🔷#شرق_شناسی علمی است که درباره شرق قضاوت کرده و واقعیت های آنها را بررسی و تفسیر می کند. با در نظر گرفتن این تعریف، متوجه می شویم که این حوزه از علوم انسانی، زیر مجموعه های بسیاری دارد که گاه با عنوان ایران شناسی، هند شناسی، ترک شناسی و... معرفی می شوند و گاه حیطۀ دیگری را در بر می گیرند و وجهه ای ایدئولوژیک می یابند. 🔶#ادوارد_سعید در تعریف این اصطلاح این گونه سخن گفته است:«شرق شناسی به رشته ای القا می شود که درباره شرق گفت و گو می کند، می نویسد و می آموزد.» می توان گفت که شرق در نگاه غربی ها، مفاهیم گوناگونی دارد و همۀ این زیر مجموعه ها بسته به نوع نگرش آنها در ذیل این تقسیم بندی قرار می گیرند: ۱. مفهوم جغرافیایی که در آن مراد از شرق، همان آسیا، خاورمیانه باستانی و دنیای غیر اروپایی است. ۲. مفهوم ایدئولوژیکی که شرق مسلمان را در مقابل غرب مسیحی قرار می دهد و به تعبیر دیگر، دارالاسلام در برابر قلمرو مسیحیت قرار می گیرد. ۳. مفهوم سیاسی که برخاسته از خطری است که دنیای مسیحیت و سرمایه داری به دلیل رویارویی با اسلام با آن روبه رو می شود. 📖ماهنامه زمانه، سال نهم، شماره 9، ص 42 #آموزش_مفاهیم 📌@canoon_org

🔶 دو قرائت کلّی از واژه #شرق‌_شناسی وجود دارد: گونه نخست، مفهومی دیرینه با عنوان «گفتمان شرق ـ غرب» است؛ گونه دوم مفهوم آکادمیک شرق‌شناسی است که از اواخر #جنگ‌_های_صلیبی تا به امروز مطرح بوده است. گرچه گونه سومی نیز از شرق‌شناسی وجود دارد که قرائت #ایدئولوژیک از دانش شرق‌شناسی است که در اواخر قرن هجدهم ظهور یافته است. 🔷 در قرائت اول، یا همان گفتمان شرق‌ ـ غرب که به تعبیر #ادوارد_سعید، قرائتی تخیلی از شرق‌شناسی است، بنیان و اساس تفکر بر روی تمایز معرفت‌شناختی میان #شرق و #غرب شکل می‌گیرد. نتایج این قرائت، به گفتمان سلبی دو طرف و خشونت در حوزه روابط قدرت می‌انجامد؛ این نظریه باعث می‌شود تا غرب تلقی شرق را از خود چیز دیگری بداند و به سلب و سخره فرهنگ و اندیشه آن برخیزد. این گفتمان سلبی هنگامی که وارد لایه‌های قدرت می‌شود فاجعه می‌آفریند. 💢اما قرائت دوم بر مفهوم آکادمیک #شرق‌_شناسی مبتنی است؛ باید گفت که اصطلاح شرق‌شناسی برای نخستین‌بار در قرن هجدهم رایج شد، اما اگر این علم را علم توجه به شرق بدانیم، باید گفت که این پروژه به قرن‌ها قبل بازمی‌گردد و ریشه آن را می‌توان در دوران ترجمه متون عربی به لاتین، در قرن یازدهم، دانست. 📖ماهنامه زمانه، شماره ۱۲ 📌@canoon_org