براى دفع خطر منافقان از پیامبر، گهگاه پرده از روى اسرار آنها برمى داشت، و آنان را به جمعیت معرفى مى کرد، تا مسلمانان به هوش باشند و به دام آنها گرفتار نشوند و آنها نیز متوجه موقعیت خویش شوند و دست و پاى خود را جمع کنند; روى این جهت، غالباً آنان در یک حالت ترس و وحشت به سر مى بردند، قرآن به این وضع اشاره کرده، مى گوید: منافقان مى ترسند که بر ضد آنها سوره اى نازل شود، و آنان را نسبت به آنچه در دل دارند آگاه سازد (یَحْذَرُ الْمُنافِقُونَ أَنْ تُنَزَّلَ عَلَیْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِما فی قُلُوبِهِمْ). ولى عجیب این که بر اثر شدت لجاجت و دشمنى، باز هم دست از استهزاء و تمسخر نسبت به کارهاى پیامبر(صلى الله علیه وآله) برنمى داشتند، لذا خداوند در پایان این آیه به پیامبرش مى فرماید: به آنها بگو: هر چه مى خواهید استهزاء کنید، اما بدانید خدا آنچه را از آن بیم دارید آشکار مى سازد، و شما را رسوا مى کند! (قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللّهَ مُخْرِجٌ ما تَحْذَرُونَ). البته جمله: اسْتَهْزِئُوا مسخره کنید، از قبیل امر براى تهدید است، همانند این که انسان به دشمنش مى گوید: هر قدر کارشکنى و اذیت و آزار در قدرت دارى بکن، پاسخ آنها را یک‌جا خواهم داد. این گونه تعبیرات، در مقام تهدید ذکر مى شود. ضمناً، باید توجه داشت از آیه فوق استفاده مى شود، منافقان در دل، از حقانیت دعوت پیامبر(صلى الله علیه وآله)با خبر بودند، و ارتباط او را با خدا به خوبى مى دانستند، ولى با این حال، بر اثر لجاج و عناد و دشمنى با حق، به جاى این که در برابر او تسلیم باشند، کارشکنى مى کردند، به همین دلیل، قرآن مى گوید: منافقان از این بیم داشتند که آیاتى بر ضد آنها نازل شود، و مکنون خاطرشان را آشکار سازد. توجه به این نکته نیز لازم است که جمله تُنَزَّلَ عَلَیْهِمْ، مفهومش این نیست که این گونه آیات بر منافقان نازل مى شد، بلکه منظور این است: درباره آنها و بر ضد آنها بوده، هر چند بر شخص پیامبر نازل مى‌گردید. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۴ سوره مبارکه توبه) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَ لَئِن سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ ۚ قُلْ أَبِاللَّهِ وَآيَاتِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ» و اگر از آنها بپرسى: («چرا این اعمال خلاف را انجام دادید؟!») مى گویند: «ما شوخى و بازى مى کردیم.» بگو: «آیا خدا و آیات او و پیامبرش را مسخره مى کردید؟!» (سوره مبارکه توبه/ آیه ۶۵) @ayehsobh

آیه ۶۵ سوره مبارکه توبه استاد پرهیزگار @ayehsobh

❇ تفســــــیر ❇ در آیه بعد، به یکى دیگر از برنامه هاى منافقان اشاره کرده، مى فرماید: اگر از آنها بپرسى که چرا چنین سخن نادرستى را گفته اند؟ و یا چنین کار خلافى را انجام داده اند؟ مى گویند: ما مزاح و شوخى مى کردیم و در واقع قصد و غرضى نداشتیم! (وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ لَیَقُولُنَّ إِنَّما کُنّا نَخُوضُ وَ نَلْعَبُ). در واقع، این راه فرار عجیبى بود که توطئه‌ها را مى چیدند، و سمپاشى ها را مى کردند، به این قصد که اگر رازشان آشکار نشد و هدف شومشان تحقق یافت، به مقصود جدّى خود رسیده باشند. اما اگر، پرده ها کنار رفت و رازشان فاش شد، خود را در زیر نقاب مزاح و شوخى پنهان سازند و با این عذر و بهانه، از مجازات پیامبر(صلى الله علیه وآله)و مردم فرار کنند. منافقان امروز، و منافقان هر زمان، برنامه هاى یک نواختى دارند، و از این روش بهره بردارى فراوان مى کنند، حتى گاه مى شود، جدى ترین مطالب را، در لباس مزاح ها و شوخى هاى ساده مطرح مى کنند، اگر به هدفشان رسیدند، چه بهتر! و الاّ، با عنوان کردن شوخى و مزاح، از چنگال مجازات فرار مى کنند. 🌼🌼🌼 اما قرآن، با تعبیرى قاطع و کوبنده، به آنها پاسخ مى گوید، و به پیامبر(صلى الله علیه وآله)دستور مى دهد: به آنها بگو: آیا خدا و آیات او، و رسولش، را مسخره مى کنید و به شوخى مى گیرید؟! (قُلْ أَ بِاللّهِ وَ آیاتِهِ وَ رَسُولِهِ کُنْتُمْ تَسْتَهْزِؤُنَ). یعنى، آیا با همه چیز مى توان شوخى کرد، حتى با خدا و پیامبر و آیات قرآن؟! آیا این امور، که از جدى ترین مسائل هستند، شوخى پذیرند؟! آیا مسأله رم دادن شتر، و سقوط پیامبر(صلى الله علیه وآله)از آن گردنه خطرناک، چیزى است که بتوان زیر نقاب شوخى آن را پوشاند؟ و یا استهزاء و مسخره کردن آیات الهى، و اخبار پیامبر از پیروزى هاى آینده، مطلبى است که به بازى گرفته شود؟! همه اینها گواهى مى دهد آنان اهداف خطرناکى داشتند، که در زیر این پوشش ها قرار مى دادند. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۵ سوره مبارکه توبه) @ayehsobh

با تشکر از کمک‌های شما بزرگواران. شکر خدا با کمک‌های شما، برای دانش‌آموزی، گوشی همراه خریده شد که از درسها و هم‌کلاسی‌هایش عقب نماند.

با سلام و تشکر از کمک‌ها و همراهی همیشگی شما برای کمک به نیازمندان. برای تهیه کتاب کمک درسی و لوازم‌التحریر برای تعدادی از دانش‌آموزان، نیازمند کمک و یاری هستیم. لطفاً کمک‌های نقدی خود را به شماره کارت زیر واریز کنید. با تشکر 6037997452882062 «امیری» #مؤسسه_قرآنی_فرهنگی_رهروان_راه_قرآن @rahrovanraheqoran