پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک
◀️چنین معروف است که مهم ترین تعلیم زردشت، سه اصل پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک است.
◀️این سه اصل اخلاقی که به زبان پهلوی «هامت»، «هوخت»، و «هورشت» نامیده میشود، در واقع تفسیر سنتی اصل «#اشه» - به معنای #راستی- در گاهان است که به مرور زمان تنظیم شده است. به عبارت دیگر، در گاهان این سه اصل، به این صورت که معروف است، #نیامده، بلکه زردشت فقط از اصل اشه، دفاع میکند.
◀️روشن است که نیکی و بدی، فقط در سه قلمرو و ساحت قابل تصوراند، یعنی اندیشه، گفتار و کردار. لذا اگر شما بخواهید انسان نیکی باشید، طبیعی است که باید اندیشه، گفتار و کردارتان نیک باشد و قلمرو دیگری برای آن قابل تصور #نیست.
◀️ پس همه انبیا، حکیمان، عالمان اخلاق و مانند آن، سخنی غیر از این ندارند که پندار، گفتار و کردار باید نیک باشد؛ اما آنچه اهمیت دارد، تعیین #مصداق کردار نیک یا گفتار نیک است. به طورمثال، متون پهلوی از ازدواج با محارم، به عنوان یکی از مهم ترین مصادیق کردار نیک یاد میکنند؛ اما این کردار در ادیان ابراهیمی حرام است.
◀️پس آنچه این شعار زیبا را به درستی تفسیر کرده و آن را به صورت واقعی خود تبدیل میکند، تعیین #مصداق آن است. به سخن دیگر، استفاده از این شعار زیبا بدون تفسير دقیقی دینی آن و بدون تعیین مصادیق عینی آن، نوعی عوام فریبی توسط باستان گرایان است. [۱]
----------
[۱]: برای مثال، در آیین بودای اولیه، گفتار درست، کردار درست، پندار درست، عینا جزو نخستین شعارهای این دین اورده شده است؛ اما آنچه مهم است تعیین مصداق عینی آنها است. مثلا ایین بودا زندگی مجردی و عدم تشکیل خانواده را جزو مصداقهای کردار درست میداند. ر. ک: شومان، هانس ولفگانگ، طرح تعالیم آیین بودا، ص ۲۰.
🆔 برگ هایی زرین از تاریخ
🔉@bargzarinaztarikh