🔹دیروز یکی از انبوه‌سازان باسابقه کشور تماس گرفت و ار حقیر گلایه کرد که چرا در برنامه ثریا، انبوه‌سازی را نقد کرده‌ام. فرمود نقد انبوه‌سازی مثل این است که کارخانه‌‌سازی را نقد کنیم؛ آیا کارخانه‌سازی بد است؟! خیلی صریح و شفاف پاسخ دادم که بله!! 🔹برادران و خواهران گرامی، اگر می‌گوییم که مردمی‌سازی رمز تحقق تمدن نوین اسلامی است بایستی تعارف را کنار بگذاریم و مواضعمان را هرچند خوشایند برخی از سرمایه‌داران و ذینفعان نباشد شفاف بگوییم. از منظر تمدن اسلامی، هرنوع صنعت بزرگ مقیاس که لازمه‌اش کارگری و اجیر شدن اکثریت برای اقلیت باشد مطلوبیت ندارد (به جز برخی استثنائاتی که گریزی از آنها نباشد). به جایش آنچه مطلوب است، توسعه کارگاه‌ها و کسب و کارهای خُرد است تا مردم به جای آنکه مواجب بگیر عده‌ای سرمایه‌دار باشند و کارگریِ آنها را بکنند، آقای خودشان باشند و برای خودشان کار کنند. اگر انبوه تسهیلاتی که با رانتهای مختلفِ اصحاب ثروت و قدرت، به مگا کارخانه‌ها و صنایع بزرگ تزریق شده است (که دقیقا در راستای مفهوم انباشت سرمایه و اصول نظام سرمایه‌داری است) به کارگاه‌ها و کسب و کارهای خُرد تزریق شده بود اکنون به مراتب وضعیت اقتصادی عادلانه‌تری داشتیم. 🔹اما آیا لزوما این به معنای تحجّر و بازگشت به قرون گذشته است؟! خیر، هنر حاکمیت این است که بتواند بدون تصدی‌گری، اما با تکمیل زنجیره ارزشِ این کسب و کارهای خُرد، همان محصول نهایی مگا کارخانه‌ها را با شکستن انحصار و با راهبرد مردمی‌سازی به دست بیاورد. این همان تجربه‌ای است که برخی کشورهای دیگر، حتی در تولید محصولات خاصی نظیر خودرو نیز با موفقیت به آن مبادرت کرده‌اند. 🔹پی‌نوشت: در تکمیل عرایض فوق، به این جملات آیت الله جوادی آملی عنایت بفرمایید: "ملت را با شغل و کارگری و با مزدوری اداره کردن مکروه است؛ هرگز دین نمی‌خواهد ملت مزدور باشد... مکروه است انسان مزدور باشد، هر کس باید برای خود کار کند" (۱۳۹۳/۲/۱۸). این همان چیزی است که رهبر معظم انقلاب نبز با بیان دیگری بر آن تاکید دارند: "تمدّن اسلامی، جز با حضور مردم، جز با توجّه و مبادرت مردم امکان‌پذیر نیست. باید مردم بخواهند، مردم بیایند، مردم اقدام کنند" (۱۴۰۲/۱۰/۲۶). می‌دانم که چنین یادداشتهایی خوشایند سرمایه‌دارانی همچون انبوه‌سازان (که راهبرد آنها دقیقا در تقابل با مردمی‌سازی است) نیست اما قاعدتا از حقیر انتظار می‌رود تا مدافع حقوق مردم باشم و نه مجیزگوی سرمایه‌داران و انبوه‌سازان. #تمدن_اسلامی #مردمی_سازی 🔸بلد طیب/کانال رسمی دکتر منان رئیسی https://eitaa.com/baladetayyeb