#با_مترجمان_نهج، شماره 2👇 👈👈« الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَا يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا يُحْصِي نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا يُؤَدِّي حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُون» (نهج/ #خطبه_1) 🌿☘ در ترجمه‌های متن فوق سه اشکال😔😢😵 دیده می‌شود که به یکی از آنها این هفته اشاره می‌شود:👇 #کلمه _المجتهد معنای لغوی‌اش همان «کوشش‌گر» است اما معنای عرفی‌اش «کوششگر در عبادت» است. شواهد زیادی این ادعا را تایید می‌کند؛ مثلا عبدالملک وقتی اثر سجود را در سیمای امام سجاد ع دید به ایشان عرض کرد: « لَقَدْ بُيِّنَ عَلَيْكَ الإجْتِهَادُ...» در روایت نبوی آمده است: ««آفة الدّين ثلاثةٌ: ... و ... و مُجتَهدٌ جاهِلٌ» شهید #مطهری_ به فراست، مجتهد جاهل را به «مقدسِ نادان» برگردانده اما مرحوم #پاینده_ در #نهج_الفصاحه آن را به «مجتهدِ(!) نادان» برگردانده است. #ملا_محسن تصریح کرده است: «الإجتهاد: تحمّل المشقّة فی العبادة». در این عبارت نهج البلاغه، #المجتهدون_ به معنای «عابدان پرتلاش» است. #قرینه_سیاق متن نیز همین را تایید می‌کند چون در فقره اول امام ع برای قصور در مدح خداوند، "قائلان" را برگزیده و در فقره دوم برای قصور در شمارش نعمات خداوند، شمارشگران (عادون) را برگزیده طبیعی است که در فقره سوم نیز برای قصور در عبادت خداوند «عابدان پرتلاش» را ذکر فرماید نه هر تلاشگری را! بنابراین مُفاد این فقره به مُفاد جمله «ما عَبَدتُکَ حقَّ عبادتک» نزدیک است. مترجمان نهج البلاغه ـ‌اماـ در ترجمه این متن نورانی، المجتهدون را به معنای تلاشگر برگردانده‌اند!! 😵 👈بر این اساس، در این روایت علوی (ع) (لَقَدْ أَخْطَأَ الْعَاقِلُ اللَّاهِي الرُّشْدَ وَ أَصَابَهُ ذُو الِاجْتِهَادِ وَ الْجِدّ) نيز #کلمه‌ی_اجتهاد به معنای "سخت‌کوشی عبادی" است و امام (ع) در صدد آن هستند که بیان کنند، گاه معرفتی که با کوشش‌های عقلی به دست نمی‌آید با کوشش‌های عبادی و پالایش روح به دست می‌آید. طُرفه😵 آن که شارح #غرر_الحکم و مترجم #الحیات_ هر دو در ترجمه‌ی این روایت، #کلمه‌ی_اجتهاد" را به «سخت‌کوشی و بذل طاقت» برگردانده‌اند، در حالی که ترجمه‌ی دقیق روایت چنین است: «قطعا خردمندِ لهوگرا هدایت را از دست می‌دهد در حالی که عبادت‌پیشه‌ی جدّی آن را به دست می‌آورد.» کلمه اجتهاد و مشتقات آن در دیگر جاهای نهج البلاغه نیز به کار رفته‌ که در هفته‌های آتی به برخی از آنها خواهیم پرداخت. https://eitaa.com/Banahjolbalaghe

#با_مترجمان_نهج، شماره 3 👈«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَا يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا يُحْصِي نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا يُؤَدِّي حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُون» (نهج/ #خطبه_1) 🌺🌾🍁🍃 در هفته پیش، گذشت که #کلمه_المجتهد به معنای "تلاشگر در عبادت" است. با این حال به ترجمه‌ی بیست و پنج مترجم سر زدم اما هیچ مترجمی را نیافتم که کلمه‌ی «المجتهدون» را به معادلی غیر از تلاشگران، کوشایان و .... برگردانده باشد! 👈سوال این هفته: درباره #کلمه_حقه در فقره "لا يُؤَدِّي حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُون" است؛ سوال این است که کدام حق خداوند را "المجتهدون" نمی‌توانند ادا کنند؟ پاسخ مترجمان👇: مترجمان را در ترجمه‌ی #کلمه‌_حق به دو گروه می‌توان تقسیم کرد؛ 👈اول، مترجمانی که در ترجمه خود، به ذکر کلمه‌ی حق بسنده کرده و چیستی این حق را مشخص نکرده‌اند و از این جهت ترجمه را مبهم کرده‌اند؛ یکی از آنان در ترجمه‌ی این جمله نوشته است: «و تلاشگران از اداى "حق" او درماندهاند». 👈دوم، مترجمانی که کوشیده‌اند یک مضاف‌ٌإلیه برای کلمه‌ی حق ذکر کنند تا به چیستی این حق، اشاره شود ولی چون از پیش در تشخیص معنای المجتدون راه صوابی نپیموده‌اند (و در نتیجه قرینه‌ی کافی برای تشخیص چیستی حق نداشته‌اند) به نتیجه مطلوبی نرسیدهاند؛ برخی این حق را "حق نعمت" انگاشته‌اند؛ یکی از مترجمان نوشته است: «كوشش كنندگان نمىتوانند "حقّ نعمت او" را ادا كنند» پاسخ «با نهج البلاغه"👇: وقتی مجتهد را به معنای "عبادت‌پیشه پرعبادت" بدانیم، هم‌نشینی کلمه‌ی مجتهد با کلمه‌ی حق، #قرینه‌ی_سیاق را تشکیل می دهد و نشان می‌دهد که منظور امام (ع) از حق، همان "حق بندگی" بوده و معنای نهایی جمله این است که: «[حتی] عبادت‌پیشگان سخت‌کوش [هم] نمی‌توانند حق [بندگی] او را ادا کنند» https://eitaa.com/Banahjolbalaghe

بسم الله #با_مترجمان_نهج،‌ شماره27 🌾🌺💐🌺🍃 🔵#کلمه_ملة ، شماره 1 إلی أن بَعَثَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ مُحَمَّداً رَسُولَ اللَّهِ (صلى الله عليه و آله و سلم) ... وَ أَهْلُ الْأَرْضِ يَوْمَئِذٍ مِلَلٌ مُتَفَرِّقَةٌ وَ أَهْوَاءٌ مُنْتَشِرَةٌ #خطبه_1 تا اینکه خداوند سبحان محمد صلی الله علیه و آله را به عنوان رسول الله برانگیخت... درحالی که اهل زمین در آن روز [دارای] آیینهای از هم گسسته و علائق گوناگونی بودند. ✍️#کلمه_ملة در زبان عربی به معنای آیین و دین و کیش و مذهب است. (اتبع ملة ابراهیم حنیفا). در زبان فارسی قدیم نیز به معنای آیین به کار میرفت (فخرالدین عراقی می‌گوید: به کدام مذهب است این به کدام ملت است این / که کشند عاشقی را که تو عاشقم چرایی؟) اما در فارسی امروز این کلمه به معنای "گروهی از مردم یا قوم" به کار می‌رود و دیگر معنای دین و سنت و آیین از آن برداشت نمی‌شود. در زبان نهج البلاغه این کلمه چند بار به کار رفته که متاسفانه برخی مترجمان آن را به همان ملت فارسی (گروهی از مردم) برگردانده‌اند. 🔷در این عبارت نهج البلاغه نیز تعبیر «مللٌ متفرقةٌ» را نباید به معنای ملتهای پراکنده، اقوام پراکنده، گروه های پراکنده برگرداند. @banahjolbalaghe

بسم الله 🔵پنجگانه پیامبران برای ایجاد جامعه اسلامی فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ ..(خداوند پیامبرانش را در میان مردم برانگیخت) 1 لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ (تا از آنان بخواهند به میثاق فطرت الاهی پایبند باشند) 2. وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ (و نعمتهای فراموش شده خداوند را به آنان یادآوری کنند) 3. وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغ (و با رسانیدن پیام، حجت را بر آنان تمام کنند) 4. وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُولِ (گنجینه‌های پنهان عقلشان را برایشان بشورانند) 5. وَ يُرُوهُمُ آيَاتِ المَقدرَة... (نشانه‌های قدرت را به آنان بنمایانند). #خطبه_1 دوگانه «شوراندن گنجینه عقل» و «یادآوری آیات الاهی» یعنی جامعه‌ی پیامبرانه جامعه‌ای است که در آن، ابزارهای غفلت‌آور وجود ندارد و موانع شکوفایی عقل نیز برطرف شده است، تا عقل از نقطه #توحید آغاز کند (توحیدبنیان) و در چارچوب توحیدی حرکت کند (توحیدمحور)و به غایات توحیدی نیز دست یابد(توحیدمئال). سیستم‌ها و نظام‌های پیدا و پنهانی که مانع از شکوفایی توحیدبنیان عقل هستند باید برداشته شوند! #با_معارف_نهج، شماره 124 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵درباره چالش ادبی 3 «فأعطاهُ اللهُ النَّظِرَةَ استِحقاقاً للسُّخطَةِ و استِتماماً لِلبَلِية و انجازاً لِلعِدَة؛ خداوند به شيطان مهلت عطا کرد به خاطر اين که مستحق غضبش شود و آزمايش او کامل گردد و وعده‌اش محقق شود». (نهج البلاغه، #خطبه_1) در این جمله نیز «استحقاقا» مفعول‌له برای «اعطاه» است در حالیکه فاعلِ استحقاق، ابلیس و فاعلِ «اعطاه» خداوند است. ☑️نحویان متأخر #اتحاد_فاعلی بین عامل و مفعول‌له را لازم می‌دانند اما مرحوم رضی با استناد به همین سخن امیرالمؤمنین علیه السلام، لزوم اتحاد فاعلی را نفی کرده و مدعی شده است که نحویان متقدم نیز اتحاد فاعلی را شرط نمی‌دانستند. (شرح الرضي علي الکافيه، ج1، ص511) 🔻درباره نسخه بدلی که «طول امل» را «بطول امل» ضبط کرده نیز لازم به تذکر است که؛ دو نوع نسخه‌ي بدل در نهج‌البلاغه وجود دارد؛ 1. نسخه‌بدل اجتهادی: ادباء یا دیگر تحلیلگران متن وقتي از تحلیل واژه‌اي عاجز شدند و نتوانستند توجيه مناسبی براي آن پيدا کنند، گاهی خودشان متن را تغییر میدهند تا توجیه مناسبی برای آن درست کنند. 2. نسخه‌بدل منقول: ناقل نسخه‌ي بدل توضيح مي‌دهد که اين اختلاف تعبير در فلان نسخه وجود دارد. اين نوع #نسخه_بدل معتبر است اما نسخه‌بدل ادباء معتبر نيست. در «طول أمل» نيز به نظر مي‌رسد که نسخه‌ي بدل از نوع نسخه‌بدل ادباء باشد؛ زيرا مفسرين منبع آن را ذکر نکرده‌اند. #اختلاف_نسخ #چالش_ادبی 3 https://eitaa.com/banahjolbalaghe لینک کانال↙️ https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a