💥 برنامه اجتهاد محور 💥
🔶انسانِ دارای #ملکه_استنباط و #اجتهاد، یعنی انسانی که ابزار کار اسلام‌شناسیِ تخصصی را در اختیار دارد. لذا تا پیش از رسیدن به درجه اجتهاد، اساساً شخص، فاقد این #ابزار_کار می‌باشد و قادر به #اسلام‌پژوهی و اسلام‌شناسیِ تخصصی نخواهد بود. در نتیجه اگر در امور نظری و تخصصی و در مسائلی که محل #ابداء_رأی و ابراز نظرِ متخصّصین حقیقیِ اسلام‌شناسی و اسلام‌پژوهی است، قائل به رأی و نظری هم بشود رأی و نظر وی، هم از دید #عُرف و #عقلاء، معتبر نیست و هم به لحاظ شرعی، #حجّیت به معنای صحّة الانتساب إلی الشارع، و در موارد خودش، معذریّت و منجّزیّت، ندارد. به تعبیر دیگر، آن رأی، #فاقد_اعتبار_شرعی نیز می‌باشد.
🔶 اما اجتهاد و استنباط در علوم و معارف الهی و اسلامی در شکل کامل و جامع خود عبارت است از:
◾️ تکاپوی روشمند برای نظریه پردازیِ اسلامی.
🔶 اجتهاد در علوم و معارف اسلامی، روش، ابزار و وسیله است:
روشی مطمئن برای تفقّه در دین و #فهم_عمیق و دقیقِ آن و کشف، تبیین و معرّفی دیدگاه شارع مقدس در ساحت‌های گوناگون است؛
🔶 و ابزاری معتبر جهت اسلام‌شناسی است، آن هم نه یک #اسلام‌شناسیِ_مقلدانه، عمومی و در سطح ترویجی بلکه یک اسلام‌شناسی #محققانه، عالمانه و در سطح تخصصی که صراط بی‌بدیل #نظریه_پردازی، تولید علوم اسلامی و #تمدّن_سازیِ_اسلامی می‌باشد؛
🔶 و وسیله‌ای منحصر به فرد است برای پاسخگویی ریشه‌ای به پرسش‌ها، شبهات و اشکالات، و ابطال عالمانة اسلام‌شناسی‌های بدلی و #تقلّبی، و بر مَلأ ساختنِ حکیمانة نیرنگ و فریب #اسلام‌سرایی‌های_التقاطی و #مزوّرانه‌ای که به نام اسلام‌شناسیِ حقیقی و یا متناسب با #عصر_جدید ارائه می‌گردند، و دفاع و پاسداری از مرزهای عقیده و مکتب، و جلوگیری از انحرافات عقیدتی، فرهنگی و عملی که احیاناً فرد و جامعه مسلمان به آن دچار می‌گردد و زدودنِ پیرایه‌ها، #خرافات، #بدعت‌ها و آفات احتمالیِ دین و مذهب، از جایگاه یک #خبره، صاحب نظر و کارشناس حقیقی.
🔶 سرانجام آنکه، اجتهاد و #فقاهت، #شرط_لازم برای تصدّیِ مقام اِفتاء و حجّیّت قول و فتوا و نیز #مشروعیّت قضاء و نفوذ حکم است؛ همچنان که پایه و مایة نیابت عامّ حضرت ولیّ عصر (عج)، #ولایت_سیاسی و اجتماعی بر امّت مسلمان و #مدیریت_کلان_اسلامی در عصر غیبت می‌باشد.
🔶 حال پس از این تمهید مختصر در باب آشنایی با اجتهاد و آثار، خواصّ و کارکردهای آن، باید تأکید نماییم که هدف اصلی این برنامه، دستیابی به پله اول و مرتبه نخست از اجتهاد است [برای آگاهی تفصیلی از گام‌ها، مراحل، سطوح و مراتب مختلف اجتهاد به بخش «مراتب اجتهاد و سطوح مجتهدین» در همین کتاب رجوع نمایید.] و لذا می‌توان به صراحت، این برنامه را برنامه‌ای #اجتهاد_محور نامید.
⏮ قسمتی از کتاب برنامه درسی برای رسیدن به اجتهاد، تالیف آیت‌الله ملک زاده؛
http://eitaa.com/joinchat/1962278932Cb131348d00
💥 تخصیص اکثر! 💥
🔶 بررسی #مواد و #متون آموزشیِ معرفی شده در برنامه‌های درسی حوزه‌های علمیه که از گذشته تاکنون در حوزه‌های مختلف و بزرگ #جهان_تشیّع، کم و بیش و با اندک تفاوت و تغییری، مورد تدریس بوده‌اند به خوبی نشانگر این واقعیت است که از قرار معلوم، آن برنامه‌ها یعنی برنامه‌های درسی رایج و سائد در حوزه‌ها نیز اوّلاً و بالذات، با همین #هدف_غایی و چشم انداز عالی که عبارت است از #تربیت_مجتهدین و متخصصینی در امر اسلام‌شناسی و #اسلام‌پژوهی که کاشف و حافظ فرامین شرع مقدّس باشند تنظیم شده بوده‌اند. اما همان طور که مشاهده می‌کنیم، گویا #تخصیص_اکثر پیش آمده است!
🔶 و متأسفانه اکثر طلابی که بر اساس آن برنامه یا برنامه‌ها به تحصیل می‌پردازند، لااقل در زمانه ما، به دلایل مختلف و متأثر از عوامل و اشکالات گوناگون، هیچگاه به هدف عالی و نهاییِ مورد نظر یعنی به #درجه_اجتهاد نمی‌رسند. و در بهترین حالت و در صورت اختتام به خیر و البته متّکی بر تلاش‌ها، مطالعات و دانش‌پژوهی‌های شخصی، به یک #اسلام‌شناسیِ_عمومی و #ترویجی دست می‌یابند.
🔶 شاید گفته شود که به هیچ روی، تخصیص اکثر لازم نیامده است، چرا که تربیت مجتهد، تنها یکی از اهداف برنامه‌نویسانِ برنامه درسی حوزه بوده است و مثلاً تربیت فضلایی که بتوانند دین خدا را در بین عمومِ مردم، ترویج و تبلیغ نمایند نیز هدف مهمّ دیگری بوده که دستیابی به آن در تدوین برنامه درسی و آموزشیِ حوزه لحاظ شده است. پس دست کم و علی الفرض، هدف، رسیدن طلبه به #اِحدی_الحسنیین – #اجتهاد یا #تبلیغ عمومی – بوده است و نه انحصاراً اجتهاد.
⏮ امّا پاسخ آن است که در اینجا فقط از قصد و #نیّت_مدیران و برنامه‌ریزان سخن نمی‌گوییم بلکه سخن از نتیجه کار یعنی برنامه عامّ موجود است. به تعبیر دیگر، بحث اصلی بر سر #انگیخته است و نه #انگیزه!.
🔶 برنامه عامّی که در حوزه جریان دارد و معمول واقع می‌شود و مشتمل بر خواندن دروسی نظیر #فقه و اصولِ نیمه استدلالی و تمام #استدلالی و درس‌های تخصصیِ دیگر و نیز #بحوث_خارج، و خواندن کتبی همانند #کفایه، #رسائل، #مکاسب و حتی #شرح_لمعه و #متون_فنّی و تخصصیِ دیگر است، خواسته یا ناخواسته و دانسته یا بر فرض محال، ندانسته، تناسب حدّاکثری با #مجتهدپروری و هماهنگی حداقلّی با #مبلّغ‌پروری دارد.
⏮ در نتیجه می‌توان گفت برنامه موجود و معمول در #حوزه_قم، #نجف و برخی حوزات دیگر نیز برنامه‌ای #اجتهادمحور است اما کسانی که مطابق آن، به تحصیل می‌پردازند، قلّما یتّفق که به اجتهاد برسند.
🔵 قسمتی از کتاب برنامه درسی برای رسیدن به اجتهاد، تالیف آیت‌الله ملک زاده؛
http://eitaa.com/joinchat/1962278932Cb131348d00
💥 تناسب حداکثری دروس با اجتهاد 💥
⏮ شهیدمطهری: آنچه من در حوزه آموخته ام قابل عرضه نیست و آنچه مردم از من می خواهند من آماده نکرده ام!
🔶 استاد شهید مرتضی #مطهری (ره) پس از دو دهه تحصیل، تدریس و کار علمی در حوزه علمیه، از #قم به #تهران می‌رود و به #فعالیت_تبلیغی و سخنرانی برای مردم در مساجد، انجمن‌ها و مجالس مذهبی مشغول می‌گردد. حتی زمانی که در دانشگاه #تدریس می‌کند و یا دست به قلم می‌گیرد و #کتاب می‌نویسد، بخش قابل توجهی از کارش، جنبه عمومی و ترویجی دارد. البته آقای مطهری از ثمرات خوب و از دانش‌آموختگان موفق حوزه است که مجتهداً حوزه را به سوی محلّ فعالیت‌هایش – تهران – ترک می‌نماید؛ ولی همو که دروس حوزوی را نسبتاً به خوبی و کمال آموخته و به مقصود رسیده است، در #توصیف_وضعیت_خویش، هنگام ورود به تهران می‌گوید: «وقتی به تهران آمدم، متوجه شدم که آنچه من در حوزه آموخته‌ام قابل عرضه نیست و طالبی ندارد و آنچه را که مردم از من می‌خواهند من آماده نکرده و نیاموخته‌ام.»
🔶 روشن است که ایشان در تهران، به ویژه در اوائل کار، نیازمند معارفی در سطح عمومی و ترویجی بوده است، یعنی مطالبی که به درد #عموم_مردم و نیز #دانشجویان بخورد و برای آنان قابل فهم و استفاده باشد، نه مطالب #تخصصی و #اجتهادی که در حوزه فراگرفته بوده است.
🔶 گرچه #آیت‌الله_مطهری به جهت در اختیار داشتن ابزار #اسلام‌پژوهی و اسلام‌شناسیِ تخصّصی یعنی اجتهاد و با تسلط بر مبانی #فقهی، #اصولی، #فلسفی و #کلامی، به مرور زمان این امکان را می‌یابد که با زمان‌شناسی، نیازشناسی، #موضوع‌شناسی، #مسأله‌شناسی و شبهه‌شناسی‌ای که در تهران و از طریق ارتباط مستقیم با جامعه – به شکل عام – و فضای دانشگاهی، نخبگانی و #روشن‌فکری – به شکل خاص – به دست می‌آورد به نظریه‌پردازیِ دینی بپردازد و ضمن تبیین و معرفی ابعاد مختلف اسلام، در قامت یک «العالِم بزمانه»، نیازها، چالش‌ها و پرسش‌های زمان و زمانه خویشتن را به درستی بشناسد و بفهمد و به کمال پاسخ گوید و از اسلام ناب و #اندیشه‌های_اصیل_دینی در حوزه‌های گوناگونی همچون فقه، فلسفه، کلام قدیم، کلام جدید، فلسفه دین و غیره، دفاع عالمانه نماید.
⏮ قسمتی از کتاب برنامه درسی برای رسیدن به اجتهاد، تالیف آیت‌الله ملک زاده؛
http://eitaa.com/joinchat/1962278932Cb131348d00
🔶🔶بسم الله الرحمان الرحیم؛🔶🔶
📗📗📗
✅ #کتاب
⏪ برنامه #کوتاه_مدت، #کاربردی و #کارآمد
▪️ برای خواندن #دروس_حوزوی از آغاز تا ورود به #درس_خارج و دستیابی به مرتبه نخست #اجتهاد، حداکثر در مدت #شش_سال
🔶 مولف: آیت الله ملک زاده
✅ عنوان کتاب گویای بسیاری از محتوای آن می باشد.
✅ این کتاب #لبیک_عملی و نه شعاری، به منویات #مقام_معظم_رهبری در مورد #برنامه_درسی_حوزه علمیه می باشد.
✅ کتاب پس از #دوازده_سال پژوهش، مطالعه ده ها مصاحبه و مشورت با #علماء و #مراجع_تقلید و بهره گیری از #تجربیات_گذشتگان و معاصران و سال ها و بارها #آزمون_خطا توسط یکی از اساتید رسمی #درس_خارج_حوزه علمیه #قم تدوین و انتشار یافته است؛
✅ طبیعی ترین حق هر کتاب و مولف آن، در مورد #نقد و #نظر پیرامون کتاب، #قضاوت_نکردن_از_عنوان کتاب و خواندن حداقل یک دور کامل کتاب می باشد.
✅ تا کنون چندین #جلسه_عمومی و رسمی پیرامون کتاب همراه با #پرسش_و_پاسخ و ده ها جلسه غیر رسمی با #اساتید، روسای برخی حوزه های علمیه و #فضلا و #چند_هزار_جلسه با محوریت برنامه کتاب به صورت #مشاوره_تحصیلی برای #طلاب توسط نویسنده انجام شده است.
🔊 توصیه 🔊
✅ توصیه می شود قبل از خواندن کتاب #حتما به «توضیحی درباره کتاب» که ذیل همین مطلب آمده مراجعه شود؛
⏪ برنامه اجتهاد
⏩ @barnameijtihad