بسم الله
🔵منزل های ترسان...
تَجهّزوا رحِمَکم اللهُ فقَد نُودِی مِنکم بالرَّحیل... فإنّ أمَامکم عقبةً کؤوداً و منازلَ مَخُوفة مَهُولة.
مهیّا شوید خداوند شما را رحمت کند. قطعا شما به سفر فراخوانده شدهاید... پیش روی شما گردنهای دشوار و منزلهایی ترسان و هولناک وجود دارد. #خطبه_204
🌷عنصر زیبایی شناختی :
کلمه «#مهولة» از ماده هول است که به معنای ترس و وحشت می باشد. این کلمه از لحاظ صرفی اسم مفعول است یعنی ترسیده شده. در این کلام نورانی، مهولة صفت منازل واقع شده که در حقیقت می خواهد مرگ و منازل بعد آن از را توصیف کند. روشن است که آن منازل ترسیده شده نیستند بلکه انسان است که از آن منازل می ترسد. بنابراین انتظار اولیه این بود که از تعبیر منازل هائلة( اسم فاعل ) استفاده شود. اما گاهی به جای استفاده از اسم فاعل از اسم مفعول استفاده می شود برای اینکه کلام افاده #مبالغة کند.
☑️نکته معنایی:
در اینجا بجای تعبیر «منازل ترساننده» ، از تعبیر «منازل ترسان» استفاده شده. یعنی این منازل آنقدر ترسناک است که حتی ترس خود منازل را هم فراگرفته است. (برگرفته از کتاب #الدیباج_الوضی ج 4 ص 1680 )
✅ نکته
از این تعبیر در علوم بلاغی با عنوان #مجاز_عقلی یاد می شود که در آن اسم مفعول به فاعل استناد می شود که اصطلاحا گفته می شود که #علاقه مجاز در آن « #فاعلیت » است.
#بازیباییهای_نهج، شماره 39
✍️محمد سرافراز
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
با زیبایی های نهج
🔵 #غفلتْ خانه ....
#نامه ۴۴ نهج البلاغه :
فَاحْذَرْهُ، فَاِنَّما هُوَ الشَّيْطانُ، يَأْتِى الْمَرْءَ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمينِهِ وَ عَنْ شِمالِهِ، لِيَقْتَحِمَ غَفْلَتَهُ
امام علیه السلام در این نامه خطاب به زیاد ابن ابیه می فرماید : از معاویه بر حذر باش. حقیقتا او شیطان است. او از مقابل ، پشت سر ، از راست و چپ به سوی انسان می آید تا وارد غفلت خانه او شود.
🌹عنصر زیبایی شناختی :
ماده اقتحم به معنای داخل شدن است. انتظار می رفت که مفعولِ این فعل یک مکان باشد همچنان که در استعمالات همینگونه است. اما در اینجا حضرت به جای اینکه وارد شدن را به ذهن و افکار او (مکان وسوسه ) استناد بدهند ، به غفلتی که در فکر او خانه کرده استناد می دهند. حاصل این تعبیر این است که محل ورود شیاطین، غفلتْ خانه های فكر انسان است. هر جا غفلتی باشد آنها از هر طریقی که بتوانند وارد آنجا می شوند.
🔔در علوم بلاغی به این گونه تعابیر که فعل را به چیزی اسناد می دهیم که حقیقتا نباید به آن اسناد داده می شد #مجاز_عقلی گفته می شود. ( الاسناد الی غیر ما هو له )
اصلی ترین ویژگی مجاز عقلی ، #مبالغه ای است که به همراه دارد. گویا همه حیثیت چنین فردی غفلت است که شیطان میخواهد وارد این سرای غفلت بشود.
✍️استاد محمد سرافراز، حوزه علمیه قم
#بازیباییهای_نهج، شماره 47
https://eitaa.com/banahjolbalaghe