📝دوران مدیریت حضرت آیتالله اعرافی در حوزه علمیه؛
⭕️ سیاه" سفید" خاکستری!
✏️ محمد یاوری/ طلبه حوزه علمیه قم و دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بشر
♻️ یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و قولوا قولاً سدیداً (احزاب/۷۰)
1⃣ انتخابِ امیدآفرین
۱۲ تیرماه ۱۳۹۵" خبر انتخاب آیتالله اعرافی به سمت مدیریت حوزههای علمیه با توجه به سوابق و حضور درخشان ایشان در منصب ریاست جامعه المصطفی العالمیه، برای اغلب حوزویان امیدبخش بود؛ امید به عملکرد تاثیرگذارتر #حوزه_علمیه در تحولات ملی و بین المللی، برنامهریزی دقیقتر و انسجام بیشتر درون حوزوی، تعامل و تفاهم بهتر برون حوزوی و ارتباط عمیقتر با عموم مردم به ویژه نسل جوان؛
2⃣ وضعیتِ سفید
با نگاه منصفانه میتوان گفت علیرغم وجود محدودیتهای فراوان مالی، کارشکنیهای دردنی و بیرونی، بعضاً وجود سیستمهای اداری و نیروی انسانی منفعل و گاهاً زائد که میتواند موانع جدی برای موفق بودن هر مدیری باشد، حوزه علمیه در طول ۴ سال مدیریت آقای اعرافی، اقدامات مثبت و مهمی در عرصه تهیه اسناد بالادستی و راهبردی، تدوین نظامنامهها و ساختارهای کارآمد، گفتمانسازی کلید واژه #تحول، راهاندازی رشتهها و مراکز تخصصی و راهبردی و در برخی موارد واکنش نسبتاً بهنگام و موثر نسبت به تحولات اجتماعی، داشته است که شایستهی ارتقاء و استمرار است؛
3⃣ وضعیتِ سیاه
حتی با چشم غیر مسلح هم میتوان عدم موفقیت و پیشرفت ملموس و محسوس حوزه علمیه در زمینههای مختلف از جمله اصلاح فرایندها و برنامههای اجرایی آموزشی، تبلیغی، تهذیبی، اداری و ....، بازنمایی واقعی چهره حوزه و روحانیت در عرصههای گوناگون، اقناع سازی اقدامات و برنامهها به صورت صنفی و عمومی و زمینه سازی مناسب جهت استفاده از ظرفیتها و نظرات عموم طلاب به ویژه طلاب جوان را مشاهده کرد؛ اگر اقدام یا تغییری هم در خصوص این موضوعات صورت گرفته، اغلب به صورت #مقطعی_و_جزیرهای بوده نه مستمر و شبکهای؛
⚫️ به عنوان نمونه:
▪️به لحاظ حقوق صنفی، همه طلاب حوزه علمیه(حتی اگر حق انتخاب نداشته باشند)، حق اطلاع دارند! اطلاع از چرایی و چگونگی فرایند انتخاب معاونین و مدیران و برنامههای هریک از آنها؛ اما در هیچ دورهای از جمله دوره مدیریت آیت الله اعرافی این اتفاق رخ نداده است؛
▪️ برخی از ساختارها و برنامهها و شیوههای اجرایی حوزه علمیه در بخشهای مختلف آموزشی، تهذیبی، صیانتی و ... دارای ابهامات جدی و حتی ایراداتِ #حقوق_بشری است که همچنان نیز پابرجاست!
▪️ تاکید مکرر مقام معظم رهبری در خصوص جوانسازی نیروی انسانی و نوسازی سیستمهای اداری، همچنان مغفول است و برنامهی خاصی در این زمینه جز چرخش مدیران در منصبهای مختلف دیده نمیشود!
▪️ کاهش ورودیهای حوزه علیرغم تسهیل و تسامح تامل برانگیز در پذیرشها، بی انگیزگی رو به افزایش ورودیهای هرسال و سردرگمی هویتی طلاب و نگرانی در خصوص آینده شغلی همچنان جزء چالشهای لاینحل باقی مانده است!
▪️ نارسایی مالی، گلایهمندی حوزویان از میزان شهریهها و محرومیتِ دردناک از امکانات رفاهی قابل توجه نیز مسیرِ خروجِ تمام وقت یا پاره وقت طلاب از حوزه را شلوغ و پُر رونق کرده است!
5⃣ وضعیتِ خاکستری
⚠️ شروع دوره جدید مدیریت، شروع سال تحصیلی و انتخاب #شعار_سال!
اینکه در دوره جدید مدیریت آیت الله اعرافی چقدر نقاطِ قوت دورهی قبل ارتقاء مییابد و چقدر نقاط ضعف اصلاح و جبران میشود، اینکه سالِ تحصیلی جدید حوزه علمیه(به سه صورت حضوری، مجازی و نیمه حضوری) در شرایط فعلی به نحو مطلوب پیش خواهد رفت یا به همان کیفیت ناامیدکنندهی امتحانات مجازی اجرا خواهد شد، اینکه چقدر در انتخاب شعار سال حوزه(حوزه و فضای مجازی) به زیر ساختها، مولفهها، موانع و مقتضیات انتخابِ یک شعار سال مناسب و متناسب دقت شده است، چیزی است که باید منتظر ماند و امیدوارانه نگاه کرد؛
⛔️ دفع یک شبهه!
ممکن است گفته شود در تمام اشکالاتی که بیان شد، اقداماتی صورت گرفته و زمان بازدهی هنوز نرسیده است" در پاسخ باید به این نکته توجه کرد که تحولات اجتماعی دنیای امروز فرصت سیاستِ گام به گام و آهسته_ پیوسته را از مدیران میگیرد و اجازه نمیدهد آنها ظهور و بروز ثمرات برنامههای خود و اصلاح اشکالات واضح ساختاری و اجرایی را به گذر زمان سپرده و به آینده موکول کنند؛ امروزِ جهان گامهای #پیشرو_پیوسته و توجه توامان به زیرساختها و برنامههای اجرایی را میطلبد.
💠 هیچ دستگاهی نباید خود را از انتقاد و نقد مصون و از عیب خالی بداند؛ همهی دستگاههای كشور باید مورد نقد منصفانه قرار بگیرند و همه در جهت اهداف نظام و در چهارچوب آن، رفتار خود را اصلاح كنند.
(مقام معظم رهبری ۱۳۸۳/۰۱/۰۲)