✅خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه: ۲۴ مفسر: علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم) ♦️موضوع: اهدنا الصراط المستقیم: تنها هدایت کننده بالذات خداست و هدایت الهی، نیاز به حرکت اولیه انسان دارد. 🔰خدا تنها هادی #بالذات است. اگر اثبات شد که تنها معبود و مستعان(کمک کننده) خداست پس در مساله #هدایت نیز تنها هادی بالذات، اوست. 💠 اگر همانند کمک خواستن از غیر خدا، در هدایت نیز خداوند فرموده از قرآن و اشخاص معین هدایت بخواهید منظورش این نیست که قرآن و آن معصومین مستقل از خدا هدایت میکنند بلکه قرآن و معصومین هم شأنی از #شؤون_فعلی خداوندند. «انّ هذا القرآن یهدی للّتی هی اقوم» (این قرآن به راهی که پایدار است هدایت می کند/ نساء_۹) «و جعلناهم ائمّةً یهدون بأمرنا» (ما معصومین را امامان هدایت قرار دادیم تا به دستور من، هدایت کنند دیگران را.) 🔺در آیه ۱۴ سوره مائده آمده: «قد جائکم من الله نورٌ و کتابٌ مبینٌ یهدی به اللهُ من اتّبع رضوانه سبل السلام» خدا با نور و قرآن کسی را هدایت می کند که دنبال رضایت خدا باشد. 🔰هدایت خدا به وسایل گوناگون است: گاهی بنفسه و مستقل از غیر است مانند «اهدنا الصراط المستقیم». گاهی با [ل] مانند «انّ هذا القرآن یهدی للّتی هی اقوم» و گاهی با [الی] مثل «یهدی الی صراط المستقیم» ♻️برهانی بر توحید هدایت: خدا میفرماید: «افمن یهدی الی الحق ان یتّبع امّن لا یهِدّی الّا ان یُهدی فما لکم کیف تحکمون» (آن کسی که مردم را به حق دعوت می کند شایسته تبعیت است یا کسی که تا خود هدایت نشود نمیتواند دیگران هدایت کند؟) 🔺در اینجا تردید بین دو هادی به حق است نه بین هدایت کننده و گمراه کننده. لذا غیر خدا، باقی همگی هادی بالتّبع، صور هدایت خدا و #وسیله_هدایت میباشند. 🔰حق تنها از سوی خداست. «الحق من ربّک فلا تکن من الممترین» (آل عمران_۶۰) حق از خداست یعنی تشریع و قانون گذار حق تنها از سوی (من) خداست و نماد آن علیست چون او هیچگاه حق را کنار نگذاشت. «علیٌ مع الحق و الحق مع علی» 🔺لذا هادی بالذات تنها خداست و او میداند که به چه کسی چه چیزی بدهد تا هدایت شود مثلا به یکی مسجد، به دیگری درس و به سومی دیدن یک واقعه. 🔰انواع هدایت: ۱. #تشریعی: قانونگذار و شارع حق، تنها خداست و حلال و حرام را بواسطه معصومین و قرآن نشان داده است. این هدایت محدود است. ۲. #تکوینی: هدایتی نامحدود است که هر کس را با وسیله ای هدایت میکند تا عملا به سمت خوب یا بد رود. یکی را با جلسات وعظ و دیگری را با همنشینی با درس. ♦️ هدایت تکوینی دو قسم است: ۱. عام : «و الذین جائنا لنهدینّهم سبلنا» خدا همه انسانها را هدایت می کند. ۲. خاص: «و الذین اهتدوا زادهم هدیً و آتاهم تقواهم» (کسانی که راه افتادند و عمل کردند خداوند به عنوان پاداش، هدایتشان می کند تا راه را آسان طی کنند./محمد_۱۷) یعنی علاقه ای در شخص ایجاد میشود که براحتی او را به سمت خوبیها میبرد و حاضر نیست بدی کند. 🔺 در مقابل میفرماید: «سأصرف عن آیاتی الذین یتکبرون فی الارض بغیر الحق» (کسانی را که در زمین به ناحق استکبار میورزند از آیات و نشانه هایم منصرف میکنم تا حق را نپذیرند./اعراف_۱۴۶) هر توفیق یا عدم توفیقی نیاز به حرکت اولیه و مقدماتی انسان دارد و اگر انسان مدتی استکبار ورزید خدا نیز توفیق پذیرش حق را از او می گیرد. @basij_oqm