#نکات_اصولی
💠 متد شریعت در قراین منفصل
🔹برخی تعبیرات همچون حرام یا ملعون یا ... در روایات وارد شده است، که ممکن است سائل در بدو امر از این تعبیرات، #کراهت استفاده نکند، چرا که این الفاظ ظهور در #حرمت دارند، اما در ادامه وقتی با قرینههای دال بر کراهت برخورد میکند، متوجه می شود که برداشت اولیه او اشتباه بوده است.
🔸 مشابه این مطلب در مورد تعبیر «اغسل للجمعة» وجود دارد، که چه بسا اگر امام (ع) این مطلب را به یک فرد بیان بفرماید، آن فرد از کلام امام برداشت وجوب خواهد داشت، اما بعدا روایت دیگری به صورت منفصل مشاهده می کند که در آن به استحباب غسل جمعه اشاره شده است. به همین خاطر متوجه میشود برداشت اولیه او اشتباه بوده است.
🔹 این روش در ادله شرعی یک #متد است و چه بسا متشرعه سالها در مورد یک عمل، تصور وجوب داشته اند، اما پس از سالیان متمادی، با قرینهای مواجه می شوند که دلالت بر عدم وجوب میکند. در چنین مواردی مشکلی وجود نخواهد داشت؛ چون اگر چه تأخیر بیان از وقت حاجت نسبت به برخی از مکلفین رخ داده است، اما #تدریجی بودن احکام دارای مصلحتی است که قبح تأخیر بیان از وقت حاجت را از بین میبرد.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1398
👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_حدیثی
💠 مقصود از «ینبغي» و «لا ینبغي» در لسان روایات
🔹 ظهور واژه «ينبغي» در استحباب و «لاينبغي» در كراهت، مورد اختلاف فقهاست. در کتب فقهی و در بیان فقیهان (البته به جز کتب فقه مأثور) لفظ ینبغی در استحباب و لفظ لاینبغی در کراهت استعمال شده است و ظاهراً همین امر باعث شده که معانی غیر الزامی برای این دو لفظ در اذهان بعضی از فقها رسوخ پیدا کند و در برداشت از روایات نیز معنای استحباب را برای ینبغی و معنای کراهت را برای لفظ «لا ینبغی» قائل شوند.
🔸 ولی همانطور که بعضی از محققان بیان کردهاند (الحدائق، ج ٢، ص١۴۴) با مراجعه به روایات معلوم میشود استعمال لفظ «لا ینبغی» در روایات با استعمال آن در لسان فقها تفاوت دارد. برای روشن شدن حقیقت، میبایست دقت بیشتری شود.
🔹 سه نظریه دربارۀ ظهور لفظ «ینبغی» و «لاینبغی» وجود دارد:
1️⃣ برخی (جامع المقاصد، ج12، ص369؛ مسالک، ج2، ص253 و ج6، ص249) قائل به ظهور این الفاظ در #استحباب و #کراهت هستند.
2️⃣ برخی دیگر (فقه الشیعة، خویی، ج6، ص225؛ موسوعة الإمام الخویی، ج١٧، ص٢٠٠) معتقد به ظهور این الفاظ در #وجوب و #حرمت هستند.
3️⃣ بعضی نیز (الحدائق، ج4، ص360؛ الحاشية علی مدارک الأحکام، 1419ق، ج2، ص309؛ مستند الشیعة، ج١١، ص٢٩٩؛ کتاب الحج، شاهرودی، ج٣، ص١۵٢) این لفظ را #مجمل و دارای معنایی اعم از حرمت و کراهت میدانند، که برای تعیین هر یک از معنای کراهت یا حرمت، نیازمند به قرینه هستیم.
✅ با توجه به استعمالات مختلف این واژهها در روایات در احکام الزامی و غیر الزامی، مشخص میشود بدون یاری گرفتن از قراین نمیتوان معنای روایت را فهمید. همچنین مشخص میشود اینکه هر یک از فقها از روایات برداشتی دارند، به خاطر قراین خارجی است؛ یعنی چون از بیرون میدانند فلان حکم الزامی است، ینبغی یا لاینبغی در روایت را الزامی دانستهاند و یا اگر میدانند فلان حکم غیر الزامی است، ینبغی یا لاینبغی در روایت را غیر الزامی دانستهاند. بنابراین به نظر میرسد نظریه سوم، نظریه صحیح است و در هر روایت، میبایست از قراین استفاده کرد.
👈🏻 نکات #حدیثی بیشتر را اینجا ببینید
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین