سير احياى رژيم كاپيتولاسيون نهضت‌خوانی؛ بازخوانی گزیده‌ای از کتاب نهضت امام خمینی/53 🔹لايحه مصونيت اتباع امريكا در ايران، نخست از سوى دولت امير اسداللّه‏ علم در 13 مهر ماه 42 به تصويب رسيد و در 25 دى‏ماه آن سال به #مجلس_سنا برده شد و در سوم مرداد ماه 43 مورد تصويب مجلس سنا قرار گرفت و در 21 مهر ماه 43 #مجلس_شوراى_ملى نيز آن را به تصويب رسانيد. 🔸نكته در خور بررسى اين است كه چرا اجراى اين #طرح_آمريكا از اسفند ماه 40 تا مهر ماه‏‏43 به تأخير افتاد و رژيم شاه براى اجراى آن، شتاب لازم را به خرج نداد؟ علت يا علل تأخير چه بود؟ و مانع اصلى كدام بود؟ به نظر مى‏رسد كه چند موضوع در اين تأخير، نقش داشت: 🔹1ـ امريكا براى تصويب آن شتابى نداشت؛ چون به اين اميد بود كه #دكترين_جان_اف_كندى بتواند دگرگونى ژرفى در ايران پديد آورد و مقام و موقعيت امريكا را به عنوان طراح اصلى « #انقلاب_سفيد » در ميان مردم و دولتمردان استوارى ببخشد. زمينه به صحنه آمدن و به قدرت رسيدن مهره‏ها و چهره‏هايى را كه در ايران به امريكا گرايش دارند و از جناح امريكا شمرده مى‏شوند، بيش‌تر فراهم سازد و جناح‏هاى وابسته به ديگر ابرقدرت‏ها را تضعيف كند و بدين‏گونه راه براى احياى رژيم كاپيتولاسيون بهتر فراهم شود. 🔸2ـ در اسفند ماه سال 1340 دكتر #على_امينى در رأس دولت ايران قرار داشت و آمریگا اين سياست را دنبال مى‏كرد كه نامبرده براى روز مبادا «وجيه المله» بماند و نمى‏خواست با احياى رژيم كاپيتولاسيون در دولت او، بى‏آبرويى هميشگى و رسوايى ابدى براى او به بار آيد. 🔹3ـ جناح‏هاى وابسته به #انگليس كه هنوز در رژيم شاه از پايگاه عميقى برخوردار بودند، با اين طرح امريكا بشدت مخالف بودند؛ چون مى‏ديدند كه دولت بريتانيا در جايگاهى قرار ندارد كه بتواند همانند امريكا، براى اتباع خود چنين امتيازى بگيرد و اگر امريكا به عنوان تنها ابرقدرتى مطرح شود كه در ايران از مزاياى حق قضاوت كنسولى برخوردار است، ضعف، ناتوانى و افول قدرت انگلستان در رژيم ايران آشكار مى‏شود و نخستين پيامد آن اين است كه مهره‏هاى سرسپرده و حقوق‏بگيران مادام‏العمر انگليس، به سوى امريكا گرايش پيدا مى‏كنند و پايگاه انگلستان در ايران به‌شدت آسيب خواهد ديد. 🔸در پى قيام خونين 15 خرداد، امريكا به شكست دكترين كندى و اوج نفرت ملت ايران از امريكا و رژيم شاه به خوبى پى برد و انديشه قيام مسلحانه و طرح اين نكته كه با رژيم شاه جز با زبان زور نتوان برخورد كرد ـ كه در ميان مردم به‌شدت رواج پيدا كرده بود ـ بر نگرانى امريكا افزود. از اين رو، امريكا براى احياى رژيم كاپيتولاسيون، شاه را زير فشار گذاشت.(نهضت امام خمینی، ج1، صص1020-1019) 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db