#روش_استنباط
#روش_اجتهاد
💠 فرایند روش #اجتهاد:
1️⃣ در آغاز، فقیه با یک #پرسش روبهرو میشود و فرایند پژوهش آغاز میشود
2️⃣ فقیه به تعیین و تعریف #موضوع میپردازد و گسترههای مفهومی آن را روشن میکند. عرف و کارشناسی در شناخت مفاهیم و موضوعهای عرفی، نقش بسزایی دارد
3️⃣ سپس فقیه با هدف تعیین #محمول و حکم فقهی، پیشینه بحث و دیدگاههای موجود را بررسی میکند و سپس به جستجوی ادله خاص قرآنی، روایی و عقلی میپردازد
4️⃣ براساس قواعد و قوانین استنباطی به بررسی آنها میپردازد
🔹 ادله #قرآنی: با استفاده از قواعد لغوی، اصول لفظی و قرائن تاریخی و تفسیری به کشف مدلول آیات میپردازد
🔸 ادله #روایی، پس از بررسی سندی روایت و بررسی دلالی، به مدلول و لایههای معنایی آن دست مییابد. به این منظور، از قواعد #لغوی، اصول #لفظی و قراین تاریخی عصر صدور روایت نیز باید استفاده شود
🔹 ادله #عقلی بهدستآمده، تنها کار مهم، تشخیص کبرای قاعده عقلی و بررسی تطبیق آن بر موضوع است. هرچند در مواردی نیز صرف نظر از دقت در صغرای دلیل عقلی، باید در درستی کبرای قاعده عقلی نیز تشکیک کرد
5️⃣ در صورتی که ادله خاصی در منابع یافت نشود، باید به #قواعد عمومی فقه مراجعه کرد
6️⃣ در صورتی که هیچ قاعده عمومی هم پیدا نشود، برای تعیین تکلیف و برطرف کردن حیرت مکلفان در موقعیتهای عملی، به #اصولعملیه مراجعه کرده، با کمک آنها، حکمی تعیین میشود.
📚برگرفته از درس خارج آیت الله #اعرافی
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
#نکات_اصولی
💠 حجیت قول لغوی:
🔹 نسبت به حجیت کلام #لغوی چند دیدگاه وجود دارد:
1️⃣ نظریه اول: برخی آن را از باب رجوع به #خبره حجت میدانند و چون دانستن معنای واژه در هزار سال گذشته نیازمند خبرویت است به لغوی مراجعه میشود. در این صورت عدالت نیز شرط نیست، بلکه همین مقدار که وثاقت داشته باشد و مورد اعتماد باشد که آنچه واقعاً یافته را بیان میکند کافی است. بزرگانی همچون شهید صدر به این مطلب قائل شدند. (بحوث فی علم الاصول 4: 297)
2️⃣ نظریه دوم: برخی آن را در حد #اخبار و شهادت میدانند. در این صورت باید اخبار او حسی باشد یا محتمل الحس و الحدس باشد اما حدسی نباشد. همچنین اگر در این باب گفته شود که باید #بینه باشد لازم خواهد بود که دو نفر اهل لغتی که واجد شرایط هستند خبر دهند.
3️⃣ نظریه سوم: در صورت حصول #اطمینان و یقین حجت است؛ یعنی قول لغوی ها تراکم پیدا میکند و با وجود اختلاف زمانی آنها و محیطهای مختلف عربی اتفاق نظر در مطلبی دارند اطمینان حاصل میشود؛ البته اتفاق نظر لازم نیست و معیار، حصول اطمینان از مراجعه به قول لغویین است.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1395
👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم