eitaa logo
بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی
5.5هزار دنبال‌کننده
2.5هزار عکس
896 ویدیو
630 فایل
ناشر اختصاصی آثار تاریخ‌نگار انقلاب اسلامی؛ حجت‌الاسلام و المسلمین سیدحمید روحانی کانال رسمی @bonyadtarikh تازه های پایگاه: http://iranemoaser.ir
مشاهده در ایتا
دانلود
▫️حضرت امام خمینی(ره): ما یک چهار پنج نفری در صدر اسلام داشتیم، و آن کوخ فاطمه زهرا (س) است. از این کوخ‌ها هم محقرتر بوده، لکن برکات این چی است؟ برکات این کوخ چند نفری، آن قدر است که عالم را پر کرده است از نورانیت و بسیار راه دارد تا انسان به آن برکات برسد.( صحیفه امام، ج ١٧، ص ٣٧٣) ▪️مقام معظم رهبری مدظله‌العالی: در صحنه تعريف معنوی فاطمه زهرا (عليهاالسلام) وارد نمی‌شويم، ليکن در زندگی معمولی اين بزرگوار، يک نکته مهم است و آن جمع بين زندگی يک زن مسلمان در رفتارش با شوهر و فرزندان و انجام وظايفش در خانه از يک طرف، و بين وظايف يک ، غيور، خستگی‌ناپذير در برخوردش با حوادث سياسی مهم، بعد از رحلت رسول اکرم (صلی الله عليه وآله)، که به مسجد می‌آيد و سخنرانی و موضع‌گيری و دفاع می‌کند و حرف می‌زند و يک جهادگر به تمام معنا و خستگی‌ناپذير و محنت‌پذير و سختی تحمل‌کن است، از طرفی ديگر.» (١٣۶٨/٩/٢٢) 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
شیدای مادر نوشتار معنوی شهید آیت‌الله سیدمصطفی خمینی در رابطه با جایگاه حضرت زهرا سلام الله علیها/1 ▫️از آثار قلمی در نجف مجموعه‌ای بود پیرامون زندگانی امامان معصوم (سلام خدا بر آن بزرگواران) که به پایان نرسید و عمر او مجال نداد تا این اثر گرانبها را به انجام برساند. ▪️انگیزه از پرداختن به شرح زندگی آن بزرگواران، زدودن زنگار از چهره آنان و رویارویی با تحریف‌هایی بود که پیرامون موضع‌گیری‌های معصومین در برابر حاکمان ناشایسته و ستم‌پیشه، دنبال می‌شد... ▫️ایشان پس از پایان دادن به جستاری عرفانی و معنوی از زندگی آراسته و برجسته مولا علی(سلام خدا بر او)، خویشتن خویش را به نور فاطمه(سلام خدا بر او) جلا بخشید و با برخورداری از عنایت و حمایت آن بانوی بزرگوار در راه ستایش و شناخت و شناساندن او قلم زد و گام برداشت. او با اشاره به التفات آن بانوی بزرگوار آورده است: ▪️... بعدازظهر شهر صیام است از حرم مطهر امیر برگشتم در حالات این بزرگوار به نوشتن پرداختم. پس قهراً فیض خواهد رسید و جامی هم نصیب من بیچاره خواهد گشت. خواهشمندم که دقت کنید در این چند سطر، باشد که شما هم از آن برخوردار گردید... ▫️او پیرامون جایگاه فاطمه(سلام خدا بر او) به عنوان اینکه از معصومین(سلام خدا بر آن بزرگواران) است و از ملکه عصمت به درستی برخوردار است، چنین نوشته است: ▪️... مشهور بلکه مورد اتفاق است که حضرتش از معصومین است و دارای صفت عصمت می باشد یعنی محفوظ بودن از گناه و از خطور گناه و این صفت پیدا نمی شود مگر برای کسانی که خود را همیشه و هر گاه در محضر ربوبی مشاهده می‌کنند و قدرت و جلال او در دل هایشان چنان حاضر است که هیچ ممکن نیست خیال گناه را بکنند و به قول والد ماجد، محقق علوم ثلثه عقلیه و اخلاقیه و عملیه (مدظله تعالی) این صفت برای هر انسانی که پیش قاهر قادری باشد، موجود است و از اینکه خیال گناه و تخلف از امر او را بکند معصوم است... پس باید کوشید که دل را خانه خدا کرد و از آن طریق که حقیقت سلوک است بر اوصاف حمیده مسلط شد و از رذایل اخلاقی رهایی یافت. خوشا به حال کسانی که قلب خود را به نور جمال جمیل او روشن نمودند. طوبی به کسانی که دلشان جز مهر او را در خود نمی پرورانند و توجهی به غیر دوست ندارند و همه کثرات را زیر پا زده و از جام وحدت شربی مدام دارند... ▫️مصطفی از اینکه تاریخ رحلت (شهادت) دخت گرامی و بزرگوار پیامبر اسلام(سلام و صلوات خدا بر او) پنهان مانده اظهار شگفتی کرده و نقش دست های مرموز و سیاست باز را در پدید آوردن اخلال و شبهه در تاریخ درگذشت و شهادت آن بانوی بزرگ را دور از نظر ندانسته و چنین آورده است: ▪️از عجایب تاریخ، قصه مخفی بودن زمان وفات دختر پیغمبر و مکان دفن آن حضرت است، نمی دانم که با چه بیانی می توان حل کرد یک چنین حادثه ای را؟ بعد از آن که انسان عاقل و هوشمند خوب می داند که مثل زهرا سلام الله علیها بعد از آن که اسلام از هر جهت قوی شد دیگر ممکن نبود بر مورخین کوچک ترین حرکات او مخفی باشد. پس چرا چنین شد؟ و چه چیز ممکن است علت برای این امر باشد؟ آیا فاطمه زنی بی ارزش بود که اصلاً مورد نظر مسلمانان نبود؟! تا آنجا که سال فوت و ماه فوت بعضی دیگر از زنان رسول اکرم معلوم باشد ولی تاریخ ارتحال این خاتون، معلوم نباشد؟... یا آن که ابتدا معلوم بوده ولی بعداً مخفی شده به خاطر آن که آلوده کنند بعضی از مسائل اعتقادی را؟! یا بعضی از قضایای سیاسی [را] و یا و یا و یا و معلوم است که زمان رحلت آن بزرگوار مخفی نبوده... و بعداً به جهت یا جهاتی مخفی شده است. بعضی گفته اند چهل و پنج روز و بعضی گفته اند هفتاد و پنج روز و بعضی دیگر [نوشته اند] نود و پنج روز بعد از رحلت رسول اکرم صلی الله علیها و آله، از دنیا رفته اند. احتمال اول بسیار ضعیف است بلکه قائلی ندارد و احتمال دوم و سوم به یکدیگر ممکن است برگردد به خاطر آن که کلمه سبعین و تسعین به یکدیگر شبیه اند و به هم اشتباه می شوند... منبع: نهضت امام خمینی، دفتر پنجم، صص183-181 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
در آرزوی بنای مرقد حضرت فاطمه سلام الله علیها نوشتار معنوی شهید آیت‌الله سیدمصطفی خمینی در رابطه با جایگاه حضرت زهرا سلام الله علیها/2 از این اثر [شهید سیدمصطفی خمینی در رابطه با زندگانی معصومین علیهم‌السلام] به دست می آید که مصطفی نسبت به حضرت فاطمه(سلام خدا بر او) سوز و گداز زیادی داشته و برای حفظ وحدت و پیشگیری از بهره‌گیری ناروای دشمن، خود را ناگزیر می دیده که قلم و زبان در نیام کشد و آنچه در درون دارد فاش نسازد و به مصداق: مرا دردی ست اندر دل اگر گویم زبان سوزد اگر پنهان کنم ترسم که مغز استخوان سوزد از دردها و سوز و گدازهای فاطمه(سلام خدا بر او) بسوزد و دم برنیاورد، چنان که خود نیز در پایان شرح کوتاه از زندگی آن بانوی شهید و ستمدیده آورده است: شرح این قصه جانسوز نگفتن تا کی سوختم سوختم این راز نهفتن تا کی او پیرامون مدفن فاطمه(سلام خدا بر او) روایت‌های گوناگون را آورده و خود طبق استناد عقلی، بر این نظر است که آن بانوی عزیز و بزرگوار در منزل خود به خاک سپرده شده است. او نوشته است: ... بعضی معتقدند که حضرتش در بقیع مدفون است و بعضی می گویند که حضرتش در منزل خود مدفون شدند چون که اگر بیرون آورده بودند جنازه را قهراً جماعتی می دیدند و مطلع می شدند. از اینجا معلوم است که در همان منزل شخصی دفن کردند و بعد از آن که به مسجد اضافه شد قهراً در مسجد واقع شده و الان هم در مسجد به عنوان آن حضرت مکانی است که سنی و شیعه هم زیارت می کنند و خدای را می خوانم به حسن، اکنون که چهاردهم رمضان سال 1386 هجری است، مرا موفق کند که کراراً آن حضرت را زیارت کنم و برای آن بزرگوار بنای جدیدی به پا سازم... منبع: نهضت امام خمینی، دفتر پنجم، صص184-183 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
پاسخی مستند به یک شبهه تکراری 🔹یکی از شبهات تکراری برخی مخالفان علیه آيت‌الله مصباح، مخالفت با مقوله انتخابات و جایگاه رأی مردم در حکمرانی است. طبعا اگر این قبیل شبهات درست می‌بود، شخص ایشان نمی‌بایست در انتخابات‌های مختلف مشارکت داشته باشد. حال آنکه بنا به گفته فرزندان، ایشان در تمام انتخابات‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی مشارکت داشته است. اولین و مهم‌ترین انتخابات سرنوشت‌ساز کشور، رفراندوم انتخاب نظام سیاسی بود که در فروردین ۱۳۵۸ برگزار شد و اکثریت قاطع مردم ایران به جمهوری اسلامی رأی دادند. آیت‌الله مصباح نیز مانند آحاد مردم، در این رفراندوم شرکت کرده‌ است. 🔸حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی مصباح در گفت‌وگو با نگارنده خاطره جالبی در مورد این روز نقل کرد. حسب نقل ایشان، آيت‌الله مصباح ۱۰ فروردین به اتفاق فرزندش علی آقا در رفراندوم انتخاب نظام سیاسی شرکت کرد و در مسجد آبشار قم، رأی خود به جمهوری اسلامی را به صندوق انداخت. جالب آنکه آقا مجتبی با دوربین شخصی خود از این صحنه عکس‌برداری کرده‌ و آن تصویر موجود است. منبع: عمار انقلاب، صص644-643 ضمیمه: تصویری از حضور علامه مصباح یزدی(قدس سره) در حوزهٔ رأی‌گیری همه‌پرسی نظام جمهوری اسلامی ۱۳۵۸/۰۱/۱۰. خرید «عمار انقلاب» از غرفه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی در باسلام 🔻 رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
نامه درباره وضعیت حوزه نجف‌ 🔻 | 8آذر [مخاطب احتمالی: سیدمرتضی پسندیده] بسمه تعالی‌ 25 قع 95 پس از اهدای سلام و تحیت، مرقومات شریفه آنچه رسیده جواب داده‌ام؛ اینک جواب مرقوم مورخ 7 قع «۱»: صد دلار برای مظالم واصل شد. 810 تومان برای نماز و روزه واصل شد. ان شاء الله اعمال جنابعالی در سفر حج، مقبول درگاه احدیت- جَلَّ شَاْنُه- باشد. ماها بحمد الله مزاجاً سلامت، لکن گرفتاری‌ها را خواهید شنید. حوزه را باید گفت منقرض شد یا در شُرُف است مگر خداوند تعالی فرجی عنایت کند. این جانب در کمال ناراحتی نفس‌های آخر عمر را می‌کشم؛ از جنابعالی و سایر دوستان امید دعای خیر دارم. لازم است عجالتاً تا اطلاع ثانوی از ایصال وجه برای نماز خودداری کنید. به سایرین هم اطلاع دهید. چون نمازگزاری معلوم نیست باقی بماند. و السلام علیکم. (8آذر1354، صحیفه امام، ج3، ص122) 🔻 رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
هدایت شده از KHAMENEI.IR
📩 «بسیج لشکر مخلص خداست» یعنی این ذخیره‌ی عظیم مغتنم، برای قدرت یابی شخصی نیست/«بسیج مدرسه‌ی عشق است» یعنی این عشق، یک عشق در ظرفیت و قابلیت یک مدرسه است ✏️ رهبر انقلاب هم اکنون در دیدار بسیجیان: امام درباره‌ی بسیج توصیفهای گوناگونی دارند. دو توصیف را من انتخاب کرده‌ام که به شما عرض بکنم. ✏️ یکجا امام میگوید که: بسیج لشکر مخلص خداست. لشکر مخلص خدا، روی کلمات دقت کنید. یکجای دیگر امام میگوید: بسیج مدرسه‌ی عشق است. خب این دو توصیف را کنار هم بگذاریم، لشکر مخلص خدا نشان میدهد که بسیج رزمنده است، لشکر برای رزم است، برای جنگ است. رزمنده بودن یعنی چه؟ یعنی هم قدرت مادی و جسمانی داشتن، هم اراده و شجاعت روحی داشتن، هم تدبیر و ترفند جنگی بلد بودن، نمونه‌اش امیرالمومنین است در مقابله‌ی با عمرو بن عبدود. لشکر مخلص خدا یعنی چه؟ یعنی این ذخیره‌ی عظیم مغتنم برای قدرت یابی شخصی نیست. ✏️ از آن طرف مدرسه‌ی عشق است، عاشق است بسیج عاشق است، دلباخته است. اما این عشق یک عشق هرزه پوی بی‌جهت بد مسیر نیست، این عشق یک عشق در ظرفیت و قابلیت یک مدرسه است. ✏️ ظرف او یک ظرف جهت‌دار و منظم است یعنی چه؟ یعنی عشق به خدا، عشق به معنویت، عشق به مردم، عشق به راه جهتی که دارد حرکت میکند، عاشقانه حرکت میکند. مدرسه یعنی این. مدرسه‌ی عشق یعنی این. اینی که بسیج عاشق است. میگوید بسیج مدرسه‌ی عشق است. عشق را با جهت مشخص تدریس میکند، تعلیم میدهد. ۱۴۰۲/۰۹/۰۸ 🖼 💻 Farsi.Khamenei.ir
شجاعت شهید آیت‌الله مدرس به روایت امام خمینی به‌مناسبت سالگرد شهادت آیت‌الله مدرس ▫️«در يک مجلس از مجالس سابق كه مرحوم «مدرس»،- مرحوم آسيد حسن مدرس- در آن مجلس بود، التيماتومى از دولت روس آمد به ايران كه اگر فلان قضيه را انجام ندهيد ما از فلان جا- كه قزوين ظاهراً بوده است- مى‌‏آييم به تهران و تهران را مى‏‌گيريم. ▪️دولت ايران هم فشار آورد به مجلس كه بايد اين را تصويب كنيد. يكى از مورخين، مورخين امريكايى، مى‏‌نويسد كه يک روحانى با دست لرزان آمد پشت تريبون ايستاد و گفت: ▫️آقايان، حالا كه بناست ما از بين برويم چرا به دست خودمان برويم. رد كرد. به خاطر مخالفت او جرأت پيدا كرد و رد كرد و هيچ غلطى هم نكردند. ▪️روحانى اين است. يک روحانى توى مجلس بود نگذاشت آن را، روسيه سابق را، يک دولت را- پيشنهاد التيماتومش را- يک روحانى ضعيف، يک مشت استخوان رد كرد! آن‌ها مى‏بينند نبايد روحانى باشد؛ قطع يد روحانى بايد بكنند تا به آمال و آرزوى خودشان برسند.»(صحیفه امام ج١ ص۴٢٢) 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
دستور امام در رابطه با لزوم بزرگداشت شهید مدرس به‌مناسبت سالگرد شهادت آیت‌الله مدرس بسم الله الرحمن الرحیم‌ ▫️در عصر شکوفایی انقلاب اسلامی، بزرگداشت مجاهدی عظیم الشان و متعهدی برومند و عالم بزرگواری که در دوران سیاه می‌زیست لازم می‌باشد. ▪️زیرا در زمانی که قلم‌ها شکسته و زبان‌ها بسته و گلوها فشرده بود، او از اظهار حق و ابطال باطل دریغ نمی‌کرد. در آن روزگار، در حقیقتْ حق حیات از ملت مظلوم ایران سلب شده بود، و میدان تاخت و تاز قلدری هتاک در سطح کشور باز، و دست مزدوران پلیدش در سراسر ایران تا مرفق به خون عزیزان آزاده وطن و علمای اعلام و طبقات مختلف آغشته بود. این عالِم ضعیف الجثه، با جسمی نحیف و روحی بزرگ و شاداب از ایمان و صفا و حقیقت و زبانی چون شمشیر حیدر کرار، رویارویشان ایستاد و فریاد کشید و حق را گفت و جنایت را آشکار کرد، و مجال را بر رضا خان کذایی تنگ و روزگارشان را سیاه کرد. ▫️و عاقبت جان طاهر خود را در راه اسلام عزیز و ملت شریف نثار کرد. و به دست دژخیمان ستمشاهی در غربت به شهادت رسید، و به اجداد طاهرینش پیوست. در واقع شهید بزرگ ما، مرحوم مدرس، که القاب برای او کوتاه و کوچک است، ستاره درخشانی بود بر تارک کشوری که از ظلم و جور رضا شاهی تاریک می‌نمود. و تا کسی آن زمان را درک نکرده باشد. ارزش این شخصیت عالی‌مقام را نمی‌تواند درک کند. ملت ما مرهون خدمات و فداکاری‌های اوست. ▪️و اینک که با سر بلندی از بین ما رفته است، بر ماست که ابعاد روحی و بینش سیاسی و اعتقادی او را هر چه بهتر بشناسیم و بشناسانیم؛ و با خدمت ناچیز خود مزار شریف‌ دور افتاده او را تعمیر و احیا نماییم. مناسب دیدم که این خدمت را در اختیار جناب مستطاب حجت الاسلام آقای حاج شیخ عباس واعظ طبسی ایّده الله تعالی- قرار دهم. ▫️مردی خدمتگزار به اسلام و آستان قدس رضوی که در مدت تصدی کوتاهش خدمات شایان تقدیری به آستان ملکوتی حضرت رضا- سلام الله علیه و علی آبائه- نموده است، و پرده از چپاولگری‌های پنجاه ساله رژیم ستمگر پهلوی برداشته است- جَزَاه اللهُ عن الاسلام خیراً- امید است ایشان به وجهی مناسب با شخصیت آن بزرگوار این خدمت را همچون خدمت‌های ارزشمند دیگرشان به اتمام برسانند، و موجبات رضایت خداوند متعال و خشنودی حضرت رضا- سلام الله علیه- و فرزند عزیزش حضرت بقیه الله- ارواحنا لمقدمه الفداء- را فراهم نماید. ▪️از خداوند متعال رحمت در جوار قدس خود برای آن بزرگمرد تاریخ، و عظمت برای اسلام، و سعادت برای ملت غیور، و پیروزی برای مجاهدین اسلام بر سپاه ظلم و کفر، و غفران برای شهدای در راه خدا، خصوصاً شهدای جنگ تحمیلی، و صحت برای آسیب دیدگان و رهایی برای اسرا و مفقودین و صبر و اجر برای بازماندگان آنان را خواستارم. و السلام علی عباد الله الصالحین و رحمه الله و برکاته. روح الله الموسوی الخمینی‌ (28شهریور1363، صحیفه امام، ج19، صص74-73) 🔻 رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
✳️ساده‌زیستی و مردمی بودن، اولین ویژگی شهید میرزاکوچک‌خان 🔴به مناسبت سالروز شهادت میرزا کوچک‌خان ▫️«اولین ویژگی شهید میرزا کوچک خان ساده زیستی و مردمی بودن وی بود که در نهایت در راه مردم سر داد و تن به قدرت و مقام دنیوی نداد و نسبت به بیگانگان انزجار داشت و وعده های شرق و غرب بر عملکرد میرزا تاثیری نداشت . ▪️میرزا کوچک خان همیشه یاور مردم مظلوم و سازش ناپذیر نسبت به بیگانگان بود. در آغاز مسیر مبارزه با سطله گران بیگانه به دنبال ایجاد وحدت با نیروهای اسلامی بود و وعده های روس، انگلیس و شرق و غرب روی عملکرد وی تاثیری نداشت. ▫️از ویژگی‌ها و خصوصیات مشترک بین میرزا کوچک خان جنگلی و امام خمینی (ره) روحیه از خودگذشتی و تسلیم ناپذیری بود انسان های بزرگ روحیه تسلیم پذیری و سازش با دشمنان ندارند و در هر برهه تاریخ با مردم یک رنگ، همراه و صادق هستند. ▪️ زندگی و تفکر شهید میرزا کوچک خان جنگلی باید به شکل مبسوط و مفصل تشریح و بیان شود و الگویی برای جوانان و مسئولین باشد. (بخشی از سخنرانی حجت‌الاسلام و المسلمین سید حمید روحانی در یادواره میرزاکوچک خان جنگلی ، رشت، آذر۹۸) 🔻 رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
✳️۲۰۰ سال است که با مغالطه تاریخی رو به رو هستیم! 🔴به مناسبت سالروز شهادت میرزا کوچک‌خان 🔹مفهوم پریشی، مکان و زمان پریشی، متن پریشی، قالب پریشی و یکسان انگاری تاریخی برخی از دلایلی است که امروز ‌عده‌ای در فضای مجازی برای ما تصویرهای تاریخی مجازی می سازند. عده‌ای بدون داشتن تخصص و تبحر در حوزه تاریخ به هر نحو که بخواهند تاریخ و حوادث آن را تفسیر و به جامعه ارائه می دهند. 🔸جنبش‌ها در همه جهان دارای دو چهره رفع وضع موجود و دیگری تفویض نظام مطلوب است که در مرحله نخست گروه‌ها و چهره‌های بسیاری وارد می‌شوند که هر کدام از آنها اقداماتی نیز انجام می‌دهند اما باید بدانیم داستان جنبش‌ها در رفع وضع موجود یا به هم ریزی آن نیست اگر این موضوع منجر به تشکیل یک نظام بهتر نشود هیچ اقدام موثری انجام نشده است 🔹میرزا قیام خود را زمانی شروع کرد که ایران وضعیت به هم ریخته‌ای داشت و بسیاری از کسانی که آن دوران را مطالعه کردند به این موضوع اذعان دارند که چگونه ایران با چنین وضعیتی تجزیه و نابود نشده است. 🔸سرشاخه همه جنبش‌ها در ایران علما، روحانیت و چهره‌های مذهبی ضد استبداد و استعمار بودند، به همین دلیل دشمن به دنبال تخریب چهره‌ آنها در میان مردم بوده و امروز نیز این موضوع را به روش‌های دیگر دنبال می کند. 🔹میرزا علت اصلی قیام خود را چهار چیز عنوان کرده و به دلیل وجود همین چهار مورد، رهبری، نهضت میرزا را مینیاتوری کوچک از انقلاب اسلامی توصیف می کنند، انقلاب راهکار نجات ایران، حفظ استقلال و تمامیت ارضی ایران (مبارزه با استعمار)، تحکیم مبانی حکومت ملی (مبارزه با استبداد) و محافظت از اصول و مبنای دین چهار علت قیام میرزا کوچک خان جنگلی بود. 🔻از عوامل شکست نهضت جنگل و مشروطه که امروز نیز انقلاب اسلامی به برخی از آن دچار شده نفوذ فرصت طلبان است. 🎙سخنرانی دکتر مظفر نامدار در مراسم بزرگداشت میرزا کوچک خان جنگلی در حسینیه هنر رشت، آذر ۹۸ 👈🏻 متن سخنرانی را اینجا ببینید 🔻 رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
بازخوانی اهداف نهضت جنگل در چشم‌انداز مرامنامه اتحاد اسلام 🔴به مناسبت سالروز شهادت میرزا کوچک‌خان 🔹امروزه اساسنامه‌ها و مرامنامه‌هایی که گروه‌های سیاسی تدوین می‌کنند بیانگر آرمان‌ها و اهدافشان است. در گذشته مرامنامه‌نویسی یکی از فعالیت‌های رایج بود. مرامنامه مبین اهداف هر گروه و مرزبندی‌هایش با جریان‌های سیاسی ـ اجتماعی دیگر بوده است. بنابراین یکی از راه‌های شناخت بازخوانی آرمان‌ها و اهداف این نهضت از زبان مرامنامه است. در ابتدای این سند بعد از مقدمه به مهم‌ترین آرمان‌های جنبش جنگل به شرح زیر اشاره شده است: ۱. حفظ استقلال و تمامیت ارضی ایران و رفع تجاوزات اجانب ۲. تحکیم مبانی حکومت ملی ۳. محافظت از اصول و قوانین مقدس اسلام 🔸هیچ کدام از بندهای این مرامنامه با تعارض ندارد بلکه به اجرای قوانین مقدس اسلام تصریح شده است. این نکته مبین این مسئله است که نویسندگان مرامنامه، از مجتهدین و علما بوده‌اند و نیز کسانی که دغدغه اجرای احکام اسلامی را پی‌گیری می‌کردند؛ به همین خاطر یکی از ۳ شعار اصلی‌ای که مطرح کردند اسلام‌خواهی است. 🔹با توجه به شکل و ترکیب کمیته اتحاد اسلام که در آن حضور داشتند، به روشنی معلوم می‌شود که قلم و محتوای این مرامنامه کاملاً با افکار آن‌ها سازگار است و بدیهی است غرض این نهضت تشکیل بر پایه و احکام و مقدسات دین مقدس اسلام است؛ چه اینکه در اعلام حکومت توسط نهضت جنگل، قوانین اسلام را در قالب جمهوری عرضه کردند و شعار تشکیل جمهوری اسلامی و انقلابی در رأس شعارهایشان قرار گرفت. 🔸این آرمان‌ها در رهبری نهضت جنگل آنقدر مشهود بود که حتی که میانه خوبی با روحانیت و اهداف اسلامی نهضت جنگل ندارد می‌نویسد: 🔹مرکز ثقل و مغز متفکر جنگل را تشکیل می‌داد که افرادش به استثناء چند نفر، همه از علما و روحانیون بوده‌اند. این وضع که تعدادی از روحانیون زمام کار را به دست گرفته کارگردانی و رهبری امور انقلاب را عهده‌دار شده‌اند به مذاق عده‌ای گوارا نیامد و ترتیبی دادند که هیئت اتحاد اسلام به کمیته تبدیل شود و در نتیجه این تغییر نام، افراد غیر روحانی نیز توانستند به عضویت رسمی هیئت اتحاد اسلام در آیند و اکثریت اعضاء را به دست آورند. 🔸وی همچنین در سراسر کتاب به این مسئله اشاره می‌کند که «خود میرزا به طوری که قبلاً گفته‌ایم یک مرد دینی بیش نبود که همه مظاهر انقلاب را از دریچه دیانت می‌نگریست.» 🔹شاید به همین اعتبار بود که فخرایی و سایر مورخین سکولار ، تلاش کردند در نگارش تاریخ این نهضت به نوعی ریشه‌های اسلامی آن را پنهان ساخته و تاریخ این نهضت را بر اساس ایدئولوژی خود تدوین نمایند؛ چون از اساس معتقد نبودند که روحانیت با تکیه بر آموزه‌های اسلامی بتواند یک جنبش بزرگ اجتماعی و سیاسی را رهبری کند. چنان که مصطفی شعاعیان نیز در کتاب خود که مورد تقدیر فخرایی قرار گرفته است به این اعتقاد کینه‌توزانه نسبت به روحانیت و اسلام اعتراف می‌کند و می‌نویسد: 🔸«روحانیت عقب‌مانده‌تر، کودن‌تر و نا‌آگاه‌تر از آن بود که بتواند به پیشقراول نهضتی انقلابی در عصر مبارزه با استعمار ـ ارتجاع مبدل شود.» اما رهبری میرزا در نهضت جنگل و رهبری مرحوم در شدن صنعت نفت و از همه مهم‌تر رهبری امام در نهضت پانزده خرداد سال ۴۲ بی‌اعتباری تمامی این تحلیل‌های استعماری را به اثبات رساند و ناتوانی و فقر تئوریک جریان‌های غیرمذهبی را در شناخت مسائل ایران و جهان نشان داد. (مرامنامه کمیته اتحاد اسلام و بازخوانی آرمان های اسلامی نهضت جنگل، فصلنامه تخصصی ١۵ خرداد، ش ٣٧ و ٣٨، ص ٣٢٣ و ٣٢۴) 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
📷عکس مرامنامه کمیته اتحاد اسلام (نهضت اسلامی جنگل) بازخوانی اهداف نهضت جنگل در چشم‌انداز مرامنامه اتحاد اسلام 🔹امروزه اساسنامه‌ها و مرامنامه‌هایی که گروه‌های سیاسی تدوین می‌کنند بیانگر آرمان‌ها و اهدافشان است. در گذشته مرامنامه‌نویسی یکی از فعالیت‌های رایج بود. مرامنامه مبین اهداف هر گروه و مرزبندی‌هایش با جریان‌های سیاسی ـ اجتماعی دیگر بوده است. بنابراین یکی از راه‌های شناخت بازخوانی آرمان‌ها و اهداف این نهضت از زبان مرامنامه است. در ابتدای این سند بعد از مقدمه به مهم‌ترین آرمان‌های جنبش جنگل به شرح زیر اشاره شده است: ۱. حفظ استقلال و تمامیت ارضی ایران و رفع تجاوزات اجانب ۲. تحکیم مبانی حکومت ملی ۳. محافظت از اصول و قوانین مقدس اسلام 🔸هیچ کدام از بندهای این مرامنامه با تعارض ندارد بلکه به اجرای قوانین مقدس اسلام تصریح شده است. 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📹 میرزا کوچک‌خان؛ هویت‌بخش به نسل جوان 🔹 رهبر انقلاب: وقتی جوان گیلانی سرِ قبر میرزاکوچک‌خان میرود و میبیند این مرد تنها، این مرد باایمان و باصفا، اگرچه در وسط جنگل‌های گیلان در مظلومیت مُرد، اما شخصیت خودش را در تاریخ ایران تثبیت کرد؛ مُرد، اما یک مشعل شد. 🔸 ما در دوران مبارزه خودمان، هر وقت نام میرزاکوچک‌خان را به یاد می‌آوردیم و شرح حال او را میخواندیم، نیرو میگرفتیم. او از همت و اراده و شخصیت و هویّت خود خرج کرد، برای این‌که به یک نسل و شخصیت و نیرو و اراده ببخشد. این بسیار ارزش دارد. 🔻 سالروز شهادت میرزا کوچک‌خان جنگلی 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
🔴توطئه عباس امیرانتظام و دولت موقت برای انحلال مجلس خبرگان قانون اساسی روز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران/1 🔹در تاریخ ۵٨/٧/١٨ به پیشنهاد ، معاون نخست‌وزیر و سخنگوی ، جلسه‌ای در منزل تقی انواری و با حضور آقایان امیرانتظام، مقدم مراغه‌ای، عباس سمیعی، فتح‌اللّه بنی‌صدر، عباس رادنیا و احمد صدر حاج سید جوادی برقرار شد و طرح انحلال مجلس خبرگان ریخته شد. 🔸صرف نظر از این که آیا دولت حق دخالت در این کار را داشت یا نه، این طرح به خاطر این بود که فهمیده بودند که مجلس خبرگان، به دنبال تصویب اصل ولایت فقیه و تغییر برخی اصول پیش‌نویس است. 🔹این طرح در هیئت دولت به امضای ١٧ نفر از اعضای دولت رسید و تنها ۴ نفر آن را امضا نکردند. در شب تصویب نیز دولت روزنامه‌ها را آماده نگه داشت تا خبر مصوبه را به صورت فوق‌العاده منتشر کنند و رادیو-تلویزیون هم آن را بلافاصله اعلام کنند. در این میان بازرگان آن را منوط به تأیید امام کرد و البته امام نیز قاطعانه با آن مخالفت کردند: 🔸«مگر شما مى‏‌توانيد كه مجلس خبرگانى كه ملت با آن آراء زياد اين مجلس را درست كرده با يك كلمه‌‏اى كه شما بگوييد «ما مى‌‏گوييم كه منحل باشد» مگر با اين حرف‌ها شما مى‏‌توانيد، مگر شما قابل آدم هستيد! اگر چنانچه ولايت‌فقيه بشود، ديگر همه قدرت‌ها دست فقيه مى‌‏آيد! پس بنابر اين عزا بايد بگيريد! 🔹اين‌ها اگر همه قدرت‌ها دست رئيس‌جمهور مثلاً كذايى بيايد، هيچ حرفى ندارند، همه قدرت‌ها دست رئيس‌جمهور باشد، اگر همه قدرت‌ها دست يک نخست‌وزير مثلاً منحرفى بيايد، آن هم حرفى به آن ندارند. اما اگر قدرت، نه آن قدرتى كه است، آنى كه نظارت بر امور مملكت است كه نبادا معوج بشود... 🔸باز هم با رأى ملت. باز هم رأى ملت است كه آن اشخاص را يا آن هيئت‌هايى را كه مثلاً مى‏‌خواهند درست‏ بكنند، با رأى ملت درست مى‌‏شود، با اكثريت. شماها در اقليت هستيد. نشسته‏‌ايد آنجا با قلم مى‏‌خواهيد حكومت كنيد بر اكثريت! »(صحیفه امام، ج ١٠، ص ٣٠٩) 🔹 در یک سخنرانی به مناسبت رحلت آیت‌اللّه طالقانی از مصوبات مجلس خبرگان اظهار نگرانی می‌کند. در پاسخ او، نایب رئیس مجلس خبرگان اظهار شگفتی می‌کند و وجود هر گونه نگرانی را رد می‌کند. 🔸 نیز در سخنرانی خود به وی جواب می‌دهد: «موقعی نگران می‌شویم که این انقلاب را بدهیم به دست کسانی که در این مدت هشت ماه تجربه نشان داد که آن‌گونه که باید نمی‌توانند عمل کنند. مسئله ولایت فقیه این است که اگر امروز این را در قانون اساسی ننویسیم، فردا امام خمینی هم اگر بخواهد در یک موضوعی اظهار نظر کند، می‌گویند تو مقام غیر مسئولی و حق نداری اظهار نظر بکنی. ما می‌خواهیم پای ولایت فقیه را به دولت و حکومت بکشانیم تا فردا به فقیه نگویند که تو آدم غیر مسئول هستی و نمی‌توانی اعتراض کنی.» 🔸 بعدها از بازرگان به خاطر نداشتن شجاعت در اعلام انحلال مجلس خبرگان و در میان گذاشتن طرح با امام گلایه نمود و گفت: «متأسفانه مهندس بازرگان با همه خصوصیات عالی و قدرت فوق‌العاده در قبول شرایط سنگین زمان، فاقد جسارت کافی است. فردا بازرگان و عده‌ای از افراد هیئت دولت به دیدن امام رفتند و طرح را مطرح کردند. پرواضح بود که امام آن را رد خواهد کرد، در حالی که اگر قبلاً اعلام شده بود، شانس رد کردن آن ده درصد بود ولی در عوض ٣۶ میلیون مردم که به دلیل وضع خاص زمان فکر می‌کردند به جای پیاده کردن قانون اسلام، آخوندیسم بر مملکت حکومت خواهد کرد، بپا خاستند و تحت رهبری امام بازگشت بازرگان را از ایشان خواستند.» بازرگان، بعدها عملکرد مجلس خبرگان در تصویب اصل ولایت فقیه را یکی از معضلات دانست و از سرایت آن به تمام ارکان حکومتی انتقاد کرد.(نخستین پیش‌نویس قانون اساسی، صص ٢٠٠-١٩۶) خرید کتاب «نخستین پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» از غرفه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی در «باسلام» 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
چگونه مدعیان ، نویسنده قانون اساسی جمهوری اسلامی شدند؟ روز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران/2 🔸طرفداران بقای قانون اساسی مشروطیت (که لازمه‌اش حفظ سلطنت پهلوی بود)، به شعارهایی مانند «شاه بماند، کند و نه حکومت» و «مبارزه در چهارچوب قانون اساسی» متمسک شده بودند 🔹 اما با تدبیر قاطعانه و تصمیم هوشمندانه امام خمینی(ره) همه این تلاش‌ها بی‌فرجام ماند و «» و «تدوین قانون اساسی جدید» از سوی امام به عنوان دو راهبرد انقلابی خلل‌ناپذیر و قطعی اعلام شد. 🔸 امام خمینی(ره) نیز علاوه بر مخالفت با سیاست‌های ناصحیح در جلسات خصوصی، خطر انحراف از جانب ایشان را بارها در جلسات عمومی- و البته به دلیل ملاحظات مبارزاتی، بدون ذکر نام- مطرح کرده‌اند که بازخوانی نمونه‌ای از این اظهار نظرها که در پاسخ به طرح بازرگان ایراد شده است، راه‌گشاست. 🔹امام در سخنرانی خود در تاریخ 29آبان 57 -تنها چند روز پس از ملاقات بازرگان با ایشان- خطاب به دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج، چنین می‌فرمایند: 🔸من به بعضى از اين آقايان كه آمده بودند و مى‏ گفتند كه «»، خوب حالا يک قدم برداريم و بعدش صبر كنيم يک مدتى بگذرد بعد قدم دوم را برداريم، گفتم آقا اگر شما اين قدم را سست كنيد، [در] قدم دوم قدم‌هاى شما را مى‌‏شكنند! اين طور نيست كه يک قدر صبر كنند كه شما حالا قدم اول را برداشتيد حالا ايشان سلطنت كند نه حكومت!... بعد از اين همه جنايات حالا ديگر بيايند آقا سلطنت كنند نه حكومت! 🔹اين اگر پايش مستقر بشود، دنبال اين هستند كه اين را بخوابانند با هر طور كه مى‌‏توانند. اين‌ها دنبال اين هستند. و اگر اين نهضت بخوابد، اين آتشى كه در دل مردم روشن شده است و خدا روشن‌ترش كند اگر اين بخوابد و اين آتش خاموش بشود، ديگر امكان ندارد كه اين نهضت پيدا بشود، يا شبيه آن پيدا بشود... ايرانى‌‏ها بيدار باشند، ملتفت باشند كه در چه مقام حساسى واقع شده‏‌اند، الان چه موقعيتى از براى ايران الان هست. مثل سابق نيست كه خوب حالا امروز نشد فردا؛ خير ديگر امكان ندارد. بين موت و حياتيد شماها! بين زندگى و موت هستيد.(صحیفه امام، ج۵، ص۵۹_۵۸ )( نخستین پیش نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران،ص ۱۶۹_۱۶۸) خرید کتاب «نخستین پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» از غرفه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی در «باسلام» 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
اندیشه‌های فقهی و سیاسی شهید صدر و نقش آن در تدوین قانون اساسی روز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران/3 🔹بررسی‌های تطبیقی دقیق نشان می‌دهد که اندیشه‌های فقهی و سیاسی در کنار اندیشه‌های حضرت امام خمینی قدس سره الشریف و برخی دیگر از اندیشمندان اسلامی، نقش مؤثری در تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران داشته است. 🔸ایشان در پاسخ به سؤال تعدادی از و در مقام تبیین دیدگاه فقهی خود پیرامون «قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» نامه‌ای به تاریخ 15بهمن1357 نگاشت. قانون اساسی پیشنهادی ایشان دارای ویژگی‌های زیر است: 🔹1. نهادینه کردن در قانون اساسی و تحکم موقعیت و جایگاه حقوقی مرجعیت به عنوان نهادی که طی سالیانی دراز در عمق جامعه تشیع رسوخ کرده است. 🔸2. اعطای حق انتخاب به ملت در همه ابعاد و جوانب حکومت در عین پذیرش به عنوان منشأ مشروعیت 🔹3. تساوی آحاد ملت، از مسلمان و غیر مسلمان در حق آزادی، کرامت و مشارکت همه جانبه و همه حقوق انسانی و حق آزادی مذهبی 🔸4. تساوی افراد ملت اعم از حاکم و محکوم در مقابل قانون 🔹5.لزوم توسط ولی‌فقیه به جهت مقابله با نفوذ عوامل گوناگون در ارکان قدرت، تقلب در انتخابات، استفاده نامشروع از اهرم‌های مالی و اقتصادی و... 🔸6. اهداف والای فراتر از اهداف مادی و حیوانی 🔹7. تدوین حقوق اساسی از متن قرآن و روایات به گونه‌ای که ایشان را باید یکی از معماران تدوین حقوق و قانون اساسی اسلام دانست. (نخستین پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ص100-97) خرید کتاب «نخستین پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» از غرفه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی در «باسلام» 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
تدوین پیش‌نویس قانون اساسی سکولاریستی توسط دولت موقت سالروز تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران/4 🔹پس از تعیین مهدی بازرگان به‌عنوان نخست‌وزیر دولت موقت، یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت تدوین پیش‌نویس قانون اساسی بود اما پیش‌نویس منتشر شده از جانب و دولت موقت یک پیش‌نویس سکولار و بی‌ارتباط با مبانی دینی بود. 🔸این موضوع آنچنان واضح بود که اعضای دولت موقت و چهره‌های ملی‌گرا نیز بر آن اذعان داشتند. به‌عنوان نمونه می‌گوید:«پیش‌نویس کاملا دموکراتیک بود.» 🔹 نیز تصریح دارد: «در مجموع روح لیبرال دموکراسی بر پیش‌نویس حاکم بود. اما در شورای انقلاب به تعبیر بنده، آن را سوسیال دموکراسی کردند.» 🔸حسین بشیریه نیز می‌گوید: «پیش‌نویس خصلتی سکولار داشت.» در ادامه نظریات برخی دیگر از شخصیت‌های سیاسی و مذهبی را از نظر می‌گذرانید: 🔹صادق طباطبائی: «در این پیش‌نویس، رئیس‌جمهوری برای 5 سال انتخاب می‌شود و فقط مجلس شورای ملی وجود دارد. ولایت‌فقیه در این پیش‌نویس نیست و نظام، یک نظام دموکراتیک شبه‌غربی خواهد بود.» 🔸جلال‌الدین فارسی: «...التقاطی از قانون جمهوری پنجم فرانسه و احکام و اصول اسلامی بود.» 🔹حزب جمهوری اسلامی: «متن پیشنهادی قانون اساسی برخلاف آنچه انتظار می‌رفت و فکر می‌شد، متأسفانه به گونه‌ای تدوین و تنظیم شده است که تاراج‌دهنده منافع و منابع نسل حاضر و نسل‌های آینده کشور است. این متن پیشنهادی از نوآوری و خلاقیت اسلامی عاری است... این قانون اساسی یک رونویسی است از قانون اساسی گذشته...» 🔸آیت‌الله گلپایگانی: «با توجه به برخی موارد پیش‌نویس، آن را تحت تأثیر فرهنگ شرق و غرب دانست که در صفحات گذشته بدان اشاره شد.» 🔹عبدالرحیم ربانی شیرازی: «علت تغییرات اساسی در پیش‌نویس را متناسب بودن آن با حکومت دموکراتیک بیان می‌کند در حالی که خبرگان انتخاب شدند تا قانون اساسی جمهوری اسلامی را تدوین کنند.» منبع: نخستین پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، صص189-186 خرید کتاب «نخستین پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» از غرفه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی در «باسلام» 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇 https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
استفاده از اصطلاح «جمهوری اسلامی» در نامه علمای فارس، در عصر مشروطه سالروز تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران/5 🔻از جمله مهم‌ترین اسناد تاریخی در زمینه اهتمام به تأسیس «»، نامه «علما، اعیان و رعایای » است. 🔹این نامه پر اهمیت، به تاریخ ربیع الثانی1324ق/برابر 1285ش نگاشته شده و موضوع آن انتقاد شدید از رفتار توهین‌آمیز دولتیان نسبت به علما، بزرگان و مردم فارس است. در این متن، به صراحت از تعبیر «جمهوری اسلامی» یاد شده است و از نظر پیشینه‌شناسی تاریخی، ارزش فوق‌العاده دارد. این متن در همان دوران، در روزنامه و همچنین در -نوشته منتشر شده است. در بخشی از این نامه چنین آمده است: 🔸«تا کنون عقیده ما این بود که دولت عبارت است از هیئت رجال دانشمند سیاسی دان، نه منحصر به یکی از فرنگی‌مآبان تازه و از طبیعی‌مذاقان (مادی‌گرایان) پوسیده و روزنامه‌خوان پاریس به زبان خوشیده (متظاهر به فرانسه‌دانی) که لفظ دولت مطلقه مستبده آموخته و حال آن که ایران است، چه از عهد سلف تا حالِ خلف؛ علمای ملت هر شهری به حکومت شورش کردند دولت با حاکم را عزل فرمود؛ بلکه رعایای هر دهکده به کدخدای خود شوریدند، مالک قهراً به عزل کدخدا حکم داد بلکه کلانتر و خان هیچ طائفه و ایلی نتوانستند عزل کنند و خارجی به جای او نصب، بلکه مجبوراً از همان طائفه و ایل، خان و کلانتر را انتخاب نمودند و به این معنیِ باریک؛ جمهوریِ ما رشک فرانسه و آمریکاست.»(نخستین پیش نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ص 37و38) خرید کتاب «نخستین پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» از غرفه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی در «باسلام» 🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db